مينيستردە ادام، ول دا تاماقتانۋى كەرەك. لاجى بولسا تويىمدى جانە دەنساۋلىققا پايدالى بولسا. ول حالىققا قىزمەت ەتىپ جۇرگەن ادام عوي.

caravan.kz مينيسترلەر قايدا تۇسكى اسىن ءىشىپ، ول قانشا تۇراتىنىن ءبىلدى. سونىمەن قاتار، اسسورتيمەنتىمەن، بيلىك، پارلامەنت جانە قاراپايىم حالىق تۇتىناتىن  اسحاناداعى  تاماقتاردىڭ  باعاسىن ءبىلىپ قايتتى.

مەيرامحاناعا بارمايىن دەسە، حالىقتان قورقادى

ەڭ الدىمەن ءبىز استانانىڭ سول جاق جاعالاۋىنداعى  مەملەكەتتىك قىزمەتكەرلەر مەن حالىق قالاۋلىلارى وتىراتىن ايماقتا ورنالاسقان مەيرامحاناعا كىردىك.

جوعارى ساناتتى مەيرامحانانىڭ تابالدىرىعىنان اتتاپ، شەنەۋنىكتەردىڭ بۇل مەيرامحانانىڭ تۇراقتى تۇتىنۋشىلارى ەكەنىن بىلدىك. ولار كۇندەلىكتى تۇسكى اسىن وسى مەيرامحانادا ىشەدى ەكەن. 

«ادەتتە بىزگە مينيسترلەر ۇيىنەن دەپۋتتار، ديپلوماتتار، «قازمۇنايگاز» كاسىپكەرلەرى كەلەدى. ماسەلەن، زاعيپا ءوزىنىڭ دەپۋتات قۇربىلارىمەن وتىرادى. كەشكە كينودان شىققاننان كەيىن، وتباسىمەن كەلەدى. جاڭا جىلدا ازىرشە ولاردى كورمەدىم. كەتىپ قالعان شىعار. نۇرلان سماعۇلوۆ پەن بولات وتەمۇراتوۆتار مەيرامحانامىزعا كەلىپ ءدام تاتقان. ا.ءماسىموۆ پەن جاقسىبەكوۆتى كورمەدىم» دەيدى «روككو-باروككو» ستيلىندەگى مەيرامحانانىڭ اكىمشىسى مارلەن. 

مارلەن يتالياندىق بەلگىلى ديزاينەردى ەمەس، روكوكو جانە باروككو ساۋلەتتىك ءستيلىن ايتقان بولار. مەيرامحانا قابىرعاسىندا جوعارى شەندى ازاماتتار ءوزىن سىپايى ۇستاپ، شاي پۇلعا ۇنەمى جومارتتىق تانىتادى. 

«ىسكەر، سىپايى، كۇندىز كوبىنە ىشپەيدى (الكوگول). كەشكىسىن مۇنداي ساناتتاعى قوناقتار سيرەك كەلەدى. ءبىز ورتالىقتا، بايتەرەكتىڭ جانىندا ورنالاسقانبىز عوي. مۇمكىن قورقاتىن شىعار. مالايزيا، يزرايل، شۆەيساريا، قىتايلىقتار، فرانسۋزدار ءبىزدىڭ تۇراقتى قوناقتارىمىز» دەيدى مارلەن. 

«كوپتەگەن ادامدار بىزگە كەلۋگە قورقادى. بالكىم ينتەرەر ۇركىتەتىن شىعار. ءبىراق باعالارىمىز ايتارلىقتاي قورقىنىشتى ەمەس» دەپ ءسوزىن جالعاستىردى مارلەن. 

«قورقىنىشتى باعا ەمەس» ەكەن. ماسەلەن شاراپ – 570 مىڭ تەڭگە جانە فۋا-گرا 12 مىڭ تەڭگە. سالاتتاردىڭ باعاسى - 1 800-دەن، قوي ەتىنەن جاسالعان تاعامدار – 2 800-دەن باستالادى، جىلقى ەتىنەن جاسالىنعان تاماق – 5 مىڭ تەڭگە تۇرادى. 

