Ólgen jerim osy ma?... (ómirde bolǵan oqıǵa jelisimen)

/uploads/thumbnail/20171114191026592_small.jpg

 Túngi ýaqyt bolatyn.  Kóshe qarańǵylyǵy erekshe susty, qorqynyshty. «Kel beri...» dep áldebireý  qulaq túbińe sybyrlap, buryshtan shyǵyp arqańnan qaǵatyn sekildi. Anaý qarańǵy túkpirde jyn-shaıtandar  syqylyqtap kúlgendeı dybystar estiledi.

Osy tún áldebir sumdyqtyń bolaryn bildirip  turǵandaı edi. Jel gýildep úı terezelerin bir óbip ótti de, perdelerdi qozǵaltyp úı ishine tastaı qatty sýyq yzǵardy kirgizdi.  

«Túıme!». «Túf qurǵyr-aı!». «Osy tigisimdi tań atqanǵa deıin bitirip úlgersem eken... Myna túımeni qaıda túsirip aldym. Qap!»-deıdi beli talǵan Ásıa. Manaǵy jelmen kelgen yzǵar- ajal yzǵary edi. Tereze aıqara ashylǵanyn baıqaǵan Ásıa jerge túsken túımesin umytyp, ornynan turyp, esikke qaraı bettedi. Aldymen esikti jaýyp, terezege kelip turdy.

Dala tastaı qarańǵy. Alysta aǵarańdaǵan beıne kórinedi. Ásıa denesi tońyp ketti me, álde alystaǵy beıneden shoshyndy ma, terezeni tars jaýyp artqa jyljydy. Kenetten tigisi men joǵaltyp alǵan túımesi esine tústi. Ajaly túımeden bolaryn bilgen joq edi. Qaıtsin...

Jańa túımeni qorapshadan shyǵaryp alyp, ınesin kózdep, jibin sabaqtady. Túımeni taǵy túsrip alam ba dep esi shyǵyp, tisine bastyrdy. Beker-aq..

«Áı, mynaý ońbaǵan qyz áli otyrma!»-dep aıqaılaǵan anasyn kórip shoshyp ketti, selk etkeni sol-aq eken, qaqalyp qaldy. Kózinen jasy parsha-parsha aǵyldy, sóıleı almaıdy. Janushyra tamaǵyn ustady,  bozaryp ketti. Jerge sulq qulady. Anasy janynda túk túsinbegen qalpy shyryldap júr. Talyp qalǵan eken deıdi. «Qyzym! Qyzym! Ásıa!»-deıdi tamaǵy qarylyp.

Qyzynan bir-aq sátte aıyrylyp qalaryn kim bilgen. Árıne, ajal aıtyp kelmeıdi. Biraq dál osylaı bolaryn ana júregi sezip pe? 5 jasynan tigis tikken qyzyn shoshytyp alyp, ózi óltirip qoıaryn bilip pe? Joo-joq, ana júregi ózine mundaı qylmysty keshire almaıdy.

«Qyzǵaldaǵym... Ásıam!...» dep jylaıdy ana júregi. Amal ne, júrek soǵysy estilmeıdi, qatty shoshynǵan ne júregi toqtap qalǵan degen qorytyndyǵa kelgen jedel járdem qyzdyń týystaryna kóńil aıtyp jatty.

Arada úsh kún ótti. Qyz jerlendi. Aqqa oralyp, jerge kómildi. Qaıǵyrǵan ananyń tili kúrmelip, sóıleýge kelmeı qalǵan.

Dál osy sátte onyń súıikti qyzy, tula boıy tuńǵyshy jer baýyrlap, topyraqqa tunshyǵyp máńgi uıqyǵa ketken edi.  Alaıda, bári osylaı op-ońaı bolsa-ǵoı shirkin! Qorlanǵan ana júregin taǵy bir tosynsyı kútip tur edi....

 

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-Eı, bolsańshy! Nemenesine sozylyp júrsiń, qazir keshigemiz!-deıdi qara kıimdi jigit.        

-Kólikti otaldyra ber. Qazir kelem,-deıdi qasyndaǵy sary bala.

«Eń bastysy barlyǵyn tynysh qana bitirý. Bárin keshe biz josparlaǵandaı isteımiz. Artyq nárse kerek emes. Baramyz, alamyz, kelemiz. Jaqsy ma?»

«Oı, baýyrym, mıllıon ret istep júrgen is-qoı! Qobaljymashy!!!»-deıdi sary bala.

Ekeýi josparlanǵan jerge kelip oılaryndaǵy surqıa isti jasamaqshy. «Kúrekti ákel!»-deıdi biri.

Tym-tyrys. Aınalada topyraq pen qarańǵylyq, adam esimderi men jyldary jazylǵan tastardan basqa eshnárse joq, eshkim joq. Baqılyq bolǵandardyń rýhtary aýada ushyp júrgen tárizdi áser qaldyrady. Zırattardyń ishinde jańa kómilgen tómpeshikterdi qaraı bastady. Tańdap alyp, qazdy.

Arada kóp ýaqyt ótpeı  appaq mata kóringendeı boldy. «Óı, mynada túk joq shyǵar. Kettik kelesi zıratty kóreıik» degenshe bolmady, kúrekke súıenip turyp shuńqyrǵa qulap tústi.

Tars etti. Dál máıit ústine qulady. «Oıbaı!!! Qudaı atqyr! AAAAA!!!! SARYYYY!!! Mynaý tiri ǵoı!!! Shyǵar meniiii!!!!!»-deıdi  júregi jarylyp keterdeı bolǵan qara kúrteshe kıgen jigit.

Japa tarmaǵaı shuńqyrdan qalaı shyǵyp, kólikke minip ketip qalǵandaryn ózderi sezgen joq. Aǵarańdaǵan beıneler men osy jerden shaqyrym jerde ornalasqan kóshe shamdarynyń álsin-álsin ottary artta qala berdi.

Ásıa oıandy. Ne bolǵanyn túsingen joq. Bar esindegisi-túıme. Jer astynda ne istep júrgenin túsinbedi. «Mynaý tozaq pa? Qudaıym-aý bul ne? Men qaıdamyn?» deıdi qyz. Ústine qulap túsken er adam ony oıatty. Ásıa esin jınaı bastady. Shuńqyrdan shyǵyp, óziniń zırattar mekeninde ekenin túsindi. Álgi jigittiń shuńqyrda ne istep júrgenin endi túsingendeı boldy, kúrsindi. Onyń bul jerge qandaı oımen kelgenin túsinse de, dál osy sátte Ásıa sol jigitke rıza edi....

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Dala tuman. Kóshe boıyn jaǵalap kele jatqan bir ǵana kóleńke aǵaryp kórinedi. Aqyryn aıańdap, baıaý qozǵalyp kele jatqan ol áldeneni izdep júrgen tárizdi.

Dál osy sátte terezege qarap oı ormanyna shomyp ketken Ásıanyń anasy aıdaladaǵy qarańǵy jaqqa telmirip otyr edi. Aǵarańdaǵan áldeneni kórgende kózime elestegen shyǵar dedi. Sóıtkenshe, bolmady ap-anyq kóshe boıy  súıretilip kele jatqan aq matany kórdi de, tanydy. Talyp ketti...

Dala qyzy

Qatysty Maqalalar