Qazannyń 21-24 kúnderi aralyǵynda jer jannaty Jetisýda qazaqtyń uly aqyny, jyraý, jyrshy Súıinbaı Aronulynyń týǵanyna 200 jyl tolýyna oraı dúbirli toı ótkeni dúıim jurtqa málim. Taldyqorǵan qalasynda aqyn rýhyn asqaqtatqan halyqaralyq aıtys, Almatydaǵy Jambyl atyndaǵy fılormonıada Súıinbaı murasyn zertteýge arnalǵan ǵylymı konferensıa, Uzynaǵashta jyrshy-termeshilerdiń respýblıkalyq baıqaýy ótti. Qazannyń 24 kúni jyraýdyń týǵan aýyly Qaraqystaqtaǵy arnaıy aleıada aqyn eskertkishiniń ashylý saltanaty boldy. Súıinbaı Aronulynyń 200 jyldyq toıyna Qyrǵyz Respýblıkasy, Germanıa, Japonıa, Túrkıa memleketterinen qonaqtar qatysyp, qazaq degen uly eldiń dástúr-saltyn tamashalap, án-jyryna sýsyndaý múmkindigine ıe boldy. Bizdiń jýrnalısimiz de japonıalyq qonaqtarmen birge Jetisýdaǵy dúbirli toıǵa qatysqan edi. Materıalǵa nazar aýdaryńyzdar:
«Ulttyq taǵam — ult mádenıetiniń asa kórnekti sımvoly» dep esepteıdi, japon eli. Iá, asyna qarap, ultyn tanımyz. Qazaqtyń peıiline saı qonaǵyna jaıǵan dastarhany keń bolsa, bul ejelgi kóshpendi halyqtyń ulan-baıtaq dalany meken etýimen de baılanysty bolar. Súıinbaı Aronulynyń 200 jyldyq toıyna arnaıy qatysqan japon jastary eń aldymen qazaqtyń ulttyq taǵamdaryna tańdanyp, tamsanýmen boldy. As atasy — nan demekshi, aqyn rýhyna baǵyshtalǵan asqa jaıylǵan keń dastarhandaǵy úıme baýyrsaqtarǵa japon órenderi qyzyǵýshylyqpen qarady.
Tokıo shet tilder ýnıversıtetiniń stýdentteri úshin bundaı ulan-asyr toı buǵan deıin eshbir elde kórmegen aýqymdy shara eken. «Osyndaı búkil el bolyp, halyq bolyp qatysqan dúrkiregen toıdy eshqashan kórgen emespin. Bárinen de qazaqtyń ulttyq taǵamdaryn aıtsańshy? Aqkóńil qazaq eliniń qonaqjaılyq peıiline rıza boldym. Márttik, jomarttyq qazaq ultynyń basty ereksheligi jáne artyqshylyǵy dep túsindim. Qazaqtyń qonaqjaılyǵyna, jan-dúnıesiniń tereńdigine rızamyz» deıdi, Tokıo shet tilder ýnıversıtetiniń 3 kýrs stýdenti Sýto Iýıchıroý.
Qaraqystaq aýylynda ótkizilgen astan keıin báıge, jorǵany tamashalaý úshin Kókbastaý ıpodromyna barǵan edik. Jota ústine qaz-qatar tizilgen kıiz úıler shet eldik qonaqtardy bar sán-saltanatymen qarsy aldy. Japonıalyq qonaqtar İle aýdany tikken kıiz úıden de dám tatty. İle óńiriniń ónerpazdary áýelete salǵan qazaqtyń án-jyry japon jastaryn tánti etti. İle aýdany ákiminiń orynbasary Dáýren Júnisov shet eldik qonaqtarǵa Jetisý jaıynda maǵlumat berip, İle óńiriniń tynys-tirshiligi jaıynda áńgimeledi.
Ulttyq taǵamdardyń nebir túri samsap turǵan aq dastarhan bes juldyzdy qonaqúı meıramhanalyrynyń da as mázirin qamtypty. Qurt, irimshiktiń on shaqty túrinen dám tatqan shet eldikter qazaq taǵamdaryn sýretke túsirip jatty. Bas as qýyrdaq pen palaýǵa qyzyqqany sonsha artynan kıiz úı syrtyndaǵy shatyrǵa baryp, aspaz aǵaımen tildesýge nıet bildirdi.
Qýyrdaqty toıǵa arnap daıyndaǵan respýblıkaǵa tanymal aspaz Muhıt Tynybaı eken. Barlyǵy 56 túrli taǵamdy babymen ázirleıtin aǵamyz salattardyń 17 túrin jasaı alady. «Shet eldik mekemelerden únemi shaqyrtý alamyn, qandaı jıyn bolsa da maǵan qazaq taǵamdaryn ázirleý jónindegi tapsyrystar túsip jatady. Ata-babalarymyzdan jetken taǵam túrlerin tanystyrý maqsatynda dúnıejúziniń 21 memleketin aralap shyqtym» degen Muhıt Tynybaı qandaı asty bolsa da asyqpaı, babymen pisirý kerektigin aıtty. Aspazshynyń qýyrdaǵyna qyzyqqan shet eldikter Muhıt aǵany qazanymen qosa sýretke túsirip jatty. Osylaısha kıiz úı men qazaqtyń shynaıy ómirin kórgen shet eldikter ultymyzdyń ulaǵatyn uqqandaı edi. Iá, dastarhan basynda alys-jaqynnyń basyn qosqan qazaq eli qut-berkesinen arylmasyn!
Sharafat Jylqybaeva
