Osy tizimdegi nárselerdi azdaǵan kólemde, biraq kún saıyn jasańyz. Qal-ahýalyńyz ben kóńil kúıińizdiń ózgergenin kórip tań qalasyz!
- Sezimderińizdi bildirińiz.
Súıiktińizdi qushaqtap, júrek shymyrlatatyndaı sms-habarlama jazyńyz, kishigirim tosynsyı ázirleńiz. Jaqyn adamyńyzǵa tıtteı de bolsa, kóńil bólýdiń ózi ony qýantyp qana qoımaı, ózińizdiń rýhanı kúıińizdi de retteıdń. Bul 120 jup arasynda zertteý júrgizgen Shveısarıa ǵalymdarynyń pikiri.
- Uıqyny jaqsylap qandyryńyz.
Óıtkeni az uıqtaý ımýnıtetti túsirip, gıpertonıa, sýsamyr derti, júrek aýrýlarynyń órshý qaýipin týdyrady. Sondyqtan da uıqyǵa mán berińiz.
Jatyn bólmede teledıdar bolmasyn, uıqyǵa jatar aldynda teledıdar kórý – tynyshsyzdyqqa soqtyryp, kóz ilýdi qıyndatady.
Tutastaı qarańǵy bólmede uıqtańyz.
- Ózek.
Ózekti (ósimdik jasýshalarynyń ulpa qabyǵy quralatyn zat) kóp jeńiz. Bul qan quramyndaǵy holesterın mólsherin kemitýdiń, júrek qantamyrlary aýrýlary men dıabetti boldyrmaýdyń, sondaı-aq, salmaqty qalypta ustaýdyń eń jeńil túri. Aq unnan ázirlengen: kespeni, kúrishti, nandy qatty bıdaı sortynan jasalǵan taǵam túrine aýystyryńyz. İri dándi daqyldar, astyq tuqymdastar, burshaq, jańǵauty paıdalanyńyz, jemis-jıdek pen kókónisti kóp jeńiz. Az ýaqytta siz deneńizdiń kúshti, denińizdiń saý bolǵanyn baıqaısyz.
- Kózińizdi saqtańyz.
Jemis-jıdek pen kókónistiń kúndelikti úsh porsıasy (1 porsıa – 1 8lken alma6 1 apelsın, 200 g kókónis) kataraktany boldyrmaýdyń alǵysharty. As mázirine maıly balyqty qosyńyz – sonda siz kóz aýrýlarynyń órshý qaýipin 4 esege kemitesiz!
- Omyrtqańyzdy saqtańyz.
Jumys ornynda uzaq otyratyn adamdardyń barlyńy da, erte me, kesh pe áıteýir bir arqasynyń aýyrǵanyn baıqaı bastaıdy. Bul omyrtqaǵa zaqym kelgendigin bildiretin dabyl. Arqa bulshyqetterin nyǵaıtýdyń birneshe qarapaıym jattyǵýlaryn jıi jasap tursańyz (kúnine 3 ret, aptasyna 5 kún) bir nemese jarty aıdan keıin-aq jeńildikti sezinesiz.
- Jambas bulshyqetterin kúsheıtińiz.
Muny kúndelikti jýyný men tis shaıý tárizdi daǵdyǵa aınaldyryńyz. Eger udaıy jasap tursańyz úsh aıdyń ishinde ózgeristi sezinesiz.
- Jıi serýendeńiz.
Bul tek júrekke ǵana paıdaly emes, artyq salmaqtan arylýǵa da kómektesedi. Aldymen adym ólsheýishpen kúnine qansha qadam basatynyńyzdy anyqtap alyńyz. Buǵan qosymsha birneshe kún boıy 1500 adamdy qosyp otyryńyz. Sodan keıin bul kórsetkishke aptasyna 500 adym qosasyz. Osylaısha tez arada salmaq tastaısyz. İske sát!
Aısulý Tursynbaeva
