Fransýz Gvıanasynyń Kýrý ǵarysh aılaǵynan quny 10 mıllıard dollarlyq Djeıms Ýebb teleskoby "Ariane" zymyrany arqyly aspanǵa kóterildi.

Onyń Orbıtaǵa jetýi jarty saǵatqa sozyldy. Kenıanyń Malındıindegi antena nátıje sátti bolǵanyn rastady.

Apolon Aıǵa qoný mısıasy sáýletshileriniń biriniń atymen atalǵan Ýebb teleskobyn Habbl teleskobynyń murageri dep aıtýǵa bolady.

Alaıda AQSH, Eýropa jáne Kanada ǵarysh agenttikterimen jumys isteıtin ınjenerler jańa teleskopty Habbldan 100 ese qýatty etip jasaǵan.

Sońǵy 30 jyl ishinde búkil álem boıynsha myńdaǵan adam jobamen jumys istedi.

Jańa teleskopty ushyrýdaǵy negizgi maqsat – 13,5 mıllıard jyldan astam ýaqyt buryn Úlken jarylystan keıin kóp uzamaı ǵaryshta paıda bolǵan alǵashqy juldyzdar dáýirin zertteý.

Alǵashqy juldyzdardaǵy ıadrolyq reaksıalardyń nátıjesinde tirshilikke qajetti eń alǵashqy aýyr atomdar – kómirtegi, azot, ottegi, fosfor jáne kúkirt paıda bolǵan.

Ýebb teleskobynyń taǵy bir basty maqsaty – alystaǵy planetalardyń atmosferasyn zertteý. Bul ózge ǵalamsharlarda ómir súrýge bolatyn-bolmaıtynyn anyqtaýǵa kómektesedi.

"Biz astrofızıkanyń múlde jańa rejımine, jańa dáýirge enetin bolamyz" dedi astronom jáne mısıaǵa jaýapty ǵalym Haıdı Hammel. Sonymen qatar ol Ýebb teleskoby "tarıhı mısıa" oryndaýǵa ketip bara jatqanyn atady.