بۇگىندە وڭتۇستىك كورەيادا جۇمىس ىستەپ جۇرگەن قازاقتار كوپ. سولاردىڭ ءبىرى رىسبەك دەپ جازادى zamana.kz.
جاقسى تابا نان 8000 تەڭگە تۇرادى
رىسبەك ءىرى دەنەلى جىگىت ەكەن. ونىڭ ۇلكەن اياق كيىمىنە، سوسىن قارعا تۇسكەن ىزىنە قاراپ-اق تاڭقالعانبىز. اڭگىمەمىز وسىدان باستالىپ كەتتى.
«بويىم 2 مەترگە جۋىقتايدى، سالماعىم ءقازىر 95 كيلو تارتادى، – دەيدى رەكەڭ. – شىمكەنتتەن كەتەردە سالماعىم 118 كيلو ەدى، 9 ايدا 28 كيلو تاستادىق. سالماق تاستاعانىما وكىنبەيمىن، ول – ىشكى اعزامنىڭ بارىنشا تازارعانىنىڭ بەلگىسى. ويتكەنى وڭتۇستىك كورەيادا كۇرىشتى، مايسىز، تۇزى از، ءدامى اششى تاعامداردى، سالاتتىڭ ءتۇر-تۇرىن، بالىق سورپاسىن، تەڭىز ونىمدەرىن كوپ تۇتىنادى، ءوز كەزەگىندە ونىڭ دەنساۋلىققا پايداسى بارشىلىق دەسەدى. سونداي-اق ءبىز ول جاقتا ناندى از جەدىك. نەگىزى كورەيادا ناندى از جەيدى ەكەن. سالماعى 1 كيلو تارتاتىن تابا نان سياقتى ناندارى بار، باعاسى ءبىزدىڭ اقشاعا شاققاندا 3500 – 8000 تەڭگە ارالىعىندا. كىشكەنتاي «بولىشكەلەردىڭ» ءوزى 700 تەڭگەدەن ساتىلادى. قىمبات بولعاندىقتان با، الدە سولاي قالىپتاسقان با، ولار ناندى وتە سيرەك تۇتىنادى ەكەن.
كارىستەردىڭ تاماعىنا العاشقىدا ۇيرەنىسە المادىق. ول جاقتا قازاق، قىرعىز، وزبەكتەر كوپ. ءبىر قىرعىزعا ۇيىنەن تۋىستارى قازى-قارتا سالعان ەكەن، ول بىردە ەت اسىپ، ءبارىمىزدى قوناققا شاقىرعان ەدى، جارتى كيلو قازىنى 4 كۇن جەپ ءجۇرىپ ازەر تاۋىستىق، ول كۇشتىلىك قىلىپ، ءىشىمىز بۇزىلىپ ءبىراز ابىرجىدىك.
ول جاقتا جىلقى از، سوندىقتان قۇنى وتە قىمبات ەكەن، جىلقى ەتى ساتىلمايدى. حالقى نەگىزىنەن سيىر، قوي، دوڭىز ەتىن تۇتىنادى. سيىر ەتىنىڭ كيلوسى ءبىزدىڭ اقشاعا شاققاندا 35 مىڭ تەڭگە، تاۋىقتىكى 3500 تەڭگە تۇرادى، ال دوڭىزدىكى ءتىپتى دە ارزان.
ەل استاناسى سەۋلدە جانە لانجۋ دەگەن قالاداعى مەشىتتەر جانىندا «ازيا-ماركەت» دەپ اتالاتىن ۇلكەن مۇسىلمان دۇكەندەرى بار ەكەن، ءبىز ەتتى سول جەرلەردەن الىپ تۇردىق. كيلولاپ العاننان گورى ارنايى قوراپتالعان ءبۇتىن مال ەتىن ساتىپ العان تيىمدىرەك ەكەن.
ول جاقتا ادامدار شايدى از تۇتىنادى. تەك كوك شاي عانا بار. ەسەسىنە سۋدى كوپ پايدالانادى.
كارىستەردىڭ كۇرىشتەن بوزا اشىتاتىنىن بىلدىك. ونى «مامپالەي» دەپ اتايدى. بىزبەن بىرگە ۆلاديۆوستوكتان كوپتەگەن ورىس جىگىتتەرى بولعان ەدى، ولار قىزدىراتىن سۋسىنعا ءۇيىر كەلەدى عوي، سونى ءجيى ءىشىپ ءجۇردى. ءبىر جامانى، ول ادامدى وزىنە تاۋەلدى ەتىپ قويادى ەكەن».
