ول مەنسىز، جوووق… مەن ونسىز ءومىر سۇرە المايتىن حالگە جەتتىم. تىم ايانىشتى. ءبىراق، ۇيرەنشىكتى جاعداي بولىپ كەتكەندەي. كۇندەلىكتى جۇتىپ جۇرگەن اۋام دا، تاماعىم دا سول، ءتىپتى بىرگە اجىراماي ۇيىقتايتىن بولىپ كەتتىك. ءبىر كۇن ونىڭ ەسىگىنەن قاقپاي قالسام، جان-دۇنيەسىنە بويلاماي وزىمە ءبىراز بولسىن بوستاندىق سىيلاۋعا تىرىسايىن دەسەم دە، جۇرەك قۇرعىر ىزدەپ تۇرادى. مەن وعان بايلاۋلى بولىپ قالعان سىندىمىن ءھام كەز-كەلگەن جەردەن تاماق ءتىمسىپ ىزدەپ جۇرگەن كىشكەنتاي كۇشىكتەيمىن. وسىنداي ءبىر تاۋەلدىلىككە ۇرىنىپ جاتقانىما قاراماي، ءوزىم عانا ەمەس قاسىمداعى جانداردىڭ دا وسى حالگە دۋشار بولۋىنا سەبەپ بولىپ جۇرگەندەيمىن. ال، ەندى وسى دوسىمنىڭ بەرىپ جاتقان پايداسىنان قاراعاندا زيانى ارتىپ بارا جاتقانداي. الايدا، ونى كوزى شەل بولىپ بارا جاتقان تاۋەلدى ۇرپاق الىدە بولسىن اڭعارا الماي ءجۇر. اڭقاۋلىعىمىزدىڭ ارقاسىندا ۇلتتىق تاربيەمىزدىڭ، بار ۋاقىتىمىزدىڭ ، قۇندىلىقتارىمىزدىڭ ءبىر تارماعىن وسىعان اكەلىپ بايلاپ تاستاعاندايمىز. ءقازىر، سول كۇرمەۋدى شەشە الماي اۋىرە-سارساڭعا ءتۇسىپ جاتىرمىز. مەن عانا ەمەس سىزدە ءوزىڭىزدى ونىڭ كىشكەنتاي بولشەگى رەتىندە سەزىنۋگە ءماجبۇر بولىپ ءجۇرسىز. سەبەبى، ورتاق دوسىمىزدىڭ كۇندەلىكتى جاعدايىمەن حاباردار بولىپ، تىنىس-تىرشىلىگىمەن تانىسىپ وتىرۋ داعدىعا اينالدى. ادامنان جاقىن بولىپ كەتكەن قانداي دوس بۇل دەپ ويلاپ وتىرعان بولارسىز؟
ول –عالامتور. ونىڭ تەرەزەسىنەن مەن تەك شەكتەۋلى دۇنيەلەردى عانا كورىپ داعدىلاندىم. بۇل تەك مەنىڭ باسىمان ءوتىپ جاتقان جاعداي ەمەس، ول جالپى عاسىر ىندەتى بولىپ كەتكەندىكتەن بار پەندەنىڭ موينىنا تۇسكەن قىل ارقان. عالامتوردى موينىمىزعا تور ەتىپ سالعان ادامداردىڭ ەش كىناسى جوق ، سوعان ەرىكسىز كەلىسىپ جۇرگەن پەندەنىڭ ۇلكەن قاتەلىك جاساعانى انىق. ارينە، ەش پايداسى جوق دۇنيە دەپ ۇزىلدى-كەسىلدى ايتۋعا دا بولماس. الايدا، ءبىزدىڭ قوعام وسى عالامتوردىڭ پايدالى جاعىنان گورى پايداسىز جاعىنا باسىمدىق بەردى. قاشاندا جاقسى ەمەس، جامان دۇنيەلەرگە قۇشتار بولىپ تۇراتىن ادەتىمىزگە سالىنىپ كەتتىك. ءار ادام ءوز يگىلىنە جارايتىنداي دۇنيەنى الىپ جاتسا، وندا عالامتور ارقىلى مىنا الەمنىڭ كوكجيەگىن كەڭەيتىپ، تىنىسىمىزدى تارىلتپاۋشى ەدىك. ءبىز كەرىسىنشە، كەرى قاراي كەتىپ بارامىز.
