ەرتەدە ءبىر قاندىقول قاراقشى تاۋبە ەتكىسى كەلەدى. ول شايقى بۇرقى اۋليەگە كەلىپ:
– مەن قىرىق جىل بويى قان توكتىم. زۇلىمدىقتان باسقا ءىس جاسامادىم. ەندى تاۋبەمە كەلدىم. نە امال جاساسام، قۇداي كۇنامدى كەشەدى؟ – دەپ سۇرايدى. شايقى بۇرقى:
– جول شەتىنە جەمىس اعاشىن ەك. وتكەن-كەتكەن جولاۋشىلار ساياسىنا دەمالسىن. جەمىسىن جەسىن، ءشولىن قاندىرسىن، – دەيدى.
قاراقشى جولدىڭ جيەگىنە كوپ اعاش ەگىپ، باپتايدى. ارادا بىرنەشە جىل وتكەندە اعاشى جايقالىپ، باقشاعا اينالىپتى. جولاۋشى دەمالىپ، كەرۋەن ات شالدىراتىن شۇرايلى جەرگە اينالادى. ءبىر كۇنى شايقى بۇرقى جولاۋشىلاپ كەلە جاتىپ، قاراقشىنىڭ باقشاسىنا كەزىگەدى.
– بۇل كىمنىڭ باعى؟ – دەپ سۇرايدى.
– باقتىڭ يەسى جوق. جەرگىلىكتى جۇرت «قاراقشىنىڭ باعى» دەپ اتايدى. قاراقشىنىڭ ءوزى ون جىل بۇرىن دۇنيەدەن وزىپتى، – دەيدى.
شايقى اۋليە باقتىڭ جەمىسىن جەپ، سول جەردە تۇنەيدى. تۇسىندە باياعى قاراقشىنى كورەدى. ول جۇماقتىڭ باقشاسىندا وتىر ەكەن. توبەسىنەن نۇر تامشىلاپ تۇرادى.
شايقى:
– ەي، اللا، بۇل نە حيكايات؟ قاراقشىنىڭ توبەسىنەن نۇر نە ءۇشىن تامشىلاپ تۇر؟ – دەپ سۇرايدى.
– مۇنىڭ ەككەن اعاشىنىڭ ساياسىنا سان ادام كەلىپ دەمالادى. جەمىسىن جەيدى. سونىڭ ساۋابى وزىنە احيرەتتە وشپەس ازىققا اينالدى، – دەيدى. شايقى بۇرقى ۇيقىدان كوڭىلدى ويانىپتى.
سودان باستاپ ەل اراسىندا «اعاش ەكسەڭ، كۇناڭ جەڭىلدەيدى»، — دەپ ناسيحات ايتىپتى.
اعاش ەكسە، ادامنىڭ كۇناسى جەڭىلدەيتىنى جونىندە تاعى ءبىر اڭىز بار. ەرتەدە ءبىر جىگىت ءتۇس كورەدى. تۇسىندە اكەسى ءشول دالادا كولەڭكە ىزدەپ ءجۇرىپتى. كۇننىڭ ىستىعىنان تابانى كۇيىپ، جانۇشىرا ايقايلايدى. جىگىت شوشىپ ويانادى. اۋىل ىشىندە ءجۇز جاساعان قارياعا بارىپ ءتۇسىن جورىتادى. ول:
– بالام، اكەڭنىڭ قابىرىنە اعاش ەك. اكەڭ قابىردە اۋىرلىق تارتىپ جاتىر. اعاش كۇناسىن جەڭىلدەتەدى، – دەپ جوريدى.
بالا ەرتەسىنە اكەسىنىڭ مولاسىنا اعاش ەگەدى. ونى كۇتىپ، باپتاپ ءوسىرىپتى. ءبىر كۇنى تاعى دا ءتۇس كورەدى. تۇسىندە اكەسى ۇلكەن ءبىر اعاشتىڭ كولەڭكەسىندە جاتىر ەكەن.
«مازار باسىنا اعاش ەكسە، ساۋابى تىرىگە دە، ولىگە دە تيەدى»، — دەگەن ءسوز وسى اڭىزداردان ۇلگى بولىپ جەتىپتى.
ءدىني اڭىزداردا مازارعا اعاش وتىرعىزۋ كەمەل دەگەن اۋليەدەن قالعان دەسەدى. ول ۋاعىزدا:
– مازار كورسەڭ، اعاش ەك.
بۇتاققا ءبوز بايلا كوپ.
قۇس قوناتىن ب ا ق ءوسىپ،
«ھۋ، ھۋ، ھۋ» دەپ سايرار ەد، – دەپ ناسيحاتتايدى ەكەن .
پىكىر قالدىرۋ