Osydan 26 jyl buryn, 1992 jylǵy 13 shildede, Qazaqstan Respýb­lı­kasynyń Prezıdenti Nursultan Ábishuly Nazarbaevtyń Jarlyǵymen Ult­tyq qaýipsizdik komıteti qurylǵan bolatyn.

Dál osy sátten bastap jańa derbes otandyq arnaıy qyzmettiń tarıhy bas­taý alyp, ártúrli kezeńderdi bastan ótkerdi. Egemen el bolǵan jas mem­leketimizdiń tolyqtaı qalyptasyp, odan ári qaryshtaı damýynyń ma­ńyzdy da basty alǵysharty – turaqtylyq pen qaýipsizdik edi. Elbasynyń: «Ulttyq qaýipsizdiktiń mindeti – eldiń negizgi, ómirlik asa mańyzdy múddeleri – ulttyq derbestikti, aýmaqtyq tutastyqty, halyqtyń ómirin qorǵaýdy kepildi túrde qamtamasyz etý bolyp tabylady. Bul turǵydan kelgende, ulttyq qaýipsizdik memlekettiń ómir súrýin qamtamasyz etetin júıe túrinde tanylady: ulttyq qaýipsizdik bolmaǵan jerde memlekettiń ózi de joq» degen ustanymy da osyny ańǵartqandaı. Álemniń túkpir-túkpirinde oryn alyp jatqan teris qu­by­lys­tar halyqaralyq qaýip­siz­­dik­­tiń bir bóligi retinde bizdiń eli­mizge de óz áse­rin tıgizbeı qoı­maı­dy. Sondyqtan ulttyq qaý­­ip­­sizdik organdarynyń qalyp­ta­sý, odan ári damý joly árdaıym Qazaqstan Prezıdentiniń aı­ryq­sha nazarynda, jan-jaq­ty qoldaýynda boldy. Ol Elba­sy­nyń Qazaqstan halqyna jyl saıynǵy joldaýlarynda aıtylyp keledi. Qaýipsizdik organdarynyń ta­rıhy tereńde jatyr. Keshe­gi Uly Otan soǵysy jyl­da­ryn­da­­­ǵy, odan keıingi jyl­dar­da­ǵy bar­laý jáne qar­sy bar­laý ope­ra­sıa­laryndaǵy ardager­le­­­ri­miz­diń eren erligi men kásibı sheberligi osy­nyń kýási. Ýaqyt ótken saıyn kóp nárse­niń ózge­re­tini zańdylyq, alaıda osy kúnge deıin óz­ge­rissiz kele jat­qan bir ǵana nárse bar, ol – Ult­tyq qaýipsizdik komıteti organdary qyz­metiniń basty mindeti elimizdiń ulttyq qaý­ipsizdigin senimdi qamtamasyz etý, egemen mem­­leketimizdiń árbir azamatyn shet­el arna­ıy qyzmetteriniń, san túr­li terorıstik, eks­tremıstik já­ne ózge de zańsyz uıymdar men top­tardyń teris pıǵylynan qor­ǵaý. Osyndaı quqyqtyq negizi, ózin­dik baı tarıhy bar qu­ry­lym óz mindetterin múl­tik­siz oryn­daý­dan jańylmaı kele ja­tyr. Jyldar ótken saıyn ol ár ýaqyt­tyń ártúrli qaýip-qater­le­rine ýaqtyly den qoıý úshin je­ti­lip, qurylymyn utymdy túrde ońtaılandyryp keledi. Atalǵan jetildirý jumys­ta­rynyń qatarynda Memleket bas­shysynyń syrtqy jáne ishki qaýip-qaterlerdi elep-eksheýiniń ná­tı­jesinde UQK júıesinde ýaqyt talabyna saı óz aldyna jeke qyzmetter qurylǵanyn erek­she atap ótý qajet. Ony Pre­zı­dent Jarlyǵymen 1993 jy­ly Ekonomıkalyq qaýipsizdik, sy­­baı­las jemqorlyqqa já­ne kontrabandaǵa qarsy kúres bas basqarmasynyń qu­ry­lýy­nan, 2016 jyldyń jel­toq­san aıynda Qazaqstan Prezı­de­­nt­i­niń