Áıeliniń sózinen shyǵa almaǵan erkek ata-anasyn renjitti

/uploads/thumbnail/20170709224232521_small.jpg

Keshegi tulymy jelbiregen qalanyń kip-kishkentaı erke qyzy Balqıa, búginde aqyl oıy tolysyp, oń men solyn tanyǵan, kórkine saı, burymdy bir úıdiń boıjetkeni bolǵan. Ata jolyn qýǵan zerektiginiń arqasynda Balqıa qyz elimizdiń eń bedeldi joǵarǵy oqý ornyna túsip, úzdik baǵamen támamdap, magıstratýrasyn jáne jalǵastyrdy. Qamshynyń sabyndaı bolǵan qysqa ýaqyt kózdi ashyp jumǵansha zymyrap óte berdi...

Bilimi men biliktiligine senip,  mansap jasap, qyzmet qýýdy basty maqsaty etken Balqıa, jasynyń otyzdyń ortasyna kelgenin de baıqamaı qaldy. Buryn-sońdy alaýlaǵan ottyń, jalyndaǵan jas kóńildiń ushqynymen ýaqyttyń qalaı tez ótip jatqanyn ózide mán bermeıtin... Sońǵy kezderi Balqıaǵa alapat bir oı maza bermeı, beımaza etip júr. Jabyrqaǵan jany jalǵyz. Bir ýaqyt kúıbeleń tirshilikten arylǵysy kelip, aınalasyna nazar saldy. Barlyq adam baqytty, tek bir ózi ǵana japadan jalǵyz qalǵandaı jalǵyzsyraıdy. Qaıtalanatyn bir kóshe, bir joldar... Jan-dúnıesine tynyshtyq ornatyp, ishki sezimin tyńdady. Keshegi alǵan bilimi, jurttyń nazary, basshylyq laýazymy, ataq-dańqynyń biride baqyt syılaı almaıtynyn túsingen-di. Balqıanyń boıyndaǵy tylsym kúshtiń qudireti bir náziktikti qalady. Allanyń bergen tendesi joq nyǵmeti áıel baqytyn, ana baqytyn ańsady. Balqıanyń zamandastarynyń barlyǵy áldeqashan balaly-shaǵaly bolyp, ý-da shý otbasyn quryp úlgergen.

Kenet tynyshtyqty buzǵan daýys jarqyn shyqty. Sálemetsiz be?  - dedi alaq-julaq etip, áldeneni búldirip almaıyn degen keıippen.

- İmm... Sálematsyz ba?

- Búgin sondaı qulpyryp ketipsiz... mynaý sizge, ǵafý ótinemin, iltıpatpen raýshan gúli men táttisin usyndy.

- Taǵy qandaı tosyn syıyńyz bar, aýyl myrzasy, - dep myrs etti. Bul kúlkisi erkeliginen góri pańdyǵy basymdaı bolyp kórindi.

- Sizdiń kóńilińizden shyǵý úshin bárine daıynbyz ǵoı, - dep qıyla qaldy jas balasha.

- Hmm, siz tegi romantık ekensiz, álde aýyl jigitteriniń barlyǵy birdeı me?

- Bıkesh, týrasynda aýyl ne qala dep bólinbeıdi, tek sezim kerek, shynaıylyq kerek!

- Al, ómirge realısik turǵydan qaraıtyndardy sezimsiz degińiz kele me?

- Ǵafý ótinemin, aıtqym kelgeni sezimdi ıgerý úshin shynaıylyq pen qarapaıymdylyq qajet-aq...

- Jón-aq eken aýyl myrzasy, sizdi qurmetteımin, sezimińizge bas ıemin. Eseppen emes sezimmen júretin siz sekildi azamattar búgingi qoǵamda joqtyń qasy.  Biraq biz qıalmen ómir súretin on jeti jasar bala emespiz ǵoı... Biz eresektermiz, sondyqtan myna jaǵdaıdy sanaly túrde ashyp aıtqym keledi. Men qalada óstim, tárbıem bólek, birbetkeı tik minezim de bar, osyny oılanǵanyńyz jón bolar... ıa, aýyl myrzasy, Sizge áıel bolarmyn, biraq aýylǵa kelin bola almaspyn, jo-jooq elestete de almaımyn...

