pandaland.kz-كە قازاقستاندىق ءمۇعالىم ەلدەگى وقۋ جۇيەسى مەن مەكتەپتەردەگى قالىپتاسقان جاعدايدى قاتاڭ سىنعا الىپ جازدى.  

اتا-انالار اشۋعا ءمىنىپ عالامتوردا مورالدىق شىعىندى وتەپ الۋ ءۇشىن قارجى ءوندىرىپ الاتىنىن جازىپ، قورقىتپاق بولعاندا كوڭىلىم بوسايدى. سەبەبى ولاردا اقشا جوق. قازاقستانداعى مەكتەپتەگى ءمۇعالىمىنىڭ ءومىرى – جۇيكە جۇقارۋ مەن كەدەيشىلىكتە وتەدى. وقىتۋشى كاسىبىن ساۋاپتى ءىس  دەيتىندەر مەنى كىنالايتىن بولار. ءبىراق ساۋاپتى ءىس پەن جوعارى ماقساتتار تۋرالى وقىتۋدىڭ العاشقى جىلىندا-اق ۇمىتىپ كەتەسىڭ.

مەنىڭ ويىمشا مۇعالىمدىككە بوس ۋاقىتى كوپ نەمەسە جالعىز باستى، وتباسىن قۇرۋ، بالالى بولۋدى قالامايتىن ادام بارۋى كەرەك. وزدەرىڭىز ءتۇسىنىپ وتىرعانداي اتالمىش نۇسقالاردىڭ بارلىعى مۇمكىن ەمەس. ونداي ادام جوق.

مەنىڭ جاسىم 30-دا. ورتا مەكتەپتە  اعىلشىن تىلىنەن ساباق بەرەمىن. مەنىڭ جەكە ءومىرىم دە، ارتىق اقشام دا جوق، اينالىسىپ جاتقان ىسىمە قاناعاتتانبايمىن. قازاقستاندىق مۇعالىمدەر دورەكى وقىتۋشىلار مەن ەسەرسوق باسشىلارعا، ءبىلىم جۇيەسىندەگى بەيبەرەكەتسىزدىككە  قارسى تۇرۋعا  تالپىنىپ جۇرگەن، ەشقانداي قۇقىعى جوق ادامدار.    

بالالاردان باستايىق. مەن العاش مەكتەپكە ءمۇعالىم بولىپ ورنالاسقاندا وقۋشىلاردى بارىنشا قىزىقتىرۋعا تىرىستىم.  "London is the capital of Great Britain" دەۋدەن ارىعا بارمايتىن مۇعالىمدەرگە قاراعاندا، مەن دە باسقا وقىتۋ ءادىسى بولدى. سۇيىكتى اعىلشىن اندەرىن وقۋشىلارمەن بىرگە اۋداردىم. وقۋشىلار قىزىقتى اعىلشىن تەلەحيكايالارىن سۋبتيترمەن كورە الۋ ءۇشىن، بارلىق جاتتىعۋلاردى از ۋاقىتتىڭ ىشىندە جاساۋعا تۋرا كەلدى. بالالار ساباقتان تىس ولارمەن اعىلشىن تىلىندە سويلەسۋىمىدى سۇرايتىن. ولاردىڭ كوزى جانىپ تۇردى!

وقۋشىلار «قىزىقتى اعىلشىن» ءتىلى ءپانىنىڭ ۋاقىتىن ۇزارتىپ، زەرىكتىرەتىن اعىلشىندى مۇلدە الىپ تاستاۋىمدى سۇرادى. وتاندىق اۆتورلاردىڭ ساپاسىز كىتاپتارىن وقىعىسى كەلمەدى. اۆتورلار قازىرگى زاماننىڭ ادامدارى. الايدا وقىتۋ ءادىسى ەسكىرىپ كەتكەن. مەن جوعارى سىنىپتىڭ ءمۇعالىمى بولسام دا، كىتاپتار مەكتەپكە دەيىنگى بالالارعا ارناپ جازعانداي اسەر قالدىرادى.

بالالار ءارتۇرلى بولادى. وقۋشىلاردىڭ جەتكىنشەك كەزەڭىن، گورموندار باسقا دا ماسەلەلەردى ەسكەرۋ قاجەت. سەنىڭىزدەر، مەن تۇسىنىگى مول ۇستازبىن.