عالامتوردىڭ تابالدىرىعىن كوزىن تىرناپ اشقان سابيدەن باستاپ، قولىنا تاياعىن ۇستاعان كارى اتا-اجەلەرىمىزگە دەيىن اتاپ جاتىر. ەشقانداي شەكتەۋ جوق. ءوزىمىز قالاي كاسىبي تۇرعىدان ساۋاتتى جانە ءتيىمدى قولدانۋدى بىلمەي جاتساق تا، كوپپەن كورگەن ۇلى توي دەپ، ەل باستاعان كوشكە قاراي ىلەسۋگە اسىقپىز. باتىستىڭ بار قازىناسىن سارقۋعا قۇشتارلانىپ، عالامتوردىڭ ىشىندە وزگەنىڭ جات مادەنيەتىنە تامسانىپ، تاڭدانىپ ، ەلىكتەپ اتوي سالىپ ءجۇرمىز.
كۇندەلىكتى دەنساۋلىققا كەلىپ جاتقان زياننىڭ ۇشان-تەڭىز ەكەنىن جاقسى اڭعارا الاسىز با؟ سوندا دا، شەشىنگەن سۋدان تايىنباي، تاۋەكەلدىڭ جەل قايىعىنا ىلەسىپ الىپ، عالامتوردىڭ عالاماتىن بىلۋدەن ەش قاشقاقتامايمىز. كۇنى بويى سايىن دالادا سايران سالىپ ، اساۋ تايدى ۇيرەتىپ جۇرگەن ۇرپاقتى ەمەس، ۇيالى تەلەفوننىڭ قۇلاعىندا ويناپ جۇرگەن ۇرپاقتىڭ وسۋىنە ريزامىز.
عالامتورعا سىيلاپ جاتقان دەنساۋلىعىمنىڭ ءبىر بولشەگىن ەشكىمدە ماعان قايتارىپ بەرە الماسى انىق. كوز جانارىمنىڭ مايىن تاۋىسىپ جۇرگەن، ومىرتقامدى بۇكىرەيتىپ مايىستىرىپ جۇرگەن، بويىما سالماق قوسىپ، ويىما سەرگەكتىڭ بەرمەي جۇرگەن جاقسى دا بولسىن، جامان دا بولسىن دوس دەگەن اتاعى بار عالامتوردىڭ تۇبىندە ءوز دەنساۋلىعىمما ۇلكەن سوققى بولىپ تيەرىنە ەش كۇمانىم جوق.
قۇم ساعاتتا سىرعىپ جاتقان ۋاقىتتىڭ بەلىنەن باسىپ، ەركىمنەن تىس بولسا دا جارتىسىن وعان سىيلاۋعا ءماجبۇر ەتۋدە. ارينە، ول ماعان ۋاقىتىڭدى الامىن دەپ ايتقان جوق. ءوزىمنىڭ وسىعان ەش قارسىلىقسىز كونگەنىمە تاڭىم بار. كۇندەلىكتى ەكى-ۇش ساعاتىمنىڭ ەنشىسىنە جارماسىپ جۇرگەن عالامتوردى قۇردىمعا جىبەرگىم كەلىپ-اق تۇرادى.
ينتەرنەتتەن الىپ جاتقان ءبىلىمدى ەشقاشان ەسكىرمەس ادال دوسىمز كىتاپپەن تارازىعا قويا الماسپىز. كىتاپتان العان ءبىلىمنىڭ قۇنىن ەشقانداي وزگە ءبىر دۇنيە بىزگە بەرە المايدى. سەبەبى، كىتاپ ول ءۇشىن مەننەن ەشقانداي اقى تالاپ ەتپەيدى. بار بولعانى تالاپ پەن سابىردىڭ مىقتى بولۋى كەرەك. ال، كىتاپقا باس ۇرۋدان ات تونىن الا قاشاتىن ءبىز سياقتى ۇرپاقتىڭ عالامتوردان الىپ جاتقان شالا دا جالعان دۇنيەگە جاقىن بولىپ تۇراتىن جارتى بىلىمىنەن زيالى ۇرپاقتىڭ تاربيەلەنەتىنە ءوز باسىم كۇمان كەلتىرەمىن. ءبىز وسى جولدى دۇرىس كوردىك. ءوز ءبىلىم كوكجيەگىمىزدى عالامتوردىڭ تەرەزەسىنەن ارى اسىرماي-اق، وتىرىك –شىنى بەلگىسىز بولىپ تۇرسادا ، العان مالىمەتىمىزدى كۇندەلىكتى قاجەتىمىزگە جاراتا بەرەمىز. مەكتەپتەگى ءارىپتى جاڭا ۇيرەنىپ كەلە جاتقان بالادان باستاپ ، ىزدەنۋگە ەمەس، عالامتوردان وقىپ ۇيرەنۋگە قاراي باعىت سىلتەۋدەمىز. وسىلاي بەت تۇزەپ، ءبىلىمدى عالامتوردىڭ قۇپياسىنان ارتىق كورە المايمىز.
