باراك وباما كىم ەدى؟

/uploads/thumbnail/20170708150712773_small.jpg

اقش-دىڭ قازىرگى پرەزيدەنتى باراك وبامانىڭ بيوگرافياسىن جازۋشى دجوان ف. پرايستىڭ جازۋىنشا ول افريكادان كەلگەن ستۋدەنتتىڭ تاستاندى بالاسى ەدى. ەندى مىنە، الەمدەگى ەڭ الپاۋىت ەلدىڭ تىزىگىنىن ۇستاپ وتىر. وباما بۇل كۇنگە قالاي جەتتى؟ ول ءۇشىن جازۋشى دجوان ف. پرايستىڭ جازعاندارىنا نازار اۋدارىپ كورەلىك.

         1936 جىلى باراك وبامانىڭ اكەسى ۇلكەن باراك وباما كەنياداعى ءبىر شارۋانىڭ وتباسىندا دۇنيەگە كەلەدى. 1959 جىلى ول گاۆاي ۋنيۆەرسيتەتىنە كەلىپ وقۋعا تۇسەدى. ءدال وسى جىلى 18 جاستاعى انن دۋنحام – باراك وبامانىڭ شەشەسى دە كەلىپ وسى ۋنيۆەرسيتەتكە قابىلدانعان. ءتىل تابىسقان ەكەۋى كوپ ۇزاماي ۇيلەنەدى. سودان 1961 جىلى قازىرگى اقش پرەزيدەنتى باراك وباما دۇنيەگە كەلدى. 1963 جىلى اكەسى گارۆارد ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ گرانتىن جەڭىپ الىپ، انن مەن باراك وبامانى گاۆايعا تاستاپ كەتەدى ءارى سول كەتكەننەن افريكاعا توتە جول تارتادى. كەيبىر دەرەك كوزدەرىنە نەگىزدەلگەندە ۇلكەن باراك وباما وتە تالانتتى ادام بولعانىمەن اراققا قاتتى سالىنعان. 1971 جىلى گاۆايعا قايتا ورالعان ۇلكەن باراك وباما بالاسىن كورىپ قايتۋعا كەلەدى. بۇل كەزدە بولاشاق پرەزيدەنت 10 جاستا ەدى، تۋعان اكەسى مەن بار-جوعى ءبىر اي عانا بىرگە بولادى. 1967 جىلى انن دۋنحام يندونەزيالىق ستۋدەنت لولو سوەتورو مەن وتباسىن قۇرادى. ءارى سول جىلى جاڭا وتباسى يندونەزيانىڭ جاكارتا قالاسىنا قونىس اۋدارادى. 1971 جىلى باراك وباما گاۆايعا قايتا ورالىپ ناعاشى اتا-اجەسىمەن بىرگە تۇرادى. 1979 جىلى ول لوس انجەلەس باتىس كوللەدجىنە وقۋعا تۇسەدى. ەكىنشى كۋرس وقىپ جۇرگەندە العاش رەت توپ الدىنا شىعىپ ءسوز سويلەيدى. 1981 جىلى ول نيۋ يورك قالاسىنداعى كولومبيا ۋنيۆەرسيتەتىنە اۋىسادى. 1983 جىلى ۋنيۆەرسيتەتتى اياقتاعان جاس مامان ءتۇرلى قوعامدىق قىزمەتتەردە بولادى: كوسالتينگ كومپانياسىنىڭ كومەكشى قىزمەتكەرى؛ چيكاگودا الەۋمەتتىك ۇيىمداستىرۋشى. 1988 جىلى گارۆاردتىڭ زاڭ مەكتەبىنە قابىلدانعان وباما ساباققا كىرىسۋدەن بۇرىن اكەسىنىڭ تۋعان ەلى كەنياعا جول تارتادى. ول وندا ءوزىنىڭ تۇپ-توركىنىمەن تەرەڭىرەك تانىسىپ قايتادى. زاڭ مەكتەبىندەگى ەكىنشى جىلىندا ول 104 جىلدىق تاريحى بار گارۆارد زاڭ شولۋى جۋرنالىنىڭ پرەزيدەنتى بولىپ تاعايىندالادى. ول بۇل جۋرنالدىڭ ءبىرىنشى افرو-امەريكاندىق پرەزيدەنتى ەدى. 1991 جىلى وقۋىن تامامداعان وباما چيكاگوعا قايتىپ بارىپ ازاماتتىق قۇقىق زاڭدارى ماسەلەسىمەن شۇعىلدانادى. 1995 جىلى ول ءوزىنىڭ «اكەمنەن باستاۋ العان ارمان» اتتى  ءبىرىنشى كىتابىن شىعارادى. كەلەسى جىلى ول يللينويس شتاتىنىڭ سەناتىنا دەموكراتتار اتىنان سايلانادى. 2004 جىلى وباما امەريكا تاريحىنداعى بەسىنشى قارا ءناسىلدى سەناتور بولىپ سايلانادى.

2006 جىلى ول ءوزىنىڭ اقش پرەزيدەنتى سايلاۋىنا قاتىسۋ ويىن بىلدىرەدى. وسى جىلدىڭ 23 قاراشا ايىندا تايم جۋرنالى «نەگە باراك وباما كەلەسى پرەزيدەنت بولۋى مۇمكىن؟» دەگەن تاقىرىپپەن ونىڭ سۋرەتىن مۇقاباعا باستى. 2008 جىلعى پرەزيدەنت سايلاۋىندا باراك وباما حيللەري كلينتون جانە دجون ەدۆاردستى باسىپ وزىپ، امەريكا قۇراما شتاتىنىڭ 44ء-شى پرەزيدەنتى بولىپ سايلانادى.

الپاۋت ەل – امەريكا، ءوزنىڭ ەكونوميكاسىمەن، اسكەري قۋاتىمەن، وزىق مادەنيەتىمەن عانا ۇلى ەمەس، ول ءوزىنىڭ ادام قۇقىعىن قورعاي بىلەتىن، ءار ازاماتقا ءوز ارمانىن ءىس جۇزىنە اسىرۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن گۋمانيتارلىق زاڭدارىمەن، قوعامدىق تەڭ قۇقىقتىلىعىمەن دە ۇلى. باراك وباما «مەنىڭ جەڭىسىم باسقا كەز كەلگەن ەلدە مۇمكىن ەمەس ەدى» دەيدى. اسىرا ايتسادا، ونىڭ شىندىقتان اۋىلى تىم الىس ەمەس. كەز كەلگەن مەملەكەت ءوز ازاماتىنا تەڭ قۇقىقتى ورتا جاراتىپ بەرە الماسا، وندا ول مەملەكەت ءوز حالىقىنا ۇياتتى.

اۋدارىپ، ازىرلەگەن بيبول ءالىپباي 

"قامشى"

پىكىر قالدىرۋ

قاتىستى ماقالالار