بۇگىنگى زاماننىڭ كورىنىسى قانداي؟ ءسىز بىلەسىز بە؟ بۇل ساۋالعا «ءيا» دەپ جاۋاپ قاتاتىن بولارسىز. كورگەنىمىز قيىندىق، تارشىلىق، اقشا جوق، جاعداي جوق، ايلىق از، جانارماي تاپشى تاعىسىن-تاعى ماسەلەڭىزدى جالعاستىرا بەرەرسىز... ءبىراق، ەشتەڭەنى دە كورمەگەنىڭىزدى بىلسەڭىز عوي. قوعامنىڭ قانداي ادىلەتسىز ەكەنىن، زاڭنىڭ قاراپايىم ادامدارعا جۇرمەيتىنىن، بۇل ومىردە ءبارىن قالتالى دوكەيلەردىڭ عانا ۇستاپ تۇرعانىن ءسىز بىلەتىن بە ەدىڭىز؟ تەلەديدار ارقىلى، جاڭالىقتار ارقىلى ءبىلىپ، ەستىپ ءجۇرمىز دەپ ويلايتىن شىعارسىز، ءبىراق كورگەنىمىز بەن بىلگەنىمىز وقيعانىڭ بەر جاعى عانا. تەرەڭىنەن ءۇڭىلۋدى ويلاماعان ەكەنبىز، ويلاماعان ەكەنمىن...

مەن قايرات نۇرتاستىڭ ونەرىن مويىندايتىنداردىڭ قاتارىنا جاتامىن. نەبارى 18-ىندە ۇلكەن ساحنانى باعىندىرىپ، كورەرمەننىڭ جۇرەگىن جاۋلاي بىلگەن تالانتتى جان دەپ تانيمىن ول ءانشىنى. ءان ايتىپ جۇرگەن ەدى، بىردە كينوسى دا شىعادى دەگەن حاباردى ەسىتتىك. «وكىنىش» دەپ اتالادى، ءارى ومىرىنەن الىنعان دەگەندى بىلگەن سوڭ تالانتىنا ەرەكشە ءتانتى مەن دە قالىسپاي جەتىپ باردىم. نەسى كەرەك، «وكىنىشىن» كورەمىن دەپ وكىنىپ قالعانىمدى جاسىرمايمىن. «ءان ايتىپ جۇرە بەرۋ كەرەك ەدى عوي، نەسى بار ەدى كينو ءتۇسىرىپ» دەپ ويلادىم كوڭىلىم قالىپ. ارادا بىرنەشە جىل ءوتتى، سۇيىكتى ءانشىمنىڭ بەرىلەر ءتۇرى جوق. تاعى ءبىر كينوسىن جارىققا شىعارماق ەكەن. جوق، بۇعان بارماسپىن، ەكىنشى مارتە كوڭىلىم قالسا، قايرات نۇرتاستى مۇلدەم تىڭداماي كەتەتىن شىعارمىن دەگەن ويدا بولدىم. ءسويتىپ جۇرگەنىمدە، فيلمگە دەگەن وڭ پىكىرلەردى ەستىدىم، ءتىپتى قايرات نۇرتاستىڭ ونەرىن مويىنداماي جۇرگەندەر بۇل جولى انشىگە ەرەكشە ريزاشىلىعىن تانىتىپ جاتتى. ونىڭ ۇستىنە، كوپتەن بەرى كوزدەن جاسىرىپ جۇرگەن ايەلىن جارىققا شىعاردى ەمەس پە؟! نە دە بولسا، بارايىن، كورەيىن دەدىم... كوردىم، ءومىردىڭ شىندىعى، قوعامنىڭ كەلبەتى، ءبىز بىلمەي، ەستىمەي جۇرگەن ءومىردىڭ قارا بەتتەرى – ءبارى-بارى 1 جارىم ساعاتتا كوز الدىمنان وتە شىقتى.

كوز الدىما قانشا ادامنىڭ جانىن قيىپ، تىرىلەردىڭ وبالىنا قالعان، سوندا دا بوستاندىقتا تايراڭداپ جۇرگەن بايباتشالار ەلەستەدى. كوز الدىما زورلانىپ، قورلانىپ، ءومىرىنىڭ تاس-تالقانى شىققان، الايدا ىستەرگە امالى جوق قازاقتىڭ قاراگوز قىزدارى ەلەستەدى. ال سولاردىڭ ءومىرىن ويراڭداعان ازعىن ءالى كۇنگە دەيىن ارەكەتىن جالعاستىرىپ كەلەتىنىن ويلاسام، جانىم شاراسىنان شىعا جازدايدى. نەگە ءالى ءوز ارەكەتتەرىن جالعاستىرىپ كەلەدى؟ سەبەبى، قالتاسىنىڭ قالىڭدىعىنا، اكەسىنىڭ بەدەلىنە، فاميلياسىنا سەنىپ قالعاندار. ءار ادامنىڭ قۇقىعىن قورعاۋى ءتيىس زاڭ دا سول ءبىر فاميلياعا باعىنادى. سول ءبىر فاميليا بىرنەشە ادامنىڭ اۋزىن بەكىتىپ، كوزىن جاۋىپ، قۇلاقتارىن كەرەڭ ەتىپ قويادى. كوپكە توپىراق شاشۋدان اۋلاقپىن، الايدا بۇل دا ءبىر شىندىقتىڭ كورىنىسى ەكەنىن مويىنداماسقا بولماس.

ال قاراپايىم ادامنىڭ قۇقىعىن كىم قورعاماق؟ ءبىر قىزدىڭ زورلانعانى – قوعامنىڭ ماسقاراسى، ەلدىڭ ماسقاراسى، سوعان كوز جۇما قاراپ وتىرعان ءاربىر ادامنىڭ ماسقاراسى. كىناسىز بولا تۇرا ءالسىز ادامنىڭ جازىقسىزدان جازىقسىز سوتتالۋى، ايىپتى دەپ تانىلۋى، اباقتىدا جاتقانى – بيلىككە سىن. ءدال وسىنداي جاعدايلار ءبىز ءومىر ءسۇرىپ جاتقان قوعامدا، ءبىز جەر باسىپ جۇرگەن مەملەكەتتە ورىن الىپ جاتقانىنا نالىدىم. مىنە، ءبىز بىلسەك تە، كوز جۇما قاراپ وتىرعان شىندىق وسى. قولىمىزدان كەلەر شارا جوق، كونبەسكە امال جوق دەپ ءۇنسىز وتىرعان ءبىزدىڭ قوعام وسىنداي.

ال قايرات نۇرتاستىڭ كومانداسى سول شىندىقتى كورسەتتى، كورسەتە ءبىلدى. مۇنى زالدا وتىرعان كورەرمەننىڭ كوز جاسىنان، الاڭداپ وتىرعان كوڭىلىنەن، بىتكەن ۋاقىتتاعى ۇزاق شاپالاعىنان بايقاۋعا بولادى. ادىلەتسىزدىك جايلاعان زاماندا ادىلدىكتى ورناتۋ، ورناۋىن تالاپ ەتۋ ءبىزدىڭ، قاراپايىم حالىقتىڭ قولىندا. اتالمىش فيلم مۇنى ەسىمىزگە سالدى ويلانا بىلگەن ادامعا.

گۇلىم جاقان