وسى كۇندەرى جۋرناليستىك ءبىلىم بەرۋ ماسەلەسى ءارتۇرلى جينالىستاردا ءجيى ايتىلىپ ءجۇر. جانە جۋرناليستيكا سالاسىنىڭ ماماندارىن دايىنداۋ ماسەلەسىنە الەم تاجىريبەسىن مىسالعا الا وتىرىپ كەلۋىمىز، ءبىزدىڭ ءوي-ورىءسىمىزدىڭ كەڭەيگەندىگىن كورسەتەدى، ءتاجىريبە الماسۋىمىزدىڭ جاڭا بەلەستەرگە كوتەرىلۋىنە يگى اسەر ەتەدى. وتكەن جىلدىڭ اقپان ايىندا پوزنان قالاسىندا وتكەن حالىقارالىق كونفەرەنسياعا پراكتيك-جۋرناليست رەتىندە ءبىز دە قاتىسقان ەدىك. ۋنيۆەرسيتەتتەر اراسىنداعى تىعىز بايلانىستىڭ ناتيجەسىندە بىرنەشە وقىتۋشى قاتىسۋعا مۇمكىندىك الدى. مۇنداعى ايتپاعىم، وقىپ، ەستىگەننەن گورى، سول وقىعانىڭدى كوزبەن كورىپ، جاڭالىعىن ايتىپ كەلگەن جاقسى. سول كورگەن-تۇيگەنىمىزدى جۋرناليستيكا عىلىمىن ورىستەتۋگە ۇلەس قوساتىنداي ورتاق قازىناعا اينالدىرا بىلگەنىمىز دۇرىس. ءبىز بارىپ كەلگەننەن كەيىن مەن «انا ءتىلى» گازەتىنە ءبىر بەتتىك ماقالا بەردىم، ساپارباي پارمانقۇلوۆ ءتۇرلى كەزدەسۋلەر وتكىزدى.
كەزىندە، كەڭەس داۋىرىندە جوعارعى پارتيا مەكتەبىندە جۋرناليستيكا فاكۋلتەتتەرى جۇمىس ىستەگەن. سوندا كادرلاردى دايارلاپ، جەرگىلىكتى ايماقتارعا جولدامامەن جىبەرىپ وتىرعان. مەنىڭ ءجيى ايتىپ جۇرگەن ۇسىنىسىم — ماماندىقتى جەتىلدىرۋ ينستيتۋتىن اشۋ ماسەلەسى وسىدان كەلىپ شىعادى. ويتكەنى، زامان باسقا، كەشەگى ولشەم بۇگىنگى ولشەم بولا المايدى. بۇگىنگى ەلەكتروندى اقپارات عاسىرىندا ينتەرنەت-سايتتار جەدەل جۇمىس ىستەۋدە. ءداستۇرلى باسىلىمداردان ءبىز كەتپەيمىز، ءبىراق، زامان تالابى — عالامدىق اقپاراتتىق كەڭىستىككە ىلەسىپ، سودان قازاقستاندىق جۋرناليستيكانىڭ وزىندىك ورنىن ايقىنداۋ ءۇشىن جاھاندىق اقپاراتتىق كومەيىندە جۇتىلىپ كەتپەي، ءوزىمىزدىڭ ءۇنىمىزدى ءبىلدىرىپ وتىرۋىمىز كەرەك. ءقازىر «قازاق گازەتتەرى» جشس-نا قارايتىن باسىلىمداردىڭ بارلىعىنىڭ جەكە سايتى بار، باس رەداكتورلاردىڭ بلوگتارى بار، الەۋمەتتىك جەلى جۇمىس ىستەيدى. ماسەلەن، كۇن سايىن «انا ءتىلى» گازەتىنە 2-3 مىڭ وقىرمان كىرەدى، الەمنىڭ كەز-كەلگەن نۇكتەسىنەن ءبىزدىڭ باسىلىمداردى وقىپ، پىكىر بىلدىرۋشىلەر بار. تاۋلىك بويى جۇمىس ىستەپ تۇر. سوندىقتان، وسىنداي جەدەلدىككە ىلەسەتىن بۇگىننىڭ جۋرناليستەرىن دايىنداۋ تەورياشى رەتىندە سىزدەردىڭ جانە پراكتيك رەتىندە ءبىزدىڭ پارىزىمىز. بۇل ماسەلەنىڭ قوزعالۋى وتە وزەكتى. جۋرناليستيكا عىلىم ەمەس دەگەن پىكىرمەن كەلىسپەيمىن. پروفەسسور ت.اماندوسوۆ جۋرناليستيكانىڭ بۇكىل جانرلارىن زەرتتەپ، تالداپ بەردى. ال، وسى ماسەلەنى ارى قاراي جالعاستىرۋ بۇگىنگى كۇننىڭ ەنشىسىندە. سوندىقتان، تالدامالى ماتەريالدار جازاتىن عالىمدار كەرەك. اتتەستاسيالىق كوميسسياعا ما، الدە ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگىنە جىبەرىپ، جۋرناليستيكانىڭ ءوز الدىنا عىلىم ەكەءنىن، زەرتتەۋ وبەكتىلەرى، پروبلەمالارى بار ەكەندىگىن ايتۋ قاجەت. قازىرگى جۋرناليستيكاداعى ۇلكەن ءماسەلە، اۋداندىق گازەتتەردە ماماندار تاپشى. بۇرىننان ايتىلىپ كەلە جاتىر، ءقازىر تاعى دا ايتىلۋدا، جۋرناليستيكا فاكۋلتەتىنىڭ جانىنان بىلىكتىلىكتى جەتىلدىرۋ ينستيتۋتى سياقتى مەكەمە اشىپ، مەرزىمدى دايىنداۋ كۋرستارىن وتكىزۋ كەرەك. بۇعان قازىنادان قارجى بولىنسە. باسقا ماماندىقتاردىڭ ءبىلىم جەتىلدىرۋ ينستيتۋتتارى بولعاندا، جۋرناليستەرگە ارناپ نەگە اشپاسقا؟ جەرگىلىكتى باسىلىمدارعا ادەبيەتشى، ءتىل مامانى نەمەسە ءتىپتى، جۋرناليستيكاعا قاتىسى جوق ماماندار جازىپ ءجۇر. سوندىقتان دا، زاماناۋي جۋرناليستيكا جاڭالىقتاردى ولاردىڭ بويىنا سىڭىرەتىندەي دارىستەر وقىلىپ، بىلىكتىلىگىن ارتتىرعانى تۋرالى كۋالىك بەرىلسە. شىنداپ كەلگەندە جۋرناليستەردىڭ ساناتىن، ياعني، كاتەگورياسىن بەلگىلەۋ كەرەك. بىزدە ءالى كۇنگە دەيىن ول جوق. باس رەداكتور، ورىنباسارى، جاۋاپتى حاتشى، ءتىلشى، ت.ب. دەپ قىزمەتى كەتە بەرەدى. ءبىراق، بۇل سانات ەمەس. ەگەر، كاتەگوريامەن جۇمىس ىستەيتىن بولسا، قاراپايىم ءجۋرناليستى دە رەداكتوردىڭ دەڭگەيىندەگى قىزمەتتەردى اتقارا الاتىنداي دارەجەگە جەتكىزۋگە بولادى.
دايىنداعان جانيا ابدىبەك
Qamshy.kz
پىكىر قالدىرۋ