25 otandyq BAQ ókilderiniń qatysýymen eki saǵattan astam ýaqytqa sozylǵan baspasóz konferensıasynda QR Mádenıet jáne sport mınıstri Arystanbek Muhamedıuly EKSPO-2017 halyqaralyq mamandandyrylǵan kórme sheńberinde mınıstrlik ótkizetin mádenı jáne sporttyq sharalar týraly baıandady.
Vedomstva basshysy atap ótkendeı, Mádenıet jáne sport mınıstrligi EKSPO-2017 Halyqaralyq mamandandyrylǵan kórmesiniń mádenı-kórinistik jáne sporttyq is-sharalaryn qamtıtyn Keshendi baǵdarlamasynyń resmı saıtyn ústimizdegi jyldyń aqpan aıynda tanystyrǵan bolatyn.
Mınıstrlik Qazaqstannyń óner jáne sport sheberleri men talantty jastarynyń qatysýymen 700-ge jýyq mádenı jáne sporttyq is-sharalardy ótkizýdi josparlap otyr.
«EKSPO-2017 kórmesiniń mádenı baǵdarlamasy Qazaqstannyń basty baılyǵy - biregeı mádenıet pen kópultty halqymyzdyń dástúrin jan-jaqty, keńinen nasıhattaýǵa baǵyttalǵan. Elbasy jarıalaǵan bizdiń – «Máńgilik El» ulttyq ıdeıamyz, sondaı-aq Táýelsiz Qazaqstannyń qalyptasýy men elordamyz Astananyń gúldenýi, mádenı is-sharalar arqyly 93 kún boıy EKSPO-2017 kórmesiniń, sonymen qatar Astana qalasynyń barlyq sahna alańdarynda kórsetiletin bolady» - dep atap ótti mınıstr.
Qazaq halqynyń ulttyq dástúrin keńinen pash etetin ortalyq, «Qazanat» ıpodromynyń aýmaǵyndaǵy 2,5 myń sh.m. jerde ornalasatyn «Etnoaýyl» Etnomádenı kesheni bolmaq. Etnoaýyl «Qolónershiler», «Ulttyq dám ortalyǵy», «Dástúrli ań aýlaý óneri», «Ulttyq oıyn jáne oıyn-saýyq» sıaqty birneshe sektorlardan quralatyn bolady. EKSPO kórmesiniń kúnderinde Etnoaýylda kúndelikti Konserttik alańda Qazaqstan óner sheberleri men juldyzdarynyń qatysýymen ártúrli janrdaǵy konserttik baǵdarmalar usynylady. Sondaı-aq, osy sektorda Ózbekstan, Majarstan, Reseı, Norvegıa, Monǵolıa, Qyrǵyzstan, Túrkıa elderiniń ártisteriniń qatysýymen «TheSpiritofTengri» jobasynyń avtorlarymen birlese otyryp, «Nomadsway» sharasy kórsetiledi. «Astana Opera» memlekettik opera jáne balet teatrynyń sahnasynda 50-den astam is-shara ótkiziledi. Olardyń ishinde dúnıejúzine áıgili shyǵarmashylyq ujymdar óner kórsetetin opera jáne balet spektáklderi, halyqaralyq konkýrstar bar. Qazaqstandyq vokaldyq mektep jetistikteriniń arqasynda Astana qalasynda álemniń eń tańdaýly vokaldyq konkýrstarynyń biri álemdik operada aty ańyzǵa aınalǵan Plasıdo Domıngo negizin salǵan jáne onyń basty kórkemdik jetekshisi bolyp tabylatyn «Operalıa» opera ánshileriniń halyqaralyq baıqaýyn ótkizý múmkin bolyp otyr. İs-shara shyǵyndaryn «Rolex» shveısarıalyq kompanıasy qamtamasyz etedi.
Qyrkúıek aıynyń basynda LaSkala teatry qazaqstandyq kórermenderdiń nazaryna Uly kompozıtorlardyń máńgilik týyndylary - Djýzeppe Verdıdiń «Falstaf» operasyn jáne L.Bethovenniń №9 sımfonıasyn usynatyn bolady. Dırıjer retinde qazirgi zamanymyzdyń áıgili mýzykanty Zýbın Meta óner kórsetedi.
Osy jerde, LaSkala gastrólderine baılanysty barlyq shyǵyndardy ıtalándyq «AGIP» (ENI) munaı-gaz kompanıasy esebinen júzege asyrý josparlanǵanyn aıtqym keledi. Qazir gastrólderdi uıymdastyrý boıynsha tıisti kelisimsharttarǵa qol qoıý satysynda birlesken jumystar atqarylýda.
