Qazirgi kezde Jetisý óńirinde 539 shaqyrym jol jańa tehnologıaǵa saı jańartylyp jatyr. Almaty-Taldyqorǵan arasyndaǵy 235 shaqyrym, Almaty-Qorǵas baǵytyndaǵy 304 shaqyrym jol tapsyrmaǵa sáıkes jóndelip bitedi. Bul týraly Investısıa jáne damý mınıstri Áset Isekeshevtiń Almaty oblysyna sapary kezinde málim boldy.

Jetisý óńirine arnaıy jumys babyndaǵy saparmen kelgen mınıstr Almaty-Qapshaǵaı avtojoly qurylysymen tanysyp, ondaǵy qyzý tirlikti kózben kórdi. Dáp osy avtojol halyqaralyq mańyzǵa ıe. Sondyqtan da onyń qurylysynyń sapaly bolýyn muqıat qadaǵalaıdy. Almaty oblysynyń ákimi Amandyq Batalov aımaqtaǵy jol qurylysynyń jaı-japsarymen tanystyryp, halyqaralyq, respýblıkalyq mańyzy bar kúrejoldaǵy jóndeý jumysyn tilge tıek etti. 
10 myńǵa tarta qurylys tehnıkasyn paıdalanyp, 27 myńnan astam adam jol jóndeýde. Jol qurylysyna paıdalanylyp jatqan materıaldyń 90 paıyzy otandyq ónim. Munyń ózi elimizdiń ındýstrıasyna oń yqpalyn tıgizedi dep kútilgen. Mınıstrdiń sózine sensek, biz bolashaqta týrızmi túlegen, túrlengen, ekonomıkasy qaryshtap damyǵan, básekege qabiletti 30 eldiń qatarynan tabylamyz. Oǵan salynyp jatqan jol men ınovasıalyq-ındýstrıaldyq baǵyttaǵy ıgi is sebepker bolady. Máselen, «Nurly jol» memlekettik baǵdarlamasy boıynsha júrip jatqan atalǵan jol qurylysy sátti aıaqtalsa, biz Qytaı men Eýropa arasyndaǵy kóliktik dálizdiń bir bóligine aınalady ekenbiz. Áset Isekeshev «Sapaly jol arqyly ekonomıkanyń kúretamyryna qan júgiredi. Jańa kásiporyn, logıstıkalyq ortalyq boı kóteredi. Týrızm jandana túsedi. Bir sózben aıtqanda, osy jumystyń barlyǵy el ıgiligi úshin qyzmet etedi», – dedi óz sózinde. 
Osydan keıin mınıstr bastaǵan, ákim qostaǵan resmı top İle aýdanyndaǵy birneshe mekemege bas suqty. Eń áýeli, «Almaty jeldetkish zaýyty» jaýapkershiligi shekteýli seriktestiginde bolyp, ondaǵy jumystyń hal-ahýalymen tanysty. Atalmysh zaýyt «Údemeli ındýstrıaldyq-ınnovasıalyq damý» memlekettik baǵdarlamasy negizinde 2012 jyly iske qosylǵan. Jumys istep kele jatqanyna nebári 3 jyl bolsa da, jobalyq qýaty 40880 birlikti qurap otyr. Zaýyt nemis jáne japon qurylǵysymen qamtamasyz etilgen. Onda 125 adam jumys isteıdi. Óndiris orny qazirgi tańda ońtústikkoreıalyq LG Electronics kompanıasymen birlese otyryp, jańa jeldetkish júıesin shyǵara bastaǵan. Eki taraptyń qoıan-qoltyq jumys isteýiniń nátıjesinde óndiris aýmaǵy keńeıip, eksport kólemi de molaıa túsken. Jalpy óndiris qyzmetiniń negizgi baǵyty – ǵylymı óndiristik, ıaǵnı klımattyq qurylǵyny daıyndaý, ony shyǵarý jáne satý. Mınıstr ınovasıalyq damýdyń belgisi bar, osy sıaqty taǵy bir nysanǵa bardy. Ol – Astana kúnine oraı Elbasy Nursultan Nazarbaevtyń ózi tusaýyn kesken alúmını profılin shyǵaratyn zaýyt. Jobalyq qýaty – 7200 tonna, ınvestısıa kólemi – 3 