قازاق ءتىلى – ءبىزدىڭ رۋحاني نەگىزىمىز.

ءبىزدىڭ مىندەتىمىز – ونى بارلىق سالادا بەلسەندى پايدالانا وتىرىپ دامىتۋ. ءبىز ۇرپاقتارىمىزعا بابالارىمىزدىڭ سانداعان بۋىنىنىڭ تاجىريبەسىنەن ءوتىپ، ءبىزدىڭ ۇيلەسىمدى ۇلەسىمىزبەن تولىعا تۇسەتىن قازىرگى ءتىلدى مۇراعا قالدىرۋعا ءتيىسپىز. بۇل – ءوزىن قادىرلەيتىن ءاربىر ادام دەربەس شەشۋگە ءتيىس مىندەت.

مەملەكەت ءوز تاراپىنان مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ پوزيسياسىن نىعايتۋ ءۇشىن كوپ جۇمىس اتقارىپ كەلەدى. قازاق ءتىلىن كەڭىنەن قولدانۋ جونىندەگى كەشەندى شارالاردى جۇزەگە اسىرۋ كەرەك»، – دەپ اتاپ كورسەتكەنىندەي، ۇرپاق بولاشاعى، ۇلتتىق مۇددە ءۇشىن قازاق ءتىلىن جاڭعىرتۋعا جان-جاقتى جاعداي جاسالاتىندىعىنا توقتالعان بولاتىن [1].

ەندەشە، ءتىل ساياساتى – مەملەكەتتىك ساياسات، ول ەگەمەندى ەلىمىزدىڭ بەرىك ارقاۋى، دەموگرافيالىق، ءارى ساياسي احۋالدىڭ تۇراقتىلىعىن قامتاماسىز ەتەتىن ىقپالدى كۇش بولىپ تابىلادى.

سوندىقتان مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ قولدانىس اياسىن كەڭەيتىپ، تۇعىرىن بيىكتەتۋ جولىندا ءاربىر قوعام مۇشەسى، وسى ەلدىڭ ازاماتى ۇلەس قوسۋى ءتيىس. مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ نەگىزگى ءارى باستى ماسەلەلەرى كونستيتۋسيا جۇزىندە، «ءتىل تۋرالى» زاڭ جۇزىندە شەشىمىن تاپقانىمەن، كۇندەلىكتى ءومىردىڭ ءوزى تالاپ ەتىپ وتىرعانداي، ءتىل ساياساتىن تولىققاندى جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن ونى ءالى دە جەتىلدىرىپ، تولىقتىرا ءتۇسۋ قاجەتتىلىگى تۋىنداپ وتىر. سولاردىڭ ءبىرى – مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەرگە مەملەكەتتىك ءتىلدى ءبىلۋ جونىندە مىندەتتىڭ قويىلۋى.

ءتىل ماماندارى فرانسيا، پولشا، ليتۆا سىندى مەملەكەتتەردەگىدەي تىلدىك بىلىكتىلىكتى، ياعني تىڭداۋ، سويلەۋ، جازۋ داعدىلارىن قالىپتاستىرۋ ءۇشىن مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەردىڭ مەملەكەتتىك ءتىلدى ءبىلۋىن مىندەتتەيتىن تالاپتار كەرەكتىگىن ايتادى. سوندىقتان مەم­لەكەتتىك ءتىلدى ءبىلۋ قازاقستان رەس­پۋبليكاسى ازاماتىنىڭ، سونىڭ ىشىندە مەملەكەتتىك قىز­مەتشىلەر ءۇشىن باستى مىندەت بولۋى ءتيىس. جا­زۋشى سماعۇل ەلۋبايەۆ «مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەردىڭ مەملەكەتتىك ءتىلدى ءوز دەڭگەيىندە بىلمەۋى ساياسي ساۋاتسىزدىق رەتىندە باعالانۋى كەرەك»، – دەپ، مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ ماڭىزدىلىعىن ەرەكشە اتاپ وتكەن بولاتىن[2].

