جامبىل وبلىسىنا قاراستى جۋالى اۋدانىنىڭ تۇرعىنى ايگەرىم (قىزدىڭ ەسىمى وزگەرتىلدى — رەد.) 10 جىل بويى سەكس-قۇلدىقتا بولعان. ونى قۇلدىقتا ۇستاعان قويشى ءۇي شارۋاسىنا پايدالانعانىمەن قويماي، زورلىق كورسەتىپ، ۇرىپ-سوققان. ايگەرىم بىرنەشە رەت قاشۋعا تىرىسقان. الايدا قويشى قايدا قاشقانىن انىقتاپ، قايتادان قۇلدىققا سالادى.ءتىپتى پوليسيانىڭ ءوزى قىلمىسكەرلەرگە كومەكتەسكەنى انىقتالدى دەپ حابارلايدى Qamshy.kz اقپارات اگەنتتىگى caravan.kz سايتىنىڭ دەرەگىن نەگىزگە الىپ.
14 اقپاندا ايگەرىمنىڭ اپكەسى پوليسياعا ارىز جازعاننان كەيىن عانا تەرگەۋ ءىسى جۇرگىزىلگەن. قازىرگى تاڭدا ايگەرىم الماتى قالاسىنداعى ءقاۋىپسىز جەردە.
27 جاستاعى ايگەرىم ءقازىر كەز كەلگەن دىبىستان شوشىنادى. ول "قۇلدىقتا ۇستاعان جاۋىزدار قايتا زورلايدى" دەگەن ۇرەيدەن ارىلا قويماعان. ءالى كۇنگە دەيىن ءوزىن قۇلدىقتا ۇستاعان نۇرقانات پەن زارانىڭ (ەسىمدەرى وزگەرتىلگەن — رەد.) قايتا الىپ كەتۋىنەن، ولاردىڭ دوسى ىشكىلىككە قۇمار ساكەن دەگەن كارى شالدىڭ ۇرىپ-سوعۋىنان قاتتى قورقىپ قالعان.
ونى ءوز قامقورلىعىنا العان ادۆوكاتى ايمان وماروۆانىڭ ايتۋىنشا، ايگەرىمنىڭ ساۋ تامتىعى قالماعان. بۇكىل جەرى كوگەرگەن.
«قويشىلار كەلىپ ىشە باستادى، سوسىن مەنى زورلادى»
ايگەرىم قازىرگى تۇركىستان وبلىسىندا دۇنيەگە كەلگەن. ونىڭ اتا-اناسى جانە اپكەسى بولعان. اكەسى دۇنيەدەن وتكەن كەزدە ايگەرىم ءالى ەسىن بىلمەيتىن بالا بولعان. ال اناسى قايتا كۇيەۋگە شىققان سوڭ ولار جامبىل وبلىسىنىڭ جۋالى اۋدانى نۇركەنت اۋىلىنا كوشەدى. قارشاداي قىز ءتىپتى مەكتەپتى دە اياقتاي الماپتى.
"17 جاسىمدا مەنى كورشى ەركەك زورلادى. مەن بۇل تۋرالى تۋىسقاندارىما ايتىپ بەرگەن ەدىم. كەيىن ولاردىڭ مەنىڭ وتباسىما دەگەن كوزقاراسى كۇرت وزگەرە باستادى"، - دەيدى ايگەرىم.
بۇل سوراقىلىقتى ەستىگەن ايگەرىمنىڭ اناسى دە ەشقانداي شارا قولدانباعان.
"انام پوليسياعا ارىز بەرگەن جوق. نەگە ەكەنىن بىلمەيمىن. ول «ءوزىڭ كىنالىسىڭ» دەپ قانا ايتتى. انامنىڭ اپكەلەرى دەر كەزىندە ارىز بەرمەگەنى ءۇشىن اناما ۇرىسقان ەدى"، دەپ ەسكە الدى وتكەنىن 27 جاستاعى ايگەرىم.
وسى جاعدايدان كەيىن ونىڭ اياعى اۋىرلاپ قالعان. مەكتەپ ديرەكتورى بولسا قۇجاتتاردى الىپ كەتۋىن تالاپ ەتكەن. كەيىن 10-سىنىپقا وتكىزبەي، وقۋدان شىعارىپ جىبەرىپتى.