- Eń bastysy siz mendik bolasyz ǵoı, - dep mádenıetti túrde jymıdy.

Sońǵy alty aı kóleminde zyr júgirip, raýshan gúli, táttisimen birge júregin usynyp júrgen Aldıar bir saryndy, esh ózgerissiz ótip jatqan Balqıanyń ómirine jańasha lep ákelgen edi. Teń-teńimen, tezek qabymen degendeı, Aldıarymyz da osal emes, bilikti maman, jeke kásipker, baı-qýatty otbasynan shyqqan tekti jigit, bir áýlettiń senim artyp otyrǵan jalǵyz uly. Tek Balqıa aýyldyń jigiti dep min izdegeni bolmasa...  Osyǵan qaramastan segiz qyrly, bir syrly Aldıarymyz ýaqyt óte kele óz súıiktisin shynaıylyǵymen baýrap aldy. Balqıanyń ishteı kóńili bolyp, yrymyn jasaǵandaı oılanyp júrsede, sońynda kelisimin berip, eki jaq quda-jekjat bolysty. Eki áýlette de úlken qýanysh, kópten kútken ulan-asyr toı qalanyń qaq ortasynda dúrkirep ótti. Eki quda jaqtyńda qýanyshynda shek joq, tipti Balqıanyń ákesi qyzynyń bal aıyna eýropanyń ásem qalasy, mahabbattyń sımvoly, ǵashyqtar qalasyna aınalǵan Parıjge joldama syılady. Bul árıne jan degendegi jalǵyz qyzynyń baqyty úshin emes pe edi... 

- Janym, men baqyttymyn, durysy aýyl myrzasy shyǵar dep moınyna asyla, shattana kúldi...

- Altynym, seniń baqytty júzińdi kórý, syńǵyrlaǵan kúlkińdi estý men úshin de baqyt qoı...

- Solaı ma... imm, endeshe baqytyńdy eseleýge daıyndal... jaqsy jańalyǵym bar, ol úshin maǵan ne ýáde etesiń?

- Bárin... tipti qalaǵanyńnyń bárin...  Al endi bıkesh, ýádemdi berdim, jańalyǵyńyzdy jaıyp salyńyz...

- Onda qalaǵa birjola kóship keleıik..

- Túýý, bolsańshy endi erkem, álde kózimdi jumyp turaıynba?

- Joǵa, bala bolmashy... İmm, qalaı jetkizsem eken, neden bastasam eken...  biz jaqynda balaly bolamyz...

- Ne, ne deısiń? Qaıtalashy  kókem... ras qoı... Men, men áke bolam jaqynda, estımisiń meni, Almaty... Qane, Balqıa, tez jınala ǵoı...

- Qaıda?

- Aýylǵa, ata-anamyzǵa baryp, bul jańalyqpen qýantyp qaıtaıyq, barmaǵaly da biraz boldy ǵoı, naqtyraq eki jyl...

- Qyzyqsyń Aldıar, keıde sen qalyp ketken eski kóshte ómir súrip jatqandaısyń... telefon bar emespe? Aıta sal telefonmen... Men jınalamyn, aýyldaǵy qalyp qoıǵan dúnıe-múlikterimizdi birjola qalaǵa alyp kelý úshin... ýádeń qaıda jańaǵy?

- Já, qoıshy endi saǵan ashýlanýǵa bolmaıdy... jınala ǵoı, bul qýanyshty habardy aýyldaǵy ata-anamyzǵa jetkizip, batasyn alaıyq. Nemereli bolatyndaryn estip marqaıyp qalsyn...

