پسيحولوگياعا قىزىعاتىن جاندار لۋيزا حەي دەگەن ەسىمدى جاقسى تانيدى. موتيۆاسيانى ماي شاممەن ىزدەپ جۇرگەندەر دە تۇبىندە لۋيزا حەيدىڭ جازعاندارىن شولىپ وتەدى. ءتان ازابىنان بۇرىن جان ازابىن تارتىپ جۇرگەنىمىز كوپ بولعاندىقتان لۋيزا حەيدىڭ كىتاپتارىن جاي عانا كوزبەن شالىپ وتپەي، كوڭىلگە توقىپ، ساناعا ءتۇيىپ، ون رەت قايتالاپ وقۋ قاجەت سياقتى. «قامشى» جاقسىلىقتىڭ جارشىسى بولعىسى كەلەدى. سوندىقتان دا جازۋشى مىرزاگەلدى كەمەلدىڭ اۋدارماسىنداعى لۋيزا حەيدىڭ «كوگىلدىر كىتابىن» بىرنەشە بولىمگە بولە وتىرىپ، تۇراقتى تۇردە وقىرماننىڭ نازارىنا ۇسىنىپ وتىرۋدى ءجون دەپ شەشتى. ءبىرىنشى، ەكىنشى، ءۇشىنشى، ءتورتىنشى، بەسىنشى بولىمدەر سايت بەتىنەن شىعىپ ۇلگەرگەن بولاتىن. ەندىگى كەزەك التىنشى بولىمدە. اتالمىش ءبولىم ادامنىڭ ءوزىن-وزى ءسۇيۋىنىڭ قانشالىقتى ماڭىزدى ءرول اتقاراتىنىنا ارنالعان. قاتەرلى ىسىكتى نەبارى 6 ايدا جەڭىپ، بارشا دارىگەرلەرىن تاڭ قالدىرعان، 2017 جىلى 91 جاسىندا اۋىرماي-سىرقاماي كوز جۇمساعان لۋيزانىڭ وقيعاسى جىگەرىن جاسىتىپ العان جاستارعا ۇلگى بولسىن دەيمىز.
3ء-بولىم. وزىڭە دەگەن ماحاببات
سوڭعى رەت قاشان سۇيگەنىڭىز جانە جۇرەگىڭىزدىڭ كەۋدەڭىزگە سيماي تۋلاعانى ەسىڭىزدە مە؟ ول قانداي تاماشا ءسات ەدى… ءسىز ءوزىڭىزدى-وزىڭىز سۇيە بىلسەڭىز دە تاپ سولاي بولادى. ونىڭ ايىرماشىلىعى – ول ماحاببات قاشان دا سىزبەن بىرگە قالادى. ول – ءسىزدىڭ باسىڭىزدان كەشكەن تاماشا سەزىمدەردىڭ ىشىندەگى ەڭ تاماشاسى.
ءوزىڭدى-وزىڭ قالاي ءسۇيۋ كەرەك؟
كەشىرە ءبىلۋ مەن وزىڭنەن بوساتىپ قويا بەرۋ قابىلەتى سىزگە كوتەرە الماس سالماقتان قۇتىلۋعا عانا ەمەس وزىڭە دەگەن ماحابباتقا دا قاقپا اشادى.
وزىڭە دەگەن ماحاببات – ەڭ قىزىقتى وقيعا. ول – ۇشۋدى ۇيرەنۋمەن بىردەي. ويلاپ قاراڭىز، ءبىز ەشقانداي كۇش جۇمساماي-اق، قالاساق بولدى ۇشىپ كەتە الامىز. وزىڭە دەگەن ماحاببات تا سولاي، سوندىقتان ءوزىڭدى ءسۇيۋدى تاپ ءقازىر باستاۋ كەرەك.
ءبىزدىڭ كوبىمىز ءوزىمىزدى-وزىمىز قۇرمەتتەي بىلمەيمىز، ويتكەنى ءوزىمىزدى “كەمشىلىگىمىز جوق” دەپ سانامايمىز. ءبىزدىڭ ءمۇلت كەتۋلەرىمىز بەن قاتەلىكتەرىمىز ءبىزدى قالاي بولساق سول كۇيىمىزدە سۇيۋگە جول بەرمەيدى.
