سوڭعى ۋاقىتتا قازاقستاننىڭ اقپاراتتىق قاۋىپسىزدىگىن كۇشەيتۋ ءۇشىن پرەزيدەنت نازاربايەۆ بىرنەشە ناقتى ساياسي شەشىم قابىلدادى. ولاي دەۋگە ءبىرقاتار وتە ماڭىزدى سەبەپتەر بار. ءبىرىنشىسى، ەلىمىزدە ءبىر جىل بۇرىن اقپارات جانە كوممۋنيكاسيالار مينيسترلىگى قايتا قۇرىلدى. ەكىنشىسى، پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازاربايەۆ ءساۋىر ايىندا ءوزىنىڭ «بولاشاققا باعدار: رۋحاني جاڭعىرۋ» اتتى ماقالاسىن جاريالاپ، وندا بىلاي دەدى: «2025 جىلعا قاراي ءىس قاعازدارىن، مەرزىمدى ءباسپاسوزدى، وقۋلىقتاردى، ءبارىن دە لاتىن الىپبيىمەن باسىپ شىعارا باستاۋعا ءتيىسپىز. ول كەزەڭ دە تاياپ قالدى، سوندىقتان ءبىز ۋاقىت ۇتتىرماي، بۇل جۇمىستى وسى باستان قولعا الۋىمىز كەرەك». لاتىن الىپبيىنە ءوتۋدىڭ تەك ءبىر عانا باستى ماقساتى بار دەپ ايتا الامىز. ول اقپاراتتىق قاۋىپسىزدىككە قول جەتكىزۋ. ول از دەسەنىز پرەزيدەنتتىڭ ماقالادا ايتقان مىنا پىكىرىنە نازار اۋدارىڭىز: «ءبىز جات يدەولوگيالاردىڭ اسەرى تۋرالى ايتقاندا، ولاردىڭ ارتىندا باسقا حالىقتاردىڭ بەلگىلى ءبىر قۇندىلىقتارى مەن مادەني سيمۆولدارى تۇرعانىن ەستە ۇستاۋىمىز كەرەك. تيىسىنشە، ولارعا ءوزىمىزدىڭ ۇلتتىق قۇندىلىقتارىمىز ارقىلى عانا توتەپ بەرە الامىز».

ۇشىنشىدەن، اقپارات جانە كوممۋنيكاسيالار مينيسترلىگى ب ا ق تۋرالى زاڭنامالارعا ەنگiزiلەتiن وزگەرتۋلەر مەن تولىقتىرۋلاردىڭ جوباسىن ازىرلەدى. ونىڭ دا نەگىزگى ماقساتى قازاقستاننىڭ اقپاراتتىق قاۋىپسىزدىگىن كۇشەيتۋ. مينيستر ابايەۆ وسىدان ەكى اي بۇرىن، مەملەكەتتىڭ باستى گازەتى - «ەگەمەن قازاقستانعا» بەرگەن سۇحباتىندا بىلاي مالىمدەگەن بولاتىن: «...مينيسترلىك بۇكىل قازاقستان بويىنشا مەملەكەتتىك راديوستانسالاردىڭ قامتۋ اياسىنا تالداۋ جاسادى. سونداعى تاڭعالدىرعانى، ءبىزدىڭ ەلدىڭ ءبىراز جەرىندە، اسىرەسە وڭتۇستىك وڭىرلەردە ءوزىمىزدىڭ راديوسيگنالدار وتە ناشار بولىپ شىقتى. كەرىسىنشە، ولار ءۇشىن قىرعىز، وزبەك، رەسەي، ءتىپتى قىتايدىڭ راديوسىن تىڭداۋعا مۇمكىندىك مول ەكەن». اقپارات جانە كوممۋنيكاسيالار مينيسترلiگi دايىنداعان نورمانىڭ ءبىرى سىرتقى ىقپالدى تىكەلەي السىرەتۋگە باعىتتالعان، ول جايىندا ابايەۆ مىرزا سۇحباتىندا وسىلاي دەدى: «نەگىزى مۇنداعى تۇپكى ماقساتىمىز – حالىقتىڭ اراسىندا «سەرىە تارەلكي» دەپ اتالىپ كەتكەن سپۋتنيكتىك قابىلداعىشتارعا قاجەتتىلىكتى، اسىرەسە، سولتۇستىك وڭىرلەردە ازايتۋ. ويتكەنى، بۇل قابىلداعىشتار بىردە ءبىر وتاندىق ارنانى كورسەتپەيدى. وسىنىڭ سالدارىنان كەيبىر اۋىلدار قازاقستان جاڭالىقتارىن مۇلدە كورمەي كەلگەن. بۇل دەگەنىمىز − اقپاراتتىق قاۋىپسىزدىككە تونگەن تىكەلەي ءقاۋىپ. مىنە، ءبىز وسى پروبلەمانىڭ الدىن الىپ جاتىرمىز».

جالپى ءبىر جىل بۇرىن بولعان ەلىمىزدىڭ اقپاراتتىق كەڭىستىگى مەن قازىرگى كەزەڭدى سالىستىرۋعا كەلمەيدى. سەبەبى، كاردينالدى وزگەرىستەر ورىن الدى دەپ ايتۋعا تولىق نەگىز بار. پرەزيدەنت باستاماسىمەن بيىل كونستيتۋسيالىق رەفورمالار مەن ىشكى ساساتتاعى جىلىمىق، جاڭارۋ مەن جاڭعىرۋ پروسەستەرى ءجۇرىپ جاتىر. مەملەكەتتىك ينستيتۋتتاردى وزگەرتۋ ءۇشىن ساياساتتى وزگەرتۋ قاجەت. ساياسات وزگەرۋى ءۇشىن يدەولوگيانى مازمۇندى اقپاراتتىق سۇيمەلدەۋمەن جۇرگىزۋ كەرەك. مۇنىڭ ءبارى ابايەۆ باسشىلىق جاسايتىن ۆەدومستۆونىڭ جۇمىسىنا تىكەلەي بايلانىستى. پرەزيدەنت قالىپتاستىرعان ينستيتۋتتار مەن جالپى ساياسي اتموسفەرانى رەتتەۋ ليبەرالدى كۇن ءتارتىبى ءوز ناتيجەسىن بەرۋدە، قوعامنىڭ دا ساراپشىلاردىڭ دا بەرگەن باعاسى وسىنداي. دەمەك، مۇنى دا اقپارات جانە كوممۋنيكاسيالار مينيسترلىگىنىڭ جۇمىسىنا بەرىلگەن باعا دەپ قابىلداۋعا بولادى.

ىشكى ساياساتتىڭ ليبەراليزاسيا پروسەسسى ءجۇرىپ جاتقان ۋاقىتتا اقپارات جانە كوممۋنيكاسيا مينيسترلىگى دايىنداعان زاڭ جوباسى ''جۋرناليستيكانى جويۋدى كوزدەيدى'' دەپ بايبالام سالۋ اسىرە سىلتەۋشىلىك بولماعاندا نە؟! پرەزيدەنت نازاربايەۆتىڭ «بارلىق ب ا ق ءوز حالقىنىڭ مۇددەسى ءۇشىن جۇمىس ىستەۋگە ءتيىس» دەگەن قاعيداسى وتاندىق جۋرناليستيكانىڭ ۇرانىنا اينالۋى قاجەت!

نۇرعالي نۇرتاي