Keshe palata Tóraǵasy Qasym-Jomart Toqaevtyń tóraǵalyq etýimen ótken Parlament Senatynyń otyrysynda bes zań qabyldandy. Senat Qazaqstan men Benılúks memleketteri (Belgıa Koróldigi, Lúksembýrg Uly Gersogtigi jáne Nıderland Koróldigi) arasyndaǵy readmıssıa týraly kelisimdi jáne kelisimdi iske asyrý hattamasyn ratıfıkasıalady.

Qujattar ýaǵdalasýshy ta­rap­­tar memleketteriniń aýma­ǵyna ruqsatsyz zańsyz bolǵan adam­dar­dyń readmıssıa­synyń quqyq­tyq jáne uıymdas­ty­rýshylyq máse­lelerin retteýdi kózdeıdi. Budan bylaıǵy ynty­maq­tastyq mem­lekettiń strategıalyq mindetteri men jekelegen mem­le­kettik organdardyń zańsyz kó­shi-qonmen kúresti nátıjeli iske asy­rý úshin qosymsha múmkindikter beredi.

Palata Adamdardyń readmıssıasy týraly Latvıamen úkimetaralyq kelisimdi ratıfıkasıalady. Qujatta adamdardyń transshekaralyq zańsyz kóship-qonýyn boldyrmaý jáne soǵan qarsy is-qımyl máselelerin sheshý, memleket aýmaǵyna ekinshi taraptan zańsyz kelgen nemese memleket aýmaǵynda ekinshi taraptyń zańsyz turyp jatqan adamdaryn qaıtarýdy jeńildetýge arnalǵan sharttardy ózara tıimdi negizde qamtamasyz etýge taraptardyń umtylysy qarastyrylǵan.

Ujymdyq qaýipsizdik týraly shart uıymyna múshe memleketterdiń quqyq qorǵaý organdary men arnaıy qyzmetterin jaraqtandyrý úshin arnaıy tehnıka men arnaıy quraldardy jetkizýdiń jeńildikti sharttary týraly kelisimge ózgerister engizý týraly ekinshi hattama ratıfıkasıalandy. Qujat UQSHU-ǵa múshe memleketter tótenshe jaǵdaılardyń aldyn alý jáne olardy joıý kezinde avarıalyq-qutqarý jumystaryn júrgizýge arnalǵan quraldardy jeńildikpen jetkizýge múmkindik beredi.

«Qazaqstan Respýblıkasy men Halyqaralyq qaıta qurý jáne damý banki arasyndaǵy Qaryz týraly kelisimdi (Shaǵyn jáne orta kásiporyndardyń básekege qabilettiligin arttyrý jobasy) ratıfıkasıalaý týraly» Zań jan-jaqty talqylanyp, qabyldandy. Qazaqstan men Halyqaralyq qaıta qurý jáne damý banki arasyndaǵy kelisimge 2015 jylǵy 20 shildede Astanada qol qoıyldy. Qujattyń maqsaty shaǵyn jáne orta kásipkerlik sýbektileriniń básekege qabi-lettiligi men áleýetin arttyrý bolyp tabylady. Jobanyń quny 11,4 mıllıard teńgeni (46 mıllıon AQSH dollaryn) quraıdy, onyń 1,5 mıllıard teńgesi (6 mıllıon AQSH dollary) Qazaqstan tarapynan, 9,9 mıllıard teńgesi (40 mıllıon AQSH dollary) syrtqy qaryzdan qosymsha qarjylandyrylatyn bolady. Jobany 2020 jyly 30 maýsymda aıaqtaý josparlandy.

Joba aıasynda tórt bólikti iske asyrý kózdelip otyr. Birinshi – shaǵyn jáne orta kásipkerliktiń áleýetin damytý. Ol shaǵyn jáne orta bıznestiń mazmuny men usyný tetikteriniń sapasyn arttyrý arqyly memlekettiń qazirgi kezdegi shaǵyn jáne orta bızneske arnalǵan qarjylyq emes qoldaýyn jaqsartý jáne keńeıtý kózdeledi. Ekinshi – básekege qabiletti sektordaǵy shaǵyn jáne orta kásiporyndardyń ózara baı­lanysy. Úshinshi – shaǵyn jáne orta kásipkerlikti damytý jó­nin­degi baǵdarlamalardyń áser etýin baǵalaý. Tórtinshi – faktorıńti strategıalyq baǵalaý.

Atqarýshy bılikke birneshe ótkir saýaldar qoıyp, jan-jaqty talqylaǵannan keıin senatorlar zańnamaǵa múgedekterdiń quqyqtaryn qorǵaý máseleleri boıynsha túzetýlerdi eki oqy­lymda qarap, qabyldady. Qujat múgedekterdi áleýmettik qorǵaý júıesin jetildirý, barlyq múgedekterdiń óz quqyqtary men bostandyqtaryn tolyq jáne teń dárejede júzege asyrýy úshin jaǵdaılar jasaý maqsatynda ázirlengen. Qabyldanǵan erejeler múgedekterdiń jáne qımyl-áreket etýi aýyr basqa da toptardyń erkin júrip-turýy úshin, ıaǵnı áleýmettik obektilerge, ınfra­qurylymdarǵa, baılanys jáne aqparat salasyndaǵy kórsetiletin qyzmetterge kedergisiz qol jet­kizýi úshin jaǵdaılar jasaýǵa baǵyttalǵan. Atap aıtqanda, kórý jáne estý qabileti tómen múge­dek­terge qoljetimdi turǵyda aqparat beriledi. Júrip-turýy qıyn múgedekter nekege tirkelý qyz­met­terin úıde, medısınalyq nemese ózge de uıymdarda ala alady.

Olardyń turǵyn úı qaty­nas­tary salasyndaǵy quqyq­taryn qorǵaý maqsatynda úshin­shi toptaǵy múgedekterge basqa jaramdy turǵyn úı beril­meıinshe, qyzmettik turǵyn úı­den shyǵarýǵa jatpaıtyny zańda qarastyrylǵan. Sondaı-aq, ti­rek-qımyl apparaty buzylǵan múgedekterge beriletin turǵyn úı ekinshi qabattan joǵary bolmaýy tıistigi jóninde talap qoıylǵan. Estý qabileti nashar múgedekter úshin ymdaý tili mamanynyń kórsetetin qyzmeti normasyn jylyna 60 saǵatqa deıin ulǵaıtý usynylady. Respýblıkalyq, oblystyq mańyzy bar qalalarda jáne elordada psıhologıalyq-pedagogıkalyq túzeý kabınetterin qurý kózdeledi. Bilim berý salasynda kórý qabileti buzylǵan múgedekterdi tıflotehnıkalyq quraldardy jáne arnaıy quryl­ǵylardy paıdalana otyryp oqytý men tárbıeleý quqyǵyna kepildik beriledi, ınklúzıvti bilim berýdi esepke ala otyryp, bilim berýdiń memlekettik jalpy mindetti standarttaryn ázirleý jóninde talaptar belgilenedi.

Ata-anasynyń bireýi nemese ekeýi de múgedek bolyp tabylatyn adamdar úshin memlekettik bilim berý jáne densaýlyq saqtaý uıymdaryna birinshi kezekte jumysqa bólý quqyǵy reglamentteledi.

Zań jobalary boıynsha İshki ister mınıstri Qalmuhanbet Qasymov, Ulttyq ekonomıka mı­nıstri Erbolat Dosaev jáne Densaýlyq saqtaý jáne áleý­met­tik damý mınıstri Tamara Dúı­senova senatorlarǵa qajetti túsindirme berdi.

Derekkóz: Egemen Qazaqstan