sheshimimen UQK-de Eko­no­­m­ı­kalyq qaýipsizdik qyz­me­ti­niń qu­ryl­ǵa­ny­nan kórýge bolady. Búgingi kúni atalǵan qyz­met qu­­ry­lymnyń mańyzdy qarsy bar­­laý bólim­she­leriniń biri bolyp tabylady. Onyń negizgi min­­det­teriniń biri – elimizdiń eko­no­mıkalyq áleýetin qorǵaý. Memleket tarapynan el eko­nomıkasyn damytý maqsa­tyn­da  qabyldanyp jatqan baǵ­dar­lamalar men jobalardyń keder­gi­siz iske asýyn qamtamasyz etý, olar­ǵa qandaı da bir qylmystyq ar­a­la­sýdy boldyrmaý, sondaı-aq transulttyq qylmystyq top­tar­ǵa qarsy kúres jolynda qy­rýar sharalar iske asyryldy. Onyń nátıjesinde memleket qa­zynasyna eleýli qarjy qaı­ta­ryldy. Atap aıtar bolsaq, sońǵy jyldyń ózinde mem­leketke 120,4 mlrd teńge somasynda eko­no­­mı­kalyq zıan keltirýdiń joly kesi­lip, anyqtalǵan faktiler boıynsha búdjetke 117,5 mln teńge qaıtaryldy. Oǵan shetel jáne otandyq sýbektilerdiń zıandy áreketiniń aldyn alý jáne jolyn kesý nátıjesinde qol jetkizildi. Sonymen qatar osy tusta táý­el­sizdiktiń al­ǵashqy jyl­da­ryn­da Ońtústik-Batys Azıa el­­derinen esirtki legi lap qoıyp, eli­mizde nashaqorlyq pen esirtki bız­nesiniń keń etek alý qaýpi týyn­daǵan kezeńdi atap ótýge bolady. TMD ǵana emes, ózge de alys shetel mem­le­ket­teriniń arnaıy qyzmetterimen bir­lesken is-qımyl nátıjesinde alǵashqy iri esirtki partıa­lary zańsyz aınalymnan alyna bastaǵan edi. Osyndaı operasıalardyń alǵashqylary re­tinde «Safarı», «Naıza», «Qaqpan» jáne taǵy basqalaryn ataýǵa bolady. Osy baǵyttaǵy jumystar búgingi kúni de óz jalǵasyn taý­yp otyr. Sońǵy jyldyń ól­she­mi­men alyp qaraıtyn bol­saq, ha­lyqaralyq esirtki bızne­si­ne qar­sy kúres baǵytynda 5 ha­­lyq­aralyq operasıa júrgi­zil­ge­nin, 14 ha­lyq­aralyq jáne 9 óńir­lik esirtki tasymal­daý arna­sy­nyń joıylǵanyn kórýge bola­dy. Al­ǵash ret Qazaqstanda jasyryn sıntetıkalyq esir­tki óndirý zert­hanasy joıyldy. Jalpy, zańsyz aınalymnan 389 kg esirtki zaty, onyń ishinde 14,4 kg geroın, 3,7 kg apıyn, 12,8 kg gashısh jáne 358,2 kg marıhýana alyndy. Odan bas­qa, halyqaralyq poshta jóneltilimderi arnasy­nan Qa­zaq­­stan Respýblıkasynda kó­leń­­keli Internet segment­te­­ri ar­qyly taratylatyn sın­te­tı­ka­­lyq esirtki men psıho­ak­tıvti zat­­tar shyǵaryldy.  Qarsy barlaýdyń negizgi min­det­teriniń biri – sheteldiń arnaýly qyzmetteri men uıym­darynyń bar­laý-búldirý sharalaryna qar­­sy turý. Búgingideı ózge eldermen saıa­sı, áleýmettik, mádenı, saýda-sat­tyq jáne basqa da salalar boıyn­sha ashyq qarym-qatynas or­­nap, ózara elshilikter men ókil­dikterdiń ashylýy, elimizde ha­lyq­aralyq uıymdardyń jumys isteýi – osynyń barshasy qarsy bar­laý qyzmetinen zamanǵa saı ja­ńa turǵyda