مەملەكەتتىك ءتىلدى مىندەتتى تۇردە ءبىلۋ تالابى كوپتەگەن ەلدەردە بار. ويتكەنى مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ ۇستەم بولۋى سول مەملەكەتتىڭ ءقادىرىنىڭ ارتۋى، ونىڭ ارجاعىندا وتانعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىك، پاتريوتيزم، ۇلتجاندىلىق ت.ب. ماسەلەلەر بار. ءتىلدىڭ ۇستەمدىگى زاڭ ارقىلى عانا قالىپتاسادى. زاڭ جازىلماسا، ارنايى باپتار قابىلدانباسا، مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ ۇستەمدىگىن قالىپتاستىرۋ مۇمكىن ەمەس. زاڭنىڭ سالماقتى بولاتىن تۇسى ونىڭ مىندەتتەۋىندە جاتىر. مىندەت بار جەردە تالاپ تا بولادى. ەگەر سونداي زاڭ قابىلدانىپ، تالاپ ەنگىزىلسە، قازاق تىلىندە سويلەيتىن مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەردىڭ قاتارى كوبەيەر ەدى.

ەلىمىزدە مەملەكەتتىك ءتىلدى وقىتاتىن ورتالىقتاردىڭ سانى بۇگىندە ارتقان. سونىڭ ىشىندە مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەرگە قازاق ءتىلىن جۇرگىزەتىن ورتالىقتار تىلدىك ءبىلىم دەڭگەيلەرىن انىقتايتىن قازتەست جۇيەسى بويىنشا وقىتۋ باعدارلاماسىن جۇزەگە اسىرادى.

ق ر پرەزيدەنتىنىڭ جارلىعىمەن بەكىتىلگەن «قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا تىلدەردى دامىتۋ مەن قولدانۋدىڭ 2011-2020 جىلدارعا ارنالعان مەملەكەتتىك باعدارلاماسى» اياسىندا ق ر ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگىنىڭ ۇلتتىق تەستىلەۋ ورتالىعىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن جىل سايىن قازاقستاننىڭ ءار ايماعىندا مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەردىڭ تىلدىك ءبىلىم دەڭگەيلەرىن انىقتاۋ ماقساتىندا قازتەست جۇيەسى بويىنشا قازاق تىلىنەن تەستىلەۋ سىناقتارى جۇرگىزىلىپ وتىرادى.

اتاپ ايتساق، اتىراۋ وڭىرىندە قازتەست جۇيەسى بويىنشا 2013 جىلى – 1008 مەملەكەتتىك قىزمەتشى سىناقتان وتكەن بولسا، 2014 جىلى - 1092 مەملەكەتتىك قىزمەتشى، 2015 جىلى – 2419 مەملەكەتتىك قىزمەتشى، 2016 جىلى – 3181 مەملەكەتتىك قىزمەتشىتەستىلەۋدەن وتكەن.

2014 جىلى جۇرگىزىلگەن الەۋمەتتىك زەرتتەۋ قورىتىندىسىمەن سالىستىرعاندا ەرەسەك حالىقتىڭ قازاق ءتىلىن مەڭگەرۋ دەڭگەيى – 96،8% كورسەتسە، 2015 جىلى ەرەسەك حالىقتىڭ 96،9%-ى قازاق ءتىلىن ءتۇرلى (ەركىن، جاقسى، ورتاشا) دەڭگەيدە مەڭگەرگەن دەگەن مالىمەت الىنىپ وتىر.

اتىراۋ وبلىسى اكىمى اپپاراتىنىڭ مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەردى قايتا دايارلاۋ، بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋ جانە تىلدەردى وقىتۋ وڭىرلىك ورتالىعى مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەردىڭ كاسىبي بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋمەن قاتار مەملەكەتتىك ءتىلدى وقىتۋعا ەرەكشە نازار اۋدارىپ، تىلدىك بىلىم-بىلىك داعدىسىن، قۇزىرەتتىلىگىن دامىتۋدا جۇمىس جۇرگىزەدى.