46 مولشەرلى باتىڭكەنى ازەر تاۋىپ بەرىپتى
رەكەڭ وڭتۇستىك كورەياعا تۋريستىك ۆيزامەن بارىپتى. 250 مىڭ تەڭگەگە 1 ايعا ۆيزا اشتىرعان دا، ۇشاقپەن كورەيا قايداسىڭ دەپ تارتىپ وتىرعان. ويتكەنى ءبىزدىڭ ەل مەن كورەيا اراسىندا جۇمىس كۇشىنە قاتىستى رەسمي كەلىسىم جوق. سوندىقتان جۇمىس ىزدەگەندەر ول جاققا وسىنداي جولمەن بارادى، سوسىن جۇمىس تاۋىپ، زاڭسىز ميگرانت رەتىندە كۇن كەشەدى. ءبىراق ءتارتىپ بۇزباسا، كورەيا پوليسەيلەرى زاڭسىز ميگرانتتاردى تىم قۋدالاي بەرمەيدى ەكەن، تەكسەرىپ تۇرۋلارى دا از. ال ەندى قانداي دا ءبىر ءتارتىپ بۇزىپ كوزگە تۇسكەن ميگرانتتى دەپورتاسيالايدى، پاسپورتىنا بۇل جونىندە دەرەك ەندىرىلەدى. مۇنداي ادامدار وڭتۇستىك كورەياعا ەكىنشى قايتا اياق باسا المايدى، وندايلاردى ءتىپتى ەۋرووداق ەلدەرى، اقش تا جەرىنە اتتاپ باستىرمايدى ەكەن.
«كورەيانىڭ ءار قالاسىندا، ءاربىر اۋىلىندا ءبىزدىڭ قالالارداعى سياقتى «ەڭبەك بيرجالارى» بار، جالپاق تىلدە ونى «اربايت» دەپ اتايدى. سول اربايتتاردان الەمنىڭ ءار شالعايىنان كەلگەن زاڭسىز ميگرانتتاردى، ءتۇرلى ۇلت، ءناسىل وكىلدەرىن كەزىكتىرەسىز.
وسى اربايتتا جۇمىس ىزدەپ جۇرگەن جانداردى جۇمىس كۇشىن قاجەت ەتكەن جەرگىلىكتى ازاماتتار بارىپ، تاڭداپ اكەتىپ جاتادى. نەگىزى كارىستەردىڭ دەنەسى شاعىن كەلەدى عوي، سوندىقتان ولار كوبىنە ءىرى دەنەلى جۇمىسشىلاردى تاڭدايدى. بۇل جاعىنان مەنىڭ جولىم بولدى.
ول جاقتا جۇمىس بەرۋشى مەن اربايتتا جۇمىسشىمەن قامتاماسىز ەتۋشى اراسىندا ءوزارا كەلىسىم بولادى. ءىرى دەنەلىلەردى تاڭدايتىن سەبەبى، ءبىز جەرگىلىكتى ءۇش كارىستىڭ جۇمىسىن اتقارامىز، سول ۇشەۋىنە بەرىلەتىن اقىدان بىزگە بەرەتىنى ولارعا كەمىندە ءۇش ەسەگە ارزانعا تۇسەدى. بۇل جەردە ۆاليۋتا ايىرماشىلىعى رول وينايدى. ياعني ءبىر كۇندە تاپقان 100 دوللار بىزگە قىرۋار اقشا بولسا، ولار ءۇشىن بۇل از، ويتكەنى اقشالارىنىڭ دوللارعا شاققانداعى قۇنى بىزدىكىنەن الدەقايدا تومەن. ول جاقتا تەحنيكالىق تاۋارلار ارزان، ازىق-تۇلىك قىمبات. سوندىقتان 100 مىڭ تەڭگە بىزدەگىدەي قوماقتى بولىپ كورىنبەيدى.
جالپى، وڭتۇستىك كورەيانىڭ ادامدارى زاڭدى اسا قۇرمەتتەيدى ەكەن، الداپ-ارباۋ دەگەن ولاردا جوق. ۇرلىق دەگەندى اتىمەن ەستىمەيسىڭ. مىسالى، تەلەفونىڭ ءبىر جەردە ءتۇسىپ قالسا، ايتپەسە ءبىر زاتىڭدى قالدىرىپ كەتسەڭ، سونى ەرتەڭىنە سول جەردەن تاباسىڭ. ادامدارى ادال. ادىلەتتىلىك بار، ەڭبەگىڭدى جەمەيدى، قاجەتىڭدى تاۋىپ بەرىپ، كومەكتەسكىسى كەلىپ تۇرادى.
