جۇرەك كوزى اشىلعان ءبىر اۋليە جاپان تۇزدە كەلە جاتىپ، تۇندە جالعىز قالادى. «جالعىز قالساڭ، زيراتقا تۇنە»، — دەگەن ءسوز ەسىنە ءتۇسىپ، قورىمعا بارىپ قونىپتى. ءتۇننىڭ ءبىر ۋاعى بولعاندا ول ءقابىر الەمىندە ەرىندەرى كەزەرىپ، بەتتەرى جارىلىپ، شۇبىرىپ كەتىپ بارا جاتقان توبىردى كورەدى. بۇل ولاردىڭ كوشباسشىسىمەن تىلدەسىپ:
— كىمسىڭدەر؟ بۇل نە توبىر؟ جاياۋلاپ-جالپىلداپ قايدا بارا جاتىرسىڭدار؟، — دەپ سۇرايدى.
ارۋاق:
— ءبىز — وسى قورىمداعى ارۋاقتارمىز. ۇلىق اللا بىزگە مەيىرىم-شاپاعات ەتىپ، ءار سارسەنبى كەشكە قاراي قۇراننىڭ ساۋابىن الۋ ءۇشىن ۇيىمىزگە قايتارادى. ەگەر ۇرپاقتارىمىزدا قۇران وقىتاتىن جەر بولسا، سول جەردەن نۇر الىپ، قۋات الىپ، جۇما كۇنى تۇستەن كەيىن قايتامىز، — دەيدى دە ءجۇرىپ كەتەدى.
اۋليە كىسى وقيعانىڭ ناتيجەسىن كورۋ ءۇشىن جۇما كۇنى قورىمعا تاعى دا تۇنەپتى. بۇل جولى كوشتىڭ الدىندا جەلمايا مىنگەن باقىتتى كىسىلەر كەلە جاتىر ەكەن. ولارعا سايگۇلىك مىنگەن قۋانىشتى جاندار ىلەسىپتى. وسىلايشا كوش سان-سالتاناتىمەن جالعاسىپ كەتە بەرىپتى. كوشتىڭ سوڭعى جاعىندا تاي مىنگەن، تايقار مىنگەن پاقىرلار كەلە جاتىر. ەڭ سوڭىندا ءبىر كەمپىر مەن شال ارىپ-اشىپ، كوشكە زورا ىلەسىپ كەلەدى.
اۋليە كىسى وسى ەكى بەيباقپەن تىلدەسىپ:
— سەندەر نەگە جاياۋ كەلە جاتىرسىڭدار؟ سەندەرگە نە سەبەپتى كولىك ءناسىپ بولمادى؟، — دەپ سۇرايدى. ولار:
— ءبىز ەكى كۇن قۇران دامەتىپ، بارماعان جەرىمىز، باسپاعان تاۋىمىز قالمادى. ەشبىر ۇيدە بىزگە ارنايى قۇران وقىلمادى. ال مىنا ءسان-سالتاناتى اسىپ، كولىكتىڭ جاقسىسىن مىنگەندەر:
— قۇرانعا قارىق بولعاندار. تۇيە مىنگەن، ات مىنگەن باقىتتى جانداردىڭ بالا-شاعاسى ارنايى اس بەرىپ، كورشى-قولاڭدارىن جيناپ، مارقۇم باۋىرلارىنا قۇران وقىتتى. ال ءبىزدىڭ ارتىمىزدا جالعىز ۇل قالىپ ەدى. ودان حابار جوق. ءولى بولسا، قاسىمىزدا جۇرەر ەدى. سوعان قاراعاندا ول ءتىرى. ءبىراق بىزگە ارناپ قۇران باعىشتاعان ەمەس. سونىڭ سەبەبىنەن ءبىز وسىنداي پۇشايمان حالگە تۇستىك. ءقابىرستاندا قۇراننان باسقا زات بىزگە ازىق بولىپ جارىتپايدى ەكەن، - دەپ مۇڭىن شاعىپتى.
ەرتەسىنە اۋليە كىسى قوس بەيباقتىڭ جالعىز ۇلىن ءبىر بايدىڭ قويىن باعىپ جۇرگەن جەرىنەن تاۋىپ الىپ:
— ءاي، بالام! مىنا باققان مالىڭا باي نە اقى تولەيدى؟ - دەپ سۇرايدى.
— جىلىنا ون ساۋلىق، — دەيدى قويشى.
— ءتىلىمدى الساڭ، ءبىر ساۋلىقتى سويىپ، اكە-شەشەڭە قۇران باعىشتا. ولار قۇرانعا مۇقتاج، - دەيدى.
— مەن ءوزىم جارلى جەتىممىن. تاپقان مالىم قارا باسىما زورعا جەتەدى. جاسىم كەلسە دە، ءالى قاتىن الا المادىم. قۇران وقىتۋعا شامام جوق، — دەيدى ول. اۋليە كىسى:
— "ءولى ريزا بولماي، ءتىرى بايىمايدى"، — دەگەن. اتا-اناڭنىڭ ارۋاعىن ريزا ەتسەڭ، تۇرمىس-تىرشىلىگىڭدى ءتاڭىر ءوزى تۇزەيدى.
"ءتىرى دۇنيەگە تويمايدى، ءولى قۇرانعا تويمايدى"، — دەگەن. ءبىرىنشى سولاردىڭ مۇقتاجدىعىن وتە، — دەيدى. جەتىم بالا اۋليەنىڭ ءتىلىن الىپ، ءبىر ساۋلىعىن سويىپ، بەيسەنبىدە كورشى-قولاڭدى جيناپ، قۇراندى وقىتادى. اۋليە جۇما كۇنى قورىمعا تاعى تۇنەيدى. بالانىڭ اتا-اناسى قوس-قوس تۇلپار ءمىنىپ، كوشتىڭ الدىندا مەيماناسى تاسىپ، شات-شادىمان حالدە كەلە جاتىر ەكەن. كوپ ۇزاماي، جەتىم بالانىڭ مال-باسى كوبەيىپ، جاقسى جەردەن قالىڭدىق ايتتىرىپ، ەشكىمگە كۇنى تۇسپەيتىن باقىتتى عۇمىر كەشىپتى.
اڭگىمە سۇيەنىش مۇحامەدالىنىڭ فەيسبۋك پاراقشاسىنان الىنعان
پىكىر قالدىرۋ