جۇكتىلىكتىڭ 6 اپتاسىندا ايگەرىمدى تارازداعى اۋرۋحانالاردىڭ بىرىنە اپارىپ، جاساندى تۇسىك جاساۋعا ماجبۇرلەيدى.
"وسى جاعدايدان كەيىن مەن انامنىڭ اپكەسىنىڭ ۇيىندە تۇردىم. ومىراۋىم، اسقازانىم اۋىردى. مەن نە ىستەۋ كەرەكتىگىن بىلمەدىم. ال كەيىن اپكەم مەنى قايتا ۇيىمە جىبەردى. ۇيىمە بارعان سوڭ وگەي اكەم ۇيگە سىيعىزباي قۋىپ جىبەردى. باراتىن جەرىم بولماعاندىقتان كوشەدە، مالدارمەن بىرگە سارايلاردا، قۇرىلىس ورىندارىندا تۇنەۋگە تۋرا كەلدى"، - دەدى ايگەرىم.
سولاي كوشەدە تۇنەپ جۇرگەن كۇندەردىڭ بىرىندە ونىڭ ءومىرى تۇبەگەيلى وزگەرەدى. كوشەدە ءۇش جىگىت ۇستاپ الىپ، ايگەرىمنىڭ اۋزىنا زورلاپ اراق قۇيىپ، شوپاننىڭ ۇيىنە اپارادى. كەيىن شوپان 17 جاستاعى قىزدى ءبىر قويعا ساتىپ الادى.
قۇلدىقتا ۇستاعان ساكەن دەگەن شوپاننىڭ ايەلى قايتىس بولعان. ال بالالارى بولسا بولەك تۇرادى. ايگەرىم 10 جىل بويى مالعا قاراپ، تاماق ازىرلەۋمەن بولعان.
— شوپان سەنى ۇردى ما؟
— ۇراتىن. ول بىردە "ماعان تۇرمىسقا شىق"، - دەدى. ال مەن ونىڭ قىزىمەن جاستى ەكەنىمدى، وعان تۇرمىسقا شىقپايتىنىمدى ايتتىم. وسىدان كەيىن ول مەنى «اتتىڭ قۇيرىعىنا بايلاپ سۇيرەيمىن"، - دەپ قورقىتتى. سودان كەيىن شوپاننىڭ ۇيىنە كورشى اۋىلدىڭ شوپاندارى قوناققا كەلدى. ولار ءىشىپ الىپ، مەنى زورلادى. مەن ولاردان قاتتى قورقاتىنمىن.
"قاشساڭ دا ءبارىبىر تاۋىپ الامىن"، - دەپ قورقىتاتىن"
ايگەرىم قويشىنىڭ جانىندا 10 جىل بويى بولعان. قوناق بولماعان كەزدە تاڭعى 7:00-دە تۇرىپ، كەشكى 20:00-دە جاتاتىن بولعان. ايگەرىم كوبىنەسە ماكاروندى ازىق قىلعانىن، ەت بەرگەن كۇننىڭ وزىندە وتە از مولشەردە بولعانىن، ءسۇت، جەمىس سەكىلدى تاعامداردى مۇلدە كورمەگەندىگىن، گازەت، جۋرنالدى ءتىپتى اداممەن تىلدەسۋدى ۇمىتقانىن ايتادى.
"بىرنەشە رەت قاشىپ شىعۋعا ارەكەتتەنىپ كوردىم. ءبىراق ءبىراز ۋاقىتتان كەيىن نۇرقاسىم مەن زارا مەنى قايتا شوپاننىڭ ۇيىنە اكەلىپ تاستادى"، - دەيدى ايگەرىم.
بىردە ايگەرىم تۋىسقاندارىنىڭ ۇيىنە قاشىپ بارادى. الايدا بۇل جولى دا جولى بولمادى. سەبەبى تۋىسقاندارى ايگەرىمگە ساتقىندىق جاسايدى. ولار ايگەرىمدى ىزدەگەن ادامداردان 5000 تەڭگە الىپ، ايگەرىمدى قىلمىسكەرلەردىڭ قولىنا تاپسىرادى.
