بىرنەشە كۇن بۇرىن «قامشى» پورتالىنا ۇلت جاناشىرى حابارلاسىپ، جۇڭگو كۇيەۋ جىگىتتەرىنە قاتىستى ءوز پىكىرىن بىلدىرگەن بولاتىن. بۇگىن دە شىمكەنت قالاسىنىڭ تۇرعىنى، قازاق ۇلتىنىڭ جاناشىرى ءباتيما ەمبەردى قىزى رەداكسياعا تەلەفون سوعىپ اتالمىش ماسەلەگە قاتىستى نارازىلىعىن ءبىلدىردى. ەموسياعا بەرىلگەن ءباتيما حانىم بىرنەشە جىل بۇرىن قىتايدان كوشىپ كەلگەن ەكەن. ول ەلدەگى جاعدايدى ءوز كوزىمەن كورىپ كەلگەن كىسى مۇنداي ارالاس نەكەگە ۇزىلدى-كەسىلدى قارسىلىق ءبىلدىرىپ، زاڭمەن قۋدالاۋ قاجەتتىگىن جەتكىزدى.

«ءقازىر قوعامدا قازاق قىزدارىن قىتايعا كۇيەۋگە بەرۋ ماسەلەسى قىزۋ تالقىلانىپ جاتىر. وسى ورايدا ايتا كەتكىم كەلەدى، شەت ەلدىڭ ازاماتشاسىنا ۇيلەنگەن قىتايعا مەملەكەت تاراپىنان $10-15 000 كولەمىندە سىياقى بەرىلەدى، قىتايدىڭ ۆاليۋتاسىمەن ەسەپتەگەندە بۇل 100 000 يۋاندى قۇرايدى. بۇل – قىتايلاردىڭ ىشكى ساياساتى. ءقازىر ولار قازاق جەرىنە كوز تىگىپ وتىرعاندىقتان، قازاق قىزدارىنا دەگەن قىزىعۋشىلىعى ارتۋدا. بۇل دەگەنىمىز ءبىزدىڭ قىزدارىمىزدى مال بازارىنا سالعانمەن تەڭ، ونىڭ ۇستىنە سول جۇڭگو كۇيەۋ جىگىتتەرىمەن تانىسۋ ءۇشىن قازاقستاندىق قىزدار 25000 تەڭگە اقشا تولەۋلەرى كەرەك. بۇل – ادام ساۋداسى.

مىسالى، بەلارۋسيادا مىناداي زاڭ بار: سول ەلدىڭ قىزىنا ۇيلەنگەن شەت ەل ازاماتى بەلارۋسيا ەلىنە $100 000 اقشا تولەۋى قاجەت، ال تۇركىمەنستاندا 15 جىل بۇرىن شىققان زاڭ بار: ەگەر وزگە ەلدىڭ جىگىتى تۇركمەن قىزىن الاتىن بولسا، سول ەلگە $50 000 قاراجات تولەۋى كەرەك. ال، ءبىزدىڭ ەلدە ونداي ەشقانداي دا زاڭ جوق، ءتىپتى، بۇل سۇمدىققا قارسى شىققان ازاماتتاردىڭ ءوزىن تەرگەۋگە العان.

نەكە اگەنتتىگى قىزمەتكەرلەرىنىڭ بىزگە ايتقانى: "ول جاقتان كەلەتىن جۇڭگو كۇيەۋجىگىتتەرىنىڭ ايلىق تابىسى $80 000 قۇرايدى دەيدى". وعان كىم كەپىل؟ قىتايعا تيگەن قازاق قىزدارىنىڭ ول جاقتاعى تاعدىرىنا كىم كەپىل؟ ولاردى ەلدەرىنە الىپ بارىپ جەزوكشەلىككە سالىپ جىبەرمەۋىنە كىم كەپىلدىك بەرەدى؟ 

قازبەك يسا ايتقانداي «قازاققا زيانى بولماسا، پايداسى جوق  «زاڭداردان»  ينتەرناسيونالدىق ءدارىس وقىپ، قىتايدىڭ  استاناداعى اتالمىش اگەنتتىكتەگى  اگەنتىندەي ارەكەت ەتۋشى  «ساياساتكەرلەرىمىز»  سۋب-جەڭگەتايلىقتى  دوعارۋى كەرەك.  ال «حالىقارالىق جەڭگەتاي»  تاتيانا لوگۆينەنكو….  كەرەك  بولسا، قىتايعا ءوزى ءتيىپ السىن  نەمەسە سىڭلىلەرى مەن قىزدارىن بەرە بەرسىن…»

بۇل دەگەنىمىز – ەلدى، حالىقتى باسىنۋ عوي. مۇنى توقتاتۋ كەرەك. نەگە مەملەكەت باسقارۋىندا وتىرعان حالىق قالاۋلىلارى، ساياساتكەرلەر، قوعام قايراتكەرلەرى وسى ماسەلەگە ارالاسپايدى؟ نەگە بۇل جاعدايعا قاتىستى زاڭ شىعارمايدى؟ ادام ساۋداسى بابى بويىنشا نەگە وسىنى باستاپ وتىرعانداردى قۋدالامايدى؟..

تاتيانا لوگۆينەنكو دەگەن حالىقارالىق جەڭگەتاي اشىق جانە رەسمي تۇردە ادام ساۋداسىمەن اينالىسىپ، ۇلتارالىق داۋ تۋعىزىپ وتىر. ەگەر، وزبەكستانعا نەمەسە رەسەيگە بارىپ وسىنداي ىسپەن اينالىسىپ كورسىنشى، سول جەردە ونىڭ كوزىن قۇرتىپ جىبەرەدى.

بىرىنشىدەن، بۇل – ءبىزدىڭ داستۇرىمىزگە، دىنىمىزگە قايشى، ەكىنشىدەن، زاڭداسقان ادام ساۋداسى مەن جاسىرىن جەزوكشەلىك، ۇشىنشىدەن، بۇل – ۇلتارالىق ادام ساۋداسى...»

سونىمەن قاتار الەۋمەتتىك جەلىلەردە ءتۇرلى ۆيدەولار تارالىپ، بۇل ءىستى توقتاتۋعا شاقىرىپ وتىر. Facebook الەۋمەتتىك جەلىسىندە تارالعان مىنا ۆيدەونى بارلىق قازاق ازاماتتارىنا كورۋگە كەڭەس بەرەمىز.

قامشىگەر: نازەركە لابيحان