60 jastan asqannan keıin jetistikke jetýge bola ma? Bul saýaldyń jaýaby kópshiligimizdi qyzyqtyrady. Sol sebepti Qamshy.kz aqparat agenttigi sizderge iskerlik ómiri 60 jastan asqannan keıin bastalyp, aıtarlyqtaı jetistikke jetken tulǵalardyń úzdik ondyǵyn usynady.

Frenk Makkort (ádebıet)

Frenk Makkort (1930-2009) 27  jyl boıy orta mektepte aǵylshyn tilinen sabaq bergen ustaz. Ol 1996 jyly zeınetkerlikke shyqqannan  keıin ýaqytyn tekke ótkizbesten jazýshylyqqa den qoıa bastaıdy. Aqyry Frenk Makkort «Anjelanyń kúli» (Prah Andjely) atty kitabyn jaryqqa shyǵardy. Sátti jazylǵan týyndy mıllıondaǵan tırajben tarap, kóp uzamaı bestsellerge aınaldy.

Osy eńbegi úshin Pýlıtser syılyǵyn jáne Kitap synshylarynyń ulttyq qaýymdastyǵynyń júldesin ıelengen.

Ol qarapaıym ustazdyq qyzmetinde júrgen kezden bastap, 60-tan asqanda úlken jetistikke jeterin ishteı sezgen eken.

Bhaktıvedanta Svamı Prabhýpada (din)

Bhaktıvedanta Svamı Prabhýpada (1896-1977) Úndistanda dúnıege kelip, ómiriniń jartysynan kóbin osy elde ótkizgen adam. Alaıda 69 jasynda ómirin túbegeıli ózgertip, «Úndistannyń qasıetti danalyǵyn taratý» maqsatynda AQSH-qa keledi. Ol AQSH-qa kelgen kezde qaltasynda artyq bir tıyn aqshasy bolmaǵanyn eskere ketken jón.

Alaıda ol eńbektik arqasynda óz qaýymdastyǵyn quryp, álemdi on ret sharlap shyqqan. 2000 jyldardyń basynda Prabhýpadanyń kitaptary 60 tilge aýdarylyp, 500 mln. tırajben taraǵan.

Onyń artynan ergen adamdardyń áreketin túsiný qıyn, árıne. Olardy adasqandar dep te aıtyp jatamyz. Biraq onyń 69 jasqa kelip múmkin emes nárseni múmkin etkenin joqqa shyǵara almaımyz.

Merı Delanı (óner)

Merı Delanı (1700-1788) – aǵylshyn sýretshisi. Ol 72 jasynda ózi oılap tapqan qaǵazǵa túsirilgen kollajdardyń avtory. Merı ósimdikterge ózinshe jan bitirip,  kollaj ben aplıkasıalardy zertteı kele ósimdikterdiń ózgeshe sýretin sala bastady.

Tipti III Georg patsha men Sharlotta patshaıym Vındzorda ornalasqan keremet úıdi Merıge syıǵa tartqan. Ol sol úıde ómiriniń sońyna deıin baqytty kúnderin ótkizdi.

Lora Inglz-Ýaılder (ádebıet)

Lora Inglz-Ýaılder (1867-1957) — amerıkandyq jazýshy. «Shirkeýdegi shaǵyn úı» atty balalarǵa arnalǵan kitaptar serıasynyń avtory. Óziniń mansap jolyn 65 jasynda bastap, kóp ýaqyt ótpeı esimi tanyla bastaǵan.

Onyń kitaptary kóptegen tilderge aýdarylyp, túrli baspalarda jaryq kórgen. Tipti AQSH-ta jazýshynyń atyndaǵy kitap júldesi taǵaıyndalǵan.

Estel Gettı (teatr)

Estel Gettı (1923-2008) — amerıkandyq aktrısa. Uzaq jyldar boıy onyń rólderin eshkim kózge ilmeı kelgen. Alaıda ol «Altyn qyzdar» atty televızıalyq serıalda Sofıa Petrıllonyń rólin somdaǵannan keıin ony álem tanydy.

Ol kezde aktrısanyń jasy 63-te bolatyn.