ءبىراز ۋاقىتتان كەيىن ايگەرىم شوپاننىڭ ۇيىنەن تاعى دا قاشىپ شىعادى. بۇل جولى اتا-اناسىنان پانا سۇرايدى. الايدا بۇدان دا ەشتەڭە شىقپادى.
"ءبىر كۇنى قاشىپ ۇيىمە كەلدىم. مەنى زورلاعاندار ارتىمنان ىزدەپ كەلدى. اتا-انامدى اراققا ماس قىلىپ، مەنى قايتا الىپ كەتتى"، - دەپ ايتتى 10 جىلىن قۇلدىقتا وتكىزگەن ايگەرىم.
— سەن ولارعا ۇيىڭە قايتقىڭ كەلەتىنىن ايتتىڭ با؟
— ايتتىم، ءبىراق ولار مەنى جىبەرگەن جوق. قانشا قاشسام دا ءبارىبىر ۇستاپ الاتىندىعىن ايتتى. تاۋعا دا بارىپ جاسىرىندىم. قاسقىرلاردىڭ، شيبورىلەردىڭ داۋسىنان قاتتى قورىقتىم. ءبىراق ولار مەنى ءبارىبىر تاۋىپ الدى.
— ساعان كيىم مەن كەرەكتى زاتتاردى كىم بەردى؟
–ساكەن بەردى. قىستىق اياق كيىم مۇلدە بولمايتىن، تەك رەزەڭكە ەتىكتى عانا كيەتىنمىن. قىستا سۋىق تيگىزىپ الدىم. ول ءدارى اكەپ بەردى. اۋىرعان كۇننىڭ وزىندە دە جۇمىس جاسايتىنمىن، سەبەبى ودان قاتتى قورىقتىم.
— سەنى اراق ىشۋگە قويشى ماجبۇرلەدى مە؟
–مەن مۇلدە اراق ءىشىپ كورگەن ەمەسپىن، ول جەردە دە ىشكەن جوقپىن. ءبىر كۇنى قويشى ماعان ۇيالى تەلەفون الىپ بەردى. "مەن ساعان تەلەفون الىپ بەردىم، ەندى سەن وسى جەردە جۇمىس ىستەۋگە مىندەتتىسىڭ"، - دەدى.
ايگەرىم تەلەفوندى العان بويدا اپكەسىنە قوڭىراۋ شالىپ، وعان بار ءمان-جايدى تۇسىندىرەدى. شوپاننىڭ ۇيىنەن كەتكىسى كەلەتىندىگىن، قانشا قاشۋعا تىرىسسا دا، ولاردىڭ قولىنا قايتا ۇستالىپ قالا بەرەتىنىن ايتىپ، اپكەسىنەن اقىل-كەڭەس سۇراعان.
اپكەسى وعان ول جەردەن قاشىپ شىعىپ، تەز ارادا كۇيەۋگە شىعۋ كەرەكتىگىن ايتادى. ءبىراق قاشىپ شىققانىمەن ايگەرىم قايدا بارادى؟ ۇيىندە اراققا سالىنعان اكە-شەشەسى، ەشكىمگە كەرەك ەمەس.ءتىپتى قۇجاتتارى دا بولماعان. ءبىراق ول قايتادان قاشىپ كەتىپ، اپكەسىنىڭ ۇيىنە بارادى. اپكەسى ونى ءبىر جىگىتپەن تانىستىرادى جانە ولار ارى قاراي بىرگە تۇرادى. بىردە جىگىتى ۇيىندە بولماعان كەزدە شوپان بىلدىرمەي ۇيگە كىرىپ، ايگەرىمدى قايتا زورلىقپەن الىپ كەتكەن.
ءسويتىپ ايگەرىمنىڭ قۇلدىقتاعى ءومىرى قايتا باستالدى. ايگەرىمنىڭ جوعالعانىن ەستىگەن اپكەسى بىردەن پوليسياعا ارىز جازىپ، كتك تەلەارناسىنىڭ ءجۋرناليسى جازيرا بەردالىدان كومەك سۇرايدى. ولار وقيعا ورنىن ءبارىن ۆيدەوعا ءتۇسىرىپ، ايگەرىمدى قويشىنىڭ ۇيىنەن الىپ كەتەدى.
