21ء-ساۋىردىڭ كەشىندە الماتى قالاسىندا بەلسەندى ازاماتتار – ءاسيا تولەسوۆا مەن بەيبارىس تولىمبەكوۆتىڭ سوتى بولدى.

ەكى ازاماتقا مارافون كەزىندە "شىندىقتان قاشا المايسىڭ" ("وت پراۆدى نە ۋبەجيش")، #AdilSailayUshin ("زا چەستنىە ۆىبورى") دەگەن جازۋلارى بار پلاكاتتاردى كوتەرىپ، نازار اۋدارتقانى ءۇشىن اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق دەپ ەسەپتەلىپ، 448-باپتىڭ 3-تارماعىمەن ايىپتالدى. سوت شەشىمى ەكى ازاماتقا دا 15 تاۋلىك قاماۋ جازاسىن تاعايىندادى.

سوت زالىندا ءاسيا تولەسوۆا وزدەرىنىڭ ارەكەتتەرىن ءتۇسىندىرۋ ماقساتىندا كۇللى قاۋىم الدىندا ءسوز سويلەدى. ءوزىنىڭ سوتقا، ەكولوگياعا، سپورتقا، دەموكراتيالىق قۇندىلىقتارعا، دەنيس تەنگە دەگەن كوزقاراسىن اقتارىلا ايتتى.

ءارى قاراي قازى مەن ايىپتالۋشى قىزدىڭ اڭگىمەسىن ديالوگ رەتىندە وربىتەيىك.

ورىنى: الماتى قالاسىنىڭ اۋدانارالىق مامانداندىرىلعان اكىمشىلىك سوتى

ءاسيا تولەسوۆا: 9-ماۋسىمدى بىزدە كەزەكتەن تىس سايلاۋ كۇنى دەپ جاريالادى. ءبىز ەندى ءادىل سايلاۋ وتكىزىپ، ەل سۇيەتىن ۇمىتكەردى تاڭداي الامىز. بۇل – ءاربىر قازاقستاندىقتىڭ ومىرىندەگى ەڭ ماڭىزدى ساتتەردىڭ ءبىرى.

ءبىراق ءقازىردىڭ وزىندە جەكە ازاماتتار وزدەرىنىڭ ۇمىتكەرلىگىن ۇسىنا المايدى. ءبىزدىڭ فلەشموب ءدال وسى ماسەلەگە باعىتتالعان. ءبىزدىڭ قالاۋىمىز – ەشقانداي جۇيەگە باعىنبايتىن تاۋەلسىز سايلاۋ وتكىزۋ.

مەنىڭ ويىمشا، ءقازىر بولىپ جاتقان نارسەنىڭ ءبارى  قىلمىس. مەملەكەتتىڭ ازامات رەتىندە مەنىڭ الدىمداعى قىلمىسى. بۇل ءسوزدى بىزگە ەركىندىك بەرەتىن، ءسوز بوستاندىعىن بەرەتىن اتا زاڭىمىزعا سۇيەنە وتىرىپ ايتتىم.

م. ابرايەۆ (قازى): ماقساتتارىڭىز قانداي؟

ءاسيا تولەسوۆا: ماقسات – ازاماتتاردى ءادىل سايلاۋ وتكىزۋدى تالاپ ەتۋ ءۇشىن باسىن بىرىكتىرۋ. كەز-كەلگەن سايلاۋدا. ق ر پرەزيدەنتىن سايلاۋدا، سوت قازىلارىن، اكىمدەردى سايلاۋدا دا وسىنى ەسكەرۋ كەرەك. ءبىز، زاڭ بويىنشا مەملەكەتتىك بيلىكتىڭ حالىقپەن ساناسقانىن قالايمىز.

