Búgin Almatydaǵy LA 155/18 Tergeý abaqtysynda Almaty qalasy qylmystyq ister jónindegi mamandandyrylǵan aýdanaralyq sotynyń sýdıasy Erlan Bolatov Almatyda terakt uıymdastyryp, 10 adamnyń ómirin qıǵan Rýslan Kúlekbaevqa qatysty sot úkimin oqydy, dep habarlaıdy Qamshy.kz Qazaqparatqa silteme jasap.

«Rýslan Kúlekbaev QR Qylmystyq kodeksiniń (QR QK) 255-baby, 4-tarmaǵy (lańkestik akt), 99-baby, 2-tarmaǵy (eki nemese odan da kóp adamdy óltirý), 24-babynyń 3-tarmaǵy (óltirý úshin shabýyl jasaý), 192-b. 4-t. (top adamǵa qaraqshylyq shabýyl), 287-b. 4-t. (zańsyz qarý tasymaldaý), 288-b. 2-t. (qarýdy zańsyz jasaý), 291-b. 4-t. (qarý urlaý), 200-b. 4-t. (kólik urlaý), 126-b. 2-t. (adamdy zańsyz bas bostandyǵynan aıyrý) boıynsha, 58 babynyń 4-bóligin basshylyqqa alynyp, ólim jazasy taǵaıyndalsyn», - dedi sýdıa Erlan Bolatov.

Qazaqstanda ólim jazasyn toqtatqan moratorıı 2003 jyldyń jeltoqsan aıynda engizildi. Moratorıı merzimi sheksiz bolǵanymen, ol qajet bolǵan jaǵdaıda toqtatylady.

Prezıdent Jarlyǵy ólim jazasy taǵaıyndalǵan barlyq úkimdi toqtatqan. Alaıda, zań boıynsha  sottarǵa qaraýyndaǵy iske baılanysty jaza taǵaıyndaýyna shekteý qoımaıdy.  Sońǵy ret sot osydan 10 jyl buryn 2006 jyly ólim jazasyn bergen.

Kúlekbaev isi boıynsha sot qorytyndysyndaǵy jaryssózde Almaty qalasy prokýrorynyń orynbasary Jarqynbek Baqashbaev sottan Kúlekbaevqa ólim jazasyn taǵaıyndaýdy surady.

«QR QK 291-babynyń 2-tarmaǵymen, QR Konstıtýsıasynda eń aýyr jaza ólim jazasy terrorlyq akti jasaǵanda qoldanylatyny jazylǵan. QR QK 200-babyndaǵy terrorlyq aktige baılanysty Ata Zań atynan, Qylmystyq ister júrgizýdegi prokýratýra qyzmetkerine berilgen ókilettigi negizinde, 255-baptyń 4-tarmaǵyna súıenip, múlki tárkilenip, ólim jazasy berilýin suraımyn», - degen Baqashbaev ashyq sot talqylaýynyń 4-shi kúninde.

Sonymen qatar, prokýror Kúlekbaev isi boıynsha jaýapqa tartylǵan Rafık Lúǵa múlkin tárkileı otyryp, 9 jylǵa, jazasyn qatań rejimdegi kolonıada óteýdi, Saparbekovtiń múlki tárkilenip, 12 jylǵa qatań tártiptegi kolonıada jazasyn óteýdi, Ásembekulyn múlki tárkilenip, 11 jylǵa bas bostandyǵynan aıyrýǵa, Qusaıynov 11 jylǵa bas bostandyǵynan aıyrýdy suraǵan bolatyn.

Buǵan deıin ashyq sot talqylaýynyń qorytyndy jaryssózinde Almaty qalasy prokýrorynyń orynbasary Jarqynbek Baqashbaev jaza taǵaıyndaýdy suramastan buryn zalda otyrǵan jábirlenýshilerden qaza tapqandardyń sýretterin kórsetýin suraǵan.

Aıta keteıik, Kúlekbaev isine qatysty tergeý toby 57 sot saraptamasy men zertteýler júrgizdi jáne bolǵan oqıǵanyń barlyq jáıtterin anyqtaý maqsatynda 200-den astam kýágerler men oqıǵany kórgen adamdardy tergedi. 2016 jyldyń 12 qazanynda 61 tomnan turatyn qylmystyq istiń materıaldaryn zertteý nátıjesi boıynsha sotqa tapsyrdy.

R.Kúlekbaevqa nátıjesi 8 quqyq qorǵaý jáne arnaıy organdardyń qyzmetkerleriniń jáne 2 beıbit turǵynnyń ólimine alyp kelgen terorıstik akt jasady degen aıyp taǵyldy. Sonymen qatar, ol 3 beıibit turǵyndy óltirmek boldy dep aıyptaldy.

Naqtyraq aıtqanda, aıyptalýshyǵa qatysty, QR Qylmystyq kodeksiniń (QR QK) 255-baby, 4-tarmaǵy (lańkestik akt), 99-baby, 2-tarmaǵy (eki nemese odan da kóp adamdy óltirý), 24-babynyń 3-tarmaǵy (óltirý úshin shabýyl jasaý), 192-b. 4-t. (top adamǵa qaraqshylyq shabýyl), 287-b. 4-t. (zańsyz qarý tasymaldaý), 288-b. 2-t. (qarýdy zańsyz jasaý), 291-b. 4-t. (qarý urlaý), 200-b. 4-t. (kólik urlaý), 126-b. 2-t. (adamdy zańsyz bas bostandyǵynan aıyrý) boıynsha qylmystyq is qozǵalǵan.  