بىردە كيم دەگەن كىسىنىڭ شارۋاشىلىعىندا جۇمىس ىستەدىك. سول كەزدە اياق كيىمىم جىرتىلعان ەدى، ەلگەزەك كيم باتىڭكە اكەلىپ بەردى. ول 46-شى ولشەمدى اياق كيىمدى بارلىق ساۋدا نۇكتەلەرىن شارلاپ ءجۇرىپ، ءۇش كۇندە ازەر تاۋىپتى. مۇنى ءوزى ماعان كۇلە وتىرىپ ايتىپ بەردى.
جالپى، زەردەسى جاقسى ادام كارىس ءتىلىن بىر-ەكى جىلدا ەركىن مەڭگەرىپ الۋىنا بولادى. 100 پايىز مەڭگەرىپ كەتپەگەنىممەن دە مەن ءقازىر ول جاققا بارا قالسام كەز كەلگەن جەرگىلىكتى تۇرعىنمەن ءتىل تابىسىپ كەتە الامىن»، – دەيدى رىسبەك باۋىرىمىز.
جاسى 70-تەن اسقان ادامدار دا جۇمىس ىستەيدى
وڭتۇستىك كورەيادا زەينەتاقى دەگەن بولمايدى ەكەن. ياعني تۇرعىنداردىڭ باسىم بولىگى ەڭبەككە جاراماي قالعانشا جۇمىس ىستەيدى. «پەنسياعا» تەك مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەر، لاۋازىمدى، جاۋاپتى قىزمەت ىستەگەندەر شىعاتىن كورىنەدى. ال باسقالارى قارتايىپ، شاماسى جەتپەي قالعانشا جۇمىس ىستەيتىن كورىنەدى.
«ءبىزدىڭ بريگادادا جاسى 70-تەن اسقان قاريالار دا بولدى، – دەيدى رىسبەك بۇل جونىندە. – ادامدارىنىڭ وتباسىندا بىر-ەكى بالادان ارتىق تۋمايتىنىن بىلدىك. بالالار جاسى جەتىپ، ءوز الدىنا وتاۋ تىككەسىن بولەك تۇرادى ەكەن، جالپى، كوبى وزبەكتىڭ ماحاللاسىنداعى سيياقتى ۇرىم-بۇتاقتارىمەن ءبىر توڭىرەكتە تۇرادى. بالالار اتا-اناسىنا مۇمكىندىگىنشە قاراسادى. دەگەنمەن قارتايدىم دەپ قاراپ وتىرعان ادام كورمەيسىڭ، ءبارى دە جۇمىس ىستەيدى، وزدەرىن وزدەرى اسىرايدى. كارىستەر وتباسىن جاسى 30-دان اسقاسىن بارىپ قۇراتىنىن دا ەستىپ-بىلدىك.
جۇمىسشىلاردىڭ ىشىندە وزىمىزبەن قاتار، ءتىپتى جاسى كىشى دەپ جۇرگەن ادامداردىڭ كوبىنىڭ جاسى 50ء-دى ەڭسەرىپ، 60-تى القىمداعانىن ەستىپ تاڭقالعان كەزدەرىمىز كوپ. ءتىپتى بىزدەگى ءبىر كارىستى ءارى كەتسە 45 – 50ء-دىڭ شاماسىندا دەپ ويلاپ جۇرگەن ەدىك، سويتسەك، ول 75 جاستا ەكەن.
قانداي قۇپيالارى بارىن كىم بىلگەن، وڭتۇستىك كورەيانىڭ جەرگىلىكتى تۇرعىندارى جاستىعىن ۇزاق ۋاقىتقا ساقتاي الاتىنىن اڭعاردىق. ءبىراق قارتايعاندا ءوڭىن تەز جوعالتىپ، كادىمگى ۋماجدالعان قاعازعا ۇقساپ ۇسقىنسىزدانىپ كەتەدى ەكەن. ءبىز ول جاقتا قۇرىلىس جۇمىستارىمەن اينالىستىق، اعاش ەكتىك، ەگىستىك جەرلەردە جەنشەن، كۇرىش، پياز، كارتوپ، تاعى باسقا ونىمدەر ەگۋمەن اينالىستىق. سوندا جۇمىسشىلار اراسىنان بۇكىرەيە قارتايعان تالاي اجەلەردى كوردىك».
