ەركە سالعان "قايدا؟" ءانىنىڭ تاريحىن بىلەسىزدەر مە؟

/uploads/thumbnail/20171020105110550_small.jpg

جۋىردا YouTube جەلىسىندە ءانبايانى 73 ميلليون رەت قارالعان «قايدا؟» ءانىنىڭ اۆتورى ديانا يسمايلوۆامەن (سۋرەتتە سول جاقتا) ءبىر توك-شوۋدا وتىرىپ، حابارعا قاتار تۇسۋگە تۋرا كەلدى. ۇزىلىستە ۋاقىت تاۋىپ، جاس انشىدەن ءاننىڭ شىعۋ تاريحىنا قاتىستى دەرەك سۇراپ، قىزىعۋشىلىق بىلدىرگەن ەدىم. بۇگىنگى اڭگىمە سول جايىندا بولسىن.
ديانانىڭ ايتۋىنشا، ءان 2000 جىلى 9-سىنىپتا وقىپ جۇرگەنىندە تۋعان. ءبىرتوعا، وڭاشالىقتى قالايتىن قىزبالا العاشقى سەزىمدەرى تۋرالى قىزىعا ايتا باستاعان سىنىپتاس قۇربىلارىنا سىرتتاي قاراي وتىرىپ، كوكەيىنە الدەبىر اۋەندى ۇيالاتادى. سوسىن العاشقى شۋماعىن جازىپ، ءوزى وڭاشادا ىڭىلداپ ايتىپ جۇرەدى.

اۋىل مەنەن قالا، كوشە مەنەن دالا،
سەنى ىزدەدىم، مەن سەنى عانا.
اۋىل مەنەن قالا، گالاكتيكادا ما،
تىلەگىڭ ىزدەمەي تابىلا ما؟

بۇرىن-سوڭدى شۋماق جازىپ جۇرمەگەن بالاڭ سەزىمنىڭ شالا ولەڭى ەكەنى كورىنىپ تۇر. سودان دا بولار، مۇنىسىن ەشكىمگە كورسەتكىسى دە، تىڭداتقىسى دا كەلمەيتىن. «ولەڭىمنىڭ پىسىپ-جەتىلمەگەنىن ءوزىم دە بىلەمىن، – دەپ مويىندايدى ديانا. – ءبىر ساتتە-اق ءان مۇنشالىقتى «حيتكە» اينالادى ەكەن دەپ ويلاماپپىن». 
سودان ارادا ءۇش جىل ءوتىپ، ديانا الماتىعا ت.جۇرگەنوۆ اتىنداعى ونەر اكادەمياسىنا «ەسترادا ۆوكالى» بولىمىنە وقۋعا تۇسەدى. ءان وڭدەۋشىلەردىڭ بىرىنە بارىپ، بالا كەزىنەن «باۋىر باسىپ»، كومەيىنە ۇيالاپ قالعان ءانىن ەسترادا قالپىنا سالىپ، وڭدەپ، ءوز ورتاسىندا «ءان ايت دەپ قولقالاي قالسا عانا» ايتىپ جۇرمەككە بەكىنەدى. ءان وڭدەۋشى ەكەۋى ءانىڭ العاشقى نوبايىن جازىپ، قالعانىن ەرتەڭ جالعاماققا كەلىسىپ، جاتاقحاناعا كەتەدى. وسى ساتتە ستۋدياعا ءوز شارۋاسىمەن ەركە ەسماحان كەلىپ قالادى. ءاندى ءبىر تىڭداعاننان ۇناتىپ قالادى. سوسىن ءان وڭدەۋشىگە دياناعا تەلەفون شالدىرىپ، انىنە ەركەنىڭ «قۇدا ءتۇسىپ» جاتقانىن جەتكىز دەيدى. كوپ ۇزاماي شىدامسىزدانا ەركەنىڭ ءوزى دە تەلەفون سوعادى. «ادەپكىدە ءاندى ساتپايمىن دەپ بىردەن باسىمدى الا قاشتىم. سەبەبى ءان دە، ءاننىڭ ءسوزى دە شيكى ەدى. ءبىراق، ەركە ويلانۋىما كەڭەس بەردى. شىنىن ايتسام، ءان وڭدەۋشىگە تولەيتىن اقشام دا جوق ەدى، تەك تاۋەكەلگە بەل بۋىپ، جازدىرتىپ جاتقانمىن. وسى الەۋمەتتىك ءحالىم قامشى بولدى ما، اراسىندا جىلاپ تا الدىم، كەلىسپەسكە لاجىم قالمادى» دەيدى ديانا. ونىڭ ۇستىنە ەركە ءسوزىن بەلگىلى ءبىر اقىنعا وڭدەتىپ الماققا ۋادە ەتەدى. «اشىعىن ايتايىن، ەركە ءاندى وڭدەمەس بۇرىن «قالاي ورىنداعانىم دۇرىس؟» دەپ مەنىمەن اقىلداسىپ الدى، – دەيدى ديانا. – كەي انشىلەر سازگەرمەن اقىلداسپاي، ءوز بىلگەندەرىنشە ءاندى وڭدەپ، نەگىزگى يدەيانى جوعالتىپ الىپ جاتادى عوي. ەركەنىڭ مۇنىسى ۇنادى». كەيىن ەركە قاينار الاكوزوۆكە ديانانىڭ شۋماعىنا شۋماق قوستىرتىپ، ديانا-قاينار «ولەڭ-گيبريدىمەن» مىنا نۇسقانى ءان ەتىپ، ەلگە تاراتىپ جىبەرەدى.

