ەكونوميكالىق زەرتتەۋلەر ينستيتۋتى اق فيسكالدىق ساياسات ورتالىعىنىڭ ديرەكتورى كسەنيا زاگال قازاقستانداعى قوسىمشا قۇن سالىعىنىڭ (ققس) كوتەرىلۋىنىڭ نەگىزگى سەبەپتەرىن ءتۇسىندىردى.

ساراپشىنىڭ ايتۋىنشا، ققس مولشەرلەمەسىن كوتەرۋ ماسەلەسىن جەكە قاراستىرۋعا بولمايدى. بۇل شارا ەلدىڭ سالىق-بيۋدجەت جۇيەسىن قۇرىلىمدىق تۇردە جاقسارتىپ، ونىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋدى كوزدەيدى. ەگەر سالىق مولشەرلەمەلەرىنىڭ ءوسۋى باسقا فاكتورلار ەسكەرىلمەي جۇزەگە اسىرىلسا، بۇل قاتە شەشىمدەرگە جانە مەملەكەتتىڭ فيسكالدىق تۇراقتىلىعىنىڭ السىرەۋىنە اكەلۋى مۇمكىن.

ققس شەگى جانە سالىق جۇكتەمەسى

نەگىزگى ماسەلەلەردىڭ ءبىرى – قازىرگى تاڭدا ققس تولەۋشى رەتىندە تىركەلۋ ءۇشىن بەلگىلەنگەن 78 ملن تەڭگەلىك شەك. ساراپشىنىڭ پىكىرىنشە، بۇل شەكتى تومەندەتۋ قاجەت. سەبەبى قازىرگى سالىق زاڭناماسى بيزنەستىڭ ارنايى سالىق رەجيمدەرىن پايدالانىپ، سالىقتىق جۇكتەمەنى ازايتۋىنا مۇمكىندىك بەرەدى. بۇل كوپتەگەن كاسىپورىننىڭ شاعىن بيزنەس رەتىندە بولشەكتەنۋىنە جانە ققس تولەۋشى رەتىندە تىركەلمەۋىنە الىپ كەلدى.

سوندىقتان ققس مەحانيزمى تولىققاندى جۇمىس ىستەمەي، ول ءىس جۇزىندە ساتۋدان الىناتىن سالىققا اينالىپ وتىر. ققس مولشەرلەمەسى 12% بولعانىمەن، ونىڭ ءتيىمدى ستاۆكاسى تومەندەۋى ءتيىس. بۇل جاعداي سالىق سالۋدىڭ اشىقتىعىن ازايتىپ، اكىمشىلىك شىعىنداردى ارتتىرىپ، بيۋدجەتكە تۇسەتىن كىرىستەردى ازايتادى، - دەيدى كسەنيا زاگال.

ققس شەگىن تومەندەتۋ ارقىلى سالىق بازاسىن كەڭەيتىپ، سالىق جۇكتەمەسىن ءادىل بولۋگە بولادى. سونىمەن قاتار، ققس ەسەپكە الۋ جۇيەسىنىڭ ۇزدىكسىز جۇمىس ىستەۋى ناتيجەسىندە ونىڭ ءتيىمدى ستاۆكاسى 3-4%-عا دەيىن تومەندەۋى مۇمكىن.

ققس-تىڭ كوتەرىلۋى باعاعا قالاي اسەر ەتەدى؟

ققس مولشەرلەمەسىنىڭ ارتۋى ءسوزسىز بيزنەستىڭ قوسىمشا شىعىندارىن تۋدىرادى. وسى اسەردى جۇمسارتۋ ماقساتىندا ۇكىمەت ەڭبەككە اقى تولەۋ قورىنا سالىناتىن سالىقتىق جۇكتەمەنى تومەندەتۋدى جوسپارلاپ وتىر. بۇل شارا كاسىپكەرلەردىڭ قارجىلىق جاعدايىن جەڭىلدەتىپ، ەكونوميكالىق بەلسەندىلىكتى قولداۋعا كومەكتەسەدى، - دەپ ءتۇسىندىردى ساراپشى.

سونىمەن قاتار ققس مولشەرلەمەسىنىڭ ءوسۋى تاۋارلار مەن قىزمەتتەردىڭ تۇپكىلىكتى قۇنىنا اسەر ەتۋى مۇمكىن. ءبىراق ۇكىمەت الەۋمەتتىك كومەكتەردى، جالاقى مەن زەينەتاقىنى ينفلياسيا دەڭگەيىنە قاراي يندەكساسيالاۋ شارالارىن قاراستىرىپ وتىر. بۇل حالىقتىڭ الەۋمەتتىك وسال توپتارىن قولداپ، باعانىڭ وسۋىنە بايلانىستى جاعىمسىز اسەرلەردى ازايتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.

ققس مولشەرلەمەسىنىڭ ارتۋى ينفلياسياعا قىسىم جاسايتىنى راس، الايدا بۇل قىسقا مەرزىمدى اسەر بولۋى مۇمكىن. ورتا مەرزىمدى كەزەڭدە ەكونوميكا جاڭا جاعدايلارعا بەيىمدەلىپ، قوسىمشا بيۋدجەت كىرىستەرى ەسەبىنەن ناقتى سەكتوردىڭ دامۋىنا جانە بيزنەستى قولداۋعا مۇمكىندىك تۋادى، - دەپ ايتتى كسەنيا زاگال.