«مەملەكەتتىك ءتىلدى دەڭگەيلەپ وقىتۋ» كۋرستارى بويىنشا تىڭداۋشىلارعا ءتىلدى دامىتۋ مەن قاتىسىمدى (كوممۋنيكاتيۆتى) بىلىكتىلىكتى قالىپتاستىرۋعا باعىتتاي وتىرىپ، ءتىل ءبىلىمىنىڭ سالالارى بويىنشا تەوريالىق - پراكتيكالىق ءبىلىم مازمۇنىن يگەرتۋدى باستى نازاردا ۇستايدى.

وقىتۋدىڭ نەگىزگى ماقساتى – قازاق ءتىلىنىڭ قۇرىلىمى مەن جۇيەسىن، قارىم-قاتىناس، تانىمدىق قۇرال رەتىندەگى ەرەكشەلىگىن فونەتيكا، لەكسيكا، ءسوزجاسام، سينتاكسيس، ستيليستيكا سالالارى ارقىلى تەرەڭدەتىپ، تىلدىك جانە سويلەۋ داعدىلارىن قالىپتاستىرىپ، قوعامدا قارىم-قاتىناس جاساۋ داعدىلارىن دامىتۋ بولىپ تابىلادى.

مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەردىڭ مەملەكەتتىك ءتىلدى مەڭگەرۋى مەن ودان ءارى دامىتۋى ءۇشىن جان-جاقتى مۇمكىندىكتەر قاراستىرىلعان، ولارعا «مەملەكەتتىك تىلدە ءىس قاعازدارىن جۇرگىزۋ جانە ونىڭ ستاندارتتارى» تاقىرىبىندا ارنايى كوشپەلى سەمينارلار، «ىسكەرلىك قارىم-قاتىناس»، «سويلەۋ مادەنيەتى»، «شەشەندىك ونەر» ت.ب. تاقىرىبىندا كۋرستار، كۋرس بارىسىندا وتەتىن اشىق ساباقتار، سەمينار-ترەنينگتەر، دوڭگەلەك ۇستەلدەر، كەزدەسۋ كەشتەر، ءتۇرلى باعىتتاعى ءىس-شارالار تىلگە دەگەن قىزىعۋشىلىقتى ارتتىرىپ، ەرەكشە دەن قويۋىنا ىقپال جاسايدى.

مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەردى مەملەكەتتىك تىلگە وقىتۋداعى وزەكتى ماسەلەلەردىڭ ءبىرى – كاسىبي تىلدىك قۇزىرەتتىلىكتى قالىپتاستىرۋ. قۇزىرەتتىلىك مەملەكەتتىك قىزمەتشىنىڭ اقپاراتتى مول يگەرگەندىگىن عانا ەمەس، ناقتى قۇبىلىستاردى تانىپ ءبىلۋ مەن ءتۇسىندىرۋ، قازىرگى زامانعى تەحنيكا مەن تەحنولوگيانى يگەرۋ، اتقارىپ جاتقان سالالارى بويىنشا ءوزىنىڭ كاسىبي ءبىلىم الۋعا دايىندىعىن باعالاۋ، ءومىر سالتىن تاڭداۋ ءتارىزدى ومىرلىك ءمانى بار ماسەلەلەردى شەشۋدەگى بىلىكتىلىگىن العى ورىنعا قويادى.