الماتىدا جوق، جوق، استانادا جوق، جوق،
سەنى ىزدەدىم، ءۇمىتتى ۇزبەدىم.
اقتوبەدە جوق، جوق، شىمقالادا جوق، جوق،
سەنى ىزدەدىم، ءۇمىتتى ۇزبەدىم.

سەن جوقسىن، جوقسىن، تابا المادىم سەنى،
سەن جوقسىن، جوقسىن، ىزدەمەيسىڭ مەنى.
سەن جوقسىن، جوقسىن، بار بولسان قايداسىن؟ 
سەن كىمسىڭ، ءجۇرسىڭ قايدا؟

قازاق پا ەكەن ءوزى، عاجاپ ەكەن ءسوزى؟
تۇسەر ماعان قاشان ونىڭ كوزى.
مەيلى تاز بولسا دا، اقشاسى از بولسا دا،
ەر جىگىتتىڭ كوركى – وي مەن سانا.

اشىعىن ايتايىق، ءان جاستار اراسىندا بىردەن «حيتكە» اينالىپ، جارق ەتە قالادى. ارادا اي ءوتىپ، قىرعىز ءانشىسى گۇلناز چىنىبەك قىزى (سۋرەتتە وڭ جاقتا) ەركەگە تەلەفون شالىپ، ءان اۆتورىنىڭ تەلەفون ءنومىرىن الادى. دياناعا تەلەفون سوعىپ، ءوز تىلىندە وسى ءاندى ايتقىسى كەلەتىنىن جەتكىزەدى. «قىرعىز اندەرىن ءبىز دە ءوز تىلىمىزدە ايتىپ ءجۇرمىز عوي، نەسى بار، ءان تارالا بەرسىن دەگەن نيەتپەن قارسىلىق بىلدىرگەن جوقپىن» دەيدى ديانا. ءبىراق، ەركە قىرعىزداردىڭ ءانبايان تۇسىرۋىنە قارسى بولادى. ءتىپتى، سوتتاسپاق نيەتىنىڭ بار ەكەنىن دە بايقاتادى. ءبىراق، ءاننىڭ تولىق اۆتورلىق قۇقى ديانانىڭ وزىندە بولعاندىقتان، ءانبايان تۇسىرۋگە دە كەلىسىم بەرەدى. ديانانىڭ باتاسىن العان ايىرقالپاقتى اعايىن ءانبايان ءتۇسىرىپ الادى.
– قاراپايىم عانا ءانىمنىڭ ءوز تىڭدارمانىن تاباتىنىنا سەنىمدى بولدىم. ونىڭ ۇستىنە ەركەنىڭ ءان الەمىندە اتى شىعىپ قالعان بولاتىن. ءانىم جەڭىل، ويناقى. ءقازىر ويلايمىن، ەگەر بۇل ءانىمدى ءوزىم ورىنداعانىمدا، ءدال مۇنشالىق تانىمال بولماس تا ەدى، – دەيدى ديانا. – جالپى، ءاننىڭ يدەياسى – سۇربويداق جىگىتتەر مەن وتىرىپ قالعان بويجەتكەندەردىڭ ىشكى نازى بولاتىن.
«حيت» اننەن سوڭ قايرات نۇرتاستان، ءمولدىر اۋەلبەكوۆادان دياناعا تاپسىرىستار تۇسە باستايدى. «ازىرگە ول تاپسىرىستاردى ورىنداي قويعان جوقپىن. سەبەبى، مەن كومپوزيتور ەمەسپىن عوي. رەتى كەلسە كورەرمىز دەدىم دە قويدىم. تەك ەركەگە «kz.جىگىت» دەگەن ەكىنشى ءانىمدى ۇسىندىم» دەيدى ديانا.
جالپى، دينانانىڭ ءوزى دە ءتاپ-تاۋىر ءانشى. ەستەرىڭىزدە بولسا، 2015 جىلى «قازاقستان داۋىسى» ۆوكاليستەر شوۋىندا فينالعا دەيىن كوتەرىلگەن بولاتىن.
مىنە، «حيت» وندىعىنان تۇسپەي كەلە جاتقان ءبىر ءاننىڭ تاريحى وسىلاي ەدى...

ب. سەردالىنىڭ فەيسبۋك پاراقشاسىنان

 

قاتىستى ماقالالار