حالىقتىڭ ساياساتپەن شارۋاسى جوق
رىسبەك باۋىرىمىزدىڭ ايتۋىنشا، وڭتۇستىك كورەيادا حالىقتىڭ كوپشىلىك ءبولىگىندە ءوزىنىڭ مەنشىكتى جەرى بار. ولار وعان ءتۇرلى داقىلدار ەگەدى. جەرلەرىنەن جىلىنا ەكى مارتە ءونىم الادى. ءونىمدى قايدا وتكىزەمىن، ءقايتىپ وتكىزەمىن دەپ باس قاتىرمايدى، ونى مەملەكەت مىندەتتى تۇردە ساتىپ الادى.
شارۋالار ەگىنىم دالادا قالادى دەپ ۋايىمدامايدى، ونى ەگەتىن، جينايتىن جۇمىس كۇشى جەتىپ-ارتىلادى. ياعني بۇل ەلگە ءتىپتى سوناۋ افريكادان دا ەڭبەك ميگرانتتارى قاپتاپ بارىپ، ءناپاقاسىن تاۋىپ كەتىپ جاتادى ەكەن.
وڭتۇستىك كورەيادا شاعىن جانە ورتا بيزنەسپەن اينالىساتىندارعا ەڭ الدىمەن ءوز ەلىنىڭ جۇمىسشىلارىن جۇمىسپەن قامتۋ مىندەتتەلىنگەن، شەتەلدىك جۇمىس كۇشى ەكىنشى ورىندا جۇرەدى.
«بۇل ەلدە قىز بالاسىن قاتتى قۇرمەتتەيدى ەكەن، – دەيدى رىسبەك. – ال ولار ۇلكەندەردى قاتتى سىيلايدى، كوشەدە اشىق-شاشىق، بەيادەپ جۇرگەندەرىن كورمەدىك. قىز تۇرمىس قۇرار بولسا، تاڭداعان جىگىتىن اكەسىنە كورسەتەدى، اكەسى رۇقسات بەرمەسە، ونىمەن تۇرمىس قۇرمايدى ەكەن.
وڭتۇستىك كورەيادا كيىم دە اسا قىمبات ەمەس. دەگەنمەن ايەلدەردىڭ كيىمدەرى ەرلەردىكىنەن الدەقايدا قىمبات بولىپ كەلەدى ەكەن. ال اتا-انالارى قىزى تۇرمىسقا شىققاندا وعان تۇرمىستىق قاجەتتىلىكتەردىڭ ءبارىن تۇگەلدەپ بەرەدى. سونداي-اق كارىستەر ۇلى ۇيلەنسە، وعان مىندەتتى تۇردە ءۇي اپەرەدى دەپ ەستىدىك.
دەگەنمەن بۇل ەلدە ءۇي باعاسى قىمبات ەكەن. سوندىقتان كوپ ادامداردىڭ قوناقۇيلەردى جالعا الىپ تۇراتىنىن ەستىدىك. ياعني قوناقۇيگە جالعا اقشا تولەپ تۇراتىندار كوپ ەكەن. ءوز باسىم ءمىنىپ جۇرگەن كولىگىن ءۇي ەتىپ العانداردى دا كوردىم.
تاعى ءبىر بايقاعانىمىز، وڭتۇستىك كورەيادا ەركەكپەن بىردەي قانشا تەر توگىپ، اۋىر جۇمىس ىستەپ جۇرسە دە ايەلدەرگە تولەنەتىن اقى ەركەكتەردىڭ جال اقىسىنان 30 پايىز تومەن جۇرەدى. ال بۇعان ەشكىم دە قارسىلىق ءبىلدىرىپ، شۋ شىعارىپ جاتقان جوق.