تىلدىك قۇزىرەتتىلىك – قاجەتتى تىلدەردى، قورشاعان ادامدارمەن جانە وقيعالارمەن ارەكەتتەستىكتە بولۋ تاسىلدەرىن ءبىلۋدى، توپتا جۇمىس جاساۋ داعدىلارىن، ۇجىمداعى ءار ءتۇرلى الەۋمەتتىك رولدەردى مەڭگەرۋدى قامتيدى. سوندىقتان كۋرس بارىسىندا مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەردىڭ ەسسە جازۋ، سونىمەن قاتار قىزمەت بابىندا كەزدەسەتىن ءىس قاعازدارىمەن جۇمىس جاساۋ قۇزىرەتتىلىكتەرىن يگەرۋ ءۇشىن اۋىزشا، جازباشا تۇردە وزىندىك پايىمداۋلارىن جەتكىزە ءبىلۋ قابىلەتتەرىن ارتتىرۋ جولدارى قاراستىرىلادى. وسىعان بايلانىستى تىلدىك قۇزىرەتتىلىگىن دامىتۋ ماقساتىندا ءداستۇرلى جانە يننوۆاسيالىق تەحنولوگيالاردى قولدانۋ، سونىڭ ىشىندە سىني ويلاۋ، كەيس تەحنولوگيالارى بۇگىنگى كۇندە تىڭداۋشىلاردىڭ قابىلەتىن دامىتۋدا جانە وقىتۋشىلارعا كومەك رەتىندە ەڭ تانىمال تەحنولوگيالاردىڭ ءبىرى بولعاندىقتان، ورتالىقتىڭ وقىتۋشىلارى وقىتۋدىڭ وزىق تەحنولوگيالارىن ءوز دارىستەرىندە ۇنەمى پايدالانىپ وتىرادى. جاڭا تەحنولوگيالار ارقىلى وقىتۋ قازاق ءتىلىن ۇيرەتۋدىڭ ساپاسى مەن ماڭىزىن ارتتىرادى. ءتىلدى كومپيۋتەر ارقىلى وقىتۋ، اۋديو-بەينە ماتەريالدار، رولدىك ويىندار مەن ىسكەرلىك ويىندار، توپتىق، جۇپتىق جۇمىستار ارقىلى وقىتۋ ادىس-تاسىلدەرى – بۇگىنگى كۇننىڭ تالابى. جاڭا ادىستەردى مەملەكەتتىك ءتىلدى مەڭگەرۋدە ءتيىمدى قولدانۋ وقىتۋشىنىڭ جۇمىسىن ناتيجەلى، ەرەسەك ادامنىڭ ءتىلدى ۇيرەنۋ ارەكەتىن ءماندى، قىزىقتى، پايدالى ەتەرى ءسوزسىز جانە بۇل ادىستەر جاڭاشىلدىققا، شىعارماشىلىققا وڭ كوزقاراسپەن قارايتىن يننوۆاسيالىق ۇلگىدەگى تۇلعانىڭ قالىپتاسۋىنا ايرىقشا ىقپال ەتەدى.

مەملەكەتتىك تىلگە دەن قويعان قازاقستان ازاماتتارى ءۇشىن دە، شەتەل ازاماتتارى ءۇشىن دە قازاق ءتىلىن تەرەڭىنەن مەڭگەرۋدە قازتەست جۇيەسىنىڭ ماڭىزدىلىعى زور. ول «قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا قازاق ءتىلىن ءبىلۋ دەڭگەيىن باعالاۋ جۇيەسىنىڭ تۇجىرىمداماسىنا» سايكەس قازاقستانداعى ازاماتتاردىڭ ۇلتىنا، قىزمەتىنە قاراماي، قازاق ءتىلىن ءبىلۋىن حالىقارالىق ستاندارتتى تەستىلەر نەگىزىندە باعالاۋعا ارنالىپ قۇرىلعان.

ورتالىق وڭىردەگى قۇزىرلى مەكەمەلەر، اتاپ ايتساق، اتىراۋ وبلىسىنىڭ توتەنشە جاعدايلار دەپارتامەنتى، قورعانىس دەپارتامەنتى، ادىلەت دەپارتامەنتى جانە ت.ب. رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەن قارجىلاندىرىلاتىن مەكەمەلەردىڭ قىزمەتكەرلەرىنە، ستۋدەنتتەر مەن جەكە تۇلعالار ءۇشىن دە قازتەست باعدارلاماسى بويىنشا تولىق اقپارات كوزىن تاراتىپ، ەلەكتروندى تۇردە بايقاۋ سىناق تەستىلەرىن جۇرگىزىپ، قاجەتتى وقۋلىقتارمەن قامتاماسىز ەتەدى.

