رەسەي ۆەنەسۋەلاعا «سيريا سەنارييىن» ازىرلەپ جاتىر

/uploads/thumbnail/20190207103649082_small.jpg

ۆەنەسۋەلا ەكونوميكاسىنا 17 ميلليارد دوللاردان استام قارجى قۇيعان رەسەي نيكولاس مودۋرونى ساقتاپ قالا الا ما، جوق پا، ول جاعى ازىرگە بەلگىسىز. بەلگىلىسى، رەسەي مەن جۇڭگو ءبىر جاق تا، قالعان مەملەكەتتەر وداقتاس بولىپ وتىر. ال اقش قالاي ايتقاندا دا، مادۋرونى ورنىنان تايدىرماق نيەتتە. CBS  تەلەارناسىنا  بەرگەن سۇحباتىندا اقش پرەزيدەنتى دونالد ترامپ «ۆەنەسۋەلاعا اسكەر كىرگىزۋ مودۋرونى ورنىنان كەتىرۋدىڭ ءبىر نۇسقاسى» دەپ مالىمدەدى. ءبىراق بيلىكتەن كەتە قويار مادۋرو جوق.

–ترامپ مىرزا، ءسىزدىڭ قوقان لوقىڭىزدان ءبىزدىڭ ۇرەيلەنەتىن جايىمىز جوق. بەيبىت وتىرعان ۆەنەسۋەلا حالقىنا قانداي دا ءبىر اسكەري كۇش قولدانۋعا ەشقانداي سەبەپ جوق. XXI عاسىردا سوعىس تۋرالى اڭگىمە ايتۋ – اقىماقتىق. ءبىز قانداي جاعدايعا قاراماستان ءوزىمىزدى قورعايتىن بولامىز،–دەدى پرەزيدەنت نيكولاس مادۋرو.

بۇدان شىعاتىن قورىتىندى نە؟ قازىرگى ۋاقىتتا ۆەنەسۋەلانىڭ جاعىندا الەمدەگى ەڭ قۋاتتى مەملەكەتتەردىڭ ءبىرى –رەسەي مەن جۇڭگو تۇر. اسىرەسە، قازىرگى ۋاقىتتا ۆەنەسۋەلا رەسەيدىڭ كەپىلىندەگى ەلگە اينالىپ وتىر. سوندىقتان دا رەسمي ماسكەۋ مادۋرونى بيلىكتەن كەتىرگىسى كەلمەيدى. ۆەنەسۋەلا ەۋرووداقتاعى ءبىرقاتار مەملەكەتتەردىڭ مەرزىمىنەن بۇرىن پرەزيدەنتتىك سايلاۋ وتكىزۋ تۋرالى تالابىن ورىنداۋدان باس تارتتى. مۇنىڭ سەبەبى نەدە؟ ساراپشىلاردىڭ ايتۋىنا قاراعاندا، ۆەنەسۋەلا رەسەيگە سەنىپ وتىر. ءبىراق ساراپشىلاردى تولعاندىرىپ وتىرعان ماسەلە، الداعى ۋاقىتتا سەناريي قالاي ءوربيدى؟ ورىس ساياساتكەرلەرىنىڭ ءوزى «رەسەي ۆەنەسۋەلاعا سيريا سەنارييىن ازىرلەپ جاتىر» دەگەندى ايتۋدا. مۇمكىن شىن مانىندە سولاي ما، جوق پا، ول جاعى ءالى بەلگىسىز. ءبىراق مۇنىڭ بارلىعى اشىق ايتىلىپ جاتقان جوق. اقيقاتى، ۆەنەسۋەلا ماسەلەسىمەن قازىرگى ۋاقىتتا ۆلاديمير ءپۋتيننىڭ كومەكشىسى ۆلاديسلاۆ سۋركوۆ اينالىسىپ جاتقان سەكىلدى. بۇعان دەيىن ۋكراينانىڭ دونباسس اۋماعى پەن سيريا ماسەلەسىنىڭ جوباسىن جاساعان سۋركوۆ بۇل جولى دا ۆنەسۋەلانى اقش باستاعان جاقتاستارعا بەرە قويادى دەپ ايتۋ قيىن. سوندىقتان ۆەنەسۋەلا استاناسى كاراكاستا ەشكىم كۇتپەگەن وقيعالار ورىن الۋى مۇمكىن. ءتىپتى اقش -تا مۇنى اڭداماي قالۋى ىقتيمال. ەلدە ەكىنشى پرەزيدەنت بولىپ سايلانعان حۋان گۋايدو «ەگەر مەن پرەزيدەنت بولسام، رەسەيمەن جانە قىتايعا بۇگىنگىدەن دە ءتيىمدى بولادى» دەسە دە، رەسمي ماسكەۋ اقش -تىڭ ۇمىتكەرىن بيلىك باسىنان كورگىسى كەلمەيدى. سوندىقتان پۋتين باسقارعان جۇيە مادۋرونى بارىنشا ساقتاپ قالۋعا تىرىسادى.

ەگەر اقش ۆەنەسۋەلاعا اسكەر كىرگىزەتىن بولسا، وندا مۇندا كاراكاس كوشەسى قاندى وقيعاعا اينالادى.

ازىرگە ەكى پرەزيدەنت تە ءقازىر بيلىكتە، وز-وزدەرىن پرەزيدەنت ەتىپ جاريالادى. ءبىراق ولارعا وت كوسەپ، دەم بەرىپ وتىرعان الپاۋىت مەملەكەتتەر جەتەرلىك. ەكى جاق تا ساياسي تەكەتىرەس ۇستىندە. 21 قاڭتاردان بەرى باستالعان تولقۋدىڭ ەكى جاعىندا دا حالىق تۇر. ءبىرى ۇلتتىق اسسامبلەيانىڭ ءتوراعاسى حۋان گۋايدونى، ەكىنشىسى نيكولاس مادۋرونى قولدايدى. ال رەسەي پرەزيدەنتىنىڭ  كومەكشىسى سۋركوۆ «سيريا سەنارييىن» ازىرلەپ جاتىر» دەگەن اقپارات بار. كاراكاس كوشەلەرىندە قاقتىعىس  بولماۋى ءتيىس. قالاي ايتقاندا دا، ەكى جاق بىتىمگە كەلۋى كەرەك. ەلدىڭ كۇتكەنى دە وسى.

ال اقش-تىڭ مەملەكەتتىك حاتشىسى مايك پومپەو «ۆەنەسۋەلاداعى بيلىكتىڭ اۋىسۋى ەڭ الدىمەن رەسەي مەن قىتايعا جانە كۋباعا تىكەلەي بايلانىستى. ءقازىردىڭ وزىندە كۋبالىقتار مەن رەسەيلىكتەر مادۋرونىڭ اينالىسىندا. ءبىراق پۋتين جۇيەسى ۆەنەسۋەلا حالقى مەن ەكونوميكاسىنا دەربەستىك بەرۋى كەرەك» دەپ ماسەلەنى اشىق ايتتى.

پىكىر قالدىرۋ

قاتىستى ماقالالار