باسقا ەلدەردى قايدام، ايتەۋىر بىزدە 1 ءساۋىر كۇنى دوس-جاراندارىن، ءىنى-قارىنداستارىن،  سىڭلىلەرىن، ارىپتەستەرىن، كورشى-كولەمدى، ءازىلى جاراسقان اتاسىن ازىل-قالجىڭمەن ءبىر تۇيرەپ الىپ، كۇلكىگە قارق بولۋدى بىرەۋلەر ءداستۇر دەپ، ەندى ءبىرى مىندەت دەپ سانايدى.

ءبىزدىڭ ءجۇمىستا دا ءداپ سول كۇن قاربالاستان باستالدى. بالەنىڭ ءبارى تاڭعى توعىزدان تىرناقتاي مينۋت وتكەن شامادا حاتشى بويجەتكەننىڭ تەلەفونوگراممانى الۋىنان بولدى.  وندا نە جازىلعانىن تاپتىشتەپ جاتپاي-اق،   قىسقاشا ايتساق، استاناداعى باس كەڭسەدە فيليال باسشىلارىنىڭ جيىنى وتەتىنى، ءبىرىنىڭ دە قالىس قالماي  دەرەۋ جەتۋى جانە كەلەتىندەرىن  راستاعان حات-حابارلامانى مىندەتتى تۇردە جىبەرۋ كەرەكتىگى جازىلعان. استىنا قويعان قولى دا بار ەكەن: باس دەرەكتىردىڭ باتتيعان ورىنباسارى....

ونىڭ ءبارى، اپايىم ايتپاقشى،  نيشاۋا بولار ەدى،  ەگەر سول جيىننىڭ وتەتىن كۇنى مەن ۋاقىتى بولماسا.

ادەتتە، سونداي شارالار تۋرالى الدىن الا حابارلانىپ، ەكى- ءۇش كۇن  بۇرىن باسشىلارىمىز  سومكەلەرىن جيىستىرىپ، ساقال قىرعىش، بىر-ەكى قوسىمشا گالستۋك، قىرتىسى سىنباعان كاستوم-شالبارلارىن سالۋعا ۋاقىتتارى بولاتىن. ال ءقازىر... تۇپ-تۋرا تۇسكى ساعات ەكىدە... ونىڭ ءبارى دە نيشاۋا عوي، ەگەر ۇشاققا بيلەت دايىن بولا قالسا. ۇلكەن  كەڭسەدەن ايتىلدى، ءبىتتى، جەتۋ كەرەك، ۇشاققا بيلەتتىڭ بار-جوعى ەشكىمدى قىزىقتىرمايدى. ءجارايدى، ءبىزدى قويشى، قانشا ايتقانىمەن الماتى عوي، ءاربىر جارتى ساعات سايىن ۇشىپ جاتادى. ال، اناۋ اتىراۋ، اقتاۋ،  ورال سياقتى الىس قالالارداعى فيليالدار قايتەر ەكەن، ءا؟ ونى ويلايتىن استانا بار ما؟ ايتىلدى، ءبىتتى، جەتۋ كەرەك، قاناتىڭدى جالعاپ الاسىڭ با، زىمىرانمەن جەتەسىڭ بە، جەرسەرىكتى پايدالاناسىڭ با،  الدە قوياندى ەرتەپ مىنەسىڭ بە، ول ءوز شارۋاڭ.

الماتىدا ورنالاسقان  ءتورت فيليالدىڭ باسشىلارى حاتشىلارىن جۇلىپ –جەپ، تەز ارادا جەتە قويۋ ءۇشىن ءۇشاقتىڭ بيلەتىنە تاپسىرىس بەرىپ قويدى. تەك... بيلەت قۇنى ءسال قىمباتتاۋ دەمەسەڭ.... قىمبات بولعاندا دا، قالتاڭدى قاقشىپ كەتەتىندەي قىمبات. مىنانداي قىمباتشىلىق زاماندا ول دا ءبىر بۇيىردەن تىستەلەپ... ءبىر باسشى وعان دا قاراماستان، جارتى ساعاتتىڭ ىشىندە ءبۋىنىپ-تۇيىنىپ، اۋەجايعا كەتتى.  بيلەتتى سول جەردەن  الا سالادى.  ال بىزدەگى سياقتى جارتى ساعات سايىن ۇشاق ۇشپايتىندار ءابىرجىپ، اجىمدەرى تەرەڭدەنە ءتۇسىپ،  احىلانىپ-ۋحىلەنىپ، جولعا جينالىپ، كەيبىرى جەرگىلىكتى اۋەجايعا دا جەتىپ ۇلگەرىپ، كەيبىرى جولدا كەلە جاتىر.