پروكۋرور: ءسىز وسى ۋاقىتقا دەيىن باننەر مارافونعا قاتىستى دەدىڭىز. قازىرگى سوزدەرىڭىزگە سەنسەك، ونىڭ ساياساتقا دا قاتىسى بولدى عوي؟

ءاسيا تولەسوۆا: ارينە. مەنىڭ ويىمشا، بۇل – جان-جاقتى ءارى اششى شىندىقتى بەينەلەيتىن باننەر. ادامدار شىندىقتان قاشادى. ءتىپتى، ءبىزدىڭ قاسىمىزعا جاناسقىسى كەلگەندەر دە اقىر اياعىندا مارافونعا قاتىسقان بولىپ شىعا كەلدى. شىندىقتى ايتا باستاساق، ءبىز قازاقستاننىڭ ءبىرقاتار دەرتتەرىن ۇمىت قالدىرامىز. مىسالى، قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنداعى جەمقورلىق، سوتتاعى جەمقورلىق، ءتىپتى، الماتىنىڭ اۋاسىن جاقسارتۋداعى جەمقورلىق. ايتا بەرسەك، تاۋسىلمايدى.

پروكۋرور: باننەردىڭ سپورتقا دا، مارافونعا دا قاتىسى جوق دەگەنگە كەلىسەسىز بە؟

ءاسيا تولەسوۆا: باننەردىڭ سپورتقا قاتىسى بار، ارينە. مىنا نارسەنى ايتقىمىز كەلدى: جۇگىرە بىلگەن جاقسى، ال سپورت پەن ازاماتتىق پوزيسيانى تەڭ ۇستاۋ – تاماشا.

پروكۋرور: جاقسى. ال باننەردەگى ءماتىننىڭ ماعىناسى قانداي؟

ءاسيا تولەسوۆا: "مەندە تاڭداۋ بار" دەگەن مەندە تاڭداۋ بار دەگەن ءسوز. ادامدار وزدەرىنىڭ تاڭداۋى بار ەكەنىن، ءبىز جۇمىس جاسايتىن دەموكراتيالىق ينستيتۋتتاردى ورناتۋىمىز كەرەك ەكەنىن ءتۇسىنۋى شارت. بىزگە حالىققا باعىناتىن، حالىقتىڭ تۇرمىس-تىرشىلىگىنە الاڭدايتىن پرەزيدەنت كەرەك.

مىنە، وسىنداي قاراپايىم تالاپتار. مەنىڭ ويىمشا، سىزدەر دە بۇل تالاپتاردى قولدايسىزدار دەگەن ويدامىن. سىزدەر ۇسەنوۆتىڭ ەكىنشى رەت ءسىزدىڭ بالاڭىزدى نەمەسە قىزىڭىزدى قان-جوسا ەتكەنىنە قارسىسىزدار عوي؟! تۇسىنەسىزدەر مە؟! مىنە، وسىنداي قاراپايىم تالاپتار. ءبىز جەمقورلىققا، ستۋدەنتتەردى كۇشتەپ داۋىس بەرگىزۋگە قارسىمىز.

پروكۋرور: تاقىرىپتان اۋىتقىمايىق. وقيعا بويىنشا سويلەسەڭىز.

ءاسيا تولەسوۆا: بۇلاردىڭ ءبارى وقيعا بويىنشا. بارلىعى ءبىر باننەرگە سىيىپ كەتكەن. تۇسىنەسىز بە؟

ءبىز ستۋدەنتتەردى بۇيرىقپەن داۋىس بەرۋدەن ارىلۋعا، قازىلاردى كىنالى ادامداردى عانا جازالاۋعا، قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنىڭ قىزمەتكەرلەرىن ساياسي بەلسەندىلەردى اڭدىماۋعا، حالىقتى قورعاۋعا ۇيرەتكىمىز كەلەدى. ءومىر سۇرگىسى كەلەتىن، ءۇي سالعىسى كەلەتىن ادامدار بار. بەيبارىس ەكەۋمىزدىڭ باستامامىز وسىلاردى كورسەتكىسى كەلدى.