باق-پەن تىعىز بايلانىس ورناتىپ وتىرعان ورتالىق «يزۋچاي كازاحسكيي س «پريكاسپييكوي» اكسياسىنىڭ اياسىندا «پريكاسپييسكايا كوممۋنا» گازەتىنىڭ تۇراقتى وقىرماندارىنا، ياعني وزگە ۇلت وكىلدەرىنە قازاق ءتىلى كۋرستارىن ۇيىمداستىرىپ وتىرادى.

قازاقتىڭ ءبىرتۋار ازاماتى م. جۇمابايەۆ : «ۇلتقا تىلىنەن قىمبات نارسە بولماق ەمەس، ءبىر ۇلتتىڭ تىلىندە سول ۇلتتىڭ سىرى، تاريحى، تۇرمىس - تىرشىلىگى مەن مىنەزى ايقىن كورىنىپ تۇرادى»، – دەپ ايتقانىنداي،قازاقستان حالقى اسسامبلەياسى كوپ ۇلتتى قازاقستانداعى ءتۇرلى ۇلتتار مەن ۇلىستاردىڭ ءسالت-داستۇر، ادەت-عۇرىپتارىن سول كۇيىندە ساقتاپ، ءارى قاراي دامىتىپ، جەتىلدىرۋىنە وزىندىك ۇلەس قوسىپ كەلەدى. دەمەك، تاۋەلسىزدىگىمىزدى ايعاقتايتىن مەملەكەتتىك ءتىلىمىز ءبىر حالىقتىڭ، قازاقتىڭ عانا ەمەس، قازاقستاندا تۇراتىن ۇلتتاردىڭ ورتاق مەملەكەتتىك ءتىلى بولىپ تابىلادى.

قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ «تiل تۋرالى» زاڭىنىڭ 4-شi بابىندا: «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتiك تiلi - قازاق تiلi. مەملەكەتتiك تiل - مەملەكەتتiڭ بۇكiل اۋماعىندا قوعامدىق قاتىناستاردىڭ بارلىق سالاسىندا قولدانىلاتىن مەملەكەتتiك باسقارۋ، زاڭ شىعارۋ، سوت iسiن جۇرگiزۋ جانە iس قاعازدارىن جۇرگiزۋ تiلi. سونىمەن بiرگە، ۇكiمەت، مەملەكەتتiك ورگاندار مەملەكەتتiك تiلدi ياعني قازاق تiلiن بارىنشا دامىتۋعا، ونىڭ حالىقارالىق بەدەلiن نىعايتۋعا جانە قازاق دياسپوراسىنا انا تiلiن ساقتاۋى مەن دامىتۋى ءۇشiن كومەك كورسەتۋگە مiندەتتi» دەپ كورسەتiلگەن[3].

قازىرگى تاڭدا تاۋەلسىز ەلىمىزدە 130 - دان استام ۇلت وكىلدەرى ءبىر شاڭىراقتىڭ استىندا ءتاتۋ-تاتتى عۇمىر كەشۋدە. ەلىمىزدەگى تاتۋلىق پەن ۇلتارالىق كەلىسىمدى نىعايتۋ جولىندا «كوپۇلتتىلىق پەن كوپتىلدىلىك ەلىمىزدىڭ باستى ارتىقشىلىعى بولىپ تابىلادى» دەپ، انا تىلىمىزگە جاناشىرلىقپەن وي تاستاعان ەلباسىنىڭ وسىناۋ زەردەلى سوزدەرىن وقىعاندا، ارينە، ءتىل تۋرالى تولعاناسىڭ.

ەگەمەندىك العاننان بەرى ەلىمىزدە ءتىل تازالىعىنا ەرەكشە كوڭىل ءبولىنىپ، انا ءتىلىمىزدىڭ مارتەبەسىن كوتەرۋ جولىندا جاسالعان اۋقىمدى ءىس - شارالار دا از ەمەس. قازىرگى تاڭدا اتىراۋ ءوڭىرىنىڭ وزىندە وزگە ۇلت وكىلدەرىنىڭ اراسىندا دا انا تىلىمىزگە دەگەن قۇرمەت ارتىپ، مەملەكەتتىك ءتىلدى دامىتۋ كەڭىنەن جولعا قويىلعان.