عالامتور جايلى ايتقاندا تەك جامان جاقتارىن كورەتىن سەبەبىم، قوعامدا جاعا ۇستاتاتىن جاعدايلاردىڭ بارلىعى دەرلىك وسى ارقىلى تاراپ، ءوز ۋىتىن شاشىپ جاتقان جوق پا؟
ادام دەنەسىن تۇرشىكتىرەر جاعداي ورىن السا، عالامتوردىڭ بەتىنەن تۇسپەي، جالپاق جۇرتقا جار سالادى. جاقىندا ورىن الىپ جاتقان قوعامدىق دەرت بولىپ كەتكەن «سينيي كيت» ويىنىنىڭ ءتۇپ-تامىرى وسى عالامتوردىڭ وزىنەن باستاۋ الدى ەمەس. ار جاعىندا ۇلكەن ءبىر ساياسات جاتپاسىنا كىم كەپىل؟ ءوزى از عانا حالقىمىزدىڭ قاتارىن، ادام ساناسىنا كىرىپ شىقپايتىن ىندەتپەن ۋلاپ، ازايتقىسى كەلەدى. امال قانشا، وسى ىندەتكە بوي ۇسىنىپ، بەرىلىپ كەتىپ جاتقان جاستارىمىزدىڭ دا قاتارى از ەمەس. كۇنى-بويى الەۋمەتتىك جەلىلەردە وتىراتىن ۇرپاقتىڭ جانى جارالانسا، كوڭىلىنە كىربىن تۇسسە بولدى بار جۇبانىشتى بەتى عانا جىلتىراپ تۇراتىن عالامتوردان ىزدەيتىنى تاڭ قالدىرادى. قايسار دا ءور، تاباندى دا جىگەرلى قازاقتىڭ ۇرپاعىنىڭ وسىنشالىقتى تومەن قاراي قۇلدىراپ كەتۋىنە كىم كىنالى ؟
ول ارينە، تۇساۋسىز كەتكەن عالامتوردىڭ بىزگە بەرىپ جاتقان تەڭدەسىز سىيى…
…عالامتور جانە مەن. مەن بار بولعانى ونىڭ اسىراپ العان بالاسى سياقتىمىن. جان-جاعىما جالتاقتاپ، قاي مەملەكەت كەرەمەت ءبىر دۇنيە ويلاپ شىعارىپ ، بىزگە بەرەدى ەكەن؟ قاي ەلدىڭ ءونىمىن پايدالانىپ، تاۋەلدى بولادى ەكەنبىز دەپ كۇتىپ ءجۇرمىز. اڭقاۋ قازاقتىڭ اڭعالدىعىنا سالىنىپ كەتتىك. نەلىكتەن ءوزىمىزدىڭ عالامتور جەلىمىزدى جاساپ، الپاۋىت مەملەكەتتەرمەن يىق تىرەسپەيمىز. وعان ءبىزدىڭ قاۋقارىمىز ابدەن جەتەدى. سول كەزدە عالامتور ءوز ۇرپاعىمىز ءۇشىن، حالقىمىز ءۇشىن پايدالى دا ءونىمدى دۇنيەگە اينالاتىن بولادى. سەبەبى، ءوزىمىز جاساعان دۇنيەنى پايدالى دا ءتيىمدى ەتۋ ءوز قولىمىزدا. بۇل بولاشاقتا كەزەك كۇتتىرمەس ماسەلە.
مەن جانە عالامتور. العاشقى پاراعى اشىلعاندا ەلەۋسىز جانە پايدالى دا كەرەمەت ءبىر دۇنيە كورىنەتىن عالامتوردىڭ ىشىنە جاسىرىپ جاتقان وتكىر ءجۇزى وسىنشالىقتى مىقتى بولادى دەپ كىم ويلاعان؟ مەن ونى وزىممەن قاتار قويىپ، كۇندەلىكتى جۇتىپ جۇرگەن اۋامنىڭ سول ەكەنىن مويىندايدى دەپ كىم ويلاعان؟
قازىرگى قازاقتىڭ جۇبانىشى مەن قۋانىشى ، ايىرىلماس دوسى، بار عۇمىرىنىڭ جازىلىپ جاتقان جارتى پاراعى عالامتوردى ءومىر باقي وزىمىزگە تور قىلىپ المايىق…
تىلەگەن كوگەرشىن
پىكىر قالدىرۋ