Qazaqstannyń bes aımaǵynyń halqy 1,5 mıllıonǵa kemıdi dep habarlaıdy Qamshy.kz aqparat agenttigi Eýrazıa arnasyna silteme jasap.
Bul aqparatty eńbek resýrstaryn damytý ortalyǵy habarlady. Olardyń boljamyna saı, kerisinshe munaıly ólkelerde halyq 1,36 mıllıonǵa artady. Osylaısha,Qazaqstanda buryn-sońdy bolmaǵan demografıalyq teńsizdik paıda bolýy múmkin. Sonymen, bestikke kirgen aýmaqtar qandaı?
Sońǵy 3 jylda Qazaqstandy tastap ketken adamdardyń sany 115 myńnan asyp jyǵylady. Onyń ishinde 40 myńǵa jýyǵy 16-jastan asqandar eken.
Halyqqa qatysty mańyzdy máselleerdi zerttep otyrǵan ortalyqtyń mamany Dmıtrıı Shýmekov zertteý nátıjeleri qýanarlyq emestigin aıtady. Óıtkeni, búginde shetel asyp ketip jatqandar artyp keledi. Onyń ústine, "ketkenderdiń oısyraǵan orny 5 aımaqta aıqyn seziledi" - deıdi ol.
"Halyqtyń ósý dınamıkasy birkelki emes. Oblystarda jurttyń kóbeıý kórsetkishi turaqty túrde ósip jatqan joq. Sondyqtan, 5 oblysta 1,3 mıllıonǵa jýyq adam azaıýýy qateri bar. Atap ótsem, Aqmola, Qaraǵandy, Pavlodar, Soltústik jáne Shyǵys Qazaqstan oblystarynda adam sany birinshi jartyjyldyqta ǵana 8,3 myńǵa kemigen. Kelgenderden qaraǵanda ketkender 21,4 myńǵa kóp. Kóship jatqandardyń kóbi 20-30 jastaǵylar bolǵandyqtan, tabıǵı ósý deńgeıi odan ári tómendeýi múmkin", - deıdi "Eńbek resýrstaryn damytý ortalyǵy" AQ mamany Dmıtrıı Shýmekov.
Dmıtrıı Shýmektovtyń málimetinshe, birneshe onjyldyqta adam sany boıynsha elimizde teńsizdik ornaıdy. Óıtkeni, Qazaqstannyń bir bóliginde munaımen jan saqtaýǵa úırengender kóbeıedi. Jastar Batys Qazaqstanǵa barynsha shoǵyrlanyp, osy aımaqtyń demografıalyq ahýaly túzelmek. Alaıda, maman ataǵan aýmaqtarda túrli faktorlardan jastar, tipti orta jas bolyp esepteletin 31-42-lerdiń deni basqa elge qonys aýdarýy múmkin.
Mamandardyń sózinshe, Qazaqstandyqtar údere kóshetin birinshi memleket Reseı. Kóp jaǵdaıda kóshi-qon etnıkalyq máselelermen baılanysty bolady eken. Alaıda, sońǵy jyldary Koreıaǵa jumys izdep sabylǵandardyń sany artqan. Máselen, bıyldyń ózinde osy elge 7000-ǵa jýyq otandasymyz ketipti".
"Máselen, Ulttyq banktiń statısıkasyna súıenetin bolsaq, 2012 jyldan 2018-jylǵa deıin jeke tulǵalardyń Qazaqstanǵa shetelderden aýdarylǵan aqsha kólemi 219 mıllıon AQSH dollarynan 614 mıllıon AQSH dollaryna ıaǵnı 2, 2 ese ósken. Dál osy ýaqyt aralyǵynda Ońtústik Koreıadan Qazaqstanǵa aýdarylǵan aqsha kólemi 60 ese ulǵaıǵan", - deıdi Qoldanbaly ekonomıkany zertteý ortalyǵynyń aǵa sarapshysy Ámına Baýyrjan.
Sarapshynyń sózinshe, sońǵy eki jylda Koreıadaǵy aýyr bolsa da 1,5-2 myń AQSH dollaryn tóleıtin jumysqa ańsary aýǵandar qaptap ketipti. Tipti, aıyna 600-ge jýyq adam osy memleketten biraq shyǵady eken. Alaıda, biliktilikti qajet etpeıtin eńbek túrinen quqyǵyn qorǵaı almaı, opyq jegender de joq emes. Biraq, ketkenderdiń basym bóligi keri qaıtpaıtyn kórinedi. Bul pikirmen áleýmettanýshylar da kelisedi.
"Úrdistiń ózgerip ketedi, basqa jaqqa burylady, ózgeredi deýge negiz joq. "Ne sebepti, kóshýdi qalaısyz degen suraqqa kóbinese ekonomıkalyq sebepter aıtylady.Mysaly, jumystyń bolmaýy , bundaǵy turmys deńgeıiniń tómendigi jáne de kóship baratyn elde jaǵdaıdy jaqsartýǵa múmkindiktiń kóbirek bolýy", - deıdi áleýmettanýshy Serik Beısenbaev.
Mamandardyń aıtýynsha, Aqmola, Qaraǵandy, Pavlodar, Soltústik jáne Shyǵys Qazaqstan oblystarynda adamnyń azaıýyna áser etetin jaǵdaı jetkilikti. Eń bastysy, jumyssyzdyqtyń salqyny bolsa, ekinshi sebep týý kórsetkishi jylyna nebári 17 paıyzdy quraıdy eken. Al, ólim kórsetkishi 41 paıyzdan asady. Sondyqtan, kúrdeli kezeńnen ótý úshin árıne eldiń jaǵdaıyn jaqsartýdan basqa shara joq - deıdi olar.
Pikir qaldyrý