spbdnevnik.ru saıtynda «№89 istiń qupıasy: shyn mánisinde Sergeı Esenın qalaı qaza tapty» atty jazýshy Nıkolaı Astafev kitabynyń qysqasha mazmuny jarıalanǵan. Onda ataqty orys aqyny Sergeı Esenınniń qalaı qaza bolǵany, oǵan kimderdiń qatysy bar jáne ne úshin óltirilgeni jazylǵan. Osy aqparatty Qamshy portaly qazaq tiline aýdaryp, nazarlaryńyzǵa usynyp otyr.
Peterbýrgtik jazýshy Nıkolaı Astafev Sergeı Esenınniń ólimine baılanysty kitap jazyp shyǵardy. Ol kitabynda 20 jylǵa sozylǵan zertteý jumystarynyń negizinde aqynnyń ólimine baılanysty kóptegen aqparattyń burmalanǵanyn dáleldedi. Sebebi, adam óltirilgeni jaıly dáıekti jasyryp qalǵylary kelgen eken.
Áli kúnge deıin ensıklopedıalarda Esenın «Angleter» qonaqúıinde óz-ózin asyp óltirdi dep júr. Alaıda, Peterbýrg qalasynda osy jyly jaryq kórgen Nıkolaı Astafevtiń «Angleterdegi» qaıǵyly oqıǵa: qatysýshy adamdar men oryndaýshylar» atty kitabynda Esenınniń isine qatysty qujattardyń jalǵan ekenin dáleldeıdi. Budan shyǵatyn qorytyndy: uly orys aqyny óltirilgen.
Ol osy isti zertteý úshin bárin basynan bastaǵan.
- 1925 j 7 jeltoqsanda Lenıngradtaǵy dosy Volf Erlıhke óziniń qalada ekenin jetkizgen degen jedalhattardy zertteýden bastadym. Aılap Ortalyq murajaıda sol jyldyń jedelhattaryn zertteýmen otyrdym. Odan shyǵatyn qorytyndy: Esenınniń dosy Erlıhke óziniń qalada ekenin jáne oǵan turatyn jer taýyp berýin ótinýi, - tolyq jalǵan qujat. Birinshiden, blank sol ýaqyttyń blankine sáıkes emes, ekinshiden hatta jiberilgen poshta bóliminiń nómiri de, blanktiń nómiri de, kórsetilmegen.
Júzdegen jedelhattardy zerttep otyryp men Máskeýden Lenıngradqa deıingi hattyń jetý ýaqytyn kem degende 2 saǵat dep anyqtadym. Jedelhattaǵy sandarǵa senetin bolsaq hat Erlıhke Máskeýden 15 saǵat 2 mınýtta jiberilgen. Al, Lenıngradqa hat 15 saǵat 31 mınýtta kelgen. Rekordty jyldamdyq. Mundaı bolý múmkin emes.
Bul azdaı hat Máskeýden emes Lenıngradtyń basqa poshta bóliminen jiberilgen.
Tipti hat Esenınniń qolymen jazylmaǵan. Jazýy basqa adamdiki ekeni anyq kórinip tur, - dep jazady jazýshy.
Bul jalǵan qujat boldy ma?
Esenınniń bólmesi uzaq ýaqyt ishinen jabylyp turdy degen dáıek onyń óz ózin óltirdi degenge saıdy. Biraq, jazýshy bularǵa da túsinikteme bergen.
Ólim aldyndaǵy óleńderin qolyn kesip qanmen jazdy degen aqparatty da jazýshy joqqa shyǵarǵan. Ol ony gazetshilerdiń oılap tapqan áńgimesi deıdi.
Shyn mánisinde oń qolyn aqynnyń óliminen keıin kelesi kúni, ıaǵnı, 28 jeltoqsanda kesken. Moınynan qatyp qalǵan qolyn jazý úshin.
Esenın kenetten ólgen joq. Ony ashyq túrde basshylardy synap jazǵan óleńderi úshin óltirtti, - deıdi jazýshy.
Avtor Andreı Sokolov
Aýdarǵan Áıgerim ÁMİR