«ەڭ قىمبات شاراپقا رەسەيلىكتەر، ۋكرايندىقتار  تاپسىرىس بەرەدى. ءوز وتانداستارىمىز دا قىمبات شاراپتى جاقسى كورەدى. وتكەن جىلى ۋكرايندىق توپ ميلليوننان اساتىن سومماعا تاپسىرىس بەردى. ەڭ قىمبات شاراپ ءىشتى. اس 100 مىڭعا شىقتى. بىزدە ەۋروپالىق تاعامداردى دايىندايدى. ەكسپو الدىندا بارلىعى العا جىلجىپ جاتىر. ءبىز دە اس ءمازىرىمىزدى تولىقتىرىپ جاتىرمىز. حالىقتى ەندى ميديالارمەن تاڭ قالدىرا المايسىڭ. داعدارىسقا بايلانىستى باعانى 20-25% تومەندەتىپ جاتىرمىز. مەيرامحانامىزدى بارلىق حالىق ساناتتارىنا قولجەتىمدى ەتكىمىز كەلەدى» دەپ الداعى جوسپارىمەن ءبولىستى مەيرامحانا وكىلى. 

گولليۆۋدتان ماياميعا دەيىن

«جۇلدىزدى» اتاۋى بار باسقا مەيرامحاناعا كەلدىك. ماڭدايشاداعى جازۋ مەن مەيرامحانا بىر-بىرىنە راسىمەن-اق سايكەس كەلىپ تۇر. بەلگىلى بولعانداي، مۇندا دا جوعارى باعانى قالتاسى كوتەرەتىن VIP-تۇتىنۋشىلار كەلەدى.

ءمازىر تەك باعاسى تۇرعىسىنان عانا ەمەس، تاعامداردىڭ اتاۋىنان دا، كەلەتىن قوناقتارىڭ شەكتەۋسىز مۇمكىندىكتەرىن ءبىلدىرىپ تۇرعانداي.

«گولليۆۋد»، «يتاليانو»، «مايامي» سالاتتارى (3800-دەن 7 مىڭعا دەيىن)، “پاتە فۋا دە پاري” جەڭىل تاماقتارى (2 100)، روللدار «بلەك بيف سيگارا» (4900)، بالداركوكتەن جانە شوپتەن جاسالىنعان نان پلانشەدەگى تەڭىز تاراقگۇلدىلەر (6 800 تەنگە) تۇرادى. تاماقتىڭ اتاۋىنىڭ وزىنەن تابەت اشىلادى. 

«عاني قاسىموۆ، ءبىلىم ءمينيسترى ەرلان ساعادييەۆ، مادەنيەت ءمينيسترى ارىستانبەك مۇحامەدي ۇلى ءبىزدىڭ تۇراقتى قوناقتارىمىز. دەپۋتاتتاردى كوستيۋمدەرىنە تاعىپ العان بەلگىدەن بىلەمىن. سونىمەن قاتار، يليا يلين، ءانشى الماس كىشكەنبايەۆ تا كەلگەن» دەيدى داياشى دامير.

باعا قۋانتتى، ساپاسى كوڭىل قالدىردى

ال پرەمەر-مينيستر مەن ونىڭ كومانداسى قايدا تاماقتانادى؟ باقىتجان ساعىنتايەۆتىڭ تاعامداعى قالاۋلارىن بىلۋگە مۇمكىندىك بولمادى. سەبەبى مينيسترلەر كابينەتىنىڭ جينالىسىنان كەيىن باسپا ءسوز قىزمەتىنىڭ وكىلى پرەمەر-مينيستردى جۋرناليستەردەن بارىنشا قورعاپ باقتى. 

ال اۋىل شارۋاشىلىعى ءمينيسترى  اسقار مىرزاحمەتوۆ ۇكىمەت ۇيىندە نەمەسە مينيسترلىكتە تاماقتاناتىنىن بىلدىك.   