Ýaqyt degen sheber ǵoı shirkin, óz enshisin almaı tynyshtalmas... jas júzge de ájim túsip, qara shashtar da aǵaratyn, tik ıyqtar da búgilip, óz kezegin qarttyqpen almastyratyn.. Keshegi dúrkirep turǵan aýyl ákimi, ataq-dańqy saǵymǵa aınalǵan... Búginde Aldıardyń ata-anasy jetpisti eńsergen qazynaly qarıalar... Balasy jalǵastyratyn bul qara shańyraq tek kempir men shaldyń ǵana mekeni bolyp keledi. Dokýment júzinde kelini bar demeseń, aqıqatynda qoldaryn ystyq sýǵa malıtyn ýaqytta, qol uzarar kelinge de, aldanar nemere ısine de zárý edi...

Balasy aýylǵa kele jatyr degendi estigen ana júregi alqynyp, aqsańdaǵan aıaǵynyń aýyrǵanyna da qaramastan zyr júgirip júr. Bar táttisin pisirip, bar dámdisin aldyna tosady kep jantalasa... Al ákeniń qabaǵy qatýly, balasynyń araǵa eki jyl salyp aýylǵa kelgenine saǵynyshymen qosa ashýy da bar...

Oshaqtaǵy qazan qaınaýly, et asýly, dastarhan basynda arqa-jarqa áńgime.

- Qulynym-aý jas kezińde oqý dediń, odan qalsa jumys dediń, ol kezde biz de jas edik, biline qoımap edi... endi  jasymyz kelip, kelin aldyqpa degende bul ketkeniń jón bolmady botam, saǵyndyq qoı ózińdi... nemere qushar jasymyzda qý tizemizdi qushaqtap qalǵanymyz jaramas...

- Apaaaý, meniń de jaqsy jańalyqpen kelgenim de osy emes pe edi...  jaqynda nemereli bolasyzdar...

- Ne deıdi qulynym, shal-aý estidińbe... ákeı men shesheıdiń qýanyshynda shek joq.

- Kóke, apa ózderińiz de bilesizder bizdiń jumys qalada, aýylda qalýǵa múmkindik joq, sizderdiń aq batalaryńyzdy alýǵa keldik.

- Oıbaı-aý, jańa estip otyrǵandaı kelinniń de aıaǵy aýyr eken, kútim kerek, tym bolmasa nemeremizdi baǵyp otyraıyq.

- Kelini ornynan atyp turdy, tipti ózi de sezbeı qaldy. Balamyzdy kempir men shaldyń tárbıeleýine úzildi-kesildi qarsymyn. Qalada ózimniń ata-anam bar, eger bersem sol kisilerge-aq berer edim ǵoı... bala jańa zaman, jańa kózqaraspen tárbıelenýi kerek.  

- Apa, kelinińizdiń aıtpaǵy ol emes edi... nemerelerińizben jazda kelip turamyz nemese qalaǵan ýaqytta bizge birjola kóshseńizder bolady...

- Jańadan beri barlyǵyn baıyppen únsiz ǵana tyńdap otyrǵan áke aıtarǵa sózi qalmaǵandaı, qarttyq júzinde erekshe muń uıalaǵan kúrsinispen turyp ketti. Ot pen sýdyń ortasynda qalǵandaı perzentiniń jan-dúnıesi alaı dúleı... jas baladaı birese ata-anasyna, birese jaryna jaltaq-jaltaq qaraıdy. Bar bolǵany qaıtalap aıtqan ishtegi sózi apaý, apataı-aý jazyǵym bolsa keshire kórshi, meni túsinetin óziń ǵana ediń ǵoı... meıli men qatelik jasaıyn, júregińdi jaralaıyn, ózimshildik tanytaıyn, jastyq shaqtyń kúshine býlyǵaıyn, biraq apataı bar kináme kózdi juma qarap keshetin óziń ediń ǵoı dep jalbarynǵan kózimen mólt-mólt qaraıdy...

 Osy sátte sharasyz ananyń ezilgen júregin kórsetkendeı kózderinen jas taby baıqaldy. Eriksiz esine bala kezindegi atasynyń: Balam, ómirde adam bolyp qalýmen qatar, keýdedegi júrekti bala kóńil qalpynda saqtap qalý – jeńispen para-par, - deıtin sózderi oraldy...

Saltanat Esenqulova

Pikir qaldyrý

Qatysty Maqalalar