جۇرتشىلىقتىڭ «جامان وكىمەت جاعدايىمدى جاسامادى» دەپ جۇرگەنىن دە كورمەدىك. قاراپايىم حالىقتىڭ باسىم بولىگى تىرشىلىگىنە ريزا، تۇرمىس تارشىلىعىن كورىپ جىلاپ جۇرگەندەردى دە كورمەدىك. مەن ول ەلدىڭ بىرنەشە قالاسىندا جۇمىس ىستەدىم، سوندا الاقان جايىپ قايىر سۇراپ جۇرگەن ادامداردى كورمەدىم. وندايلاردى ءبىر مارتە سەۋلدە عانا ۇشىراستىردىم. وندا دا الدارىنا جازۋ جازىلعان قوراپ قويىپ وتىرعان ادامداردى، جۇرتتىڭ وعان تيىن-تەبەن تاستاپ جاتقانىن كورگەن سوڭ بۇلار كىمدەر دەپ سۇراعانمىن. سويتسەم، ولار ۇي-كۇيى، تۇرعىلىقتى جەرى جوق ادامدار («بومجدار») ەكەن. كيىمىنە، ءجۇرىس-تۇرىسىنا قاراپ ولاردى «بومج» دەپ ويلامايسىڭ. كىر-قوجالاق بولىپ، بەت-اۋزى كولكىلدەپ جۇرگەن جوق.
وڭتۇستىك كورەيادا مەملەكەتتىك بيلىككە شەكتەن شىقسا عانا قارسىلىق كورسەتەتىنىن ەستىدىك. ياعني ولاردا مەملەكەتتىك قىزمەتتەگىلەر حالىققا ادال قىزمەت ەتەدى ەكەن. قاراپايىم حالىققا شەكەسىنەن قاراۋ دەگەن ولاردا جوق، كىمنىڭ باي، كىمنىڭ كەدەي ەكەنى جاي كوزگە بايقالا بەرمەيدى. حالقى سىپايى، قاراپايىم. زاڭ الدىندا ءبارى بىردەي، جەڭ ۇشىنان جالعاسىپ، سىبايلاس جەمقورلىققا باراتىندار سيرەك كەزدەسەدى ەكەن. ال وندايلار شىعىپ جاتسا، كارىستەر تاڭقالىپ، توبە شاشتارى تىك تۇرادى.
مىسالى، ءبىز سەۋلدە جۇرگەندە وندا جۇزدەگەن مىڭ ادام قاتىسقان بەيبىت شەرۋ بولدى. وعان ەلدىڭ ايەل پرەزيدەنتىنىڭ قۇربىسىنىڭ ونى الداپ سىبايلاس جەمقورلىق قىلمىس جاساعانى سەبەپ بولىپتى. وسىنى بىلگەندە جۇرت قاتتى شيرىقتى. ءبىراق كۇندەلىكتى جۇمىسىن ەشكىم دە تاستاپ كەتكەن جوق. شەرۋگە نەگىزىنەن ورتا تاپ وكىلدەرى شىقتى دەپ ەستىدىك. مىسالى، ءبىزدى جۇمىسپەن قامتاماسىز ەتىپ جۇرگەن باستىعىمىز كيم سول شەرۋگە بارىپ قاتىسىپ كەلدى. قىسقاسى، ەل پرەزيدەنتى سونداي كەمشىلىك جىبەرىپ العانى ءۇشىن حالقىنان كەشىرىم سۇرادى، قىزمەتىنەن كەتتى».
كوشەسىنەن قوقىس كورمەيسىڭ
ايتۋىنشا، رەكەڭە وڭتۇستىك كورەيانىڭ كليماتى دا جايلى اسەر ەتىپتى. مۇحيت، تەڭىزدەر ورتاسىندا جاتقاندىقتان ول ەلدە شاڭ-توزاڭ جوق ەسەپتى ەكەن. اياق كيىمىڭە توزاڭ تۇرمايدى دەيدى.
«كوشەلەرىنەن قوقىس كونتەينەرىن كورمەيسىڭ، – دەيدى ول كىسى. – قالاي، قاي كەزدە اكەتەتىنىن قايدام، تۇرعىلىقتى جەرىڭنەن شىققان قوقىستى جول جيەگىنە قويساڭ بولدى، الىپ كەتەدى. قوقىستى سۇرىپتاپ جيناپ الادى ەكەن. ياعني «باكلاجكانى» ءبىر بولەك، قاعازدى ءبىر بولەك، شىنىن، تەمىردى، ازىق قالدىعىن ءبىر بولەك دەگەن سياقتى، ءارقايسىسىن جينايتىن ارنايى قىزمەت ورىندارى بار. ءبىر قىزىعى، ۇيدەن شىققان «پوموي» ءۇشىن دە اقى تولەپ كەتەتىندەرىن بىلدىك.
بۇرىن زاڭسىز بارعاسىن جاعدايىمىز قالاي بولار ەكەن دەپ ۋايىمداعان ەدىك. سويتسەك، پوليسەيلەرى زاڭ بۇزباساڭ، بۇزىقتىق جاساماساڭ، تيىسپەيدى ەكەن.
