بۇگىن Qamshy.kz اقپارات اگەنتتىگى رەداكسياسىنا وسكەمەن قالاسىندا ورنالاسقان «ۆوستوچنيك-3» سەرىكتەستىگىنىڭ مۇشەسى، ساياجاي كووپەراتيۆىنىڭ تۇرعىنى ايسۇلۋ قاسەنوۆا ەسىمدى ايەل جالعىز باسىنىڭ ەمەس، تاعى 40 ادامنىڭ ماسەلەسىن ارقالاپ حابارلاسقان بولاتىن.

ايسۇلۋ قاسەنوۆانىڭ ايتۋى بويىنشا، وسكەمەندە ورىس ۇلتى قازاق ۇلتىنا قاراعاندا كوپ تۇرادى. سوندىقتان مۇندا قازاقتاردىڭ ديسكريميناسياعا ۇشىراۋى سياقتى جاعدايلار بەلەڭ العان.  سونىڭ ىشىندە، ايسۇلۋدىڭ ايتۋىنا قاراعاندا، «ۆوستوچنيك-3» سەرىكتەستىگىنىڭ ءتوراعاسى شوشانيكوۆ گريگوريي پەتروۆيچ پەن باسقارما مۇشەلەرى ساياجاي كووپەراتيۆى تۇرعىندارىنا كۇن كورسەتپەيدى.

«ساياجاي كووپەراتيۆىنىڭ ءتوراعاسى قازاقتاردى، اسىرەسە جاڭادان كوشىپ كەلگەن قازاقتاردى مەنسىنبەي، قازاقستان زاڭىنا دا مويىنۇسىنعىسى كەلمەيدى. جينالىستار ورىس تىلىندە جۇرگىزىلىپ، اقپاراتتىڭ بارلىعى تەك ورىس تىلىندە ايتىلادى. وسىعان بايلانىستى  قازاقتاردىڭ كوپشىلىگى جينالىستا نە ايتىلعانىن تۇسىنبەي، بىر-بىرىنەن سۇراپ جاتادى. وسىنداي جاعدايلار ورىن العان سوڭ، ءبىز ق ر زاڭىنا سايكەس جينالىستار نەگە قازاق تىلىندە جۇرگىزىلمەيدى دەپ سۇرايمىز. جينالىستاردىڭ ەكى تىلدە دە جۇرگىزىلۋى مىندەتتى دەپ تالاپ ەتسەك، ولار وزدەرىنىڭ زاڭدى مەكەمە ەمەس ەكەندەرىن العا تارتادى. "ەگەر سەندەرگە كەرەك بولسا، قاجەتتى قۇجاتتاردى وزدەرىڭ اۋدارىپ الىڭدار دەيدى".  كووپەراتيۆ ءتوراعاسى كوممۋنالدى قىزمەتتەر اقىسىن جىل سايىن قىمباتتاتىپ، جىل سايىن جاڭا ەرەجەلەر ەنگىزەدى»-دەيدى ايسۇلۋ قاسەنوۆا.

ايسۇلۋدىڭ ايتۋىنشا، بارلىعى 192 كووپەراتيۆتىڭ ىشىندە 50 شاقتى ءۇي قىسى-جازى ساياجايدا تۇرعىلىقتى تۇراتىن ادامدار. 50 ءۇيدىڭ شامامەن 40-ىندا قازاقتار تۇرادى. ءبىز كووپەراتيۆتىڭ ويدان شىعارىلعان زاڭى  مەن ەرەجەلەرىمەن ءومىر سۇرەمىز جانە سولارعا مويىنۇسىنۋىمىز كەرەك. كوپشىلىگى جازدا عانا كەلەدى، وزدەرىنىڭ ەگىستەرىن جيناپ، كۇزدە كەتىپ قالادى. ال ءبىز بولساق، قىسى-جازى وسىندا تۇرامىز. بىزگە قىستا ەلەكتر ەنەرگياسى ءۇشىن 40،000 تەڭگە تولەڭدەر دەيدى. نەگە ءبىز  التى ايعا 40،000 تەڭگە تولەۋىمىز كەرەك  دەپ قارسى شىقساق،  "تولەمەسەڭدەر، جارىقسىز، توقسىز وتىرىڭدار" دەپ جاۋاپ بەرەدى.

جىل سايىن مۇشەلىك جارنا تولەۋىمىز كەرەك. ءار جىل سايىن ونى كووپەراتيۆ  ءتوراعاسى  وزگەرتىپ، كوتەرىپ وتىرادى.  ءبىزدىڭ كووپەراتيۆتىڭ ءتوراعاسى ءبىزدى مۇلدەم تىڭدامايدى، پىكىرلەرىمىزبەن ساناسپايدى. جينالىستارعا قاتىساتىن قازاقتاردىڭ كوپشىلىگى ورىسشا تۇسىنبەيدى، الايدا ونى ءتۇسىنىپ جاتقان ول جوق»- دەيدى ايسۇلۋ.

ايسۇلۋ قاسەنوۆا جانە ت.ب وسى ساياجاي كووپەراتيۆىنىڭ تۇرعىلىقتى تۇرعىندارى وسى ماسەلە توڭىرەگىندە وسكەمەن اكىمدىگىنە دە، وكرۋگ ۋچاسكەلىك بولىمشەسىنە دە، پروكۋراتۋراعا دا، ساياجاي كووپەرتيۆى قارايتىن «باعباندار وداعى» قوعامدىق بىرلەستىگىنە دە ارىزدانعان. الايدا، ودان ەشتەڭە شىقپاعان.

