Qazaqstan  Prezıdenti Nursultan Nazarbaev  halyqtyń densaýlyǵyn arttyrýǵa qatysty tıisti mınıstrlikterge arnaıy tapsyrma bergeni málim. Qazaqstan halqyna arnaǵan Joldaýynda da «ár adamnyń elektrondyq pasporty bolýy tıis» dep atap kórsetkeni málim. Rasynda da elektrondy pasporttyń tıimdiligi óte úlken. Prezıdenttiń de aıtyp otyrǵany beker emes. 

–«2020 jylǵa qaraı búkil turǵyndardyń elektrondy densaýlyq  pasporttaryn jasaýǵa, kezekterdi, búrokratıany joıýǵa, qyzmet kórsetý sapasyn arttyrýǵa múmkindik beredi,–dep atap kórsetti Elbasy óz Joldaýynda. Sondyqtan da qoǵamda ózekti bolyp otyrǵan máselelerdi sheshý úshin 2016-2019 jyldarǵa arnalǵan «Densaýlyq» memlekettik baǵdarlamasy qabyldanǵany belgili. Osyǵan oraı, qazirgi ýaqytta osy salada jandy jumystar júrgizilip jatyr.

Jalpy elektrondy densaýlyq saqtaý júıesine kóshý jumystaryn 2020 jylǵa qaraı tolyqqandy aıaqtaý kózdelip otyr. Eger joǵaryda aıtylǵan saýalǵa jaýap beretin bolsaq, elektrondy densaýlyq pasportynda adamnyń týǵanynan bastap, tipti qandaı zattarǵa nemese dárilerge alergıasy bar ekenine deıin tolyq, búge-shigesine deıin jazylady.

Bul oraıda Qazaqstan Respýblıkasy  Densaýlyq saqtaý mınıstri Eljan Birtanov 2019 jyldyń 1 qańtarynan bastap, barlyq medısınalyq qujattar qaǵazsyz júrgizile bastaǵanyn atap aıtty.

Mınıstrdiń aıtýyna qaraǵanda, búgingi kúnde 10 mıllıonnan asa  halyqtyń elektrondyq densaýlyq pasporttary bar. 2020 jylǵa qaraı halyqtyń 100 paıyzy elektrondyq densaýlyq pasportymen qamtamasyz etileıin dep otyr. Sondyqtan da 2016-2019 jyldarǵa arnalǵan «Densaýlyq» memlekettik baǵdarlamasynyń aldaǵy ýaqytta bereri kóp. Jalpy ár adamda elektrondy densaýlyq saqtaý pasportynyń bolýyna qatysty Densaýlyq saqtaý mınıstri Eljan Birtanov ta  pikir bildirgen. Ol Astanada respýblıkalyq elektrondyq densaýlyq saqtaý ortalyǵynda ótken elektrondy densaýlyq pasporty jobasynyń tanystyrylymynda «qaǵazsyz medısınanyń» mańyzdylyǵyn atap ótken, tipti birer mysal da keltirgeni belgili.
–Biz úshin mańyzdy jaıt - aýrýlardy esepke alý. Máselen, ana ólimine toqtalaıyq. Júkti áıel Astanada bosanyp, úıine qaıtady. Eki aptadan soń qyzýy kóterilip, sepsıspen aýrýhanaǵa túsedi. Oǵan dıagnoz qoıǵanda, júktiligi esepke alynbaıdy. Mundaı jaǵdaı tájirıbede birneshe ret kezdesti. Shyn máninde statısıkanyń basqasha ekenin kórdik. Al qazir elektrondy pasport arqyly aýrý tarıhyn tolyǵymen kórýge bolady. Endi pasıenttiń dıagnozyn joǵaltyp alý, qandaı da bir jaıttardy jasyryp qalýdan arylamyz. Bul medısınalyq kómek sapasyna eleýli áser etedi, - Densaýlyq saqtaý mınıstri Eljan Birtanov.

Jalpy elektrondy densaýlyq saqtaý tólqujatyn engizýdegi maqsat ne? Aýrýhanaǵa kelgen syrqat jan týraly shuǵyl aqparat qajet bolsa, ony medbıke, dáriger nemese  ony mekemeniń densaýlyq saqtaý menedjeri ala alady. Sondyqtan «Densaýlyq» baǵdarlamasynyń aıasynda atqarylyp jatqan bul jobanyń mańyzy zor jáne elektrondy densaýlyq pasporty arqyly adamdardyń dárigerge, aýrýhana, emhana mamandaryna senimi artady. Óıtkeni...

1. Birinshiden, emhanaǵa kelgen jannyń aqparattyq derekteri de biryńǵaı bazada saqtalady.
2. Ekinshiden, ol naqty qorǵalady.
3. Úshinshiden, qaı aıda pasıent josparly tekserýden ótedi, onyń barlyǵyn da ózi bilip otyrady.
4. Tórtinshiden, pasıenttiń syrqatnama málimetteri jáne onyń zertteý qorytyndylary tanysýǵa múmkindigi bar.
5. Besinshiden, elektrondy pasport arqyly aýrý jannyń barlyq deregi dárigerdiń kóz aldynda turady.
6. Altynshydan, pasıent medısınalyq uıymnyń medbıkeleri men dárigerleriniń órsetken qyzmetine de baǵa bere alady.
7. Jetinshiden, dáriger men pasıenttiń  jeke kabıneti bolady. Oǵan úshinshi adam kire almaıdy.
8. Segizinshiden, dáriger jeke kabıneti arqyly syrqat janmen keri baılanys ornata alady.
9. Toǵyzynshydan, bul jumystar  nátıjeli júzege asyrylýy úshin  Qazaqstandaǵy  medısınalyq mekemeler tolyǵymen  kompútermen  jabdyqtalýy tıis jáne  ınternet júıesine qosylýy kerek.

Árıne, 2016-2019  jyldarǵa arnalǵan «Densaýlyq» memlekettik baǵdarlamasy tıanaqty júzege asyrý isi qazirgi tańda jer-jerde júıeli túrde júrgizilýde. Óıtkeni Qazaqstan Prezıdenti Nursultan  Ábishuly Nazarbaev halyqqa arnaǵan Joldaýynda atap kórsetkendeı, «elektrondy densaýlyq pasporttaryn jasaý – búrokratıany joıýǵa kómektesedi, sonymen qatar,  qyzmet kórsetý sapasyn arttyrýǵa múmkindik beredi».

Álemdik órkenıet barǵan saıyn damyp keledi, zamanaýı jetistikter men ozyq tehnologıalar naryqqa enip jatyr. Bul oraıda Qazaqstan da kóshten qalmaýy tıis. Ol bir. Ekinshiden, eń basty másele, qazaqstandyqtar salaýatty ómir saltyn qalyptastyryp, zamanaýı jetistikterdi boıyna sińirýi kerek. Densaýlyq –zor baılyq. Búgingi tańda medısınadaǵy bolyp jatqan sıfrly, elektrondy ózgerister – bul zaman talaby. Sondaı-aq bul qyzmet sapasyn arttyratyn jáne ýaqytty únemdeıtin tıimdi reforma ekenin aıta ketken jón. Endeshe, elektrondy densaýlyq pasporty árbir qazaqstandyqtyń dárigerlerge degen senimin kúsheıtip, ýaqytyn tıimdi ári únemdi paıdalanýǵa jol ashatynyn aıta ketken jón.

Batyr Jasulan