وزىڭە دەگەن ماحابباتتى ۇيرەنۋدىڭ ون جولى
- ماحاببات ءىلىمىنىڭ ەڭ ماڭىزدى كەزەڭى - ءوزىن-وزى ايىپتاۋدان باس تارتۋ. “الىپ بارا جاتقان ەشتەڭە دە جوق” دەسەك دۇرىس جاسالماعان ءىستى دە وزگەرتۋ مەن جوندەۋ وڭاي. بارلىعى جامان دەپ سانايتىن بولساق، قيىندىق كوبەيە بەرەدى. ءاربىر كۇن – جاڭا كۇن.
- ءبىز ءوزىمىزدى قورقىتۋدى قويۋىمىز كەرەك. ءبىزدىڭ كوبىمىز كۇڭگىرت ويلارمەن ءوزىمىزدى قورقىتا باستايمىز، ويتسەك جاعداي ناشارلاي بەرەدى. تۇيمەدەيدى تۇيەدەي ەتە بەرمەگەن ءجون. جامان دەسەك، جاماندىقتىڭ كەلۋى تەزدەيدى.
اۋىرا قالساڭ ولەتىندەي بولۋ، جۇمىستا ءسوز ەستي قالساڭ قىزمەتتەن قۋىلاتىنداي كورىنۋ ءوز ساناڭدى جىگەرسىزدەندىرەتىن ويلارعا يتەرمەلەي بەرەدى. ەگەر ءسىز ءوزىڭىزدى ءوزىڭىز قورقىتا باستاعانىڭىزدى سەزىنە باستاساڭىز، توڭىرەگىڭىزدەگى سۇيكىمدى نارسەلەردەن تاڭعاجايىپ جاساپ الىڭىز دا، ويىڭىزدى سوعان اۋدارىپ جىبەرىڭىز. ول باتىپ بارا جاتقان كۇن، اسەم ياحتا، راۋشان گ ۇلى، ت.س.س. بولۋى مۇمكىن. وسى جاتتىعۋدى ۇدايى جاساساڭىز، وزىڭىزدەگى ەسكى ادەتتەردەن ارىلاسىز.
- ەندىگى ءتاسىل – ول وزىڭە-وزىڭ جۇمساق، شىدامدى جانە مەيىرىمدى بولۋ. ورەن ارنولدتىڭ مىناداي ءسوزى بار: “يا قۇداي، مەن ءتوزىم تۋرالى دۇعا وقيمىن. ونىڭ ماعان تاپ ءقازىر كەلگەنىن قالايمىن”. ءتوزىم – وتە قۋاتتى قۇرال، ءبىزدىڭ كوبىمىز ونى تەزىرەك كەلە سالمادى دەپ قينالامىز. ءبىز ونى تەز الا سالعىمىز كەلەدى. ءبىزدىڭ كۇتۋگە ءتوزىمىمىز جەتپەيدى. ءبىر نارسەگە كەزەككە تۇرا قالساق، قوبالجي باستايمىز. كولىگىمىز جولداعى تىعىننىڭ ورتاسىندا قالسا، دەنەمىز تۇرشىگە باستايدى. ءبىز بارلىق سۇراقتارىمىزعا جاۋاپتى تەز الا سالعىمىز كەلەدى. سونىمەن بىرگە، بارلىق جاقسى نارسەلەر بىزدە بولا سالسا دەيمىز. توزىمسىزدىك – بۇل تانىمعا قارسىلىق.
ءبىزدىڭ سانامىز - اسەم باۋ-باقشا دەپ ساناڭىزشى. ونىڭ اۋماعىندا وزىڭە دەگەن جەككورىنىشتىڭ دە گ ۇلى جايناپ تۇر. كارى اعاشتىڭ “قورقىنىش” دەگەن كەرەكسىز بۇتاعىن دا باياعىدا شاۋىپ تاستاۋ كەرەك ەدى. وسىلاردى الىپ تاستاساڭىز عانا ءسىزدىڭ باۋ-باقشا تۇرعان جەرىڭىزدىڭ اۋماعى تازارادى. ولاردىڭ ورنىنا شاتتىق پەن جايلىلىق داندەرىن ەگىڭىز.
