رەسەيلىك پريمادوننا اللا پۋگاچيەۆا ءپۋتيننىڭ ساياسي باعىتىن مۇلدە قولدامايدى، رەسەيگە باسقا پرەزيدەنت كەرەك دەپ ءدوپ باسىپ ايتتى وسىدان بىرنەشە اي بۇرىن. رەسەي حالىق ءارتيسى، ءتىپتى، «ۇنەمى ۇيىقتاپ جۇرەتىن» شەنەۋنىكتەردى دە سىنعا الدى. ونىڭ ويىنشا، رەسەيدىڭ بۇگىنگى بيلىگى حالىقتى تاس ءداۋىرىنىڭ دەڭگەيىنە جەتكىزدى. بۇعان اقش پەن ەۋروپا تاراپىنان رەسەيگە سالىنىپ جاتقان ءتۇرلى سانكسيالاردىڭ اسەرى بولسا كەرەك. ونەر يەلەرى شەت ەلگە شىعىپ، ەركىن تۇردە كەشتەرىن وتكىزۋدەن قالعان. سونىمەن قاتار زەينەتكە شىعاتىن جاستى ۇلعايتقان زاڭنامانىڭ دا پارشا-پارشاسىن شىعارىپ سىنادى رەسەيلىك ءانشى.

اللا پۋگاچيەۆا كىم؟

ول – ءسسسر-دىڭ حالىق ءارتيسى. ول – كومپوزيتور، رەجيسسەر، پروديۋسەر. ول – اكتريسا، تەلەجۇرگىزۋشى.

ول – رەسەي فەدەراسياسىنىڭ مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى. «وتان الدىنداعى ەڭبەك» وردەنىنىڭ يەگەرى. ءتۇرلى تىلدە 500-گە تارتا ءانى مەن 100-گە جۋىق اۆتورلىق كۇيتاباعى بار.

ءجا، ايتپاعىم اللا پۋگاچيەۆانىڭ ءومىرى ەمەس ەدى. رەسەي ءۇشىن مول ەڭبەك سىڭىرگەن شوۋ بيزنەس پاتشايىمى ءوزى نان تاۋىپ وتىرعان ەلدىڭ بيلىگىن اشىق سىنادى، پرەزيدەنتىنە قارسى سويلەدى. ءبىراق ول ءالى حالىقتىڭ سۇيىكتى ءانشىسى. وعان كەزىندە بيلىكتىڭ ءوزى تابىستاعان وردەندەرىن ەشكىم قايتارىپ العان جوق. قانشاما جىلدار بويى قاسىقتاپ جيناعان ابىرويى قاز قالپىندا. ونى رەسەي ءالى دە ەرەكشە قۇرمەتتەيدى.

ال بىزدە قانداي؟

بۇل سۇراقتىڭ جاۋابىن ءسىز دە ءبىلىپ تۇرسىز عوي، سولاي ما؟ «بيلىكتى سىناعان ادامنىڭ شىعارماشىلىعىنا تۇساۋ بايلانادى». بۇعان مىسال رەتىندە بىرنەشە جىل بۇرىن ساحنادان الاستاتىلعان، وسى كۇنگە دەيىن شەنەۋنىكتەر تاراپىنان قىسىم كورىپ كەلگەن ماقپال ءجۇنىسوۆانى كەلتىرسە بولادى. بارىمىزگە ايان، ءانشى – ساياساتكەر زامانبەك ءنۇرقادىلوۆتىڭ زايىبى. 2005 جىلدارى بولسا كەرەك، كوگىلدىر ەكران مەن راديو ماقپال ءجۇنىسوۆانىڭ شىعارماشىلىعىن كورسەتۋدى دوعارادى. سەبەبى كۇيەۋى ودان بۇرىن بيلىككە قارسى ساياسي مالىمدەمە جاسايدى. وسىلايشا ەلدىڭ سۇيىكتى ءانشىسى گاسترولدىك ساپارلارعا شىعا الماي قالادى. ءتىپتى 1937 جىلدارداعىداي «حالىق جاۋى» كەيپىن كەشەدى. ال مادەنيەت مينيسترلىگى جۇمعان اۋزىن اشپادى. بۇل – ءبىر. جارىنان ايىرىلعان سوڭ دا شىندىقتىڭ ىزىنە تۇسكەن ماقپال ءجۇنىسوۆا بيلىكتىڭ نىسانىنا اينالدى. ويىن اشىق ايتىپ، پىكىرىن بىلدىرۋگە جان-جاقتان كەدەرگىلەر كەلتىرىلدى. «جارىنىڭ ءولىمى جايلى شىندىققا» ءانشى ون جىلدان اسا ۋاقىت قول جەتكىزە الماي كەلەدى. بيلىك ماقپال قارا تىزىمگە ەنگىزىپ، ساحنادان الاستاتتى. قالىڭ كورەرمەنمەن قايتا قاۋىشقان ماقپال بۇل تاقىرىپتى قايتا قوزعاسا، باسىنا قانداي كۇن تۋارى بەلگىسىز.