قىزىق بولعاندا ءبىر فيليالدىڭ باسشىسى الدەبىر شارۋامەن اۋىل-ايماقتى ارالايىن دەپ، تاڭ بوزىنان ساپارلاپ كەتىپتى. جولعا  شىعىپ كەتكەن جاندى كەرى قايتارۋ  ابەستىك بولار دەپ، حاتشى قىزدار ونىمەن تىلدەسە الماپتى.

تاعى ءبىر فيليال  باسشىسىنىڭ  كەشەگى قىزىقتى وتىرىستان كەيىن باسىنىڭ سىركەسى سۋ كوتەرمەي، ۇيىندە جاتىپ قالعان كورىنەدى.

كەيبىر باسشىلار ءوز جۇمىستارىنا باياعىدا-ا-ا-ا كىرىسىپ كەتكەن بايبىشەلەرىنە قوڭىراۋلاتىپ، وسىنداي شۇعىل شارالار ءۇشىن سومكەلەرىن نەگە الدىن الا قامدانبايتىندارى تۋرالى قاتاڭ تۇردەگى ەسكەرتۋ جاساپ، اقىرىپ-زەكىرىپ جاتتى.

وبشىم، قالعاندارى اينالدىرعان ەكى ساعاتتىڭ ىشىندە اپتىعىپ، قول استىنداعىلاردىڭ ءبىراز ارىقتاۋىنا ءھام اجىمدەرىنىڭ تەرەڭدەي تۇسۋىنە ايتارلىقتاي  ۇلەستەرىن قوسىپ، وزدەرىنىڭ دە، وزگەلەردىڭ دە جۇيكەلەرىن جۇقارتىپ، ويلارى  قالايدا ۇلكەن باسشىمەن بولاتىن جيىنعا جەتە قالۋ بولىپتى. ۇشاققا كىرۋ ءۇشىن تىركەۋدەن ءوتۋ، ۇشاقتىڭ ۇشۋى، ونىڭ قونۋى،  اۋەجايدان شىعۋىڭ بار، ول دا قىسىلتاياڭ كەزدە ءبىرشاما ۋاقىت الاتىنى انىق. سونى ويلاعان كەيبىر باسشىلار كۇيىپ-پىسىپ، ودان تاراعان جالىندارى  ماڭايىنداعى جۇرتتى ءبىر قۋىرىپ جاتتى. الگى حابارلامانى  «كەشىكتىرىپ» جىبەرگەن استانالىق قىزداردى سوگىپ-جامانداۋعا كىرىسكەندەرى دە اۋەجايعا جەتۋدىڭ قامىنا كىرىسىپ كەتكەن.

بۇرىندارى باسشىمەن بولاتىن جيىننىڭ تاقىرىبى، كىمنىڭ سويلەپ، كىمنىڭ تىڭدايتىنى، كىمنىڭ سۇراق قويىپ، كىمنىڭ باعا بەرەتىنى، كىمنىڭ ۇيىقتاپ، كىمنىڭ قالعىپ- باس شۇلعيتىنى  تاپتىشتەپ جازىلاتىن. بۇل جولى ونداي كەرەمەتتى كورسەتەتىن بىردە-بىر جول جازىلماعان.  ءبىراق، «ۇلكەن» ادامدى سىيلاپ ۇيرەنگەن جاندار عوي،   بيلەت قامىمەن  شاپقىلاپ جۇرگەندە سونداي ۇساق-تۇيەككە نازار اۋداراتىن  ادام بار دەيسىڭ بە؟

تەك،  الماتى فيليالىنداعى ءىس جۇرگىزۋشى  كەلىنشەك  قانا، تەلەفونوگراممانى ارلى-بەرلى اينالدىرىپ، مىناسى قىزىق ەكەن دەپ مۇرىن استىنان مىڭگىرلەگەنى بولماسا، جالپى، ەشكىمنىڭ، ەشقانداي ىڭعايسىز سۇراق قويۋعا مۇرشالارى بولمادى.