Marıın teatrynyń Astanada óner kórsetýi aıtýly mádenı oqıǵa bolmaq. «Astana Opera» teatrynyń sahnasynda Dj.Verdıdiń «Sımon Bokkanegra» operasy men F.Mendelsonnyń «Jazǵy túndegi tús» baleti kórsetiletin bolady. Spektáklderge Reseı Federasıasynyń halyq ártisi Valerıı Gergıev dırıjerlik etedi. Balet spektaklinde «Astana Opera» sımfonıalyq orkestri jáne Qazaq ulttyq horeografıa akademıasynyń 25 jas bıshisi óner kórsetetin bolady.
EKSPO-2017 kórmesin ótkizý kezeńindegi Qazaqstan Respýblıkasy Ulttyq mýzeıiniń baǵdarlamasyalýantúrli jáne óte baı. Ol respýblıkalyq jáne halyqaralyq deńgeıdegi kórmelerdi qamtıdy.
EKSPO-2017 kórmesi aıasynda Qazaqstanda alǵash ret «Sın Shıhýandı ımperatordyń Terrakot áskeri» kórmesi ótedi. Kórmege 50-ge jýyq arheologıalyq buıymdar: sazdan jasalǵan jaýyngerler, qarý-jaraqtar, ydys-aıaqtar, altyn jáne kúmis áshekeıler usynylady.
Buǵan qosa, aıtarlyqtaı is-sharalardyń biri Ermıtaj qorynyń kórmesi bolyp tabylady, onda uzaq jyldar boıy Ermıtajda saqtalǵan Shyǵys pen Batys qarý óneriniń 200-ge jýyq úlgileri usynylady. Bul Týrsıa, Iran, Úndistan, Japonıa, Fransıa, Italıa, Germanıa, Ispanıa jáne t.b. elderdiń soǵysqa, ańshylyqqa jáne saltanatty sherýge arnalǵan qarýlary. Kórmeniń hronologıasy XV ǵasyrdan XIX ǵasyrdyń soǵyna deıingi aralyqty qamtıdy.
Sonymen qatar mýzeıge kelýshiler nazaryna Islam óneri mýzeıi jınaǵynan Sultan Beıbarystyń ómiri men bılik etý tarıhyna arnalǵan «Sultan Beıbarys jáne onyń dáýiri» (Kaır q. Mysyr) atty kórme usynylatyn bolady.
«Skıf altyny» atty halyqaralyq kórmede Ulttyq mýzeı qonaqtaryna erekshe kóńil-kúı syılaıtyn bolady. Kórmede osy kóne halyqtyń basty murasy – babalardyń biregeı túsinigi men dúnıetanymyn bildiretin, kóshpendilerdiń qolynan týyndaǵan oryndaý tehnıkasy men ásemdiligi boıynsha qaıtalanbas biregeı altyn buıymdary, áıgili qorǵan artefaktileri usynylady
Atalǵan halyqaralyq jobalarmen qatar Ulttyq mýzeıdiń baǵdarlamasynda tanymal qazaqstandyq sýretshiler, Qazaqstan Respýblıkasy eńbegi sińgen óner qaıratkerleri, memlekettik syılyqtyń ıegirleri – Erbolat Tólepbaı men Batıma Zaýrbekovanyń jeke kórmelerin uıymdastyrý qarastyrylǵan.
Maýsym men qyrkúıek aılarynda Qazaqstan úshin salystyrmaly túrdegi jańa janr múzıkldiń jankúıerleri úshin Beıbitshilik jáne kelisim saraıynda «AstanaMusical» teatrynyń jas ujymy qazaqstandyq jáne sheteldik avtorlardyń qoıylymdaryn sahnalaıdy. Atap aıtsaq, «Astana», «Mahabbat dastany», «Dostar serti» jáne t.b. múzıklder.
Kórmeniń ótý ýaqytynda úzdik álemdik standarttarǵa saı jańa teatrlyq alań - «Astana Balet» teatrynda daryndy qazaqstandyq jáne sheteldik dramatýrgtar, horeograftar, mýzykanttardyń shyǵarmashylyq ıdeıalary sahnalanatyn bolady.
Atalǵan ǵajaıyp teatrdyń sahnasynda respýblıkalyq teatrlyq jáne konserttik uıymdar óz ónerin kórsetetin bolady, olardyń ishinde elimizdiń jetekshi shyǵarmashylyq ujymdary - «Astana Balet» teatry, Jambyl atyndaǵy Qazaq memlekettik fılarmonıasy, Qurmanǵazy atyndaǵy orkestr, M. Áýezov, M. Lermontov, Ǵ. Músirepov atyndaǵy teatrlar, Ulttyq koreı, uıǵyr men nemis teatrlar jáne t.b.
EKSPO-2017 kórmesi ótetin kezeńde qala turǵyndary men qonaqtaryna QR Ulttyq akademıalyq kitaphanasynyń esigi aıqara ashyq. Kitaphana qabyrǵasynda kórmeler, dóńgelek ústelder, tanymal mádenıet jáne óner qaıratkerlerimen kezdesýler, semınarlar, konferensıalar jáne t.b. sharalar ótedi.