باستاپقىدا ەشتەڭە دە وزگەرمەگەندەي بولۋى مۇمكىن. ءبىراق، ىزگىلىك ءدانىن سەبۋدى توقتاتپاڭىز. ءسىز ءتوزىمدى بولساڭىز، ءسىزدىڭ جەرىڭىزدە جاڭا جەمىس اعاشتارى ءوسىپ شىعادى. سانا جايلى دا ناق وسىنى ايتۋعا بولادى. ءسىز بەلگىلى-بىر “ويلاردى” ەگەسىز. ولار ءسىز قالاعان جەمىستەردى بەرەدى. ءبىراق بۇعان ءتوزىم كەرەك.
ءبىز بارلىعىمىز دا قاتەلىكتەرگە جول بەرەمىز
ساباق الۋ كەزىندەگى قاتەلىك – قالىپتى جاعداي. ءبىزدىڭ كوڭىل تۇكپىرىمىزدە بارلىعى دا اينا-قاتەسىز بولسا ەكەن دەگەن ءبىر جارامسىز وي جاتادى. ءبىز جاڭادان كەلىپ تۇرعاندى سەزىنە الماي قالامىز.
ءبىر نارسەنى ءبىلىپ الۋ ءۇشىن ۋاقىت كەرەك. ءسىز ءبىر نارسە جاساعىڭىز كەلسە، ءبارى بىردەي ويداعىداي بولا بەرمەيدى. مىناداي ءبىر جاتتىعۋ بار: ەكى قولىڭىزدىڭ ساۋساقتارىن ايقاستىرىپ، قايسى باس بارماعىڭىز جوعارى جاقتا قالعانىن بايقاڭىز. ءسويتىڭىز دە، ەكىنشى رەت ايقاستىرعاندا، باسقا باس بارماعىڭىزدى جوعارى قويىڭىز دا، ءبىراز ۇستاپ تۇرىڭىز. ءبىرىنشى رەت جاساعاندا سىزدە ءبىر قولايسىزدىق بولادى. ال، بىرنەشە رەت جاساپ، قولدارىڭىزدى ايقاستىرعان كۇيى بىرەر ءسات توقتاپ قاراڭىزشى. ەشتەڭە وزگەردى مە؟ وزگەرمەگەن سياقتى. ءسىز ۇيرەنە باستادىڭىز. قولداردى ەكى ءتۇرلى ايقاستىرۋعا بولاتىنىن ءسىز ەندى بىلە باستايسىز.
ءبىز جاڭا ءبىر ءتاسىلدى يگەرە باستاعانىمىزدا دا سولاي بولادى. باس جاعىندا ونى ونشا جاقتىرا قويمايمىز، ويتكەنى ول ءبىزدىڭ قالىپتى جاعدايىمىزدى وزگەرتىپ، قولايسىزدىق اكەلىپ تۇر. دەگەنمەن، وعان كىشكەنە ۇيرەنە باستاعاندا بىزگە ول كادىمگىدەي جانە تابيعي بولىپ كورىنە باستايدى. ءبىز ءوزىمىزدى دە ءبىر كۇندە بۇكىل جان-جۇرەگىمىزبەن سۇيە المايمىز، ءبىراق كۇن ساناپ جاقسى كورە تۇسەمىز. ەگەر ءبىز كۇنىگە وزىمىزگە ماحاببات سىيلاي بەرسەك، ەكى-ۇش ايدا ءبىز اناعۇرلىم ىلگەرىلەپ قالامىز.
سونىمەن، ءبىز قاتەلىكتەردەن ماقساتقا جەتۋ جولىندا ىلگەرى جىلجۋدى ۇيرەنەمىز. سوندىقتان دا وعان ىلتيپاتپەن جانە قۇرمەتپەن قاراۋ كەرەك. قاتەلىكتەر ءۇشىن ءوزىڭدى جازالاۋ قاجەتسىز. ءاربىر قاتەلىكتى جەڭىسكە جەتكىزەر ءومىر تاجىريبەسى رەتىندە قابىلداۋ كەرەك.