áreket etýdi talap etýde. Osyndaı jaǵdaıda tynymsyz is-qımyl ná­tıjesinde qarsy barlaý shetel mem­le­ket­teri arnaıy qyzmetteriniń barlaý já­ne óz­ge de búldirý áreketine qarsy turý, res­­pýb­lıkamyzdyń strategıalyq ma­ńy­z­dy ob­ektilerinde qarsy bar­laý izdeýin uıym­das­tyrý boı­yn­sha birshama tájirıbe jınaq­tap, memlekettik qupıalardy qor­­ǵaý jóninde sha­ra­lar júıesin je­til­dirýde. Qazirgi kúni adamzat balasyna tóngen negizgi qaýiptiń biri – ha­lyqaralyq terorızm men onymen tyǵyz baılanysty dinı ekstremızm bolyp otyrǵany jasyryn emes. Terorıstik aktilerdi jáne ekstremızm oshaǵynyń týyn­daýyn boldyrmaýǵa tek olar­dyń aldyn alý boıynsha udaıy jumys júrgizý arqyly ǵa­na qol jetkizýge bolatynyn ýaqyt kórsetip otyr. «Terorızmniń ýshyǵyp tur­ǵan kezeńinde óńirdiń bar­lyq mem­leketteri men múddeli el­de­riniń is-qımyly men belsend­i­ligin úı­lestirýdi jańa sapaly deń­geıge kóterýge biz daıynbyz», dep Elbasy aıtqandaı, jo­ǵaryda aıtylǵan teris quby­lys­tardyń bizdiń ómi­rimizge enýine jol bermeý baǵytyndaǵy ju­mystar úzdiksiz júrgizilýde. «Ortalyq Azıa modjahetteriniń jamaaty», «Djýnd-ál-Ha­lıfat», «Hızb-ýt-Tahrır» jáne basqa da qu­­rylymdardyń joıylyp jibe­ri­lýi osyǵan dálel. Osy sońǵy jyldyń ózinde ra­dı­kaldy dinı ıdeologıany ustanýshylar tarapynan terro­rıs­tik akt jasaý nıetindegi 3 áre­ket bastapqy kezeńinde-aq toq­tatyldy. 4 radıkaldy toptyń jáne 18 jekelegen adamnyń teris is-qımylynyń joly kesilip, 77 radı­kal sottaldy, sondaı-aq 30-yna qatysty qylmystyq is ter­ge­lip jatyr. Osy kezeńde Qazaqstan aýma­ǵynda terorızm men ekstremız­m­ge qatysy bar 24 shetel azamaty us­ta­lyp, tıisti mem­leketterdiń ar­naıy jáne quqyq qorǵaý organ­daryna berildi. Aldyn alý sha­ra­larynyń nátıjesinde dinı uıym­dardyń 40 belsendisi destrýktıvti ıde­o­logıany nasıhattaýyn toq­­tat­ty, sondaı-aq ishki ister or­gan­­darymen birlesip, 22-si eks­tre­mızm úshin qylmystyq jaý­ap­tylyqqa tartyldy. Joǵaryda aıtylǵandarmen bir­ge, tyıym sa­lynǵan «At-tak­fır ýal-hıdjra» dinı-eks­tre­mıstik uıymy bólikteriniń 9 jetekshisi jáne «Tablıǵı ja­ma­ǵattyń» 28 belsendisi sot­taldy. Qazaqstanǵa ekstremıstik sıpattaǵy ádebıetti ákelýdiń 40 áreketiniń joly kesildi. Internet je­lisinde 150-den artyq eks­tre­mıstik materıaldarǵa sil­teme beıtarapta­ndyryldy.   