ناۋرىزدىڭ 14ء-ى  ەۋروپارلامەنت قازاقستانداعى ادام قۇقىعى احۋالى جونىندە رەزوليۋسيا قابىلدادى. دەپۋتاتتار ەلدەگى ادام قۇقىعى جاعدايىنىڭ ناشارلاپ بارا جاتقانىنا الاڭداپ، قازاقستان ۇكىمەتىن بەلسەندىلەردى قۋدالاماۋعا شاقىردى دەپ حابارلايدى Qamshy.kz اقپارات اگەنتتىگى azattyq.org سايتىنىڭ دەرەگىن نەگىزگە الا وتىرىپ.

ايتا كەتۋ كەرەك، قازاقستان مەن ەۋروپا وداعى كەڭەيتىلگەن ارىپتەستىك پەن ىنتىماقتاستىق تۋرالى كەلىسىمگە 2016 جىلى قول قويعان. قازاقستان – ەۋروپا وداعىمەن كەلىسىمگە قول قويعان ورتالىق ازياداعى جالعىز ەل.​ دەگەنمەن، دەپۋتاتتاردىڭ كوبى اقوردانىڭ ەۋروپا وداعى مەن قازاقستان قول قويعان كەڭەيتىلگەن ارىپتەستىك پەن ىنتىماقتاستىق تۋرالى كەلىسىم شارتتارىن ورىنداماي وتىرعانىن ايتادى. 

"ساياسي ءىستىڭ قۇربانىنا اينالعان  ايىپتالۋشىلار كوپ. سونىمەن قاتار، ساياسي تۇتقىندار مەن تۇرمەدەگى ازاپتاۋلاردى ەستي وتىرىپ ەۋروپا وداعى رەتىندە جاعدايدىڭ ۋشىعۋىنا رەاسيا تانىتۋ كەرەك"، - دەدى "ALDE" پارتياسىنىڭ وكىلى حايدي گاۋتالا

ەۋروپارلامەنت دەپۋتاتى مارك دەمەسمەكەر ءوز سوزىندە قورقىتۋ، زاڭمەن قۋدالاۋ، كۇشپەن ۇستاۋ جانە ازاپتاۋدىڭ قازاقستاندا ورىن العاندىعىن ايتتى.

"سونداي-اق نازاربايەۆ ءوز بيلىگىن ساقتاپ قالۋ ماقساتىندا ازاماتتاردىڭ بوستاندىقتارىن شەكتەۋدە. وسىعان سايكەس ماكس بوقايەۆ، ەسكەندىر ەرىمبەتوۆ، مۇحتار جاكىشيەۆتىڭ قۇقىقتارى بۇزىلعان"، - دەپ پىكىر ءبىلدىردى مارك دەمەسمەكەر.

ليبەرالدار جانە دەموكراتتار اليانسىنىڭ وكىلى ۋولف كلينز بولسا سوۆەت وداعى قۇلاعان سوڭ، قازاقستان تاۋەلسىز مەملەكەتكە اينالعانىن ايتتى.

"ەل ازاماتتارى ۇزاق جىلعى اۆتوريتارلىق بيلىكتەن سوڭ، ەندى دەموكراتياعا قول جەتكىزەمىز دەپ ۇمىتتەندى. ولار زاڭ ۇستەمدىگى، پىكىر ەركىندىگى، دەموكراتيا، ەركىن نارىق ەكونوميكاسىنا قول جەتكىزىپ،  ءقاۋىپسىز ءومىر سۇرەمىز دەپ ويلادى. دەگەنمەن،  ولاردىڭ بۇل ۇمىتتەرى اقتالماعان"، - دەپ ەسكەرتتى ۋولف كلينز. 

قازاقستانمەن اراداعى كەلىسىمدى قايتا قاراۋ كەرەكتىگىن العا تارتقان سوسياليستەر جانە دەموكراتتار اليانىسىنىڭ وكىلى اننا گومەس بولسا الماتىدا قازاقستاندىق پوليسيا قىزمەتكەرلەرى دەلەگاسيا مۇشەلەرىمەن سويلەسكىسى كەلگەن ادامداردى ۇستاپ الىپ كەتكەندىگىن ايتقان.

"ولار تۇرمەگە قامالعان، تۇرمەدە ازاپتالعان ازاماتتاردىڭ بوستاندىققا شىعۋىن تالاپ ەتكەن ەدى. مەنىڭشە بيلىك باسىندا ۇزاق وتىرعان دينوزاۆرلارمەن جۇمىس ىستەۋدى توقتاتۋ كەرەك"،- دەپ كۇتپەگەن پىكىر ءبىلدىردى.

ەركىن جانە دەموكراتيا توبىنىڭ وكىلى ماسيمو كاستالدو: قازاقستان الەمدەگى الىپ مەملەكەتتەردىڭ قاتارىنا كىرمەيدى. ءبىراق، ول تاريحى ۇزاق، مادينەتى باي ەل. مۇندا ءتۇرلى قاۋىمداستىق  بەيبىت تۇردە ءومىر ءسۇرىپ كەلەدى. الايدا، اناحرونيستىك جانە قۋدالاعىش رەجيم باسقارۋىنداعى ۇكىمەت وسىنداي مادەني الۋاندىق تىنىسىن تارىلتتى. مىسالى، لگبت وكىلدەرى، جۋرناليستەر بەيبىت ميتينگكە قاتىسقانى ءۇشىن قۋدالانىپ، ايىپتالدى. 

ەۋروپارلامەنت وسى جاعدايعا سايكەس قازاقستانعا بىرنەشە ۇسىنىس جاسادى. ريەۆوليۋسيا قازاقستان ۇكىمەتىن بۇۇ ارنايى وكىلى ايتقان كەڭەستەردى ورىنداۋعا شاقىرادى. سوعان سايكەس قازاقستان ۇكىمەتىن كۇشتەپ ۇستاۋ تاجىريبەسىن، قۇقىق قورعاۋشىلاردى قۋعىنداۋدى توقتاتۋىن، سونىمەن قاتار، وسى جىلى تانىستىرىلعان ب ا ق تۋرالى زاڭدى قايتا قاراپ، قازاقستان قىلمىستىق كودەكسىنىڭ 174 جانە 274-باپتارىن (ۇلتارالىق ارازدىق قوزدىرۋ جانە جالعان اقپارات تاراتۋ) قولدانۋ ارقىلى بەلسەندىلەر مەن جۋرناليستەردى قۋدالاۋدى توقتاتۋعا شاقىردى.

فرانسيادا وتكەن بۇل وتىرىستا دەپۋتاتتار قازاقستانداعى ادام قۇقىعى جايلى ويلارىن ورتاعا سالىپ، الداعى ۋاقىتتا اتالعان ماسەلەلەر بويىنشا ءتيىستى شارالار قولدانعانىن قالايدى. 

ۇسىنعان: فاريزا جومارت قىزى