«Sıfrlyq Qazaqstan» memlekettik baǵdarlamasynyń engizilýimen elimizde IT salasyn damytýǵa jol ashyldy. Óıtkeni, órkenıetti elderdiń kópshiligi osy sandyq júıege kóshý arqyly ónerkásibin órkendetip, halqynyń ál-aýqatyn jaqsarta túsýde.
Batys Qazaqstan oblysyndaǵy mektepterliń barlyǵy kompúterlik tehnıkamen tolyqtaı qamtylǵan. Mamyr aıynda jergilikti búdjet esebinen aýystyrýdy qajet etetin 1345 kompúter satyp alyndy. Elbasymyz «Tórtinshi ónerkásiptik revolúsıa jaǵdaıyndaǵy damýdyń jańa múmkindikteri» atty elge Joldaýynda «Sıfrlyq bilim berý resýrstaryn damytý, keń jolaqty ınternetke qosý jáne mektepterimizdi beınequrylǵylarmen jabdyqtaý jumystaryn jalǵastyrý qajettigin» atap kórsetken bolatyn. Keń jolaqty ınternet jelisine oblys mektepteriniń 86 paıyzy qosylǵan. Sondaı-aq qaýipsizdikti qamtamasyz etý maqsatynda bilim berý uıymdarynyń 60,5 paıyzy beınekameralarmen qamtamasyz etilgen. Bul jumystar bıyl da óz jalǵasyn tabýda.
Oqý úrdisine jańartylǵan bilim berý mazmunynyń enýi sıfrlyq bilim berý resýrstaryn kúndelikti paıdalanýǵa jol ashty. Bul mindet Elbasy Joldaýynda da kórinis taýyp, oblystyń barlyq mektebi otandyq jáne álemdik bilim berý resýrstaryn jınaqtaǵan «Bilimland.kz» portalyn qoldanýda. Búgingi tańda portaldyń tirkeliminde oblys boıynsha 9470 paıdalanýshy bar.
Oblys mektepteriniń jartysynan astamyn (58,6 paıyz) shaǵyn jınaqty mektepter quraıdy, paıyzǵa shaqqanda bul – 58,6. Oqýshylardyń bilim sapasyn kóterý jáne muǵalimderge ádistemelik qoldaý kórsetý úshin aýyldyq jerlerdegi barlyq shaǵyn jınaqty bilim uıasy «Bilimbook» kompúter transformerlermen qamtamasyz etildi.
Oqý barysyn avtomattandyrý tehnologıalaryna, onlaın bilim berý quraldaryna jáne muǵalim, oqýshy, ata-ana arasyndaǵy qarym-qatynastyń zamanaýı ádisterine qol jetkizý maqsatynda 171 bilim uıasy «Kundelik.kz» elektrondyq jýrnalyna qosyldy. Qazirgi ýaqytta 10 myńǵa jýyq pedagog, 81 myńnan astam oqýshy, 65 myńnan astam ata-ana júıege tirkelgen. Bul júıeniń tıimdiligi – sabaq kestesiniń jaı ǵana engizilýine, barlyq synypqa jáne jeke oqýshylarǵa úı tapsyrmasyn berip, onyń oryndalýyn baqylaýda ustaýǵa, statısıkalyq málimetterdiń avtomatty túrde jınaqtalýyna múmkindik beredi.
Osydan ǵasyrǵa jýyq ýaqyt buryn cheh jazýshysy Karel Chapek óziniń «R.Ý.R» pesasynyń keıipkerin eshbir qoldanysta bolmaǵan «robot» sózimen ataǵan edi. Jazýshynyń ǵajaıyp oı erkindiginiń jemisi bolǵan sol robottar ýaqyt óte kele ǵylymnyń jetistigi bolady dep kim oılaǵan ol kezde? Robototehnıka – árbir oqýshyǵa ınjenerlik, nusqaýshylyq, shyǵarmashylyq ıdeıalardy iske asyrýǵa jáne óz áleýetin kóterýge zor múmkindik beretin avtomattandyrylǵan tehnıkalyq júıeler qurýmen aınalysatyn ǵylym. Ol baǵdarlamalaý men mehanıka sıaqty pánderge súıenedi. Qazirgi ýaqytta oblystyń 159 mektebi robototehnıka qurylǵylarymen jabdyqtalyp, 5353 oqýshy úıirmelerge qatysyp júr. Bıyl oblystyq bilim berýdi aqparattandyrý ortalyǵynda robotty tehnıka kabıneti jabdyqtalyp, oqýshylar men muǵalimder úshin aptalyq kýrstar josparlandy. Sonymen qatar oqýshylar úshin jazǵy demalys lagerlerinde qultemirlerdi qurastyrý boıynsha oqytý kýrstaryn uıymdastyrý jolǵa qoıyldy.
Sıfrlandyrý tehnıkalyq jáne kásiptik bilim berý uıymdaryn da aınalyp ótken joq. Bul tóńirekte de birqatar jumystar atqarylýda. Qazirgi ýaqytta tórt kolej bes mamandyq boıynsha ınteraktıvti modýldermen qamtamasyz etildi. Modýldiń kómegimen jumysshy mamandyqtardyń stýdentteri ınteraktıvti materıaldy usyný arqyly kez kelgen qıyndyqtaǵy tapsyrmalardy úırenedi jáne 3D formatynda túrli úrdisterdi iske asyrady. Tehnıkalyq jáne kásiptik bilim berý baǵytynda 2018 jyldyń 1 qyrkúıegine qaraı 32 kolejde oqytý úrdisine «Platonus» avtomattandyrylǵan aqparattyq júıesin engizý josparlanýda.
Bıylǵy jyldyń bir ereksheligi – 1 qańtardan bastap Oral qalasynda mektepke deıingi uıymdarǵa kezekke qoıý jáne joldama berý qyzmeti avtomattandyryldy. Ata-analar úıde nemese jumys ornynda otyryp-aq gadjetter arqyly balabaqshalar týraly málimetterdi, kezek tizimin, sonymen birge balabaqshalardyń ornalasqan orny, bilim berý baǵdarlamalary týraly qosymsha málimetterdi bile alady. Bul óz kezeginde ashyqtyq pen shynaıylyqty qamtamasyz etip, jemqorlyqtyń aldyn alýǵa múmkindik beredi. Atalǵan júıe barlyq aýdan ortalyqtarynda engizilmek.
Qazirgi qoǵamda aqparattyq-kommýnıkasıalyq tehnologıany damytý sapaly bilim berýdiń bir bóligine aınaldy. IT salasyna basymdyq berilip, oqýshylardyń shyǵarmashylyq áleýetin damytýda IT tehnologıalarynyń múmkindikterin paıdalaný kún tártibinde tur. Bul oraıda jańa oqý jylynda oblystyń mamandandyrylǵan mektepteriniń birinde ashylatyn IT lıseıdiń óńirimizdiń bilim salasyn sıfrlandyrýǵa qosatyn úles salmaǵy zor bolmaq. Sondaı-aq ústimizdegi jyldyń 1 maýsymynda «Nur Otan» partıasy Saıası keńesiniń keńeıtilgen otyrysynda berilgen tapsyrmalardy oryndaý, «Sıfrlyq Qazaqstan» memlekettik baǵdarlamasy sheńberinde oblysta 15 IT synyptar ashý josparlandy. Atalmysh synyptarda sabaq beretin pedagogtardy daıarlaý kýrstary uzamaı bastalady.
Sholpan QADYROVA,
Batys Qazaqstan oblystyq bilim
basqarmasynyń basshysy
