Memlekettik til mártebesi áli kúnge deıin óz deńgeıine jete almaı jatqan almaǵaıyp kezeńde tómendegi maqala kóńilińizge demeý bolady degen senimdemiz.

Qazaq tiliniń jiligin shaǵyp, maıyn ishken ózge ult ókilin kórgende ishimiz jylyp, sol adamǵa qurmetimiz artatyny ras.

Qamshy.kz aqparat agenttigi ózge ulttardan shyqqan belgili jýrnalıserdiń tizimin usynady. Jýrnalıs kópshiliktiń kóz aldynda júrgen soń halyqqa úlgi kórsetip, durys baǵdar silteı alady. Bizdiń áńgimemizge arqaý bolatyn qazaqtildi ózge ult jýrnalıseri – sondaı adamdar. Olardyń qany basqa bolsa da, jany qazaq. Túri basqa bolsa da, tili qazaq. Dini basqa bolsa da, dili qazaq.

Qazaq balalarynyń ortasynda ósken Anna Danchenko

Anna Danchenko túriktiń belgili akteri Býrak Ozjıvıtpen

Qyzylorda oblysy Aral aýdanynda qazaqy ortada ósip, balalyq shaǵyn qaradomalaqtardyń janynda ótkizgen orys qyzy Anna Danchenko – qazir búkil Qazaqstanǵa tanymal jýrnalıs, prodúser.

31 arnanyń beldi jýrnalısi «Juldyzdy shańyraq», «Aıta bersin» degen baǵdarlamalardy júrgizedi.

Qazaq tilin jaqsy meńgerýine Annanyń qazaqy ortada ósýi sebep bolǵan. Mektepte oryssha oqyǵanymen ýnıversıtetti qazaq tilinde bitirdi. Qazaq bóliminde oqý Annaǵa qıyn soqpady. Ol aǵylshyn, nemis tilderin de erkin ıgergen. «Naǵyz qazaq qazaq emes, naǵyz qazaq – dombyra» degen tálimdi támsildi myqtap ustanatyn Anna ulttyq aspaptyń qulaǵynda oınaıdy. 

Qazaqy qonaqjaılyq, meımanǵa esigin ashyp qoıatyn meıirbandyq Annanyń boıyna sonaý bala kúninde daryǵan. Ashyq kıiný, úlkenderge qarsy sóıleý sekildi jaman ádetter oǵan múlde jat.

Maııa Veronskaıa. «Qaı jerde kindik qanyń tamsa, sol elge qyzmet etýiń kerek»

Maııa Veronskaıa ákesimen

Qazaq tilinde bulbulsha saıraıtyn telejúrgizýshi Maııa Veronskaıa – osy qabiletimen halyqtyń ystyq yqylasyna bólengen arý. Annadan ereksheligi – Maııa Almaty qalasynda, tipti orys tildi aýdanda ósken. Qazaq tilin múlde bilmeıtin qyzdy qazaq mektebine berý ákesiniń sheshimi boldy.

«Qaı jerde kindik qanyń tamsa, sol elge qyzmet etýiń kerek. Sol úshin Maııany qazaq mektebine berdim. 40 jyldyń ishinde sol mektepte eki orys qyzy ǵana oqyǵan. Sonyń biri – Maııa», - degen edi ákesi Vladımır Ostanın suhbattarynyń birinde.

Búginde Maııa Veronskaıa qazaqstandyq baǵdarlamalardy qazaq tilinde júrgizip júrgen tanymal jýrnalıs.

«Qazaqstanda turady ekensiń, qazaqsha bilýiń kerek», – degendi jadynda ustaǵan orys áıeli búginde qazaqtarmen bite qaınasymen ketken.

«Káriske uqsaıtyn qazaq qyzy» – Irına Ten

Qazaqtardy tańmen talasyp oıatatyn «Qazaqstan» ulttyq arnasyndaǵy «Tańsholpan» baǵdarlamasynyń júrgizýshisi Irına Ten de kórermen kózaıymyna aınalyp úlgergen.

Qyzylorda oblysy Aral aýdanynda dúnıege kelgen Irına qazaqy salt-dástúrdiń qaımaǵy buzylmaǵan qutty mekende óskenin maqtan tutady. Balalyq shaǵyn Aral topyraǵynda qazaq balalarymen birge ótkizgen. Otbasynda oryssha sóılegenimen dostarymen qazaqsha aralasty. Tipti mektepte de oryssha oqyǵan. Soǵan qaramastan, qazaq tili men ádebıetinen oblystyq, respýblıkalyq pán olımpıadalaryna qatysyp, júldeli oryndarǵa ıe boldy.