ال ماقپال ءجۇنىسوۆا كىم؟

ول دا سسرو زامانىنان بەرى ساحنانىڭ تورىندە شوۋ-بيزنەستىڭ ىستىق-سۋىعىنا شىداپ كەلە جاتقان، حالىقتى تالانتىمەن ءتانتى ەتكەن قازاقستاننىڭ حالىق ءارتيسى. ساحنادا جۇرگەنىنە 30 جىلدان استى. ول – قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن ءانشىسى. كەز كەلگەن تۋىندىنى جۇرەكپەن ايتاتىن، اندەرىن سەزىنە بىلەتىن، ساحنادا ۇلكەن كىسىلەرگە ءيىلىپ سالەم بەرىپ ءوزىنىڭ تەكتى ايەل، تەكتى انا ەكەنىن كورسەتە بىلگەن قازاقتىڭ ەركە قىزى ول.   

قازاقستاننىڭ پريمادونناسىنا سەمەيگە كىرۋگە نەلىكتەن تىيىم سالىندى؟

ماقپال ءجۇنىسوۆادان بولەك قازاق ساحناسىنىڭ ءسانىن كەلتىرگەن روزا رىمبايەۆا دا شەنەۋنىكتەر تاراپىنان قىسىم كورگەن ەدى. ونىڭ بىرنەشە جىل بۇرىن سەمەيدەگى كەشى بارىسىندا «رويال جوق ەكەن» دەگەن ءبىراۋىز ءسوزى ءۇشىن سەمەيدەن قۋىلدى. ەسكەرتپە ايتقانى ءۇشىن روزا قۋانىش قىزى قالا اكىمىنە ۇناماي قالىپتى-مىس. سىن كوتەرە المايتىن (سىن دەپ ايتۋعا دا كەلمەس – اۆت.) قالا باسشىلىعى روزا رىمبايەۆاعا سەمەي قالاسىندا كونسەرت قويۋعا بەس جىلعا دەيىن تىيىم سالدى. الايدا «جازا» مەرزىمى بىتپەي جاتىپ، اكىم اۋىسىپ، روزانىڭ ايى وڭىنان تۋدى.

حالىقتىڭ سۇيىكتى ءانشىسى روزا رىمبايەۆانىڭ ساحنادا جۇرگەنىنە 40 جىلدان استى. اتاقتى «الياسىمەن» حالىقتىڭ جۇرەگىنە رۋح بەرگەن، «اتامەكەنىمەن» وتانعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىكتى دارىپتەگەن، «ناۋرىزىمەن» مەرەكەنىڭ اجارىن كىرگىزگەن ءانشىنىڭ ورنى حالىق ءۇشىن قاشان دا بيىك.

مىنە،  بيلىك تاراپىنان بىزدەگى ناعىز ونەر ادامدارىنا دەگەن قۇرمەتتىڭ سيقى وسىنداي.