Qalany qaq jaryp ótken úlken dańǵylmen júıtkip kelemiz. Senbi kúni kóshede keptelis joq eken. Anadolyda týǵan bir qazaq pen Altaıda týǵan bir qazaqtyń áńgimeleriniń jaıy jarasyp-aq  keledi. Qalanyń úlkendigine sóz joq. Bir saǵatqa jýyq zymyraǵan temir kólik gúneshlidegi mejeli jerge kelip toqtady. Aldymyzdan aı mańdaılary jarqyryp, meni uzaq ýaqyttan beri kútken Qalıma apaıym men Sámıǵa apaıym shyqty. Altaı kóship kelgendeı qýanyp, betimnen súıip, aýyl-aımaq, bota-taılaqqa deıin qaldyrmaı amandyǵyn surap jatyr. Qalıma apaıym maǵan sálemdesý úshin, Ystamboldan 600 shaqyrym jerdegi Salıhyly qalasynan arnaıy túndeletip, jol júrip kelipti.

Áńgimeniń osy jerine kelgende az-kem sheginis jasap baıandaýǵa týra kelip otyr. 1930 jyldary Altaıdaǵy el dúrkireı kóship, bir toby qobdaǵa, bir toby boǵdaǵa, basym bólegi barkólge aýa bastaıdy. Altyny at tuıaǵymen toza bastaǵan, túgin tartsa maı shyǵatyn, ejeldiń eń kúninen beri qazaqtyń ata mekeni bolǵan osynaý asqar altaıdan el irgesi tynysh bolsa, jurt jaryla kósher me edi? Árıne, ǵalamdyq eki soǵystyń qarsańynda aspan astyn sharpyǵan qyzyl komýnızm uranymen, qanshama beıýaz halyq qyrylyp, mekenin tastap bosyp ketpedi? Sol qyrǵynshylyqtyń jalyny mańǵaz tirlik mal baqqan Altaı qazaqtaryn sharpymaı qalǵan joq. 

1912 jyly qytaıda «Chınhaı tóńkerisi» degen iri tóńkeris júrilip, osyǵan deıingi 2000 jyldyq patshalyq memleketti qulatyp, Sın (Chıń) ımperıasy jer qushady. Osydan keıin qytaı memleketinde qyryq jyldyq alasapyran dáýren bastalady. Endi ǵana qurylǵan eki partıasy qyryq pyshaq bolyp soǵysyp, bir jaǵynan orys pen japonnyń, bir jaǵynan eýropa men amerıkanyń teke tiresindegi julqa tartystyń kók laǵyna aınalady. Osyndaı aýmaly-tókpeli kezeńde shekaralyq aımaqtarda turatyn az sandy ulttar dep atalatyn qazaqtar qytaı men orys ımperıasy arasyndaǵy saıası baqtalastyqtyń qurbanyna aınaldy. Dosyń tur ǵoı jaýyńa da tilemeıtin jaman kúnderdi endi alǵashqy bolyp Altaıdaǵy qazaqtar kórdi. Qyaıúkimeti synyqtan syltaý izdep, qazaqtyń ıgi-jaqsylaryn, el basshylaryn tutqyndap, óltirip, qarapaıym halyq arasyndaǵy quraldy jınaı bastady. Altaıdaǵy Zýqa batyrdyń basyn alyp, qara kópirge ilip qoıyp, qazaqtyń mysyn basýy, ataqty ǵulama, dinbasy, Aqyt qajy Úlimjiulyn tutqyndaýy, Halel, Mánkeı syndy el aǵalaryn túrmege toǵytýy, Barkóldegi Álip shabylǵan oqıǵasy, Esimqan, Yrysqan, Aqteke, Sulýbaı, Súleımen, Ospan batyrlar bastaǵan Altaıdaǵy ult azattyq soǵysy, t.b. mine osy barystaǵy tolarsaqtan qan keshken, jantalasqa toly oqıǵalar, aıbyndy altaıdy tastap, «Aǵajaı, Altaıdaı jer qaıda-aılap» bóline kóshýge sebepshi boldy. Halyqtań qandy jasy kıeli topyraqqa tógilip, aspannan jaýmaı jasyl túsken aýyr jyldarda aǵaıyndar arasy osylaısha bóline bastaıdy. Jylpyǵa aıan, osy kóshtiń sońy uzaqqa sozylyp, tıbet asyp, pákistanǵa ótip, ol jerde 15 jyldaı baıyrqalap, 1950 jyldardan  keıin Túrkıa úkimeti kóshirip ala bastaıdy. Barkólden tıbet ústirti – bulanaıǵa (álemdegi eń bıik shoqy – Gımalaı) aýǵanda 30 myń adam bolatyn. Al, Pákistannan Ystambolǵa qaraı poıyzǵa otyrǵanda apalań-tópeleń surapyl qyrǵynnan aman qalǵany 2400 qazaq ǵana  bolǵan. Osydan-aq, jer álemdi sharpyǵan komýnızm jaýgershiliginiń qazaqtarǵa salǵan aıaýsyz qyrǵynynyń qanshama aýyr bolǵanyn bilýge bolady.