mıllıon teńgeden asatyn zaýytta zamanaýı seh jumys isteıdi. Jumys barysymen tanysqan mınıstr istelip jatqan sharýaǵa joǵary baǵa berdi. Onyń sózinshe, respýblıkadaǵy ár aımaq óziniń damý baǵytyn aıqyndap alýy kerek. Óıtkeni, búdjettiń qysqaryp, shıkizat quny quldyrap jatqan jaǵdaıda damýdyń ár qadamyn tıimdi etýge tyrysqan abzal. Shetel ınvestısıasyna salynǵan alúmını profılin shyǵaratyn zaýyt 12 myń tonnaǵa deıin ónim shyǵarady, bolashaqta bul óndiris orny 500 adamdy jumyspen qamtýǵa qaýqarly bolmaq. Áset Órentaıulynyń aıtýynsha, Elbasy sala jaýaptylarynyń aldyna alúmınıdi tereń óńdeýdi ulǵaıtý mindetin qoıǵan. Sol sebepti de ol turǵydaǵy jobaǵa asa mán beriletinin aıtty mınıstr. «2020 jylǵa deıin jylyna 400 myń tonna alúmını shyǵaratyn bolsaq, onyń 250 myń tonnasy tereń óńdeýden ótkiziledi. Sonyń ishinde Almaty qalasy men oblysynyń úlesi de qomaqty», – dedi ol. Osy saparda Almaty oblysy men Investısıa jáne damý mınıstrliginiń arasynda jasalǵan ekijaqty memorandým ekonomıkalyq ahýaldy jaqsartýdyń oń qadamyn jasaýǵa muryndyq bolady. 
Investısıa jáne damý mınıstri Áset Isekeshev Almaty oblysynyń ejelden agrarly salaǵa negizdelgeni belgili. Demek, ónimdi óndirip qana qoımaı, ony óńdeý basty baǵyttyń biri bolýy qajet. Odan keıingi mańyzdy baǵyt – kólik jáne logıstıka salasy. Elbasy óziniń «Ult jospary – 100 naqty qadam. Barshaǵa ortaq qazirgi zamanǵy memleket» baǵdarlamasynda atap kórsetkendeı, kólik pen logıstıka ekonomıkanyń órkendeýine tikeleı yqpal etedi. Qajet deseńiz, shıkizat pen ózge de taýardyń baǵasy osy salaǵa tikeleı baılanysty. Sol sıaqty, týrızm de bolashaǵy zor, paıdaly sala. Sondyqtan óńdeý ónerkásibimen qatar qyzmet kórsetý ındýstrıasyna da úlken kóńil bólý kerek. Osynyń bári bolashaqta oblys ekonomıkasyn órkendetetin sala bolmaq» – dedi.
Mınıstr Almaty-Alakól baǵytynda poıyzdyń júrýin týrızmniń damýyna qosylǵan úles dep, óńirdegi órkendi iske kóńili tolyp qaıtty. Almaty oblysynyń ákimi Amandyq Batalov ekonomıkalyq daǵdarysqa qaramastan, kásiporynnyń barlyǵynyń jumys istep turǵanyn, ónimin ótkizip óz jumysyn sátti atqaryp jatqanyn aıtty. Amandyq Ǵabbasuly «Ózderińiz bilesizder, elimizdegi eń basty tranzıttik dáliz Almaty oblysynyń aýmaǵymen ótedi. Aldaǵy ýaqytta osy joldyń boıynda kóptegen kásiporyn paıda bolady. Qazirdiń ózinde alǵysharty bar. Demek jańa jumys orny ashylyp, shaǵyn jáne orta bıznes órken jaıady. Mártebeli qonaǵymyz aıtqandaı, aýyl sharýashylyǵy salasy ólkemizdiń basty salasy bolyp qala beredi. «Qorǵas» qurǵaq aılaǵynyń salynýy bul taraptaǵy sharýanyń bir bóligi ǵana», – dedi.
Ákim aıtqan «Qorǵas» qurǵaq aılaǵy – bir jaǵynan kórshiles Qytaımen ekonomıkalyq qarym-qatynasty nyǵaıtatyn bolsa, ekinshi jaǵynan týrızmniń tabysyn molaıtady. 

Derekkóz: "Jas Qazaq" gazeti