كوز جاسسىز بولمادى. بۇعان 9-شى سىنىپتا وقيتىن قىزدار سەبەپكەر بولدى. وقۋشىلاردىڭ ءبىرى ۇنەمى ساباققا كەشىگىپ كەلىپ، ساباق كەزىندە بەلسەندىلىك تانىتىپ،  ءپان بويىنشا ەشقانداي ءبىلىمى بولماعاندىقتان سايكەسىنشە توقساننىڭ سوڭىندا قاناعاتتانارلىق باعا  قويدىم. مۇنى بىلگەن اتا-اناسى بۇكىل مەكتەپكە جانجال شىعارىپ، سوتپەن قورقىتتى.

بۇعان دەيىن سىيلاپ كەلگەن ديرەكتورىم مەنى شاقىرىپ الىپ، باعانى تورتكە تۇزەتۋىمدى سۇرادى. «بىزگە ارتىق باس اۋرۋدىڭ قاجەتى نە؟ اكەسىنىڭ بايلانىستارى مىقتى» دەدى ديرەكتور سىبىرلاپ.

شىنىمەن دە وزدەرىنىڭ ەركەتوتاي بالالارىنا باعانى ساتىپ الىپ بەرەتىن «ۇلكەن» ادامدارعا قارسى نە ىستەي الامىز؟ ەندىگى توقساندا «اقىلدى» وقۋشىعا ءتورت قويعانىم ونىڭ ساباققا مۇلدە كەلمەۋىنە قۇقىق بەردى. قۇدايعا شۇكىر، وقۋشىلاردىڭ كوبى ۇيىندە جاقسى تاربيە العاندار. ولار بۇل جاعدايعا تۇسىنىستىكپەن قارادى.

ەندى گرافيك جونىندە. 24/7 – بۇل ءبىزدىڭ ۇران. وليمپيادا، سەنبىلىكتەر، مادەني شارالار، قاعازباستىلىق، اتا-انالارعا حابارلاسۋ، بىتپەيتىن جينالىستار. بۇل ءۇشىن  مۇعالىمگە اقشا تولەنبەيدى. مۇعالىمدەرگە ساعاتىنا عانا اقشا الادى. ەگەر ءوز جەتەكشىلىگىڭە سىنىپ الساڭ كۇلكىلى سىياقىلارعا يە بولاسىڭ.

كوميسسيا -  بۇل بولەك تاقىرىپ...ءبىزدى تۇرتپەكتەمەۋى ءۇشىن ولارعا سىيلىق جاسايمىز. ول  جاسىرىن تۇردە جۇرەدى. ءبىزدىڭ مەكتەپكە كىنا تاعا المايسىڭ. ەگەر ەشقانداي جابدىق بولماسا، جوندەۋ جۇمىستارىنا قارجى بولمەسە، ەدەن جۋۋشىلاردىڭ جالاقىسى 50 مىڭ تەنگە بولسا، نە دەپ كىنا ارتۋعا بولادى؟ ءبىز ونىمەن قويماي سىيلىق جاسايمىز. بايمىز عوي سەبەبى...

جاستارعا وسۋگە ەشقانداي مۇمكىندىك جوق. وسى جىلى مەن جۇمىستان شىعامىن جانە بۇل توزاققا قايتىپ ورالۋعا ەشقانداي نيەتىم جوق. وقۋشىلار ساعىناتىنىن ايتىپ جاتىر. ارينە مەن دە ولاردى ساعىنامىن. ءبىراق قايتەسىڭ تەك ماحابباتپەن عانا ءومىر سۇرە المايسىڭ.

سوندىقتان قىمباتتى اتا-انالار، ءبىز تۋرالى جامان پىكىر بىلدىرەردىڭ الدىندا، ءبىزدىڭ ورنىمىزدا بولىپ كورىڭىزدەر. سىزدەر ءبىر ساعاتتا بۇل جەردە تۇرا المايتىندارىڭىزعا سەنىمدىمىن. ال اي سوڭىندا ماردىمسىز اقشانى كورگەندە جىلاپ جىبەرەسىزدەر. ايىپتاماڭىزدار! ودانشا بالالارىڭىزعا قازاقستاندىق مۇعالىمدەردىڭ ەڭبەگىن سىيلاۋدى ۇيرەتىڭىزدەر. 

اۋدارعان: اسەم المۇحانبەت