Altaıdan barkólge  aýǵan uzyn-sonar kóshtiń ishinde bizdiń áýletten aǵaıyndy  eki kisi ketedi. Úlkeni Zıadan (1892 – 1979), kishisi Másálı(1901 - 2003). Sol kezde aǵasy qyryqtaǵy qylshyldaǵan jigit, inisi orda buzar otyzdaǵy azamat. Aǵasynda Gúlsheri atty bir qyz, Jaqyp atty bir ul bolǵan. Al, inisinde úıelmeli-súıelmeli birneshe kishkene balalary bar eken. Bul kisiler osy úrkin kóshke deıin bizdiń úımen aýyly aralas, maly qoralas otyrǵan eken. Sebebi,m bul eki kisi meniń atamnyń aǵa-inileri sıaqty eki atadan baryp qosylatyn, et jaqyn baýyrlary bolatyn. Bizdiń úı ıaǵnı atam Haleldiń úıi Abaq kereı Jántekeıdiń bir kishi atasy sanalatyn Boqaı rýynyń qara shańyraǵy bolǵandyqtan, basqa jaqyndary kóship-qonǵanda aǵaıynnyń janynan alystamaǵan. El basyna kún týyp, el ekige bólinip, aǵa men baýyr aıyryla kóshkenge deıin dastarqandaǵy dáni, óristegi maly bólinbegen. Aqyry, olaǵaı da bulaǵaı aýyr jyldar bir-birinen adastyrady. Osyndaı bir uzaqqa sozylǵan qıamet jyldar kele jatqanyn erte sezgen dańǵyl kókirek qarıalardyń nusqaýymen, bóline kóshý aldyndaǵy el bir-birimen ahretke deıin anttasyp, bir-birine balalaryn berip, shalǵaılap ketsek týystyqtyń dánekeri bolsyn, kóneniń kózindeı týystyqtyń kópiri bolsyn dep, kókirekteri qars aıyryla qoshtasady. Meniń atam Halel men ájem Qazıne úlken úı ustap otyrǵandyǵynan bolar, Múrsálı degen bir balasyn osy aǵaıyndy eki kisige beredi.  Osylaısha meniń ıaǵynı búgin sizge Ystambolda kórgen-bilgenin jazyp, ǵasyr buryn aıyrylyp qalǵan aǵaıynymen qaıta júzdesip otyrǵan avtordyń ákesiniń týǵan aǵasy, baba josyny arqyly aýǵan eldiń kóshine ilesip kete barady.

Sonymen, ulanǵaıyr el uzaq kóship barkólge mekendenedi. Oqtyń zýyly ol jerde de tynyshtyq taptyrmaı, qytaı áskerlerimen keskilesken qandy shaıqastar bolady. Talaı erler jer jastanyp sheıt bolady. Besiktegi bala da, áýlıeli qarıada qandy qyrǵynda opat bolady. Mingen kólik, artqan túıe, aıdaǵan mal qyrylyp, keı aýyldardyń túndigi ashylmaı, qan teńizine batady. Ataqty Álip úkirdaıdyń (basshylyq laýazym aty) beıǵam jatqan aýylyn bir túnde qyryp ketken qytaı áskerimen endi eshýaqytta ymyralasýdyń joly kesiledi. Jastyǵyn ala jatyp soǵysyp, ereýil atqa er salǵan qazaq balasy da shıbórideı qaptaǵan qısapsyz jaýdy  qanǵa bóktiredi. Talaı ret jaýdyń betin toıtaryp, tolǵamaly ala balta qolǵa alyp, top bastaǵan úlkender kóshtiń betin musylman elderine qaraı túzeıdi.

