جاقىندا «بارىس-ارەنا» الدىندا استانالىق كوماندانىڭ وتىنىشىمەن قوي سويىلعان ەدى. بۇل تۋرالى اقپارات شەتەلدىك باق-قا تاراپ، حالىقتار اراسىندا تۇسىنىسپەۋشىلىك تۋدىرعان.
«بارىس» حك-نىڭ ءباسپاسوز-حاتشىسى ەۆگەنيي اكمانوۆ بۇل جاعدايدى ساتتىلىك ءۇشىن جاسالعانىن تۇسىندىرگەن. ول ءۇشىن ارەناعا يمام مەن اۋليە اكەي دە كەلگەن.
«الدىمەن يمام دۇعا وقىپ، قوي سويىلدى. قازاقستاندا «قۇرباندىق شالۋ» دەگەن سالت بار جانە وعان سىيلاستىق تانىتقاندارىڭىز ءجون. ول جەردە لەگيونەرلەر دە بولدى، ءبارى كوردى. الايدا ەشكىم ەسىنەن تانىپ، قۇلاپ قالعان جوق. ونىڭ ۇستىنە ولار ءدىني قىزمەتكەردىڭ ايتقان سوزدەرىن اۋدارىپ بەرۋدى وتىنگەن. تۇسىنىستىك تانىتىپ، قۇرمەتپەن قاراعان. «بارىس» كوپ ۇلتتى كوماندا بولعاندىقتان يمامدى عانا ەمەس، اۋليە اكەيدى دە شاقىرۋدى ۇيعاردىق. ول دۇعا وقىپ، جىگىتتەرگە قاسيەتتى سۋ سەپتى. سونداي-اق حەنريك كارلسسون مەن كيەۆين داللمەننىڭ وتىنىشىمەن دوپ تاياقتارعا، سپورتتىق كيىمدەرگە، كيىنەتىن بولمەگە دە قاسيەتتى سۋ سەبىلدى»، - دەگەن ەدى اكمانوۆ.
الايدا مۇنداي جاعدايلار بۇرىن دا قايتالانعان. ماسەلەن، 2013 جىلى قاراعاندىلىق «شاحتەر» شوتلاندىق «سەلتيكوم» كومانداسىمەن العاشقى ويىنى بارىسىندا قارا قوي سويعان.
رەسەيلىك «امكار» دا ويىن الدىندا قوي سويدىردى.
وسى ۋاقىتقا دەيىن شەتەلدىكتەردى تاڭ قالدىرىپ قانا قويماي، بويلارىنا قورقىنىش ۇيالاتقان قازاقتىڭ سالت-داستۇرلەرى قانداي؟ كوز جۇگىرتىپ وتسەك...
«ورەل ي رەشكا» جانە قازاقتىڭ ۇلتتىق تاعامى
2013 جىلى رەسەيلىك «ورەل ي رەشكا» باعدارلاماسى قازاقستانعا كەلگەن. جۇرگىزۋشىلەرى اندرەي مەن اناستاسيا الماتىدا بولىپ، قالانىڭ كورىكتى جەرلەرىن ارالادى، قازاق اسحاناسىمەن تانىستى، جەرگىلىكتى مەنتاليتەتتى كوردى. الايدا باعدارلامانى كورگەن قازاقستاندىقتار نارازىلىقتارىن جەتكىزگەن.
وعان سەبەپ – باعدارلاما جۇرگىزۋشىسى اندرەي بەدنياكوۆ الماتىلىق مەيرامحانادان ۇلتتىق تاعامداردان ءدام تاتىپ كورۋدى ءوتىندى. الايدا الدىنا كەلگەن استى جاقتىرماعان ءتۇر تانىتتى، جاعىمسىز ءيىس شىعىپ تۇرعانىن ايتتى. سوڭىندا قازاقستانعا كەلگەن تۋريستەردىڭ اش قالۋى مۇمكىن ەكەنىن جەتكىزدى.
قازاقتىڭ ۇلتتىق مادەنيەتىنە قۇرمەتسىزدىك تانىتقان رەسەيلىك جۇرگىزۋشىنىڭ ارەكەتى قزااقستان تۇرعىندارىنىڭ نارازىلىعىن تۋعىزدى.
مۇنى ەسكەرگەن باعدارلاما 2017 جىلدىڭ جازىندا «ەكسپو-2017» ۋاقىتىندا استاناعا كەلدى. بۇل جولعى باعدارلاما دا قازاقستاندىقتاردىڭ كوڭىلىنەن شىقپادى. جاڭا جۇرگىزۋشى ناتاليا مەيرامحانادا قويدىڭ باسى مەن ەت تاعامدارىنا تاپسىرىس بەردى.
«مىنا ءتىرى اعزانىڭ باسىنا قاراپ، مەنىڭ تابەتىم جوعالىپ كەتتى. ماسقارا...»، - دەدى ۇلتتىق تاعامدى جاقتىرماعان ناتاليا يۆليەۆا.
امەريكالىق ب ا ق جانە قىز الىپ قاشۋ
2014 جىلى امەريكالىق The New York Post باسىلىمى «بورات» ستيلىندە قالىڭدىقتى الىپ قاشۋ تۋرالى ماقالا جازدى. وندا قازاقستاندا نەكەنىڭ 60 پايىزى الىپ قاشۋ ءادىسى ارقىلى قيىلاتىنى جازىلعان. سونداي-اق قىزدىڭ قارسىلىعىنا قاراماستان جىگىتتىڭ تۋىستارىنىڭ كۇشپەن قالدىرۋعا تىرىساتىن ارەكەتىن سىناعان.
قىز الىپ قاشۋ تۋرالى Central European News باسىلىمى پىكىر ءبىلدىردى. «ۇلتتىق نەكە قيۋ ءراسىمى بىلاي وتەدى: قازاق اندەرى، ارنايى توي كىلەمى جانە قالىڭدىق پەن كۇيەۋ جىگىتكە شاشىلعان تاتتىلەر».
نيكولاس كەيدج جانە شاپان
2017 جىلدىڭ ماۋسىمىندا «ەۋرازيا» كينوفەستيۆالى بارىسىندا ەلگە نيكولاس كەيدج كەلگەن. وعان قۇرمەت كورسەتكەن قازاقتار سالت-داستۇرگە ساي ۇستىنە شاپان جاپتى.
بۇل جاعداي الەمدىك دەڭگەيدە مازاق استىنا قالدى. ءسوز شاپانعا عانا ەمەس، قازاقتىڭ ۇلتتىق سۋسىنى قىمىزعا دا كەلىپ ءتيدى. بار الەمنىڭ جەلى قولدانۋشىلارى تانىمال اكتەردىڭ ءار سۋرەتىنە ءتۇرلى فوتوشوپ جاساپ، كۇلكىگە اينالدىردى.
شەتەلدىك جەلى قولدانۋشىلارى XXI عاسىردىڭ وزىندە وسىنداي داستۇرلەردىڭ ءالى دە ساقتالعانىن ايتىپ كۇلىستى، ماقساتىن تۇسىنبەي دال بولدى. ءتىپتى قازاقستاندىقتاردىڭ پىكىرى ەكى بولىنگەن ەدى.
پىكىر قالدىرۋ