Memleket basshysy Nursultan Nazarbaevtyń 2015 jyldyń mamyr aıynda usynǵan «100 naqty qadam» Ult jospary elimizdiń ýaqyt talabyna saı damýyna, zaman suranysyna laıyqty jaýap beretin aýqymdy sharalardy júzege asyrýǵa oń yqpalyn tıgizip keledi. 

Sondaı-aq el damýynyń negizgi baǵdary retinde belgilengen bul qujatta kórsetilgen mindetterdiń oryndalýy jańa qazaqstandyq armanǵa qol jetkizýdiń tóte joly retinde baǵalanyp otyr.

Qoǵamymyzdaǵy túrli máselelerge jańasha kózqaraspen qarap, olardy qazirgi kezeńniń talaby men múm­kin­dikterin eskere otyryp sheshý asa mańyzdy. Bul oraıda basty mindetter ek­shelip, saraptalyp qana qoımaı, ony oıdaǵydaı júzege asyrýdyń naqty joldary kórsetilgen «100 naqty qadam» Ult josparynyń jóni bólek. 

Qazirgi tańda halqymyzdyń múd­desi, qajettiligi, talap-tilegi barynsha eskerilgen Ult josparynyń basym baǵyttary, negizgi qadamdary óz deń­geıinde oryndalyp keledi. Munyń aıqyn mysalyn memlekettik kásibı appa­rat qurý, esep beretin memleketti qalyp­tastyrý, zań ústemdigin qamtamasyz etý, ındýstrıalandyrý jáne ekonomıkalyq ósimge qol jetkizý, birtektilik pen birlik qaǵıdattarynan týyndaıtyn min­detterdi oryndaý baǵyttarynda júıeli túrde júrgizilgen jumystardyń nátı­jesinen kórýge bolady. 

Atalǵan baǵdarlamalyq qujatta belgilengen mindetterdi iske asyrýdyń praktıkalyq kezeńi bastalǵan 2016 jyldyń 1 qańtarynan bergi aralyqta Ult josparynyń «Kásibı memlekettik ap­parat qurý» atty birinshi bólimindegi 15 qadamnyń basym bóligi oryndaldy. Nátıjesinde memlekettik apparattyń kási­bıligi qamtamasyz etilip, keıbir ker­tartpa is-áreketterdiń joly kesil­di. Sońǵy derekterge qaraǵanda, mem­lekettik qyzmetke qabyldaý rásimderin qaıta qarastyrý, jańǵyrtý, dáliregi, man­saptyq modelge kóshý júzege asy­rylǵan.

Osyǵan deıin memlekettik qyzmetke alǵash qabyldanatyn tulǵalar kez kelgen bos jumys ornyna, onyń ishinde basshylyq qyzmetke úmitker bola alatyn edi. Al endi memlekettik qyzmetke alǵash qabyldanǵan jáne jumys tájirıbesi joq tulǵalar óziniń qyzmettik mansabyn tek tómengi laýazymdardan ǵana bastaıtyn boldy. Sondaı-aq tómengi laýazymdarǵa kandıdattardy irikteýde jáne odan ári laýazymdyq ósýde tulǵanyń iskerlik qasıetteri birinshi kezekte eskeriletini aıqyndaldy. Bulardan bólek, konkýrs ótkizý erejesine sáıkes, konkýrstyq ko­mısıa úmitkerlermen suhbattasý bary­synda jeke qasıetterdi baǵalaý nátı­jelerin eskeredi.

Sonymen birge memlekettik qyzmetke alǵash ret qabyldanýshylardy irikteý resimin ortalyqtandyrý, úsh satyly irik­teý júıesin engizý máselelerine qatys­ty da qadamdar óz deńgeıinde oryn­daldy. 

«100 naqty qadam» Ult josparynyń «Zaӊnyӊ ústemdigin qamtamasyz etý» atty bóliginde qamtylǵan 19 qadam bo­ıynsha atqarylǵan sharalardyń nátıjesi de jaman emes. Máselen, basqasyn bylaı qoıǵanda, sot salasyna qatysty 10 qadamnyń barlyǵy túgel júzege asyryldy. Tarqata aıtar bolsaq, sot júıesi ınstansıalaryn oӊtaılandyrý, bes satyly sot júıesinen úsh satyly sot tóreligi júıesine kóshý, sýdıa laýazymyna irikteý tetikterin kóbeıtý jáne biliktilik talaptaryn qataıtý, sýdıalardyӊ esep berý tártibin kúsheıtý, sýdıalardyӊ jaӊa etıkalyq kodeksin qoldanysqa engizý, ınvestısıalyq daýlar boıynsha jeke sot isterin júrgizýdi qurý jumystary jáne basqa da jaǵdaıattar búginde halyqtyń kóńilinen shyǵyp otyr. 

Ult josparyndaǵy 32-qadamda «Qyl­mystyq quqyq buzý kartasy» ulttyq aqparattyq júıesi negizinde ınternet-portal qurý qarastyrylǵany belgili. Qazirgi tańda bul karta jasalyp, oǵan elimizdegi barlyq qylmystyq quqyq buzýshylyqtar qysqa merzim ishinde tirkelýde. Sóıtip ol ishki ister organdary jumysynyń tıimdiligin baqylaýǵa múmkindik berýde. Iaǵnı qazaqstandyq azamat kartaǵa óz mekenjaıyn engizý arqyly sol radıýsta tirkelgen qylmystar jó­nin­de maǵlumattar ala alady. Derekter sura­nys berýshiniń elektrondy poshtasyna ji­beriledi. Osylaısha, elimizdegi sot tóre­ligi men quqyq qorǵaý salasyndaǵy tár­tip júıesi ashyqtyq jáne kásibılik tur­ǵy­synda jańa múmkindikterge ıe boldy. 

