Halyqaralyq esirtkige qarsy kúres kúnine oraı Almatyda «AntıDOPE Fest» festıvali ótti. Festıvál tańerteń Mahatma Gandı saıabaǵynda ótip, 50-den astam qatysýshyny jınady. Aýdıtorıanyń negizgi bóligin kámeletke tolmaǵan stýdentter qurady. Bul ártúrli uıymdardyń eriktileri men QR İİM akademıasynyń qyzmetkerleri de boldy.
Stýdentter aldynda Almaty qalasynyń jastar saıasaty basqarmasy men esirtki bıznesine qarsy kúres departamentiniń ókilderi sóz sóıledi. Ol sóz basynda prezıdent Qasym-Jomart Toqaevtyń sózin keltirip, osy «esirtkige táýeldiliktiń shuńqyryna» jastardyń kóbirek túsetinin atap ótti. Sonymen qatar, stýdentterdi polıseılerge esirtkige qarsy kúreste kómektesý úshin Zhastarmen prokýratýrasynyń jobasyna qosylýǵa shaqyrdy.
"Biz osyndaı reıdterge belsendi túrde shyǵyp, esirtkige baılanysty quqyq buzýshylyqtardy anyqtaıtyn bolamyz. Sizdiń is-áreketterińiz baǵalanady. Sondaı-aq ózińiz úshin paıdaly bolatyn arnaıy bonýstar beriletin bolady", - dedi qala prokýratýrasynyń resmı ókili Raıymbek Sháripbaev.
Jastardy yntalandyrý maqsatynda sportzaldarǵa jazylý, kınoteatrlarǵa barý, oqýda qoldaý kórsetý jáne belsendilerdiń fotosýretterin qalalyq ekrandarda jáne tanymal blogerlerdiń áleýmettik paraqshasyna jarıalaý sekildi bonýstar bar ekeni aıtyldy.
Esirtki saýdasy jáne esirtkige táýeldilik — bul qazirgi qoǵamnyń kúrdeli problemasy. Olar táýeldilerdiń ózderine ǵana emes, olardyń jaqyndaryna da, otbasylar men qoǵamdyq ómirge de áser etedi. Almatydaǵy nashaqorlyqty emdeý sharasy – densaýlyqty qalpyna keltirýge, ómir sapasyn jaqsartýǵa jáne qoǵamǵa qaıta oralýǵa baǵyttalǵan mańyzdy qadam. Qalada osy qıyndyqqa tap bolǵandarǵa kómek usynatyn kóptegen klınıkalar men baǵdarlamalar bar.
Nashaqorlyqtan aıyǵý úshin ne isteý kerek?
Qalpyna keltirý jolyndaǵy birinshi jáne, múmkin, eń mańyzdy qadam – bul máseleni túsiný. Kóptegen táýeldiler ózderiniń jaǵdaıynyń aýyrlyǵyn túsinbeıdi nemese bári ózdiginen sheshiledi dep kútedi. Degenmen, nashaqorlyq týraly tolyq aqparattan habardar bolý – ómirińizdi ózgertýge degen umtylys máseleni sheshýge kómektesetin negizgi faktorlar bolyp tabylady.
Almatyda nashaqorlyqty emdeýdiń túrli ádisteri bar. Olar mamandandyrylǵan klınıkalardaǵy stasıonarlyq emdeýden bastap ambýlatorıalyq qoldaýǵa deıin ártúrli ońaltý baǵdarlamalary bolýy múmkin. Naýqastyń táýeldilik satysy men jaǵdaıyna baılanysty mamandar dári-dármekpen qamtamasyz etýdi de, psıhoterapıany da qamtıtyn jeke emdeý josparyn jasaı alady.
Stasıonarlyq klınıkalar esirtkige táýeldilikti emdeý boıynsha qyzmetterdiń tolyq spektrin usynady. Munda tájirıbeli psıhıatrlar, nashaqorlar men psıhologtar jumys isteıdi, olar detoksıkasıa, dári-dármek, sondaı-aq nashaqordyń minez-qulqy men oılaýyn ózgertýge baǵyttalǵan terapıany qosa alǵanda, keshendi emdeýdi qamtamasyz etedi. Bul kezeńde fızıkalyq táýeldilikti joıý ǵana emes, sonymen qatar adamdarǵa kóbinese olardyń ótkeninen bastaý alatyn psıhologıalyq máselelerdi sheshýge kómektesý mańyzdy.
Psıhoterapıalyq ádister mańyzdy oryn alady esirtkige táýeldilikti emdeý. Toptyq sabaqtar, psıhologtarmen jeke kezdesýler jáne trenıńter problemany túsinýge jáne álemge jańa kózqaras qalyptastyrýǵa yqpal etedi. Trenıńterde pasıentterge stressti basqarý, emosıonaldy retteý jáne durys sheshim qabyldaý sıaqty mańyzdy daǵdylardy úırený usynylady. Bul ońaltý prosesinde ǵana emes, odan keıingi ómirde de kómektesedi.
Sonymen qatar, Almatyda emdeýdiń negizgi kýrsynan keıin qoldaý kórsetetin kóptegen ońaltý ortalyqtary bar. Bul baǵdarlamalar burynǵy táýeldilerge emhana qabyrǵasynan tys ómirge beıimdelýge, jumys tabýǵa jáne adamdarmen qarym-qatynas ornatýǵa kómektesedi. Psıhologtarmen jáne qoldaý tobymen únemi baılanysta bolý – esirtkiden táýeldilikten qutylýyna kómektesedi.
Almatyda qoǵamdyq sana men nashaqorlyq máselesin túsinýge baǵyttalǵan birqatar is-sharalar ótýde. Bul baǵdarlamalar statısıka men nashaqorlyqtyń zıany týraly úgit nasıhat júrgizýge yqpal ete otyryp bul dertti emdeýdiń múmkin ekenine sendire alady. Medıa – mazmun, bilim berý semınarlary jáne ońaltý ortalyqtarynyń ashylýy nashaqorlyqtan zardap shegetin adamdarǵa qatysty stereotıpter men jaǵymsyzdyqtardy joıýǵa kómektesedi.
Almatyda esirtkige táýeldilikti emdeý – bul jaı ǵana proses emes, medısınalyq, psıhologıalyq jáne áleýmettik aspektilerdi qamtıtyn tutas bir júıe. Bul úmitti, senimdi jáne ómirińizdi jaqsy jaqqa ózgertýge degen umtylysty saqtaý mańyzdy jalpy jol. Esirtkisiz jańa ómirge alǵashqy qadam jasaýǵa daıyn adamdarǵa qoldaý kórsetýge daıyn resýrstar men mamandar bar.
Eger siz nemese jaqyndaryńyz bul máselege tap bolsa, onymen jalǵyz qalmaý mańyzdy. Qoldaý alý úshin kásibı mamandarǵa habarlasyńyz. Tıisti emdeý arqyly jańa múmkindikter men úmitterge toly ómirdi qalpyna keltirýge jáne tabýǵa bolady. Ár kún – ómirdiń jańa kezeńiniń bastaýy bolýy múmkin.
