Búgingi kúni bul kóshe Almatynyń tyǵyz ornalasqan aýdandaryn qamtıtyn qalanyń qoǵamdyq kóliginiń mańyzdy kólik arterıasy bolyp tabylady. Tek Tımırázev kóshesi boıymen ǵana «Shyǵys-Batys» baǵytynda kún saıyn 13 avtobýs jáne tórt troleıbýstar, sonyń ishinde №32, №45, №79, №18, №22, №30, №56, №67, №31, №70, №98, №123, №124 avtobýstary men №1, №7, №9, №11 troleıbýstary júredi.

Shyndyqqa júginsek, Tımırázev burynnan «avtobýstar kóshesi» atanǵan, alaıda munda qoǵamdyq kólik qozǵalysynyń jıiligi tómen - ortasha jyldamdyq 12 km/saǵat bolǵanymen, bir ýchaskeniń ózinde kólik qatynasy 30 mınýttan uzaq.

Eger atalǵan kóshege BRT (Bus rapid transit) engizilse, onda qoǵamdyq kólikti paıdalaný ýaqyty munda 14 mınýtqa qysqarady, kúndelikti jolaýshylar legi 40%-ǵa artyp, 98-den 145 myń adamǵa jetedi.

Atqarylatyn isti saralaı kelip, Mustafın kóshesi boıymen Ál-Farabı dańǵylynan Súleımenov-Jandosov kóshelerine deıin júrdek avtobýs jolaqtary engizilse, jolaýshylar legis 33-ten 40 myń jolaýshyǵa jetedi. Onyń ústine, kólik tyǵyzdyǵy 12354-ten 9839 avtomobılge deıin tómendeıdi.

Bıylǵy jyly 8,7 kılometr BRT jelisi iske qosylsa avtobýstardyń qozǵalysy 53-ten 36 mınýtqa deıin qysqarady eken.

Aıta keterligi, Almatynyń kólik júıesin jasaý barysyndaǵy bul joba BUU-nyń «Turaqty kólik» Baǵdarlamasyn júzege asyrý jónindegi Jahandyq ekologıalyq qordyń qoldaýy arqasynda qolǵa alyndy.

Bizdiń basty maqsatymyz - Almatyda jeke kólikterdiń sanyn tómendete otyryp, qalany gazben lastanýdan qorǵaý, qoǵamdyq kólikti jetildire otyryp, júrdek jáne aýqymy keń qoǵamdyq kólikti damytý.

Almaty ákimdigi osynaý baǵytta aýqymdy sharalardy júzege asyrýda, qoǵamdyq kólik júıesi jetildirilýde, metronyń jańa beketteri salynýda, «JRJ» jeńil relsti kólik júıesi qolǵa alynýda, júktemesi joǵary joldarǵa qoǵamdyq kólikter úshin arnaıy jolaqtar jasalýda.

«BRT» jobasy Almatyda josparlanǵan júrdek avtobýs kóliginiń alǵashqysy bolyp tabylady, ol Mustafın, Rysqulbekov, Súleımenov, Jandosov, Tımırázev, Jeltoqsan, Tóle bı kósheleri men Shyǵys aınalma jolyn jáne Qulja traktin qamtıdy.

Joldardyń ortasyndaǵy avtobýs bektteri týraly aıtatyn bolsaq, bul varıantty «Turaqty kólik» jobasynyń keńesshileri myna krıterııler boıynsha usyndy.

Eń aldymen, qoǵamdyq kólik qozǵalysyna oń áser etedi jáne kólik keptelisteriniń, retsiz turaqtardyń, taksı toqtatýdyń saldarynan bolatyn konflıkti jaǵdaılardyń aldyn alady.

Ekinshiden, BRT varıantynyń jolaqtary jol shetine ornalasqan, sonyń arqasynda kólik turaqtary alynyp, stıhıaly turaqtardyń bolýyna jáne avtombılderdiń retsiz toqtaýyna jol berilmeıdi.

Úshinshiden, BRT baǵytyndaǵy qoǵamdyq kólikter jol burylystarynda avtomatty júıe arqyly basqarylyp, kólik legi jáne baǵdarsham nysandary keri áserin tıgizbeıdi.

Keıinirek BRT jelileri boıynsha qyzmet kórsetý úshin júıe ıntegrasıasyna qatysty syıymdylyǵy úlken avtobýstar júretin bolady, ıaǵnı qoǵamdyq kólikke basymdyq beriledi.

Jalpy, BRT jelisin jasaý qajetti sheshim bolyp tabylady, sonyń arqasynda joldyń qozǵalys bóligindegi, al jolaıryqtarynyń salynýy barysynda magıstraldy jáne aınalmaly joldardaǵy júkteme azaıady. Halyqaralyq tájirıbege saı aýdandyq mańyzy bar kóshelerdiń qozǵalys bóligin keńeıtý tyǵyz ornalasqan eldi mekenderde kólik júktemesiniń artýyna ákeledi.

Halyqaralyq tájirıbe BRT jelisi engizilgen kóshelerde aýyr jáne qaıǵyly jaǵdaılarǵa soqtyratyn jol aapttarynyń 50%-ǵa tómendegenin kórsetýde. Osynyń barlyǵy qoǵamdyq kólikke ǵana emes, sonymen qatar qala ekologıasyna da oń áser etetin Jasyl dálizdi engizýdiń mańyzdy ekenin kórsetedi.

Aıta keterligi, Tımırázev kóshesin avtobýs dálizine qatysty ózgertý barysynda trotýarlardy, aryqtar men velojoldardy qaıta jasaý, ınjenerlik júıelerdi aýystyrý, zańsyz qurylystardy alyp tastaý qatar júrgizilýde. Qozǵalys bóligindegi jol- qurylys jumystaryn bıylǵy jylǵy aıdyń sońyna deıin aıaqtaý josparlanǵan.

Taǵy da. Avtomobılıster de umyt qalmaıdy.

BRT dálizinen alynatyn avtomobılder úshin barlyq jaǵdaılar jasalady.

Qazirgi kezde qalanyń barlyq aýdandarynda 160-tan astam kóshelerdi jóndeý aıaqtalyp qaldy, kishi aınalma jolynyń kólik ótkizý qabiletin arttyrý úshin úsh jańa jolaıryǵy salynýda, kópir qondyrǵylary ulǵaıýda, qozǵalys bóliginiń keńeıýi barysynda tramvaı joldary alynýda. Osy aıdan bastap qalanyń segiz ortalyq kóshelerinde birjaqty qozǵalys uıymdastyrylǵan.