Qujattaǵy «Indýstrıalandyrý jáne ekonomıkalyq ósim» bóliminde qarastyrylǵan qadamdar boıynsha atqarylǵan sharalar jóninde aıtar bolsaq, birinshi kezekte aýyl sharýashylyǵy jerlerin tıimdi paıdalaný, eksporttyq jáne ımporttyq keden resimderinen ótý kezinde «bir tereze» qaǵıdatyn engizý, keden jáne salyq júıelerin ıntegrasıalaý, múlikti jáne qarjyny zaӊdastyrý resimderin oӊaılatý, qoldanystaǵy zaӊǵa ózgerister men tolyqtyrýlar engizý, salyq deklarasıalaryn qabyldaý jáne óӊdeýdiӊ ortalyq jelisin qurý syndy máselelerdiń sheshimin tabýy kóńil qýantady. 
Osy arada qoldanystaǵy salyq rejimin zaman suranysyna saı oӊtaılandyrý, óӊirlik energetıkalyq kompanıalardy irilendirý, óӊdeý ónerkásibine eӊ keminde 10 transulttyq kompanıany tartý, et óndirisin, sút jáne sút ónimderi óndirisin damytý úshin strategıalyq ınvestorlar tartý sekildi baǵyttardyń basym bóligi júzege asyrylǵanyn aıta ketýimiz kerek. 

Taǵy bir erekshe toqtala keter jaıt, qazaqstandyqtar men bıznes sýbektileriniń quqyqtaryn qorǵaý EYDU memleketteriniń joǵary standarttaryna sáıkestendirildi. Sondaı-aq sońǵy derekterge súıene sóılesek, elimizdiń eksporttyq taýarlaryn álemdik naryqqa shyǵarýǵa baǵyttalǵan jobalardy túzý jumystary qyzý qolǵa alynyp otyr. Búginde óndiris bo­ıynsha transulttyq kompanıalardyń qatysýymen 4 joba tańdap alyndy. Bul jobalar et, sút ónimderin óndirý jáne qaıta óńdeý, ósimdik sharýashylyǵy salasynda iske asyrylýda.

«100 naqty qadamnyń» «Birtektilik pen birlik» atty 4-bóliminde kórsetilgen qadamdardan týyndaıtyn maqsattardy oryndaý da qoǵamymyz úshin asa qajet ekeni belgili. Bul oraıda «Máńgilik El» jalpyulttyq patrıottyq aktisi bekitilip, Qazaqstan halqy Assambleıasynyń «Úlken el – úlken otbasy» jalpyulttyq jobasy ázirlengenin, elimizdiń barlyq óńirlerinde 30-dan astam Dostyq úıi ashylǵanyn erekshe atap kórsetkimiz keledi. Sondaı-aq Ult josparynyń 87-qadamy sheńberinde «Meniń elim» azamattyq biregeılikti nyǵaıtý jalpyulttyq jobasynyń jáne 89-qadamdaǵy «Nurly bolashaq» ulttyq jobasynyń nátıjeleri óziniń joǵary deńgeıin kórsete bildi.

Al Ult josparynyń «Esep beretin memleketti qalyptastyrý» bóliminde qamtylǵan, sonyń ishinde, ásirese, memlekettik josparlaýdyӊ yqsham júıesin qurý, aýdıt pen memlekettik apparat jumystaryn baǵalaýdyӊ jaӊa júıesin engizý, «Ashyq úkimetti» engizý, aqparatqa qoljetimdilik týraly zaӊdy ázirleý, ortalyq memlekettik organdardyӊ statısıkalyq bazalary málimetterine onlaın-qoljetimdilikti qamtamasyz etý sekildi kóptegen baǵyt boıynsha da tıisti sharalar qolǵa alynyp, olardyń basym bóligi iske asty.

Qazirgi tańda «Ashyq úkimettiń» móldirligin, memlekettik organdardyń esep berýin, qoǵamdyq baqylaýlardyń kúsheıýin, azamattyq qoǵamnyń aralasýyn qamtamasyz etý óz mańyzdylyǵyn kórsetip otyr. Bul óz kezeginde memlekettik qyzmet kórsetý sapasynyń artýyna, sondaı-aq barlyq úderisterdiń ashyq bolýyna jol ashady. Búginde elimizde «Ashyq úkimet», «Ashyq derekter», «Ashyq búdjetter» jáne «Ashyq dıalog» sıaqty komponentterdiń paıda bolýy osy baǵyttaǵy jumystardyń qarqynyn kórsetedi.

Jalpy, «100 naqty qadam» Ult jos­pary qoǵamdyq jańa qatynastardyń, sony fýnksıalardyń, sondaı-aq jańa, jetildirilgen ınstıtýttardyń qalyptasyp, ornyǵýyna keńinen jol ashty. Bul elimizdiń zaman talaptaryna ıkemdele otyryp damýynyń mol múmkindigine ıe ekenin ańǵartady. 

Joldybaı BAZAR