كوپتەن بەرى ءوزىن جەتىلدىرۋمەن اينالىسىپ جۇرگەندەردىڭ كەيبىرەۋلەرى نەگە وسى كەزگە دەيىن ءوز ماسەلەلەرىمىز شەشىلمەدى دەپ تاڭىرقايدى. ءبىز ءبىلىمىمىزدى، وعان ەشبىر قارسىلىق بىلدىرمەستەن، ودان نە پايدا بار دەپ سىناماستان، ىلعي دا تولىقتىرىپ وتىرۋىمىز كەرەك. جاڭا تاسىلدەردى ۇيرەنۋ بارىسىندا وزىڭىزگە بارىنشا سەرگەك جانە جۇمساق بولىڭىز. باۋ-باقشاداعى ءارامشوپتى دە دەر كەزىندە جۇلىپ تاستاۋ جەڭىل ەمەس پە؟
- ءبىز ءوز سانامىزعا مەيىرىمدى بولۋدى ۇيرەنۋىمىز كەرەك. تەرىس ويلار ءۇشىن ءوزىمىزدى-وزىمىز جەك كورۋدى قويالىق. ودان دا، ءبىزدىڭ ويلارىمىزعا “بۇلدىرۋدەن” گورى “جاسامپازدىق” ءتان دەپ ويلايىق. قولايسىز جاعداياتتار بولا قالعاندا ءوزىمىزدى ايىپتامايىق. ويتكەنى ءبىز وسىنداي ءومىر تاجىريبەلەرىنەن ۇلگى الامىز عوي. وزىڭە مەيىرىمدى بولۋ اسا ماڭىزدى.
بوساڭسۋدى دا ۇيرەنىپ الۋ كەرەك. ءسىز قورقىپ نەمەسە تارتىنىپ تۇرعاندا، سىزدەن قۋات كەتە باستايدى. ءوز ءتانىڭ مەن ميدى بوساڭسىتۋ ءۇشىن بىرنەشە مينۋت قانا كەتەدى. كوزدى جۇمىپ، تەرەڭ دەمالىڭىز. دەم شىعارار الدىندا "مەن سەنى سۇيەمىن. بارلىعى تاماشا" دەڭىز. سوندا ءوزىڭىزدى قانشالىقتى جايلى سەزىنىپ كەلە جاتقانىڭىزدى بايقايسىز. وسىلايشا ءسىز وزىڭىزگە جايسىز جانە قورقىپ ءومىر ءسۇرۋدىڭ ەشقانداي قاجەتتىگى جوق ەكەنىن حابارلايسىز.
كۇنىنە – مەديتاسيا
مەن سىزگە ءار كۇنى ساناڭىزدى تىنىشتىق قالپىنا كەلتىرىپ، ىشكى دانالىقتى تىڭداۋعا كەڭەس بەرەمىن. مەديتاسيا جاساۋ – وتە قاراپايىم ءىس. ول ءۇشىن ابدەن بوساڭسىپ، “ماحاببات”، “تىنىشتىق” دەگەن سەكىلدى ءسىز ءۇشىن ماڭىزى بار سوزدەردى ىشتەي قايتالاڭىز. مىناداي ماقۇلداۋلاردى دا قايتالاپ ايتۋعا بولادى: “مەن ءوزىمدى سۇيەمىن”، “مەن ءوزىمدى كەشىرەمىن” نەمەسە “مەنى كەشىردى”. سوسىن ىشكى سەزىنۋ كۇيىڭىزگە قۇلاق ءتۇرىڭىز.
كەيبىرەۋلەر مەديتاسيا جاساۋ كۇردەلى ءبىر ءىس دەپ ويلايدى، مەديتاسيا كەزىندە ويلاۋ پروسەسىنىڭ ءوزى توقتاپ قالاتىنداي كورەدى. وندا ويلاۋ جولى از عانا تەجەلۋى مۇمكىن، ەسەسىنە ول ەركىن اعىسقا كوشەدى. كەيبىرەۋلەر قولىنا قاعاز-قالام الىپ، بارلىق تەرىس ويلارىن جازا جۇرەدى. ول دا مۇنداي ويلاردى بوساتىپ قويا بەرۋگە جاردەمىن تيگىزەدى.