وسىنداي ۇلتتىڭ جانىن ۇعىنىپ، جۇرەگىنە تەرەڭ بويلاعان قاسيەتتى ءتىلىمىز تۋرالى قازاقتىڭ سايىن دالاسىندا جىرلاماعان، تولعاماعان اسىلدارىمىز بەن زيالىلارىمىز جوقتىڭ قاسى دەسەك تە بولادى.

ءاپايتوس باتىرلارىمىز بەن وت اۋىزدى، وراق ءتىلدى شەشەندەرىمىز ءجۇرىپ وتكەن ۇلى قازاق دالاسىندا ازاتتىقتىڭ تۋى جەلبىرەپ، تاۋەلسىزدىكتىڭ تاڭى اتقانىنا 25 جىل تولدى. وسىناۋ سىندارلى جىلدار ىشىندە قازاق ەلى الىپ بەلەستەرگە قول جەتكىزدى. عاسىرلار قويناۋىنان تاعىلىم الىپ، ۇلىلىقتى ۇلاعات تۇتقان اتا-بابالارىمىز تامىرى تەرەڭدە جاتقان داستۇرلەرىمىز بەن ءدىنىمىزدى، ءتىلىمىزدى جاڭعىرتتى. «وتكەندەردىڭ ءقادىرىن ءبىلۋ، ولاردىڭ ارمان-مۇددەلەرىن جالعاستىرۋ – ادامگەرشىلىك پارىز عانا ەمەس، قوعامدىق دامۋدىڭ، ىلگەرى باسۋدىڭ نەگىزگى العىشارتتارىنىڭ ءبىرى» دەگەن ەلباسى قانداستارىمىزدى اتا-بابالارىمىزدىڭ جولىمەن ءجۇرىپ، جۇرەگىندە پاتريوتتىق سەزىم ۇيالاتىپ، بولاشاققا نىق سەنىممەن قادام باسۋعا شاقىردى.

ورىس حالقىنىڭ تەكتi تۇقىمىنىڭ بiرi - رەجيسسەر اندرەي كونچالوۆسكيي «گومەردiڭ «وديسسەياسىن» تولىق ءتۇسiنۋ ءۇشiن، ارنايى گرەك تiلiن ۇيرەندiم» دەگەندە، 20-شi عاسىردىڭ گومەرi اتانعان جامبىلدىڭ جىرىن، ابايدىڭ ولەڭiن، اۋەزوۆتىڭ پروزاسىن ءتۇسiنۋ ءۇشiن، مەن ارنايى قازاق تiلiن ۇيرەندiم دەپ ايتاتىن ازاماتتار سانى كوبەيسە، ەلىمىزدىڭ مەرەيى وسپەي مە!؟

كەزىندە گەگەل ءوزiنiڭ «ەستەتيكاسىن» فرانسۋزداردىڭ اۋدارىپ جاتقانىن ەستiگەندە، مەنiڭ ويلارىمدى جەتكiزۋگە ولاردىڭ تiل بايلىعى جەتەر مە ەكەن دەپ كۇماندانعان ەكەن.

سوندىقتان ءار حالىقتىڭ انا تiلi - ونىڭ جانى، ، ۇلتتىق بولمىس-بiتiمiنiڭ بەينەسi، عاسىرلار بويى جيناقتاعان رۋحاني بايلىعىنىڭ كوزi، iشكi جان دۇنيەسiنiڭ ءوزiنە عانا ءتان قۇپياسى.