اسا پىسىقتارى، تاكسيمەن جەدەلدەتە جەتىپ، تىلدەرى سالاقتاپ،  اۋەجايدىڭ ىشىنە القىن-جۇلقىن كىرىپ، شارشاعاننان، اپتىققاننان، جۇيكەلەرى ارقان جىپتەي شيرىققاننان  كۇرەڭىتكەن جۇزدەرىندە ايعىزدانا اققان تەرلەرىن  سۇرتۋگە دە شامالارى كەلمەي، كاسساداعى  كۇلىمسىرەگەن قىزداردىڭ ۇسىنعان بيلەتتەرىن ىرجيعان ءتۇر-سيپات ءبىلدىرىپ، قالتىراعان قولدارىمەن ارەڭ الىپ، ءسويتىپ، تەز ارادا بيلەت ماسەلەسىن شەشىپ، اينالاسىنا الاقتاي  قاراپ، سالقىن سۋسىندار ساتاتىن جاققا سۇيرەتىلە جەتىپ، جارتى  قۇمىرا سۋ ءۇشىن اتان تۇيەنىڭ قۇنىن تولەپ، سونداي قىمباتقا تۇسكەن سۋدان سىلقىلداتا جۇتىپ، ۋف، ايتەۋىر، جان شاقىرىپ،  جاسىل دالىزدەن دە، سان ءتۇرلى تەكسەرىستەن ءوتىپ ۇلگەردى.

وزدەرى جايباسار بولماسا دا، كولىكتەرى مە، كولىك ايداۋشىلارى ما، جولداعى كەپتەلىستىڭ اپتىرلارى ما،  سول كەپتەلىستى اشىپ بولمايتىن قالا باسشىلىعى ما، ءدال سول كۇنى ءدال سوعان جولىققان ۇشاقتار ما، الدە ءبارى قوسىلىپ الىپ، ءدال سول ءۇشىن ءبىتىپ بولمايتىن جايباسارلىقتىڭ ەڭ ۇزدىك شەبەرلىگىن كورىپ، جۇيكەلەرى پىرس-پىرس جارىلعاندارى سونداي قالاۋلى، ءبىراق، كەرەك كەزدە،  جەردىڭ شەتىنە كوشىپ كەتەتىن اۋەجايعا سوڭعى كۇشتەرىن جيناپ، پىرلەرىنە سىيىنسا  دا جەتە الماي جاتقاندار دا بار.

باسشىلارىنىڭ وكتەم ۇندەرىنەن شات-شالەكەيلەرى شىعىپ كەتكەن ناسترايەنەلەرى دە جۋىق ارادا جونگە كەلە قويماعان  قىزمەتكەرلەر ارازداسقان كورشىدەن بەتەر بۇرتيىپ، اركىم ءار بۇرىشتا، الدارىنداعى كومپيۋتەرگە شۇقشيىپ قالعان.

تۇسكى ساعات بىرگە، ياعني، كوڭىلدى جادىراتار ابەدكە شىعار ۋاقىتقا تۇپ-تۋرا  ون بەس مينۋت قالعاندا، حاتشى قىزدىڭ قولىنا تاعى ءبىر تەلەفونوگرامما قوناقتاي قالعانى.

ءماتىنى مىنانداي: «ارىپتەستەر! جيىن وتپەيدى».

الگى پاراقتى ارلى-بەرلى اۋدارىستىرىپ، ونداعى جازىلعان قىسقا جولدار ميدىڭ قىرتىس-قاتپارلارىن ارالاپ ۇلگەرمەي جاتىپ، ەكىنشى جەدەلحات تا كوبەلەكتەي كولبەڭدەي ۇشىپ جەتتى:  «كۇلكى كۇنىمەن».

بۇل كەزدە  ۇلكەن باسشىنىڭ ايتقانىن ەكى ەتپەيتىن، ماڭايىنداعىلاردى شىجعىرىپ، كۇرەڭىتكەن جۇزدەرىمەن ەكى وكپەسىن الاقاندارىنا قىستىرا سالا، شاپقىلاي جونەلگەن پىسىق –شيراق بىردى-ەكىلى فيليال باسشىسى مىنگەن ۇشاق استانانىڭ اۋەجايىنا قونىپ تا ۇلگەرگەن ەدى.

باقىت بايتىبايەۆا