مەديتاسيانى تۇرمىستىق ادەتىڭىزگە اينالدىرۋعا تىرىسىڭىز. ونى كەز-كەلگەن جاعدايدا ورىنداي بەرۋگە بولادى. بىرەۋلەر تەز جۇگىرىپ بارا جاتىپ مەديتاسيا جاسايدى، بىرەۋلەر جاي سەرۋەندەۋ كەزىن پايدالانادى. ءسىز ءوز ءتاسىلىڭىزدى ويلاپ تابۋىڭىزعا بولادى، ول تەك وزىڭىزگە قولايلى بولسا بولعانى.
وپتيميست بولۋ
مۇمكىن ءسىزدىڭ ءبىر جاقىن ادامىڭىز اۋرۋ شىعار. ءسىز ول تۋرالى اۋرۋدان ابدەن السىرەگەن ادام رەتىندە ويلاساڭىز، وندا ادىلەتسىزدىككە جول بەرگەنىڭىز. ءسىز ويشا ول ادامدى ساپ-ساۋ دەپ ساناڭىز. وعان مەيىرىم مەن ماحاببات تولقىندارىن جولداڭىز. دەگەنمەن، اۋرۋدان ايىعۋ الدىمەن اۋىرعان كىسىنىڭ وزىنە بايلانىستى.
- ەندىگى قادام - ءوزىڭدى ماقتاۋدى ۇيرەنۋ. ەگەر سىن ىشكى دىڭگەكتى قيراتسا، ماقتاۋ ونى قالىپتاستىرادى. وزىڭىزگە وتە اسەم ەكەنىڭىزدى ايتىڭىز. ءبىر رەت قانا ايتىپ قويماي، ۇدايى ايتىڭىز. وعان كەتكەن ۋاقىتقا وكىنبەڭىز.
- ءوزىڭدى-وزىڭ ءسۇيۋىڭ – تايانىش تاپقانىڭ. دوستارىڭىزعا بارىپ جاردەم سۇراۋدان ارلانباڭىز، قيىن كەزەڭدە جاردەم سۇراۋ وسالدىق ەمەس كۇشتىلىك. تەك وزىنە عانا سەنىپ، وزىنە عانا سۇيەنە بەرمەگەن ءجون. جاردەم سۇرايتىن كەزدە ورلىكتى تومەندەتۋ كەرەك. جالعىز ورمەلەپ، وسالدىعىڭىز ءۇشىن ىزالانعاننان جاردەم سۇراعان دۇرىس.
جاردەمدى جانىڭىزدى تۇسىنەتىندەردەن، وسى پروبلەمالاردى جەتىك بىلەتىندەردەن ىزدەۋ كەرەك.
- ءوز كەمشىلىكتەرىڭ مەن قيىنشىلىقتارىڭدى سۇيە ءبىل. بىزدەگى جانە ومىردەگى بارلىق تەرىس نارسەلەر – عالامدىق ۇلكەن جوسپاردىڭ ءبىر بولىگى. الەمدى تانۋ باعدارىنىڭ ءبىر بولىگى. ادامزاتتى جاراتقان عالامدىق سانا ءبىزدى قاتەلىك جاساعانىمىز ءۇشىن نەمەسە بالالارىمىزعا وكپەلەپ قالعانىمىز ءۇشىن جەك كورە المايدى. عالامدىق سانا ءبىزدىڭ قولىمىزدان كەلگەنشە تىرىسىپ جاتقانىمىزدى كورگەندە ءبىزدى ءوزىنىڭ ماحابباتىمەن قورعايدى. ءبىزدىڭ ءاربىرىمىز كەيدە قاتەلەسۋىمىز يا دۇرىس تاڭداۋ جاساي الماۋىمىز مۇمكىن. ول ءۇشىن ءوزىمىزدى جازالاي بەرسەك، ول ءبىزدىڭ ادەتىمىزگە اينالادى جانە ودان باس تارتۋ قيىنداي بەرەدى.