پروكۋرور مىرزا، سوت مىرزا، حاتشىلار، مەنىڭ ويىمشا، سىزدەردىڭ بارلىعىڭىز وسىنى قالايسىزدار. ونىڭ ىشىندە مەن دە بارمىن. وسى جەردەگى ازاماتتاردىڭ بارلىعى سونى قالايدى. بىزدە ءقازىر قيىن ءارى وتپەلى كەزەڭ ەكەنىن تۇسىنەمىن. ءبىراق ءبىز ويىمىزدى ءقازىر اشىق ايتىپ ۇيرەنبەسەك، كەيىن كەش بولادى. قۇلدىراعان كۇيى ەلدى جوعالتامىز، ايتپەسە...

بۇل – كىشكەنتاي عانا باننەر. بۇل — جان ايقايى. ءبىز قاتارلارىمىزعا ءوزىمىزدىڭ ۇلكەن مۇمكىندىگىمىز بار ەكەنىن، جاڭاشىلدىققا ۇيرەنۋ كەرەكتىگىن جەتكىزگىمىز كەلدى. ستۋدەنتتەر وزدەرىن دامىتسىن! ولار ءوز ويلارىن اشىق ايتا السىن! ولارعا بوستاندىق بەرىلسىن! سىزدەر بالالارىڭىزدىڭ ايناسىن بىرەۋ ۇرلاپ، ونى قۋعان كەزدە پىشاقتالىپ قالادى دەپ قورىقپاڭىزدار!

سىزدەر دە وسىنداي مەملەكەتتى قالايسىزدار عوي؟! ءبىراق ءقازىر ءبىز تەك تۇسىمىزدە كورەتىن ينستيتۋتتاردى دامىتپاساق، ءبارى بوس ءسوز. شەشىم قابىلداۋ كەرەك. سىزدەر وزدەرىڭىزدىڭ اقىلدارىڭىز بەن جان دۇنيەلەرىڭىزگە داق تۇسىرگەن ينستيتۋتتاردان شىعىپ، ۇيگە كەلگەندە اكە رەتىندە، انا رەتىندە بالالارىڭىزعا مەن ايتقان قازاقستاندى تىلەيسىزدەر عوي. ءبىراق شەشىم قابىلدانبايتىنى وكىنىشتى...

قازى: ءاسيا تاسبولات قىزى، وقيعا بويىنشا سويلەسەڭىز

ءاسيا تولەسوۆا: وقيعادان اۋىتقىعان جوقپىن. باننەر ءبارىن قامتيدى دەگەن قيىنداۋ ەستىلەدى. ءبىراق بەيبارىس ەكەۋمىز شىققان ۋاقىتتا وسى وي ەكەۋمىزدە دە بولدى. مەن تۇسىنبەيمىن، ءبىزدىڭ ەلدە 20 جاسار جىگىتكە دە اۋىز اشتىرمايدى. ول (بەيبارىس) اسكەرگە باردى، اسكەردەن قاشقان جوق. اسكەردەن كەلگەن بەتتە "ءادىل سايلاۋ وتكىزەيىك" دەگەنى ءۇشىن 15 تاۋلىككە قامالدى.

قازى: باننەر ساياسي كوزقاراس ۇستانادى ما؟

ءاسيا تولەسوۆا: ساياسي كوزقاراستان دا الشاق ەمەس.

قازى: بۇل پيكەت پە؟ بەيبىت پيكەت پە؟

ءاسيا تولەسوۆا: "پيكەت" دەگەن نە؟ ماعان ءتۇسىندىرىپ ءوتىڭىزشى. مەنىڭشە، فلەشموب شىعار.

قازى: ساياسي ماسەلەلەردى كوتەرەتىن بەيبىت شەرۋ. سولاي ما؟

ءاسيا تولەسوۆا: ارينە. ءبىراق... ءبىراق مىناعان نازار اۋدارىڭىز: مەن «الماتىلىقتارعا تازا اۋا كەرەك» دەسەم دە، بۇل – ساياسي ماسەلە. ءبىزدىڭ بار ءومىرىمىز ساياسات، تۇسىنەسىز بە؟!

ءاسيا تولەسوۆا ءسوز سوڭىندا سوت قازىسىنا: "مەن بەيبارىس بوستاندىققا شىققانشا ونىڭ جانىندا وتىرۋدى قالايمىن"، - دەپ ەمەۋرىن ءبىلدىردى.