قازىرگى قىس ماۋسىمى – اڭشىلارعا قولايلى مەزگىل. دەگەنمەن ءار جانۋاردىڭ ءوز سۇراۋى، ىزدەۋى بار ەكەنىن ۇمىتپاۋ كەرەك دەپ جازادى zamana.kz. 

مىنا ءبىر وقيعانى ءبىر اڭشى اعام ايتىپ بەرگەن ەدى، وقىرماندارمەن بولىسكىم كەلدى.

«سول كۇنگى ساپارىم وتە ءساتتى باستال­عان ەدى، – دەپ باستادى ءسوزىن اعام. – تاڭەرتەڭ-اق قاسقىردىڭ اپانىن وڭاي تاۋىپ الدىم. ەكى بولتىرىگىن ويناتىپ جۇرگەن قاس­قىرعا بىردەن كوزىم ءتۇستى. كوپ ويلانباستان ونى اتىپ سالدىم. ال بولتىرىكتەرىن ءيتىم جايراتىپ تاستادى.

ۇيگە كەلگەسىن ايەلىمە ەش قينالماي العان ولجامدى ايتىپ، ماقتانىپ وتىرعانمىن. ءبىر كەزدە الىستان قاسقىردىڭ ۇلىعان داۋىسى ەستىلدى. وعان اسا ءمان بەرمەگەنمىن.

ەرتەڭىنە دالادان قاتتى شىققان داۋىس ەستىدىم. سىرت­قا جۇگىرە شىققانمىن. سويتسەم ءدال ەسىكتىڭ الدىندا ۇلكەن قاسقىر تۇر. ونىڭ جانىندا كىشكەنتاي قىزىم الاڭسىز ويناپ ءجۇر. زارەم قالمادى. ءيتىمدى ايتاقتاسام، ول قانشا ۇمتىلسا دا بايلاۋلى شىنجىرىنان بوساي المادى. نە ىستەرىمدى بىلمەي قاتتى ساستىم.

ومىرىمدە ءبىرىنشى رەت قاسقىرمەن بەتپە-بەت تۇرمىن. ونىڭ كوزدەرى قىپ-قىزىل ەكەن. ماعان قادالا قاراپ تۇر. كەشەگى اتىپ تاستاعان قاسقىردىڭ ارلانى ەكەن-اۋ دەپ ويلادىم ىشتەي. ەندى ءتىپتى قورىقتىم، ءتىپتى  ءۇنىم شىقپاي قالدى. قىزىمدى جارىپ تاستايدى-اۋ دەپ ۇرەيىم ۇشىپ بارادى، كوزىمنەن جاس شىعىپ كەتتى. بار كۇشىمدى جيىپ: «بالاما تيىسپە، ودان دا مەنى ءولتىر!»  – دەدىم. ءۇنىم سىبىرلاعانداي بولىپ ازەر شىقتى. قىزىمنىڭ بولسا ويىندا ءتىپتى دە ءقاۋىپ جوق، مەنى كورە سالا جانىما كەلدى.

قاسقىر ارتىنان ۇمتىلا ما دەپ ەدىم، جوق، ول ماعان ءبىرتۇرلى كىنالاعانداي قارادى دا، جالت بۇرىلىپ، جونىمەن كەتە باردى.

قىسقاسى، الگى ارلان ماعان دا، قىزىما دا ەش زيانىن تيگىزبەي كەتتى. دەنەمنىڭ ءدىرىلىن باسا الماي، جەرگە وتىرا كەتتىم.

نەگىزى قاسقىر مەنەن كەك الدى-اۋ دەپ ويلايمىن. قاتتى قورقىتتى. قاتتى ويلاندىردى. ول ءوزىنىڭ مەيىرىمى ادامدىكىنەن ارتىق ەكەنىن كورسەتتى. قىزىمدى تالاپ ءولتىرىپ كەتسە نە ىستەر ەدىم؟ وسىنى ويلاۋدىڭ ءوزى قورقىنىشتى.

وسى وقيعا مەنىڭ ەسىمنەن كەتپەيدى. سودان بەرى اڭعا شىققاندا قاسقىر اتاۋلىعا تيمەيتىن بولدىم».

اعامنىڭ بۇل اڭگىمەسى ماعان قاتتى اسەر ەتتى. «تورعاي ەكەش تورعاي دا بالاپانىن قورعايدى» دەمەي مە، ادام دا، جان-جانۋار دا ءوز ۇرپاعىن قورعايدى عوي. ءبىراق قازىرگى كەزدە كەي ادامداردىڭ بالاسىن قورعاماي، كىم-كورىنگەنگە جاۋتەڭدەتىپ تاستاپ كەتىپ جاتقانى وتىرىك ەمەس. سونداي ادامدارعا اعامنىڭ مىنا اڭگىمەسى وي سالسا ەكەن دەيمىن.

ر. ءومىرجان قىزى