EKSPO-2017 kórmesiniń mádenı baǵdarlamasy sheńberinde ashyq aspan astyndaǵy spektáklder qoıylymy aıryqsha oryn alady. 15-16 maýsymda Beıbitshilik jáne kelisim saraıynyń aldynda elorda turǵyndary men qonaqtary úshin Dj. Verdıdiń «Aıda» operasynyń qoıylymy ótedi. 25 maýsymda mınıstrlik taǵy bir aýqymdy, óte tanymal jáne kúrdeli jobanyń biri –Lúdvıg Mınkýstyń «Don Kıhot» baletin usynady. Sonymen birge, qazaqtyń mýzykalyq murasyn nasıhattaý maqsatynda 14 shildede E. Brýsılovskııdiń «Qyz Jibek» operasy qoıylady, bul joba da aıryqsha aýqymdy bolady, ol da Beıbitshilik jáne Kelisim saraıynyń aldynda kórsetiledi dep kútilýde.
EKSPO-2017 kórmesiniń mádenı baǵdarlamasynyń kúlmınasıalyq sharasy, Azıanyń mega-juldyzy Dımash Qudaıbergenniń konserti.
2017 jyldyń taǵy bir aıryqsha oqıǵasy «TURKVISION» qazirgi zamanǵy estrada ánderiniń konkýrsy bolyp tabylady, ony Astana qalasynda tamyz aıynyń aıaǵynda ótkizý josparlanǵan.
Astanada P.I.Chaıkovskıı atyndaǵy halyqaralyq jasóspirimder konkýrsynyń ótkizilýi Qazaqstan úshin erekshe múmkindik bolmaq.
Eurasian Dance Festival Halyqaralyq balet óneriniń festıvali EKSPO-2017 mádenı baǵdarlamasynyń taǵy bir ımıjdik is-sharasy bolyp tabylady. Festıválǵa «UniversalBallet» koreı trýppasy, AQSH-tyń «BadBoysofDance» bı ujymy, «Astana Opera» MOBT, «Astana Balet» teatry, sonymen qatar álemdik balettiń jetekshi solıseri qatyspaq. Festıvál Astana qalasynyń eń úzdik alańdarynda - «Astana Balet» teatry, «Astana Opera» MOBT, «Qazaqstan» OKZ ótedi.
KSRO halyq artısi Asanáli Áshimovtiń 80 jyldyǵyna arnalǵan Búkilálemdik «Astana» teatr festıvali mańyzdy mádenı oqıǵalardyń biri, álemdik deńgeıdegi teatr juldyzdarynyń kezdesýi, aýqymdy ashyq festıválǵa aınalady. Festıválǵa 10 elden álemge tanymal 13-ten astam teatr qatysady dep kútilýde.
Kórme aıasyndaǵy mańyzdy is-shara - «Eýrazıa» Halyqaralyq kınofestıvali bolady. Kınofestıval baǵdarlamasy konkýrstyq jáne konkýrstan tys baǵdarlamalardy, pıchıng, dóńgelek ústelder, master-klasstar, tuńǵysh ret ótetin EurasiaFilmMarket kıno naryǵyn jáne t.b. qamtıdy. Mádenı is-sharalarmen qatar, EKSPO-2017 Halyqaralyq mamandandyrylǵan kórmesi kezinde 14 sporttyq is-sharanyń ótkizilýi josparlanǵan. Olardyń altaýy álem chempıonaty, ekeýi Azıa chempıonaty, úsheýi halyqaralyq jarys, ekeýi Prezıdent Kýbogi jáne Búkilálemdik bokserlar keńesiniń jylsaıynǵy 55-shi mereıtoıly konvensıasy. Sondaı-aq Qanat Islamnyń qatysýymen kásibı bokskeshin ótkizý máselesi pysyqtalýda.
Olardyń ishinde qazaq kúresinen túıe palýandary arasynda «Álem barysy» álem chempıonaty, kókpardan jáne karate shınkıokýshınkaıdan álem chempıonattary, tenısten Prezıdent Kýbogi, kórkem gımnastıkadan Azıa chempıonaty, 55-shi mereıtoıly Búkilálemdik boks keńesiniń konvensıasy. Máskeý qalasynda 7 shildede bastalyp, 10-14 shilde aralyǵynda Qostanaı, Astana, Semeı, Urjar baǵyty boıynsha ótetin Avtomotosporttan «Jibek joly-2017» halyqaralyq rallı marafonyn erekshe atap ótken jón. Rallıge álemniń 50 elinen 1,5 myńnan astam adam qatysady.
«EKSPO-2017 kórmesi aıasyndaǵy keshendi baǵdarlamany júzege asyrý nátıjesinde álemdik arenada Qazaqstannyń oń ımıjiniń qalyptasýyna yqpal etilip, Qazaqstannyń ulttyq mádenıeti men dástúrin halyqaralyq deńgeıde nasıhattaýǵa úles qosady» - dep qorytyndylady mınıstr.