Atalǵan qyzmetter qatarynda «A» qyz­me­tiniń qyzmetkerleri de ortaq iske úlken úles qosyp ke­ledi. Olar eren erliktiń jar­qyn úl­gisi bolyp tabylady. Hal­qymyzdyń beı­bit ómirin saq­tap qalý, el turaqtylyǵy men ty­­nysh­tyǵyn qorǵaý jolynda olar­dyń qaza tapqandary da az emes. Osy jyldyń birinshi jarty­jyl­dyǵynyń ózinde, osy qyzmet 20-dan asa is-sharaǵa, onyń ishinde zań­syz qarýly qurylymdar qa­ta­rynda jaýyngerlik is-qı­myl­darǵa qatyspaqshy bol­ǵan Qazaq­stan­nyń 3 azamatyn Ystanbul qa­­la­synan Astanaǵa jedel eks­tra­dısıalaýǵa qa­tysty. Atalǵan is-shara sheńberinde jáne basqa da mindetter boıynsha 100-ge jýyq obekt pysyqtaldy. Qazir arnaıy maqsattaǵy «A» qyzmeti eń zamanaýı qarý-jaraq­pen, qajetti qural-jabdyqpen já­ne qazirgi zamanǵy tehnıka úl­gi­lerimen jaraqtalǵan kásibı she­berligi joǵary bólimshe bolyp otyr. Onyń quramynda arnaıy qyz­mettiń eleginen ótken, antyna adal, eli úshin jan qıýǵa da­ıar jaýyn­gerler qyzmet etip júr. Olar kez kelgen ýaqytta óz min­detterin oryndaýǵa daıyn. Elbasynyń: «Ulttyq qaýip­siz­dik ko­mı­tetiniń «A» arnaýly maq­sattaǵy qyz­meti beıbit jáne ás­kerı ýaqytta da júk­tel­gen min­detterdi jeke jáne basqa da mem­le­kettik organdardyń arnaýly maqsattaǵy bólim­she­lerimen birge oryndaýǵa qabiletti», – dep baǵalaýy osynyń aıǵaǵy. Jas memleketimizdiń basyna tónýi múmkin qaýip-qaterlerdiń qatarynda kıberqylmys túri de bar. Ol kún ótken saıyn ózek­ti máselege aınalyp barady. Son­­dyqtan Memleket basshysy Úki­met pen Ulttyq qaýipsizdik komı­tetine «Qazaqstannyń kı­ber­­qalqany» júıesin qurý jó­­ninde tapsyrma bergen bolatyn. Osydan da Elbasymyzdyń bizdiń jumysymyzǵa naqty baǵdar berer keleshekti dál boljaıtyn saıası kóregendigin baıqaý qıyn emes. Táýelsizdiktiń damý kezeńinde eli­miz­degi úkimettik baılanys teh­nıkalyq turǵy­dan asa zor órleý jolynan ótti. Stan­sa­lar men toraptardyń jańǵyrtylýy res­pýb­­lıkamyzdaǵy úkimettik jáne basqa da qor­ǵal­ǵan túrlerin zaman talabyna saı qam­ta­masyz etý­ge múmkindik týdyrýda. Álemde ártúrli deńgeıdegi kóp­tegen qaq­ty­ǵystardyń basym bóligi shekara máse­lesine qatys­ty týyndaıtynyn tarıh kórsetip otyr. Sondyqtan N.Nazar­baevtyń sarabdal saıa­sa­tynyń arqasynda osyndaı jaǵdaılarǵa jol bermeý úshin bar­lyq kórshilerimizben shekaramyzdy shegendep aldyq. Ol tý­raly Mem­leket basshysy: «Álem mem­leketteri ara­syn­da aýmaǵy boı­ynsha toǵyzynshy oryn alatyn Qazaqstan shekarasy, qı­yn­dyqtarǵa qaramastan, senim­di qorǵalatyn bolady», degen bo­latyn. Elbasy aıtqandaı, bú­ginde shekaramyz senimdi qor­ǵalýda.   Qazirgi tańda Memleket bas­shy­synyń tu­raqty kóńil ból­ýi jáne tikeleı basshylyǵy ar­qa­syn­da Ulttyq qaýipsizdik ko­mı­teti táý­el­siz Qazaqstannyń ty­nyshtyǵy men tu­raq­­tylyǵyn qam­tamasyz etý salasynda san túr­­li baǵytta qyzmet atqaratyn ut­qyr da qa­zirgi zamanǵa saı tehnıkamen jaraq­tal­ǵan iri qu­rylymǵa aınalyp, elimizdiń ult­tyq qaý­ipsizdigin qamtamasyz etý boıynsha júk­tel­gen mindetterdi oryndaýǵa daıyn.

Venera Túgelbaı, «Egemen Qazaqstan»