ءبىراز ۋاقىت باستىقتىڭ ماشيناسىن ايداعانمىن. پوليسەيلەرى ۇلكەن جولداردا توقتاتىپ، «ءىشىپ الماعانىڭدى» تەكسەرگەنى بولماسا، باسقاداي قۇجات تەكسەرىپ، قايدان كەلدىڭ، كىمسىڭ دەپ مازاڭدى المايدى. جۇرگىزۋشىلەرى وتە ءتىرتىپتى، 9 ايدىڭ ىشىندە ءبىر مارتە عانا ءبىر كولىكتىڭ ەكىنشىسىنىڭ بوياۋىن سىدىرىپ كەتكەنىن كوردىم. جول-كولىك وقيعاسىن جاساعان كولىك يەلەرىن كىنالى-كىناسىز دەپ بولسە، بولەتىن شىعار، ءبىراق ەكەۋىنە دە قوماقتى ايىپپۇل سالادى ەكەن».
سۇيەگىن ورتەپ، كۇلىن ساقتايدى
وڭتۇستىك كورەيادا مارقۇمداردىڭ سۇيەگىن ورتەپ، كۇلىن اۋلەتتىك قورىمعا ورنالاستىرادى ەكەن.
«ولار ولگەن ادامنىڭ سۇيەگىن ورتەپ، كۇلىن قۇتىعا سالىپ، اۋلەت قورىمىندا ساقتايدى ەكەن، – دەيدى رىسبەك بۇل جايلى. – ول ەلدە تاۋ اتاۋلىنىڭ ءبارىن جاسىل جەلەك كومكەرىپ تۇرادى. ال مازاراتتارى نەگىزىنەن سونداي تاۋ باسىندا بولاتىنىن بىلدىك.
ءبىر مارتە تاۋدان ءشوپ جيناۋعا بارعانبىز. سوندا ءبىر اسەم ەتىپ سالىنعان عيمارات جانىنا بارىپ ابدەن سۋرەتكە تۇستىك. سوندا ءبىزدى جۇمىسقا جالداعان كارىس ونشا جاقتىرىڭقىراماي بىردەڭەلەردى ايتقان، سويتسەك، بۇل جەردە سۋرەتكە تۇسۋگە بولمايدى دەگەن ەكەن عوي. كەيىن ونىڭ ىشىنە كىرگىزىپ كورسەتتى، ءبارىن ايتىپ ءتۇسىندىردى.
ءبىزدىڭ وزىمىزشە سۋرەتكە تۇسكەن جەرىمىز مازارات ەكەن. ءبىر اۋلەت جەر ساتىپ الىپ، سول ءۇشىن جىلىنا جال اقىسىن تولەپ تۇراتىنىن ەستىدىك. الگى عيمارات ىشىندە تاقتايلاپ ورنالاستىرىلعان شكافتىڭ سۋىرماسى سياقتى قۇتىلار تۇر، بارىندە جازۋ بار. الگى جازۋلار ادام اتتارى، ال قۇتى ىشىندە مارقۇم بولعانداردىڭ ورتەلگەن سۇيەگىنەن قالعان كۇل تۇرادى ەكەن. وسىنداي مازارلار نەعۇرلىم بيىكتە تۇرسا، اۋلەتتىڭ دارەجەسىن سوعۇرلىم بيىك كورسەتەتىنى تۋرالى ەستىدىك.
جالپى، وڭتۇستىك كورەيادان كورگەنىم، كوڭىلگە تۇيگەنىم كوپ. مۇمكىن كەي نارسەلەردى اسىرەلەپ، تىم ماقتاپ تا جىبەرگەن بولارمىن، ول جاعىن بىلمەدىم. جالپى، ول ەل ماعان ۇنادى».
...قىسقاسى، رىسبەك بىزگە ءوزى بارىپ قايتقان وڭتۇستىك كورەيا ەلى تۋرالى وتە قىزىقتى اڭگىمەلەر ايتىپ بەردى. «جاقسىدان – ۇيرەن، جاماننان – جيرەن» دەمەكشى، وسىنىڭ ىشىندەگى جاقسى جاقتارىنان ۇيرەنىپ جاتساق، ونىڭ كىم ءۇشىن بولسا دا پايداسى از بولمايتىن شىعار دەپ ويلايمىز.
ت. تۇران.
پىكىر قالدىرۋ