«نە بار، سونى جەيمىن. ۇكىمەت ءۇيىنىڭ اسحاناسىندا تۇسكى اس 2 مىڭ تەڭگەگە شىعادى. ال كەشكى استى  ۇنەمى ۇيدە ىشەمىن» دەپ اعىنان جارىلدى اسقار يسابەك ۇلى.

 ۇكىمەت ءۇيىنىڭ اس مازىرىنە ءبىز دە باعا بەردىك. تاماقتاردىڭ باعاسى كوز قۋانتادى. «اقسەركە» سالاتى – 135 تەڭگە، گرەك سالاتى – 199 تەڭگە، ەتپەن دايىندالعان حارچو سورپاسى – 256 تەڭگە، قارا ورىكتەگى قوي ەتى  - 464 تەڭگە، پالاۋ – 380 تەڭگە تۇرادى. مازىردە ءسۇت ونىمدەرى دە بار. 250 گرامم ايراندى 83  تەڭگەگە ساتىپ الۋعا بولادى. 

ال تاماقتاردىڭ ساپاسى كوڭىلدەن شىقپادى. ءدامىن تاتىپ كورۋ ءۇشىن ساتىپ العان 56 تەڭگەلىك بوتقا وتە سۇيىق بولىپ شىقتى. ال كۇرىش پەن ەتتەن جاسالىنعان ءبالىش قاتتى كۇيىپ كەتكەن. بارلىعى شايمەن قوسقاندا  215 تەڭگەگە شىقتى. 

ايتپاقشى، ءاربىر ۇستەلدە دۇرىس تاماقتانۋ تۋرالى جادىناما جاتىر. بۇل VIP-تاماقتار ۇسىناتىن جەرلەردىڭ جورالعىسى. دەپۋتاتتارعا بوتقانىڭ پايداسى مەن فاست-فۋدتىڭ زيانىن ەسكەرتەدى.

ۋاقىت تاپشىلىعى مەن قامقور ايەلدەر

ۇكىمەت مۇشەلەرىنە قايتىپ ورالايىق. قارجى ءمينيسترى باحىت سۇلتانوۆ ۋاقىت تاپشىلىعىنا بايلانىستى، كوبىنە ۇكىمەت ۇيىندە تاماقتانادى. 

«نەمەسە ايەلى وعان تاماق سالىپ بەرىپ جىبەرەدى» دەيدى يۋليانا جيحور.

ءبىز قارجى ءمينيسترى ءۇشىن قۋانىشتىمىز. سەبەبى بارلىعىندا بىردەي مۇنداي قامقور ايەل جوق. 

بۇرىنعى ۇلتتىق ەكونوميكا ءمينيسترى ەربولات دوسايەۆ «قازمۇنايگازدىڭ» جانىندا ورنالاسقان مەيرامحاناعا بارعاندى ءجون كورەدى.

مينيسترلەر كابينەتىنىڭ بۇرىنعى باسشىسى، قازىرگى ۇقك ءتوراعاسى كارىم ءماسىموۆ بۇرىن استانانىڭ وڭ جاق جاعالاۋىندا ورنالاسقان قوناق ءۇيدىڭ مەيرامحاناسىندا تاماقتانعان ەكەن. كارىم ءماسىموۆتىڭ اس تالعامىن بىلمەدىك. ونىمەن قوسا ۇلتتىق قاۋىپسىزدىككە جاۋاپ بەرەتىن ادامنىڭ اس مازىرىنە نە كىرەتىنىن كوپشىلىك بىلمەگەنى دە ابزال.   

ۇلتتىق بانكتىڭ بۇرىنعى ءتوراعاسى، قازىرگى «استانا» حالىقارالىق قارجى ورتالىعىنىڭ باسقارۋشىسى قايرات كەلىمبەتوۆ ءارتۇرلى دەرەككوزدەن الىنعان مالىمەت بويىنشا، بۇرىندا وڭ جاقتاعى جاعالاۋدا ورنالاسقان مەيرامحانالاردا ادەتتە يتالياندىق تاعامدارعا تاپسىرىس بەرەدى ەكەن.  

