مايداننان كەيىنگى 3 جىل: ۋكراينا ەكونوميكاسى جاقساردى ما؟

/uploads/thumbnail/20170709221737034_small.jpg

 2014 جىلدىڭ 27 اقپانىندا ۋكراينادا  ۋاقىتشا ۇكىمەت بيلىك باسىنا كەلگەن بولاتىن. جاڭا باسشىلار بەرگەن كوپتەگەن ۋادەلەر مەن سوزدەرگە قاراماستان، بۇگىنگى كۇنى ۋكراينا ازاماتتارىنىڭ ءحال-احۋالى جاقسارا قويعان جوق دەپ جازادى qamshy.kz   vesti.ru-عا سىلتەمە كەلتىرە وتىرىپ.

ازاماتتار ءحال-احۋالىنان بۇرىن، ۋكراينادا ءالى ەكونوميكا ءبىر قالىپقا كەلمەگەنىن اتاپ وتكەن ءجون. جاڭا قابىلدانعان رەفورمالار،  2015 جىلى  $17 ملرد  كومەككە بەرىلگەن قاراجات – ۋكراينانىڭ ەكونميكاسىن قالىپقا كەلتىرە المادى. كەرىسىنشە، كييەۆ ەندىگى رەتتە قارىزعا بەلشەسىنەن باتىپ، بولىنگەن قاراجات ەكونوميكالىق پروبلەمالارعا كەتىپ جاتىر.

ەكونوميكاسى 2%-عانا كوتەرىلگەن ۋكراينا ءۇشىن بۇل وتە از. ارينە شەكسىز تومەن قۇلدىراۋعا قاراعاندا مۇنداي كورسەتكىش تە جامان ەمەس. 2013 جىلعى مەملەكەتتىڭ جالپى ىشكى ءونىمى $183،3 ملرد تەڭگەنى قۇراعان، ازىرگە وسى كورسەتكىشكە قايتا جەتۋ ەل ەكونوميكاسى ءۇشىن مۇمكىن بولماي وتىر.  
 

دەموگرافيا مەن كەدەيلىك

مايدان ۋاقىتى ارالىعىندا ۋكراينا ناقتى قانشا ادامنان ايىرىلىعانى بەلگىسىز. الايدا بۇل سان ميلليوننان اساتىنى بەسەنەدەن بەلىگىلى.

قىرىم، سيەۆاستوپول مەن دنر، ءلنر-دىڭ تۇرعىندار سانىن ەسەپتەگەندە، بارلىعى 6 ملن ادام قازا تاپقان. سونىمەن بىرگە، سوڭعى مالىمەتتەر بويىنشا، ۋكراينادان ەۋروپا ەلدەرىنە سوڭعى ءۇش جىلدا 1 ميلليونعا جۋىق ادام كوشىپ كەتكەن. ەندى وسىعان ءولىم دەڭگەيىنىڭ سوڭعى ۋاقىتتاردا كوبەيگەنىن ەسكەرسەك، دەموگرافيالىق پروبلەمانىڭ اۋىر جاعدايدا ەكەنىن ءتۇسىنۋ قيىن ەمەس.

2013 جىلى قازا تاپقان ادامدار سانى جاڭا تۋعاندار سانىنان  158،7 مىڭعا ارتىق بولدى. 2015 جىلى بۇل كورسەتكىش 183 مىڭعا جەتكەن. جالپى ىشكى ءونىم 2013 جىلى ادام باسىنا شاققاندا $3،969 مىڭدى قۇرادى، ال 2016 جىلى  $2،052 مىڭعا تومەندەگەن.

كىرىس مولشەرى ازايىپ، ۇكىمەت ورىندارى بۇعان شاراسىز بولىپ وتىر. ۋكراينا ۇلتتىق اكادەميا عىلىمى دەموگرافيا مەن الەۋمەتتىك زەرتتەۋ ينستيتۋتىنىڭ دەرەكتەرى بويىنشا، ۋكراينا حالىنىڭ بۇگىندە 60% كەدەيلىكتە ءومىر ءسۇرىپ جاتىر. ال مەملەكەتتىك قارىز ولشەمى  $70 ملردقا جەتتى.
 

ءوندىرىس پەن ەكسپورت

مەملەكەتتىڭ ماكروەكونوميكالىق ستاتيستيكاسى ەل قۇرامىندا قىرىم، دنر، لنر  بولماعان سوڭ، جاعدايى ناشارلاپ كەتكەن. 2014 جىلدان باستاپ كوپتەگەن ءوندىرىس ورىندارىنىڭ جابىلۋى، بۇگىنگى كۇنى مەمەلەكەتتىڭ وندىرىستىك جاعدايىن قيىنداتتى.  ءوندىرىس 2014 جىلى 10،7%، كەلەسى جىلى 13،4%-عا تومەندەدى.  2016 جىلعى 2،4% -دىق كوتەرىلىم جاعدايدى وزگەرتە العان جوق. ۋكراينا ءوندىرىس نارىعى بۇرىندارى رەسەيگە باعىتتالعان بولاتىن. ال ءقازىر رەسەي نارىعى جوق، ال ەۋرو وداققا ونىڭ تاۋارى قاجەتسىز. سوندىقتان ىشكى نارىق سۇرانىستى قاناعاتتاندىرا الماي وتىر.  

سونىمەن قاتار ەكونوميكالىق جانە ساياسي جاعدايدى ەسكەرەك، شەتەلدىك  ينۆەستيسيا قۇيۋ ماسەلەسى جۇزەگە اسپاي وتىر. ونىڭ سەبەبى دە جوق ەمەس. "ينۆەستورلار ۋكراينادان قورقاقتايدى". ىلەمدىك ەكونوميكالىق فورۋمدا ينۆەستورلارعا قىزىعۋشىلىق تۋدىراتىن ەلدەردىڭ اراسىندا ۋكراينا 85-ورىندى العان.


ەكسپورتتىڭ جالپى كولەمى  2013-2016 جىلدار ارالىعىندا $32،7 ملرد بولىپ 57%-عا تومەندەگەن.

شيكىزات مينەرال رەسۋرستارى مۇلدەم ەكسپورتتالمايدى. ونىڭ سەبەبى، مەملەكەت ىشىندە بۇل رەسۋرستاردىڭ جەتكىلىكسىزدىگى. ەكسپورت كولەمى $7،5 ملردتان $1،7 ملردقا دەيىن  4 ەسە قىسقاردى. 

كەڭەس وداعى ىدىراعان ۋاقىتتاعى ۋكراينا ەكونوميكاسىنىڭ ءبىرقالىپتى، بالانستى ساقتاپ تۇرعان مىقتى ەكونوميكا بولعانىن، ءتىپتى حالىقارالىق ساراپشىلاردىڭ وزدەرى ەل بولاشاعىنان، اتاپ ايتقاندا اۋىل-شارۋاشىلىعى، ەكسپورت، كاسىپورىن وندىرىسىندە ۇلكەن جەتىستىكتەر كۇتىەتىندىگىن ايتقانىن ەسكەرسەك، بۇگىنگى ۋكراينا جاعدايى ءتىپتى كوڭىلگە قاياۋ تۇسىرەدى.

 

اۋدارعان: نازەركە مۇسا

پىكىر قالدىرۋ

قاتىستى ماقالالار