Bala kúninen jýrnalıs bolýdy armandaǵan Irına Ten – búginde Qazaqstanǵa tanymal jýrnalıs. Ony tipti «káriske uqsaıtyn qazaq qyzy» dep oılap qalatyndar da kóp bolǵan.

«Men úshin qazaq tili tek jumys quraly ǵana emes. Qazaq tilin bilgenimniń arqasynda alashtyń aqyn-jazýshylarynyń shyǵarmalarymen eshqandaı aýdarmasyz tanystym. Keıde qazaqsha sóıleýge uıalatyn, qazaq tilin mensinbeıtin baýyrlarymyzdy kórip janym ashıdy», - dedi bir suhbatynda jýrnalıs arý.

Naýryz merekesin asyǵa kútetin Olga Spırına

Kógildir ekran arqyly qazaq tildi kórermenderdiń kóńilinen shyǵyp júrgen, ulty orys bolǵanymen tili qazaq telejúrgizýshiniń biri – Olga Spırına.

«Memlekettik tildi óte joǵary deńgeıde meńgergim keledi. Qazaq tilindegi kitaptardy kóp oqyp, tildiń qyr-syryn úırenýge degen qulshynysymdy arttyrsam deımin», - degen jýrnalısi búginde otandyq telearnalardyń ekranynan jıi kórýge bolady.

Ol qazaq tilin ǵana emes, qazaqtyń salt-dástúrin de jaqsy biledi. Qazaqstanda turyp, eldiń salt-dástúrin bilmeý uıat dep sanaıdy. Qazaqtyń ulttyq taǵamdaryn dámdi ázirlep, súısinip jeıdi. Ásirese, Naýryz kójeni jaqsy kóredi, sol sebepti Naýryz merekesin asyǵa kútedi.

Oksana Loskýtova. «Kez-kelgen qazaqstandyq shyn nıetpen qalaıtyn bolsa, qazaq tilin úırene alady»

«Astana» arnasynyń júrgizýshisi Oksana Loskýtovanyń qazaq tiline degen mahabbaty sheksiz. Mektep pen joǵarǵy oqý ornyn oryssha támamdaǵanymen búgingi qyzmetinde dostarymen tek qazaq tilinde sóılesedi. Tipti orysshaǵa shorqaq bolyp bara jatqanyn moıyndaıdy.

Onyń ákesi – orys, anasy – qazaq. Oksana orta mektepte oqı bastaǵanda-aq ana sútimen sińgen qazaq tilin úırenýge úlken qulshynys tanytqan. Tanymal jýrnalıs «kez-kelgen qazaqstandyq shyn nıetpen qalaıtyn bolsa, qazaq tilin úırene alady», - deıdi.

Ramazan aıynda oraza ustaıtyn Igor Sahar

Telejúrgizýshi Igor Sahar Mańǵystaý oblysyna qarasty Shetpe beketinde dúnıege kelgen. Qıan túbektegi qazaqy ortada bala kezinen qazaq tiline jetik bolyp ósti. Batystyń týmasy bolǵandyqtan «qursyn», «qasqa» sózderin jıi qoldanady. Tipti Ramazan aıynda oraza ustap, duǵa jasaıdy. Qazaqtyń salt-dástúrine berik azamat.

Ol – 2008 jyldan beri «Habar» agenttiginde telejúrgizýshi.

Iýlıa Kýshnareva emes, Bıbigúl Qazaqbaeva

Almatyda dúnıege kelip, Jambyl oblysy Moıynqum aýdanynda naǵashy jurtynyń qolynda tárbıelengen Iýlıa Kýshnareva qazaq tilinde erkin sóıleıdi. Úsh jasynan bastap qazaq balabaqshasyna barǵan. Stýdent kezinde jurtpen tanysarda ózin «Bıbigúl Qazaqbaevamyn» dep tanystyryp kelipti. Otandyq súıikti fılmi – «Taqıaly perishte». Súıikti kitaptary – Mutar Áýezovtiń «Abaı joly» roman-epopeıasy, Ábdijámil Nurpeıisovtiń «Qan men ter» jáne İlıas Esenberlınniń «Kóshpendiler» trılogıasy.

«Men úshin ana tilim – qazaq tili. Qazirgi tańda orys tili – ekinshi tilim», – dedi jýrnalıs suhbattarynyń birinde.