Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev áıelderdiń quqyqtary men balalardyń qaýipsizdigin qamtamasyz etýde eki birdeı zańǵa qol qoıdy.

Iaǵnı, birinshisi – «Qazaqstan Respýblıkasynyń keıbir zańnamalyq aktilerine áıelderdiń quqyqtary men balalardyń qaýipsizdigin qamtamasyz etý mácelelerni baılanysty ózgertýler men tolyqtyrýlar engizý týraly» bolsa, al ekinshisi – «Qazaqstan Respýblıkasy Ákimshilik quqyqbuzýshylyq týraly kodeksine analardyń quqyǵy men balalardyń qaýipsizdigin qamtamasyz etý máseleleri boıynsha ózgerister men tolyqtyrýlar engizý týraly» Qazaqstan Respýblıkasynyń zańy.

Bul zańǵa baılanysty Almaty oblysynda keleli jumystar júrgizilip keledi.  Máselen, balalardyń quqyǵyn qorǵaý, áıelderdiń otbasynda  zorlyq-zombylyqqa ushyramaýyna baılanysty t.b. jumystar mamandardyń atsalysýymen atqarylýda. Osy oraıda, Respýblıkalyq «Ana úıi» qoǵamdyq qorynyń atqarýshy dırektory Ajarkúl Qylyshbaeva kez kelgen másele zańnyń arqasynda sheshim tabatynynyn aıtady.

-Jańa zańǵa sáıkes, áıelder men balalarǵa qatysty kez kelgen sıpattaǵy zorlyq-zombylyq úshin jaýapkershilik kúsheıdi. Keıde ákimshilik jaza qylmystyq jazaǵa aýystyryldy. Iaǵnı, densaýlyqqa qasaqana jeńil zıan keltirý jáne uryp-soǵý qylmystyq quqyqbuzýshylyq retinde sıpattalady. Densaýlyqqa qasaqana aýyrlyǵy ortasha jáne aýyr zıan keltirgen qylmys úshin jaýapkershilik qatańdaıdy. Al 16 jasqa tolmaǵan jasóspirimderge jynystyq sıpattaǵy kózqaras tanytqandarǵa qylmystyq jaýapkershilik engizildi. Sondaı-aq kámeletke tolmaǵandardy urlaǵan men zańsyz bas bostandyǵynan aıyrǵany úshin jaza aıtarlyqtaı qatańdady. Mektep jasyndaǵy kámeletke tolmaǵandardy jábirleý (býllıng) úshin birinshi ret ákimshilik jaýapkershilik engizildi. Bilim berý uıymdarynda kámeletke tolmaǵandar býllıngqa ushyraǵanda zańǵa qaıshy áreketter týraly quqyqqorǵaý organdaryna dereý habarlaýǵa mindetteldi. Sonymen qatar 16 jasqa deıingi balalardyń qaýipsizdigin qamtamasyz etý boıynsha jol aqysyn tólemegen oqýshylardy qoǵamdyq kólikten májbúrlep túsirýge qatań tyıym salyndy. Bul zańdaǵy osyndaı ózgerister áıelder men balalar ıgiligine qyzmet etetindigine senimdimiz, – deıdi.

Joǵaryda taqyrypta aıtyp ketkenimizdeı, ana men balany qorǵaý – memleket damýynyń kepili ekeni ras. Osyǵan oraı, Almaty oblysynda bala kútimimen otyrǵan jumyssyz analar, áleýmettik jaǵdaıy tómen otbasylar,  kópbalaly analarǵa Memleketten arnaıy járdemaqylar berilip keledi. Máselen, qazirgi ýaqytta Almaty oblysynda 1 jarym jasqa deıingi bala kútimimen otyrǵan jumys isteıtin 28 775, jumys istemeıtin 10269 ana bar. Osyǵan deıin bala kútimine baılanysty aı saıynǵy járdemaqy sábı 1 jasqa tolǵanǵa deıin tólenip kelgen edi.  Endi 2023 jyldyń 1 qańtarynan bastap osy tólem 1 jarym jylǵa uzartyldy. Keıinirek 2022 jyly týǵan sábıler úshin járdemaqy avtomatty túrde jarty jylǵa sozyldy. Sondaı-aq 1 qańtardan keıin týǵan balalarǵa birden 1,5 jylǵa deıin jrdemaqy taǵaıyndaldy.  Al bala kútimi boıynsha járdemaqy alýǵa úmitker ata-analar onyń áleýmettik saqtandyrý júıesine qatysý ótili neǵurlym kóp bolsa, tólem mólsheri soǵurlym joǵary. Atalmysh tólem búginde Memlekettik áleýmettik saqtandyrý qoryna aýdarylǵan tabystyń 40 paıyzyna teń. Jumys istemeıtin nemese bala týǵanǵa deıin  sońǵy eki jylda 6 aıdan kem jumys ótili bar ata-analar járdemaqy men tólemderge memlekettik búdjetten ǵana úmitker bola alady.