مينيسترلەر كابينەتىنە جاقىن جۇرگەن ادامداردىڭ ايتۋىنشا، شەنەۋنىكتەر پيسسەرياعا بارعاندى ۇناتادى.

ينۆەستيسيا مەن دامۋ ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى البەرت راۋ كەشكى اسىن ىشپەيدى. تەك شايمەن عانا شەكتەلەدى. ال تۇسكى استى جۇمىس ورنىنان شالعايدا ورنالاسقان جاپوندىق مەيرامحانادا ىشەدى.

«تۇسكى اسقا 40 مينۋت جۇمسايمىن. ءۇزىلىس كەزىندە جۇمىس ىستەپ ۇلگەرەمىن. ورتاشا چەك 4،5 مىڭ تەڭگەگە شىعادى» دەيدى البەرت راۋ.

داعدارىس، باسقا دا فاكتورلار پارلامەنت اسحاناسىنداعى تاعام باعاسىنا اسەر ەتپەدى. سالاتتار – 114-تەن 198 تەڭگە ارالىعىندا. سۇيىق تاعامدار 266 تەڭگەدەن قىمبات ەمەس. قويۋ تاماقتار – 400 تەڭگە كولەمىندە. قۇس ەتىنەن دايىندالعان كاۋاپ  - 673 تەڭگە تۇرادى. ال كوكسەركە 626 تەڭگەگە شىعادى. 

مينيسترلەر ۇيىندەگى اسحانادا باعا VIP تاماقتانۋ مەكەمەلەرىندەگى باعادان وزگەرەك. مەملەكەتتىك قىزمەتكەرلەردىڭ ءوزى مازىردەگى تاعام الۋاندىلىعى جوق، ال باعاسى قىمبات ەكەنىن بىرنەشە جىلدان بەرى ايتىپ كەلەدى.

«جارتى سۇيىق تاماق، گارنيرمەن ەت جانە كومپوت – 800 تەڭگە تۇرادى. ءبىر اپتادا تۇسكى تاماققا  4 مىڭ تەڭگە كەتەدى. كوبى اقشاسىن ۇنەمدەۋ ءۇشىن تاماقتى ۇيدەن الىپ كەلەدى. ءۇش جىل بويى تاماق باعاسى وزگەرمەي كەلەدى. ال استىڭ پورسيالارى مەن تاماق الۋاندىلىعى وزگەرىسسىز. گرەك سالاتى، فرانسۋز ەتى مازىردە جوق. تۇراقتى تۇتىنۋشىلار ءۇشىن قىمبات دەپ شەشكەن بولار» دەپ توپشىلايدى مەملەكەتتىك قىزمەتكەر.

مەملەكەتتىك قىزمەتكەرلەر دەمالىس كۇندەرى وڭ جاق جاعالاۋدا ءدامدى تاعامداردان ءدام تاتا الادى. وڭتۇستىك استانانىڭ اتاۋى قويىلعان كافە ءالى كۇنگە دەيىن حالىق اراسىندا زور سۇرانىسقا يە. سەبەبى باعاسى دا جاقسى، تاماقتارى دا ءدامدى.

لاعمان مەن باسقا دا تاعامدار  - 350 تەڭگە، قويۋ تاعام ورتاشا ەسەپپەن  - 400، 500 تەڭگە تۇرادى. ەڭ قىمبات تاعام قۋىرداق. ول – 900 تەڭگە تۇرادى. سالاتتار 380 تەڭگەدەن اسپايدى.

شەنەۋنىكتەر، دەپۋتاتتار  مەن قاتارداعى ازاماتتاردىڭ ءومىر ءسۇرۋ دەڭگەيى جەر مەن كوكتەي. ەكەۋى ەكى الەمدە تۇرىپ جاتىر. ءبىرى قارا ناندى مىسە تۇتسا، ەندى ءبىرى تۇسكى اسقا فۋا-گرا مەن ارقان بالىق جەيدى. 

اۋدارعان: اسەم المۇحانبەت