Aýǵanstannyń jer qoınaýy tabıǵı resýrstarǵa, altyn men asyl tastar, mys pen lıtııge baı. Eldegi bılik aýysqannan keıin quny 1 trıllıon dollardan asatyn baılyqqa kim ıe bolady degen saýal kópshilikti qyzyqtyrady.
Bı-bı-sıdiń orys qyzmeti jazǵanyndaı, ǵasyrlar boıǵy soǵystardan zardap shekken eldegi rejımniń ózgerýinen keıin tabıǵı baılyqty, adamı kapıtaldy jáne Uly Jibek jolynyń ortalyǵyn kim basqaratyny belgisiz bolyp tur.
Kezinde keńes jáne amerıkalyq geologtar Aýǵanstannyń taýlary men shatqaldarynda kóknár ekpeleri men ondaǵan mıllıon tonna mys pen boksıt, mıllıardtaǵan tonna temir rýdasy, sondaı-aq altyn, mármár jáne basqa da qundy qazbalar bar ekenin málimdegen.
Alaıda osy ýaqytqa deıin Aýǵanstan munyń bárin qazyp, sata almady. Al túsken aqshany halyqtyń ómir súrý deńgeıin arttyrýǵa, medısınaǵa, bilim men ǵylymǵa jumsaýǵa qaýqarsyz boldy.
El úkimeti búǵan deıin úndi, brıtanıalyq, kanadalyq jáne qytaılyq ınvestorlarmen kelisimge qol qoıǵan. Alaıda eldegi jemqorlyqqa balanysty, áli de taý-ken jumystary bastalmaǵan.
Bızneske jaramdy elder reıtıńinde dúnıejúzilik bank Aýǵanstandy 190 eldiń ishinde 173-shi orynǵa jaıǵastyrǵan. Al jemqor memleketter reıtıńinde ol 180 eldiń 165-inshisi bolyp tur.
Jeke bıznestiń damýyna eldegi qaýipsizdiktiń tómen ahýaly men saıası turaqsyzdyq, memlekettik ınstıtýttardyń álsiz bolýy, ınfraqurylymnyń jetkiliksizdigi tusaý bolyp otyr. Óndiristiń, eksporttyń úlesi kóleńkeli ekonomıkaǵa, esirtki, kontrabanda jáne paıdaly qazbalardy zańsyz óndirýge tıesili.
"Amerıkalyqtardyń ketýi jáne Tálipterdiń Aýǵanstandaǵy bılikke oralýymen bul problemalar sheshilmeıdi. Investorlar jemqor sheneýniktermen jumys isteı alady. Al kóptegen elderde terorıstik uıymmen jumys isteý qıynyraq" delingen Bı-bı-sı materıalynda.
Pikir qaldyrý