Jalpy arysy Altaı, berisi Saýan, Barkólderden shyǵyp, Taklamakan shólin kókteı ótip,  qytaıdyń Gansý, Chıńhaı ólkelerin basyp, dúnıeniń jotasy ataǵan Gımalaı uly shyńynan asqan qazaq kóshi bir ǵana emes, birneshe dúrkin bolady. Osy birneshe kóshtiń eń alǵashqylarynyń biri – qytaı  qolynan mert bolǵan Álip úkirdaıdyń uly Elisqan bastaǵan kósh edi. Anadoly jerine jetkenshe asa aýyr shyǵyndarmen qurbandyqtar bergen, basqan joly, asqan shyńy aýyr qandy joryq sanalǵan kósh te osy bolatyn.

Osy alasapyran kóshte aǵaıyndy Zıadan men Másálı úıi bar bolatyn. Aýyr qyrǵyn bir áýletten kele jatqan eki tuıaq qoı dep aınalyp ótip ketýshi me edi?  Zıadannyń otbasy oq pen ottan aman-esen ótedi. Degenmen, qyzy uzatylyp barǵan aýyl barkólde qalady. Al, inisi Másálıdiń úıi aýyr qurbandyq beredi. Áıeli men tórt balasy birdeı jaý qolynan opat bolady da, Qadir atty jalǵyz uly ekeýi ǵana sopaıyp kóshke eredi. Aspannan ushaq, jerden ásker qorshaǵan bir aýyr aıqasta  Qadir da jaý qolyna tirideı túsedi. Al, kósh toqtaýsyz jyljı beredi. Keıin osy Qadirmen birge jaýǵa tutqyn bolǵan bir kisi, «qanysher dushpan  qolǵa túsken jastardy uryp-soǵyp qatty qınady. Sondaı aýyr qınaýlardyń birinde Qadir qoly kisendelgen kúıi kóz aldymda jan tapsyrdy depti» kúrsinip.

Artta qalyń jaý, alda alyp taý, myń batpan qıyndyqar keship Elisqan kóshi Pákástan jerine jetedi. Alyp gımalaıda ystan qyrylyp, Pákistanda ystyqtan qyrylyp áıteýir es ketip, jan shyqqanda qalǵan az ǵana aýyl tútinderin qaıta tútetip, tirshilikterin bastaıdy. Sol jerdiń úkimeti de barynsha shart-jaǵdaılaryn ázirlep, qyspaqtan qashyp aman jetken musylman jurtyna oń qabaq tanytady. Balalar qolǵa túsedi. Óshken ottar qaıta janyp, otaýlar tigilip, jalǵyz qalǵandar úıli-barandy bolady. Bes bala men áıeliniń aýyr qazasynan alapat qaıǵy arqalaǵan inisi Másálıge et jaqyn aǵasy, surapyl soǵystaǵy demeýshi qorǵany Zıadan, Altaıdan el aýǵanda Halel (meniń atam) bergen Múrsálımdi beredi. Halelden Zıadanǵa, Zıadannan Másálıge bala bolǵan, jany jaısań bozbala darqan peıilimen, salmaqty minezimen Másálıge jaqsy serik bolady.

 Másálı osy Pákistan jerinde qaıta úılenedi. Qudaı qaraly kóshpen birge aýyr kúnderdi basynan ótkizgen osy aǵaıyndy eki kisiniń januıasyna endigi tańda baqytty ǵumyr syılaıdy. Aǵasy Zıadannyń kempiri qaıtys bolǵan. Jalǵyz Jaqybymnyń qyzyǵyn kórsem bolady dep, qaıta bas quramaǵan Zıekeń, inisi men ulynyń tileýin tilep, el ortasynda aty zatyna saı syıly ǵumyr keshedi. Al, ólgeni tirilip óshkeni janǵandaı bolǵan Másálıdiń otaýynda osyndan keıin on bala ómirge keledi.

