Osy qazaq tili týraly, naqtyraq aıtsaq, til qoldanysynyń teris jaqtary týraly aıtqanda, bar kináni shala qazaqtardyń onsyz da sharadaı bolyp júrgen shaqshadaı basyna úıip-tógip qoıatyndar kóp. Al taza qazaqtar ne istep júr? Qandaı da bir qoǵamdyq orynǵa: dúkenge, dárihanaǵa, poshtaǵa, oqý oryndaryna (t.b.) kirgende, áp degennen oryssha sóıleıtin sol ózimiz emes pe?! Aldyńda qazaq tur, kelesiń de oryssha amandasasyń, telefon tutqasyn kóteresiń de, taǵy da oryssha bastaısyń, sosyn aıtaryńdy aıta almaı, aıtaıyn deseń, sóz tappaı, qaqalyp-shashalyp, qaltyrap-dirildep qalasyń. Oıyńdy shatyp-butyp jetkizseń, jetkizdiń, jetkizbeseń, oryssha saırap otyrǵan kók qasqanyń jer-jebirine jetesiń (tutqany qoıǵannan keıin, dúkennen shyqqannan keıin, árıne). Sosyn qazaq tilinde eshkim sóılemeıtini týraly at tóbelinde kópirip turyp áńgime aıtasyń. Ótirik deńizdershi. Deı almaısyzdar, óıtkeni deı alatyn taza qazaqtyń 10 prosent dara qazaǵy bárine jetpeıdi! Men statısıka júrgizgen joqpyn, biraq ózimniń aınalamda júrgen adamdardyń qylyǵynan túıgenim osy.
Altynbek Sársenbaevtyń mynadaı sózin kezdestirdim: «Qazaq tili jaıynda jylańqy 40 maqala jazǵansha, 40 adamdy qazaq tiline úıretip shyǵarǵanymyz artyq». Ótkende N. Nazarbaevtyń Ulytaýdaǵy suqbatynda «Tildi bar deseń, bar bolady, joq deseń, joq bolady» degenin estidim, fılosofıalyǵy bar, biraq shyndyǵy osy ǵoı. «Sizge chernyı chaı ma?» deıtin daıashylardan «Qazaqtarda chernyı tús joq pa?» dep suraımyn. Bir sózdi basqa tilde aıtý arqyly ózimizdiń tilimizde ondaı sózdiń (tipti ondaı uǵymnyń) joqtyǵyn bildirsek, qajeti bolmasa da basqa tilde sóılegenimiz óz tilimizdi joqqa shyǵarǵanymyz emes pe?! Qazaq tilinde sóıleýge qajettik bolmasa, ol til kimge, nege kerek? Tilge degen muqtajdyqty týdyratyn taza qazaqtar, endeshe ózimizdi jóndeıik – nátıjesi kóp kúttirmeıdi.
Gúlfaırýz Isa. (Facebook-tegi paraqshasynan)
Pikir qaldyrý