Japon premeri áke qabiriniń basynda Kýrıldi qaıtarýǵa ant berdi

/uploads/thumbnail/20190108160811055_small.jpg

Japonıa men Reseı arasynda Qıyr Shyǵystaǵy  araldarǵa qatysty daý áli basylǵan joq. Aragidik bolsa da, kóterilip keledi. Qazir de qyzǵan shaǵynda dese de bolady. Óıtkeni..

Bıyl Reseı prezıdenti Vladımır Pýtın men  japon premeri Sındzo Abe arasynda kezdesý ótpek. Japon jaǵy bul kelissózge qyzý daıyndalyp jatyr. Munyń sebebi de bar. Sebebi Kýrıl araldaryn qaıtarýdan úmitti. Biraq bul másele japon tarapynan qyzý kóterilgenimen, Reseı jaǵy áli  naqty sheshimin aıtqan joq. Sheshile de qoımaıtyn shyǵar. Bulaı deýimizdiń jóni bar. Óıtkeni Reseı bıliginiń  júrgizip otyrǵan qazirgi saıasatyna nazar aýdarsaq, ony túsiný qıyn. Áli ımperıalyq pıǵylynan aırylǵysy kelmeıdi. Al resmı Tokıo  Kýrılden basqa, Kýnashır, Shıkotan, Itýrýp jáne  Habomaı araldaryn qaıtaryp alǵysy keledi. Sondyqtan Abe de, japon halqy da kezdesýge úlken úmitpen qarap otyr. Al máseleniń qalaı aıaqtalary belgisiz. Osy aptanyń basynda japon úkimetiniń basshysy Sındzo Abe óziniń ákesiniń qabiriniń basyna baryp ant berdi. Munyń da sebebi bar. Óıtkeni búgingi premerdiń ákesi Sıntaro Abe  1982-1986 jyldary Japonıanyń Syrtqy ister mınıstri bolyp qyzmet istegen. Sonymen qatar,  SSRO-men Kýrıl araldaryn qaıtarýǵa qatysty úlken kelissóz júrgizgen. Biraq onyń barlyǵy da nátıjesiz aıaqtalǵany belgili. Endi mine sol kelissózdi japon múddesi úshin 32 jyldan keıin  balasy qaıtadan Abe qolǵa alyp otyr.

Ol osyǵan oraı Nagato qalasyndaǵy áke zıratyna zaıybymen bardy. Basyn ıdi.

–Men áke qabiriniń basyna baryp, el múddesi úshin barynsha qyzmet etýge taǵy ýáde berdim. Reseımen jaqyn arada bolatyn kelissózde Kýrıl araldaryn japon halqyna qaıtarýǵa ant berdim.  Sóıtip, bar kúsh-jigerimdi jumsap, bul áńgimege biz núkte qoıatyn bolamyz, –dedi ol jýrnalıserge bergen suhbatynda. 

Sondyqtan da bala -premer «bıylǵy bolatyn kezdesýdi halyqaralyq tarıhı mańyzy bar  oqıǵa» dep baǵalaıdy. Onyń ústine Reseı prezıdenti Vladımır Pýtın eki el arasyndaǵy burynǵy mámileni qaıta qaraýǵa múmkindik baryn aıtqan. Resmı Tokıo  da «1956 SSRO men Japonıa arasynda qabyldanǵan jáne qol qoıylǵan beıbit kelisimdi qaıta qaraý kerek» dep esepteıdi. Biraq eki jaq kezdeskenimen, mámile bola qoıar ma  eken?! Óıtkeni Máskeý  tarapy alańdaıtyn nárse bar. Eger Kýrıl araldary japondarǵa berilse, AQSH tarapy bolashaqta el qaýipsizdigi úshin dep, raketalyq oqtumsyqtaryn ornalastyrýy múmkin. Biraq Abe Kýrıl araldaryna eshqashan raketalyq oqtumsyqtardy ornalastyrmaýǵa ýáde berdi.

 Eń basty másele, Reseı atalǵan araldardy Japonıaǵa qaıtaryp bere me? Qazir eki jaq tarapynan araldardy birlesip ıgerý máselesi de sóz bolyp jatyr. Biraq óz múddesi úshin eshteńeden taıynbaıtyn Reseı japon jaǵyna Kýrıldi tegin bere salady  deý senimsiz...

Pikir qaldyrý

Qatysty Maqalalar