Men gúneshlige kelgende aldymnan shyqqan eki apaıym sol Másálıdiń eki qyzy edi. Qalıma apaı 1945 jyly pákistanda, Másekeńniń ekinshi áıelinen týǵan tuńǵysh qyz. Al, Sámıǵa on balanyń ishindegi Túrkıada týǵan kishi qyzdarynyń biri. Másálı atamyz balýan deneli, som tulǵaly, iri adam bolǵan. Sondaı tektiliginiń, súıektiliginiń arqasynda osynaý alapat dáýrennen aman ótse kerek. Týabittiiriligimen, óz ortasynda balýan bolǵan Másálı 1945 jyldar shamasynda pákistanda jergilikti halyqtyń jaýryny jer ıiskemegen bir ataqty balýanymen beldesedi. Aıy ońynan týǵan Másekeń qarsylasyn asaý jambasqa salyp alyp urady. Sol kezde jergilikti jurtshylyq Másekeńdi mashınaǵa otyrǵyzyp alyp, ataqty balýanymyz dep, aýyl-aımaqty aralatyp tanystyrǵan desedi. Kúni búginge deıin jurt Másálıdiń balalaryn «Balýannyń balalary» dep ataıdy eken. Másálı men aǵasy Zıadan túrik elindegi tynysty tirshilkterinde bala-shaǵanyń buǵanasy qatyp, qanattary tolysqan soń, birneshe ret qajyǵa baryp, Qudaı bergen uzaq ǵumyrlaryn jasap, urpaqtary óngen topyraqta máńgilik uıqyǵa ketti. Zıadannyń Jaqybynan taraǵan uly-qyzdar búgingi tańda ósip-órkendep jatyr.

Osy eki aǵaıyndy kisiden taraǵan urpaqtar búginde Túrkıa, Fransıa, Germanıa, Shvesarıa elderinde turady. Ataı keter bolsaq, Qalıma Salıhylyda, Sámıǵa Ystambol Gúneshlide, Qurmanálı parıjde, Qalel shvesarıada, basqa ul-qyzdary da osy sekildi iri qalalarda baı-baqytty ómir keship jatyr. Al, osynda aty atalǵan Qurmanálı aǵamyz 2007 jyly Qytaıdaǵy Altaı, Shińgil, Barkól jerlerinde turatyn barlyq týystardy taýyp, ápkesi Qalımany, áıeli Nuraıdy ertip, aǵaıyn-baýyrmen qaýyshyp qaıtqan bolatyn. Ótken 2018 jyly qarashada qazaqstandaǵy týystardy da taýyp, dám tatysyp, aǵaıynnyń basyn qostyrǵan. Ózi kópshil, týysshyl, áke ósıetin oryndap júrgen jarqyn  júzdi kisi. Ol kisi men ystamboldan attanǵansha Parıjden arnaıy kelip, maǵan kezdesýdi josparlap otyr. Al, inisi Haleldiń aty kezdeısoq emes. Másálı aqsaqal Túrkıa jerinde Qudaı bergen kóp balasymen, el-jurtymen birge, uly túrik elinde tynysh, jaıly, qońyr qalta ǵumyr keshipti. Altaıdaǵy aǵasy, qara shańyraqtaǵy Haleldi umytpaı, urpaqtar sabaqtasyp, jalǵasyp, tanyp-bilisip júrsin dep, eń kenje balasyna Halel depl  at qoıypty. Sol Halel aǵamyz da bizben júzdeskeli Ystambulǵa ushaq bıletin daıarlap, qomdanyp otyr eken.

Atam Halel bergen Múrsálı atty uldyń úılenip urpaqty bolýyna tarǵalań taǵdyr úlgirtpeıdi. Otyz jasqa deıin eki ákesi Zıadan men Másálıge úlken demeý bolyp, qıyn jyldardy birge ótkizedi. Altaıdaǵy bizdiń úıden sábı kúninde uly saparǵa shyqqan, meniń ájemniń aı dıdarly uly, ákemniń týǵan aǵasy osylaısha Túrkıaǵa jetken álemdik rekordtar kitabyna eń uzyn kósh bolyp engen, qıly zaman kerýeninde júrip, otyzdan óte bere aýyryp qaıtys bolady. Árýaǵy myń bolǵyr qanshama bozdaqtar sol bir alaquıyn ǵasyrda ot keshti. Qanshama esil erler, aıdaı arýlar, qanshama tekti qazaqtyń teńdessiz ul-qyzdary opat boldy. Tek beıishte nury shalqysyn teńdik jolynda qurban bolǵan sheıtterdiń.