بۇگىندە قازاق دالاسىندا انا ءتىلىمىزدىڭ ەركىن قولدانىلىپ كەلە جاتقانىنا 
27 جىل تولىپ وتىر. وسى اۋقىمدى جىلدار ىشىندە مەملەكەتتىك تىلگە مەملەكەتتىك مۇددە تۇرعىسىنان قاراۋ، ونىڭ ومىرشەڭدىك قاسيەتكە يە بولۋىنا بيلىك تاراپىنان قامقورلىق جاساۋ ماسەلەسى تۇراقتى ارناعا باعىتتالدى. قازاق حالقىنىڭ قاھارمان ۇلى باۋىرجان مومىش ۇلى ءوز زامانىندا: “ءتىل بايلىعى – ەلدىڭ ەلدىگىن، جۇرتشىلىعىن، عىلىمي ادەبيەتىن، ونەركاسىبىن، مادەنيەتىن، قوعامدىق قۇرىلىسىن، سالت-ساناسىنىڭ، جاۋىنگەرلىك ءداستۇرىنىڭ، مۇراسىنىڭ قاي دارەجەدە ەكەنىن كورسەتەتىن ءسوزسىز دالەلى، مولشەرى،” – دەپ، انا ءتىلىنىڭ قۇدىرەتىن تايعا تاڭبا باسقانداي انىق تا ايقىن كورسەتىپ بەرگەن بولاتىن.

قوعامدىق-الەۋمەتتىك ورتادا، مەملەكەتتىك ورگاندار مەن ۇيىمداردا، قوعامنىڭ ءتۇرلى سالالارىندا مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ وركەن جايىپ دامۋىنا ىقپال ەتەتىن باستى قادامدار مەن تىڭ شەشىمدەر جاسالۋدا.

اتىراۋ وڭىرىندە ءتىل ساياساتىن جۇزەگە اسىرۋ ماقساتىندا كوپتەگەن ماڭىزدى جۇمىستار وڭ شەشىمىن تاۋىپ كەلەدى. بارلىق مەملەكەتتىك ورگانداردا رەسمي قۇجاتتاردى مەملەكەتتىك تىلدە جۇرگىزۋگە ۇلكەن ءمان بەرىلۋدە. سونىمەن قاتار ءىرى كومپانيالاردا، جوعارى وقۋ ورىندارى مەن ارناۋلى وقۋ ورىندارىندا مەملەكەتتىك ءتىل ساباقتارى كەڭىنەن قولدانىسقا ەنىپ، ءتىلىمىزدىڭ دامۋىنا زور ىقپالىن تيگىزىپ وتىر. ءوز ءتىلىمىزدى وگەيسىتپەي، وزگە ءتىلدى دارەجە كورمەي، ەڭ ءبىرىنشى انا ءتىلىمىزدىڭ ابىرويىن ويلاۋىمىز قاجەت.

ەلباسىنىڭ بەكىتكەن «قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا تىلدەردى دامىتۋ مەن قولدانۋدىڭ 2011-2020 جىلدارعا ارنالعان مەملەكەتتىك باعدارلاماسى» جانە «ءۇشتۇعىرلى ءتىل» ساياساتىن ىسكە اسىرۋ ماقساتىندا ورتالىق وڭىرىمىزدە ورنالاسقان قۇزىرلى مەكەمەلەرمەن تىعىز بايلانىستار ورناتىپ، مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ قولدانۋ اياسىن كەڭەيتۋدە جوسپارلى تۇردە قىزمەت اتقارىپ كەلەدى.

كەلەشەكتە مەملەكەتتىك ءتىلىمىزدىڭ كوركەيىپ، كەڭ ەتەك جايۋى ءۇشىن جانە مارتەبەسى مەن مەرەيىن ارتتىرۋ بارىسىندا جۇرگىزىلگەن ءىس-شارالار قازاقستاننىڭ بارلىق وڭىرلەرىندە مەملەكەتتىك قىزمەتتەن باسقا دا سالادا قىزمەت اتقارىپ جۇرگەن قىزمەتكەرلەر ءۇشىن دە ءوز سەپتىگىن تيگىزىپ، جالعاسىن تاپسا نۇر ۇستىنە نۇر بولار ەدى. مىنە، سوندىقتان مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ مارتەبەسىن نىعايتىپ، قولدانىس اياسىن كەڭەيتۋدە تىڭعىلىقتى تۇردە جۇمىس اتقارۋ باستى نازاردا بولماق.