وسى ورايدا، ءبىز  جوعارىدا اتالعان ساياجاي كووپەراتيۆى قارايتىن وسكەمەن قالاسى جانە وبلىسىنىڭ «باعباندار وداعى» قوعامدىق بىرلەستىگىنە حابارلاستىق.

«باعباندار وداعى» قوعامدىق بىرلەستىگى ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى تاتيانا يۋريەۆنا مۋرودياك جوعارىدا اتالعان كووپەراتيۆ تۇرعىندارىنىڭ وسى وداققا ارىزدانىپ كەلگەنىن راستادى. الايدا، ونىڭ ايتۋىنشا بۇل جەردە ءتىلدىڭ ماسەلەسىن كوتەرۋ مۇلدەم قيسىنسىز.

تاتيانا يۋريەۆنا: "«باعباندار وداعى» قوعامدىق بىرلەستىگى مەملەكەتتىك ورگان، مەملەكەتتىك ۇيىم بولماعاندىقتان، قازاق تىلىندە ءىس جۇرگىزۋگە مىندەتتى ەمەس." جينالىستار نە سەبەپتى قازاقشا جۇرگىزىلمەيدى دەگەن ساۋالعا، ءبىزدىڭ ورىس تىلدەن قازاق تىلىنە اۋداراتىن اۋدارماشىمىز جوق جانە ونى جالداۋعا شاشىلمايمىز دەپ جاۋاپ بەردى.

اتالعان قوعامدىق بىرلەستىكتىڭ قۇزىرەتىنە قازاقتارعا اۋدارماشى جالداپ، جينالىستاردى قازاق تىلىندە جۇرگىزۋ كىرمەيدى-مىس.

ونىڭ ايتۋىنشا، بۇل قوعامدىق بىرلەستىكتىڭ  مەملەكەتتىك تىلگە، مەملەكەتتىك مۇددەگە ەشقانداي قاتىسى جوق، بايلانىسى جوق. جينالىستاردىڭ تەك ورىس تىلىندە ءوتۋ سەبەبى-جينالىسقا  قاتىسۋشى ورىس ۇلتى سانىنىڭ قازاقتارعا قاراعاندا كوپ بولۋىندا.

ءتىپتى، تاتيانا يۋريەۆنامەن سويلەسۋ بارىسىندا "قازاقتارعا جانىڭىز اشىپ، كومەكتەسكىڭىز كەلىپ تۇرسا، اقشاعا اۋدارماشى جالداڭىز" دەپ ءمىز باقپاۋى تاڭقالدىردى.

قوعامدىق بىرلەستىكتەردىڭ شىن مانىندە مەملەكەتتىك ءتىلدى اتتاپ وتۋگە، ەلەمەي وتۋگە قانشالىقتى قۇزىرەتى بار دەگەن سۇراقتارعا جاۋاپ الۋ ماقساتىندا زاڭگەر  كامشات ەسمۇحامبەتقىزىنا حابارلاستىق.

زاڭگەردىڭ ايتۋىنشا، قوعامدىق بىرلەستىكتەر ق ر زاڭى بويىنشا مەملەكەتتىك ۇيىمعا جاتپايدى. الايدا، مەملەكەتتىك ءتىل زاڭىن ساقتاۋ ماسەلەسىنە كەلەتىن بولساق، ەگەر ق ر ازاماتى اقپاراتتى قازاق تىلىندە جەتكىزۋىن سۇراسا، وندا كەز-كەلگەن مەكەمە، سول تىلدە ونىڭ سۇرانىمىن قاناعاتتاندىرۋى كەرەك.

"قازاقتار از، ورىستار كوپ كەلەدى دەگەن سياقتى ءبولىپ-جارۋشىلىق بولماۋى ءتيىس. ەگەر جينالىسقا قازاقتار كەلەتىن بولسا، ولاردىڭ قۇقىقتارى بارلىعىمەن تەڭ دارەجەدە ساقتالۋى ءتيىس. بۇلاي ءبولىپ جارۋ ناعىز ديسكريميناسياعا الىپ كەلەتىن ماسەلە. مۇنداي نارسەلەر ۇلتارازدىق ماسەلەلەر توڭىرەگىندەگى داۋ-دامايدىڭ تۋىنداۋىنا اكەلىپ سوعادى"،-دەيدى مامان.

ق ر زاڭى مەن مەملەكەتتىك ءتىل تۋرالى زاڭدى ەلەپ-ەسكەرمەي، اينالىپ ءوتىپ كەتىپ جاتقان تاعى قانشا مەكەمە مەن بىرلەستىكتەر بار ەكەن دەگەن وي كەلەدى. بۇل ۇيىمنىڭ ءوزىن قوعامدىق بىرلەستىك دەپ بەكىتىپ،  مەملەكەتتىك ءتىل زاڭناماسىن بۇزىپ، ازاماتتاردىڭ بوستاندىعى مەن قۇقىقتارىنا نۇقسان كەلتىرۋى، وسى ۋاقىتقا دەيىن بۇل ماسەلەنىڭ شەشىلمەۋى قالا اكىمدىگى مەن وسى ۇيىم تيەسىلى مەكەمەلەردىڭ جۇمىسى مەن قىزمەتىنە سىن.  

نازەركە مۇسا