Dana kókirek qazaǵymyzdyń taǵy bir qasterli saltyn aıtyp ótýge týra kelip otyr. Meniń Ájem Qazıne Baqanbaıqyzy 2003 jyly 102 jasynda ómirden ótti. Ǵasyr jasaǵan aıaýly anamyz kúlli aýyl-aımaqtyń anasy boldy.  Búkil aýyl sol kisiden aqyl surap, bata alatyn. Ol kisiden aýyldyń tentekteri ımenip, tektileri kóp keńesetin. Ata dástúr salttan eshýaqytta aýytqymaǵan apamyz toǵyz aı, toǵyz kún kótergen balasyn, aǵaıynnyń jaqyndyǵyy úshin Zıadanǵa berse de, óle-ólgenshe osy bir syrdy bizge aıtpaǵan bolatyn. Tek bizdiń úlkender ózge de ǵasyr jasaǵan kisilerdiń aýzynan, osy bir hıkmet hıkaıanyń baryn estıdi. Al, atamyz Halel jaryqty 1985 jyly qaıtys bolǵanǵa deıin, bizdiń ákemizge, ótken ǵasyr basyndaǵy kóshke Másálı, Zıada degen eki týysynyń erip ketkenin, el arasy jalǵansa solardyń urpaqtary jóninde qulaqtaryń túrik bolsyn degendi kóp ret aıtady eken. Degenmen, jarataqanǵa bergen antynan jazbastan atamyz, sol kóshte óziniń bel balasy ketkenin tis jaryp aýzynan shyǵarmaıdy. Al, Másálı men Zıadan aqsaqaldar da neshe ret Altaıdaǵy bizdiń elge hat jazypty. Biraq, moıyny uzaq joldan ol hattar bizdiń úıge jetpegen sıaqty. Kópti kórgen aǵaıyndy eki aqsaqal da kózderi jumylǵansha, Altaıdan Halel degen boqaıdyń urpaqtaryn tabyńdar, solar seniń qara shańyraqtaryń degendi aıtýmen bolady. Biraq, olar da otyzynda o dúnıelik bolǵan Múrsálıdi Halelden alǵan edik degendi aıtpaıdy. Biraq, osyndaı bir syrly tarıh jatqanyn kóshte bolǵan  úlkenderdiń aýyzynan anda-sanda shyqqan sátteri bar sıaqty.

Gúneshlidegi apaıdyń jaıǵan dastarqanyna jaıǵasqansha arǵy tarıhqa biraz at shaldyrdyq. Aınalyp ótip ketýge bolmaıtyn zarǵa toly zaman áńgimesin aıtýda, aq shańdaq tarıhtyń quıryq-jalyn kúzep sóz jazý ótkenge qıanat  dep bildik.

Meniń kelgenimdi estip, aıaǵy jetken týystar gúneshlige jınaldy. Al, eýropadaǵy ini-qaryndastary túgeldeı ashyq beıneli jelide sálemdesip, birinen soń biri amandyq bildirip, qýanysyp, marqaıysyp jatty. Ózderi 80 mıllıon túriktiń ortasynda otyrsa da salttaryn jaqsy saqtaǵan. Aqsarbastyń basyn, jambasymen qosa tartty. Aldymnan aq mármár shashý shashty. Ol sáttegi kóńil tolqynysynda shek joq. Qazaqsha mal soıý, et buzý, jilikteýdi túrikterge biz úırettik dep maqtanyp ta alady. Barlyq tamaqtardy óte dámdi jasaıdy eken. İshken-jegen eshqaıda jetkizbeıdi ǵoı. Degenmen aq teńizdiń jaǵasyna úı tikken aǵaıynnyń dastarqany molshylyq. Al, men bolsam jas bolsam da bas jep otyryp, basymdaǵy isim men moınymdaǵy júgimniń kóp ekenin oılandym. Kıli dastarqannyń sirgejıar batasynan keıin aıaýly aǵaıyndaryma bir-bir balany Qazaqstannan oqytyńyzdar dedim. Ol ýaqyt enshisinde.