Faýdja Sıngh (atletıka)

Faýdja Sıngh (1911) – Úndistanda dúnıege kelgen, alaıda Ulybrıtanıanyń azamaty. Óte erekshe jaǵdaı... Óıtkeni ol óziniń alǵashqy marafonyn (42 shaqyrymdyq) 89 jasynda júgirip ótken. Eń qyzyǵy ol osyndaı is-sharalarǵa qatysýyn áli de toqtatpaǵan.

2011 jyly tolyq marafondy júgirip ótken 100 jastaǵy «Eń qart marafonshy» retinde Gınnester rekordy kitabyna endi.

Qazir Sınghtyń jasy 108-de, alaıda ol kún saıyn 5-8 km-ge júgirýdi ádetke aınaldyrǵan. «Aqtyq demim qalǵansha júgirýdi toqtatpaımyn», - deıdi eń qart marafonshy.

Klara Peller (pop-óner)

Klara Peller (1902-1987) – amerıkandyq aktrısa. 81 jasqa kelgende Wendy’s meıramhanalar jelisi úshin túsirilgen jarnamaǵa qatysqan.

Jarnama rolıgi óte qarapaıym bolsa da kórermenderdiń kóńilinen shyqqan. Birshama jasqa kelgenine qaramastan, iri kompanıalardyń biriniń betke ustar ımıjine aınalǵan.

Mozes ájeı (óner)

Mozes ájeı (1860-1961) – amerıkandyq áýesqoı-sýretshi, amerıkandyq sýrettegi prımıtıvızmniń negizgi ókilderiniń biri. Onyń qurmetine Sholpan juldyzyndaǵy krater Mozes dep atalady.

Ataq pen abyroı oǵan 78 jasynda keldi. Ol ónerdiń naǵyz sheberine aınaldy. Alaıda, munyń barlyǵy kezdeısoq jaǵdaıdan bastalǵan.

1938 jyly tanymal kolleksıoner Mozestiń jumystaryn baıqap qalyp, Nú-Iork qalasyndaǵy Zamanaýı óner murajaıyna qoıýdy sheshedi. Sodan keıin ájeıdiń jumystary pochta hattarynda, arnaı posterlerde jáne ydys-aıaqtardyń syrtynda paıda bola bastady.

Sodan keıin ol týraly arnaıy ómirbaıandyq fılm túsirildi, al 93 jasynda Time jýrnalynyń muqabasyna shyqty. Mozes ájeı dúnıe salǵanda Amerıka men Eýropanyń birqatar basylymdary ol týraly jazyp jatty.

Garrı Bernstaın (ádebıet)

Garrı Bernstaın (1910-2011) – Ulybrıtanıada dúnıege kelgen amerıkandyq jazýshy. 93 jasynda óziniń «Kórinbeıtin qamal: kedergilerdi jeńgen mahabbat hıkaıasy» atty kitabyn jazǵan. Kitapty basyp shyǵarý múmkin emes bolǵan. Óıtkeni barlyǵy kári shaldyń shımaıyna bas qatyrǵysy kelmegen.

Kúderin úzbegen qarıanyń armany 96 jasynda oryndaldy. Kitaby jaryqqa shyǵyp, Garrıdyń ataǵyn áıgiledi.

«Polkovnık» Garland Sanders (bıznes)

Harland Devıd Sanders (1890-1980) – álemdegi eń áıgili restorator, Kentucky Fried Chicken (KFC) fast-fýd meıramhanalar jelisiniń negizin qalaýshy.

Óńi jyly, júzi jarqyn bul aqsaqaldy tanymaıtyn adam joq shyǵar. Al ol óz kásibin 65 jasynda bastaǵan. 10 jyldyń ishinde 600 meıramhana ashyp, jelidegi óziniń úlesin 2 mıllıon dollarǵa satqan.

Búginde onyń beınesi KFC-diń fırmalyq brendine aınalǵan.

Biz 60 jasynda ataǵyn aspandatqan tanymal tulǵalardyń tek ondyǵymen ǵana tanystyrdyq. Qartaıǵanda jetistikke jetip, kárilikti iskerlikpen ótkizip jatqan adamdar budan da kóp. Biraq ómirińizdi ózgertip, tolaǵaı tabystarǵa jetkińiz kelse, 60 jasty armandap jatýdyń qajeti joq. Búginnen bastap iske kirisińiz!

Daıyndaǵan: Marjan Sábet