«Bes sekýnd» teorıasynyń shyndyq ekeni dáleldendi dep habarlaıdy qamshy.kz. Bes seýnd teorıasy boıynsha jerge nemese edenge túsken taǵamdy atalǵan ýaqyt ishinde kóterip úlgerseńiz ony jeı berýge ábden bolady eken. Onyń sebebinbylaı dep túsindiriledi: 5 sekýnd ishinde mıkrobtar taǵamǵa jınalyp úlgermeıdi. Bul týraly Independent gazeti ǵylymı maqala jarıalaǵan.
Bul teorıanyń negizinde myna másele jatyr eken:
Aıtalyq kóp adamdar tamaq jeý barysynda jerge nemese edenge tamaqtaryn túsirip jatady, alaıda ony qaıtadan kóterip jemeıdi. Sebebi ony kirlep, lastanyp qaldy dep oılaıdy. Al ǵalymdar osy máselege baılanysty óz kózqarastaryn bylaı bildiredi: 5 sekýnd ishinde edenge ne jerge qulaǵan as mıkrob jınap úlgermeıdi, úlgerse de óte az kólemde jınaıdy. 5 sekýnd ishinde jınaǵan mıkrobtardy adamnyń asqazany qorytyp úlgeredi eken. Ulybrıtanıada Bermıngemde Astondyq ýnıversıtetiniń profesory Entonı Hılton osy teorıamen tolyqtaı kelisip otyr.
Árıne, las ekeni túrinen aq kórinip turǵan taǵamdy jeý durys emes. Alaıda, taǵamnyń lastanǵandyǵy bilinbese, onda ár sekýnd saıyn mıkrobtardyń kóbeıetindigin eskersek, tez arada alyp úlgerý kerek. Desek te, mıkrobtar jerge túsken taǵamǵa juǵysa almaıdy degen sóz emes. Jerge túsken nárseni jeýdiń qaýipti ekenin de eskerý qajet. 2000 adamnyń arasynda júrgizilgen saýalnama boıynsha 79%adam jerge túsken tamaqty kóterip jeı berýden ketári emes ekendikterin, esh jıirkenishsiz qabyldaıtyndyqtaryn jetkizgen.