- ءوز تانىڭە قامقورلىق جاسا. ءوز تانىڭە ءبىراز ۋاقىت تۇرعان تاماشا ءبىر ۇيگە قاراعانداي قارا. ونداي ءۇيدى كۇتۋ دە راحات اكەلمەي مە؟
ءوز ءتانىن جاقتىرماعان ادام اراق پەن ەسىرتكىگە، يا بولماسا تاماقتى كوپ جەۋگە اۋەستەنەدى. سىزدە ءوز ءتانىڭىز جايلى وڭ پىكىرلەر بولسىن دەسەڭىز ءوزىڭىزدى ءوزىڭىز كەشىرىپ، اشۋ مەن رەنىشكە رۇقسات بەرىپ شىعارىپ سالىڭىز.
- اينا الدىندا جاتتىعۋ ماڭىزدى. ول ارقىلى وزىڭىزگە دەگەن ماحابباتتان ءسىزدى نە ۇستاپ تۇرعانىن ءبىلىپ الاسىز. اينا الدىندا جاتتىعۋدىڭ تاسىلدەرى كوپ. تاڭەرتەڭ تۇرعان كەزدە، اينا الدىنا كەلىپ: «مەن ساعان بۇگىن نە جاساي الار ەكەنمىن؟ ساعان نە پايدالى جانە سەنى نە راحاتتاندىرادى؟» دەپ سۇرا. ءسويت تە ىشكى داۋىسىڭا قۇلاق ءتۇر. سول كەڭەستەردى كۇنى بويى باسشىلىققا ال. كەيبىرىنە جاۋاپ تابا الماۋىڭ مۇمكىن. ونداي بولعاندا اينا الدىنا بارىپ: “مەن ءبارىبىر سەنى سۇيەمىن” دە.
اينا الدىندا تۇرىپ كەشىرۋدى دە ۇيرەنۋگە بولادى. ءوزىڭىزدى وزگەلەردىڭ قاتەلىگى ءۇشىن كەشىرىپ بايقاڭىز. ايناعا قاراپ، سويلەسكىڭىز كەلگەن، ءبىراق بەتپە-بەت كەلۋگە تاۋەكەل ەتە الماي جۇرگەن اداممەن سويلەسۋگە بولادى. وسىلايشا اتا-اناڭىزبەن، باستىقپەن، دارىگەرلەرمەن، بالالارمەن، جاسىرىن سۇيىكتىلەرمەن سويلەسۋگە بولادى. بەتپە-بەت كەلگەندە ايتا المايتىن ءسوزدى وسىلايشا ايتىپ الۋعا بولادى. سوڭىنان ولاردان ماحاببات پەن ماقۇلداۋ كۇتكەنىڭىزدى ايتىڭىز، ويتكەنى سىزگە كەرەگى ناق وسى.
وزىنە سۇيىسپەنشىلىكپەن قاراي الماعان ادام كەشىرە دە بىلمەيدى. مۇندا تىكەلەي بايلانىس بار: كەشىرمەسەڭ، سۇيە المايسىڭ.
بالالارىڭىز ءسىزدى سۇيە المايتىن جاعدايدى باسقا سالماسىن. ال ولاي بولا قالعان جاعدايدا بالالار ءسىزدى كەشىرە دە المايدى.
وتباسىندا ءبىر ادام بولسا دا اففيرماسيالارمەن اينالىسسىن، سوندا جاقسى جاققا قاراي وزگەرىس كوپ كۇتتىرمەيدى. ءومىر بولعان سوڭ اتا-انالارى بالالارىمەن سويلەسپەي كەتەتىن جاعدايلار دا بولادى، ولاي بولعان كەزدە: “مەندە وتباسىمنىڭ ءاربىر مۇشەسىنە كەرەمەت، جىلى، ماحاببات پەن سەنىمگە اشىق قاتىناس بار” دەپ قايتالا. كەلىسىمگە كەلە الماي جۇرگەن تۋىستىڭ اتىن اتاپ تا اينا الدىندا اففيرماسيا جاساۋعا بولادى.