Bul jerdegi qazaqtardyń báriniń ekonomıkalyq eńsesi bıik, materıaldyq jaǵdaılary jaqsy. Alǵash túrkıaǵa kele qalǵanda túrik úkimeti olarǵa úı, jer berip, kásip kózderin ashýyna múmkindikter jaratqan eken. Kópshiligi mal terisin óńdeýmen aınalysyp, keıin kele teri ónimderi Túrkıanyń jáne eýropanyń brendine aınalady. Úlkenderdiń kózi ketken soń da sol kezde olar qurǵan zaýod, fabrıkalarǵa murager bolǵan búgingi kisilerdiń kiris kózderi jaqsy. Úı jaldap, qalany aınala kóship tentirep júrgen qazaqtar joqqa tán. Qaıta qalada birneshe úıi, birneshe dúkeni bar kisiler úılerin kirege (jalǵa, arendaǵa) berip qoıady eken. Jazda Túrkıada bolyp, qysta eýropany qystaıdy. Kóbinde eki eldiń teń quqyqty azamattyǵy bar. Úlkender eki elden de zeınetaqy alady. Mysal retinde bir kisiniń germanıanyń Mıýnhen qalasynan alatyn zeınetaqysyn aıta keteıin. Ol kisi aıyna 200 eýro alady eken. Bizdiń 860 myń teńgemiz ǵoı. Odan syrt túrkıada tórt-bes úıi bar. Bizdiń  Báriniń saýda-sattyǵy, kásibi bar. Orta býynda oqyǵan, zıaly, ıntelegensıa azdaý. Kóbi bazar jaǵalaǵan jáne ata dáýletine ıe bolǵandar. Úkimettik oryndarda, bilim, ǵylym ordalarynda jumys jasaıtyndar endi-endi kóbeıip keledi. Jastar jaǵy endi bilimge den qoıǵan. Qysqasha aıtqanda, materıaldyq baılyq jetkilikti. Onyń ústine Ystambol qalasy kim kisiniń de tasyn órge domalatatyn qala sıaqty. Áıteýir, aǵaıynnyń júzi jarqyn, dıdary jaıdary eken. Olarǵa jetispeıtin eki nárse sıaqty. Qazaqy ómir ortasy jáne til. Sebebi 20 mıllıonnan astam halyq turatyn, tek túrik tilinde ǵana sóıleıtin ula shaharda, ultshyl, patrıot túrikter ortasynda, yǵy-jyǵy ornalasqan ǵımarattar arasynda sen on myń qazaǵyńdy myqsy bolsań qazaq kúıinde saqtap kór. Bul múmkin emes jaǵdaı. 50 jastan tómengiler tilden jutaı bastaǵan. Al, jańa ǵasyrdan bergi týǵan balalar qazaqsha sóıleı almaıdy. Al, basqa adamzatqa kerekti zattyq dáýlet jaıyn suramańyz. Ol jaǵynan shúkirshilik. Qazaq tilinde shyǵatyn gazet-jýrnaldar joq. Qazaqsha tele arnalar joq. Bárinen de mańyzdysy qazaqsha mektepter ejelden ashylmaǵan. Ol endi ashylmaıdy da. Sebebi neshe ondaǵan mıllıon kúrdter men arabtar, aǵylshyn, fransýzdar jáne basqalar túrikshe oqyp jatqan Ystambulda siz qazaq mektebi týraly aıtpaı-aq qoıyńyz. Óńine qarasańyz mundaǵy qazaqtardyń bári ózińizden aýmaı qalǵan. Ózderi qatty týysshyl, ultshyl. Biraq, Ystambuldy qorshap turǵan tórt teńiz sıaqty, tóńiregi tolǵan teńizdeı zor halyq qoı.

Osy bir áserli sátterdi aıtpaı, jazbaı ketýge kisiniń dáti barsyn ba? Ótken ǵasyrdyń burqasyndy boranynda uly kóshke erip ketken jany jaqyn jaısań týystarymmen, osylaısha kıeli Ystambul tórinde júzdestim. Qaraǵanda bir shaǵyn áýlettiń, birneshe aǵaıyndylardyń ómir tarıhy sıaqty kórinetin bul hıkaıa, shyn máninde, kúlli qazaqtyń tarıhy. Áperbaqan ǵasyrlarda Altaı men Atyraý arasyndaǵy qany bir qandastarymyz altyn bastaryn qaı bosaǵaǵa soqpady? Bul qazaqpen keskilesken urys salmaǵan jaý bar ma? Sonaý ushy-qıyrsyz tarıhtyń qanmen jazylǵan bir bólegi, Qudaıdy joqqa shyǵaryp, aspan astyn álem tapyryq álekke salǵan, aldamshy komýnızm uranymen, talaı ulttyń ulysyn kúıretip, talaı memlekettiń shańyrańyn ortasyna túsirgen alyp rejımge, tek qana erlik rýhtarymen qarsy turyp, qaraly kerýen joly arqyly jazylǵan  túrkıadaǵy qazaqtar tarıhy sanalmaq.

Qymbatty oqyrman, sapar esteligimizdiń búgingi bóliginde Ystambuldaǵy ómirden góri, ótken kúnge kóbirek úńildik. Shyǵarmamyzdyń endigi bólekterinde, biz sizge kózimiz kórip, kókeıimiz jazyp alǵan Ystambol ómirin jazatyn bolmyz!

Ádilet Ahmetuly

Aqyn, A.Baıtursynuly atyndaǵy Til bilimi ınstıtýty Gramatıka bóliminiń qyzmetkeri                                                                       

Oqı otyryńyz, ♦Ystambulda adasý – bir ǵanıbet