Sondaı-aq, R.Kúlekbaevpen birge sotqa atys qarýyn zańsyz saqtap, ózimen birge alyp júrip, daıyndap, R.Kúlekbaevpen birge M. atty kásipkerdiń úıine qaraqshylyq shabýyl uıymdastyrǵan R.Lú, J.Saparbekov, D.Ásembekuly, E.Qusaıynov, N.Ábdimomyn da sotqa berildi.

Aıyptalýshy R.Lúǵa qatysty QR QK 188-babynyń 4-tarmaǵy, 288-babynyń 1-tarmaǵy, 287-babynyń 4-tarmaǵyna qatysty qylmystyq is qozǵaldy. J. Saparbekovtiń ústinen QR QK 192-b.4-t; 287-b, 4-t. boıynsha qylmystyq is qozǵaldy. E. Qusaıynovqa qatysty QR QK 192-babynyń 4-tarmaǵy boıynsha, D. Ásembekulyna qatysty QR QK 192-babynyń 4-tarmaǵy, N. Ábdimomynǵa qatysty QR QK 287-babynyń, 4-tarmaǵy boıynsha qylmystyq is qozǵaldy.

«Elimiz táýelsizdiginiń 25 jyldyǵyn, Almaty qalasy 1000 jyldyǵyn atap ótkeli otyrǵan qarsańda elimizdi dúrliktirip, eldi alańdatqan 18 shildedegi qandy oqıǵa aıaqtalýǵa jaqyn. Sotqa deıingi tergeý organdary tarapynan sottalýshylarǵa taǵylǵan aıyp jan-jaqty zerttelip, tolyq dálelin tapty. Jasalǵan qylmystardy negizinen sottalýshylar da joqqa shyǵara almady. Al jábirlenýshiler men kýágerler olardyń iske qatystylyǵyn taıǵa tańba basqandaı anyqtap berse, sot saraptamalary olardyń kinásin tolyǵymen bekitti. Osy qandy oqıǵa, lańkestiktiń qaıda shyqqanyna toqtala keteıik.  Birinshiden, osy qylmystardy jasaǵan Kúlekbaevqa qarý qaıdan keldi? Ekinshiden, Kúlekbaevqa osy qylmystardy jasaýǵa ne túrtki boldy? Kúlekbaev qoldanǵan tegis uńǵyly sholaq myltyq pen tapanshasy búgin sot zalynda qatar otyrǵan sottalýshylar: Lú, Saparbekov, Ábdimomyndardyń qolymen uńǵysy qysqartylyp, dybysyn báseńdetetin quraldarmen jabdyqtalyp qoldan-qolǵa ótip, Kúlekbaevtyń qolyna tústi. Ol sol qarýmen aýyr qylmystar jasaǵany anyqtaldy. Ózimen bir páterde turyp ózimen qylmys jasap júrgen Saparbekov 2016 jyldyń maýsymynda Almaly aýdandyq sot úkimemen sot zalynda qamaýǵa alynǵan soń Kúlekbaev sybaılasynyń qylmysyn áshkerelegen sot, prokýror, polısıa qyzmetkerlerinen kek alýdy dál sol Almaly aýdandyq sotynan bastamaq pıǵyly boldy»,- degen bolatyn.

Osydan keıin Kúlekbaevtyń 18 shildede terakt jasaýǵa deıin ózin ishteı qanshalyqty daıyndaǵanyn baıqaýǵa bolady.

«Sol kúni myńdaǵan adamdarmen qatar, qaza tapqan 10 adam da kúndelikti jumysyna shyqqan bolatyn. 18 shilde kúni saǵat 10.30 ben 11.30 aralyǵynda Kúlekbaev 10 adamnyń ómirin qıdy, 7 adam, tek dárigerlik kómek ýaqytynda kórsetilgenniń arqasynda tiri qaldy. Olar kimder edi? Keıbiri polısıaǵa qyzmetke kiremin dep tálimger bolyp júrgen, ekinshisi jumysqa eki aı buryn ǵana qyzmetke kirip, qolyna avtomat alyp kúzetke túsken azamat, al keıbiri zeınetkerlikke shyǵamyn dep armandap júrgen, ekeý-úsheýi keshe ǵana zeınetkerlikke shyqqan azamattar, olardyń ne kinási bar? Olardyń artynda qalǵan ata-anasy, balalary, aǵaıyn-týystarynyń ne jazyǵy bar? Qurmetti sot, zań boıynsha sottalýshylardyń jazasyn jeńildetetin nemese aýyrlatatyn mán-jaılar ǵana eskeriledi de, jábirlenýshilerdiń osyndaı aýyr jaǵdaıy eskerilmeıdi. Menen keıin sóıleıtin qorǵaýshylarǵa, aıyptalýshylarǵa aıtarym, jaza surardan buryn nemese kinási dáleldendi, dáleldenbedi degennen buryn, bir mezet zalǵa qarap, qaza tapqandardyń týystaryna kóńil bólýdi suraımyn», -dedi prokýror J.Baqashbaev.

Anyǵynda, qanshama adamdy qyryp salǵan Kúlekbaev jáne onyń sybaılastaryna taǵaıyndalǵan búgingi sot úkimi osyny kórsetse kerek.