ايمان وماروۆا 27 جاستاعى ايگەرىمنىڭ اۋىر تاعدىرى جايىندا الەۋمەتتىك جەلىدە وي ءبولىستى. ونىڭ حابارلاۋى بويىنشا، جامبىل وبلىسى بويىنشا پوليسيا ءبولىمىنىڭ قىزمەتكەرى لاۋازىمىنا مىناداي تۇسىنىكتەمە بەرگەن:
2019 جىلدىڭ 13-اقپانىندا ازامات ب.م. جۋالى اۋدانىنىڭ پوليسيا بولىمىنە 10 جىل بويى ءسىڭىلىسىن زاڭسىز ۇستاعان ازاماتتارعا قىلمىستىق جاۋاپكەرشىلىككە تارتۋ تۋرالى ءوتىنىش ءبىلدىردى. اتالمىش فاكت بويىنشا جامبىل وبلىسى جپ-نىڭ جۋالى اۋدانى، جامبىل وبلىسى بويىنشا تەرگەۋ امالدارى جۇرگىزىلدى. تەرگەۋ بارىسىندا جابىرلەنۋشىدەن جاۋاپ الىنىپ، قىلمىستىڭ كۋاگەرلەرى انىقتالدى. سونداي-اق ءتيىستى ساراپتاما جاسالدى. زارداپ شەككەن تاراپتىڭ بارلىق دالەلدەرى تەكسەرىلدى. ءوتىنىش بەرۋشىلەردىڭ پىكىرىنشە، قىلمىس 10 جىل بۇرىن بولعان. سونداي-اق جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگانداردىڭ ىس-ارەكەتتەرىنە قۇقىقتىق باعا بەرىلەتىن بولادى. ەگەر پوليسيا قىزمەتكەرلەرىنىڭ زاڭسىز ارەكەتتەرى انىقتالسا ولارعا قارسى ءتيىستى شارالار قابىلداناتىن بولادى.
ايمان وماروۆا شارۋا قوجالىعىنىڭ يەلەرىن، زورلىق كورسەتۋشىلەردى، بارلىعىن قامتىعان ادامداردى تۇگەلىمەن تەكسەرۋ قاجەت ەكەنىن تىلگە تيەك ەتتى. زاڭگەردىڭ ايتۋىنشا، ايگەرىم جۇمىس ىستەگەن ۇلكەن شارۋا قوجالىق نۇرقاسىم مەن زاراعا تيەسىلى ەمەس. ول 10 جىل بويى ايگەرىمدى قۇلدىقتا ۇستاعان شارۋا قوجالىقتىڭ يەسى جوعارى لاۋازىمدى قىزمەتكەر بولۋى مۇمكىن ەكەنىن ايتتى. سول سەبەپتى پوليسيا قىزمەتكەرلەرى ەشقانداي شارا قولدانباعان.
“جۇمىس ىستەپ، اقشا تاپقىم كەلەدى”
— ايگەرىم، بۇل سۇراقتى قويعانىم ءۇشىن الدىن الا كەشىرىم سۇرايمىن. الايدا وسىنشا سۇمدىقتان كەيىن ومىردەن كۇدەر ۇزبەۋىڭە نە سەبەپ بولدى؟
— ارمان. مەنىڭ باسقالار سەكىلدى بوستاندىقتا، ەركىن ءومىر سۇرگىم كەلدى. ەشكىمنىڭ مازاق قىلىپ، كەلەكە ەتكەنىن قالامادىم.
ءقازىر ايگەرىممەن پسيحولوگتار جۇمىس ىستەپ جاتىر. ول وزىنە قورلىق كورسەتكەندەردىڭ ءتيىستى جازاسىن العانىن قالايدى. سونداي-اق الداعى ۋاقىتتا جۇمىس ىستەپ اقشا تابۋدى ماقسات ەتىپ وتىر.
ايتا كەتسەك، حالىقارالىق كوشى-قون ۇيىمىنىڭ مالىمەتتەرىنە سۇيەنسەك، قازاقستانداعى ادام ساۋداسىنىڭ قۇربانىنا اينالعان 122 ادامعا كومەك كورسەتىلدى (قازاقستاننان 36، وزبەكستاننان 82، رەسەيدەن 3، ۋكراينادان 1).
اۋدارعان: فاريزا جومارت قىزى
پىكىر قالدىرۋ