- ءوزىڭدى ءقازىر ءسۇي. بارلىعى كەلىسە باستاعان ءساتتى كۇتىپ وتىرما. وزىڭە دەگەن ماڭگى قاناعاتسىزدىق – بار بولعانى ادەت قانا.
ءبىز وزگە ادامداردى وزگەرتە المايمىز، سوندىقتان ولاردى ءوز جايىنا قويىڭىز. بىرەۋدى وزگەرتەمىن دەپ بار قۋاتتان ايىرىلۋعا بولادى. سول كۇشتىڭ ەڭ بولماسا جارتىسىن وزىڭىزگە جۇمساساڭىز، ءسىز باسقاشا بولىپ كەتەر ەدىڭىز.
ءسىز باسقا بىرەۋدى ءومىر سۇرۋگە ۇيرەتە المايسىز. اركىم ءوزىنىڭ جەكە جولىن ءوتۋى ءتيىس. بىزگە تيەسىلىسى – ءوزىمىزدى ءوزىمىز تانۋىمىز. ال وزىڭە دەگەن ماحاببات – وسى باعىتتاعى العاشقى قادام.
ءبىز بۇل ومىرگە ءومىردىڭ وزىنەن ۇيرەنۋ ءۇشىن كەلگەنبىز. ول – ءوزىڭدى ءوزىڭ قابىلداۋ مەن وزىڭە دەگەن ماحابباتتان باستالادى. ءسىز بۇل ومىرگە رۋحاني ءوسۋ، باسقالارعا جاناشىرلىق پەن تۇسىنىستىك ءبىلدىرۋ ءۇشىن كەلدىڭىز. كەتكەن كەزىڭىزدە اقشا مەن اۆتوموبيل، جۇمىس پەن تانىستاردى قالدىرىپ كەتەسىز. سىزگە شىنداپ مەنشىكتەلىپ قالاتىنى – سۇيە ءبىلۋ. باسقا ەشتەڭە دە ەمەس.
ءوز ىشىڭىزدەگىلەرگە دەگەن ماحاببات
بىرەۋگە دەگەن ماحاببات پەن نەكە - وتە كەرەمەت. ال وزىڭمەنەن بولاتىن رومان – ماڭگى. ءوز ىشىڭىزدەگى وتباسىڭىزدى ءسۇيىڭىز: بالانى، اتا-انالاردى، جانە ولاردى ايىرىپ تۇرعان جىلداردى.
ماحاببات دەگەن – وشىرگىش سەكىلدى، ول زەردەدەگى ەڭ جانىڭدى جەر اۋىر ەستەلىكتەردى ءوشىرۋشى. ونىڭ كىرە المايتىن قىرتىسى جوق. ەگەر ءسىزدىڭ كوز الدىڭىزدا ءسىزدى رەنجىتكەن كورىنىستەر تۇرسا جانە ءسىز كىم ايىپتى ەكەنىن ساۋساعىڭىزبەن كورسەتە باستاساڭىز، وندا ءبىر ورىندا توقىراپ تۇرىپ قالاسىز. ول اۋىرسىنۋلار سىزگە جابىسىپ قالماي قويادى. كۇش پەن تاڭداي – قاشان دا ءسىزدىڭ ىشىڭىزدە. ءوز كوزىڭىزگە قاراڭىز دا ماحابباتى سەزىنىڭىز. ءسىزدىڭ ىشىڭىزدە ءومىر ءسۇرىپ جاتقان ادامدارعا دەگەن ماحابباتتى.
ءوزىمىزدىڭ اتا-انالارىمىزبەن قاتىناس
ءسىز اتا-اناڭىزدى تۇسىنۋگە تىرىسساڭىز، ولار دا ءسىزدى تۇسىنەدى.
ءبىزدىڭ اتا-انالارىمىز ءبىز قالاعانداي بولمادى-اۋ دەگەن تەرىس سەزىمنەن ارىلۋ كەرەك. ول ءۇشىن ولاردىڭ وتكەن ءومىرىن، كورگەن تاربيەسىن زەرتتەگەن ءجون. ويتكەنى ولار وزدەرى وسكەن ورتانىڭ ۇلگىسىمەن عانا ءومىر ءسۇرىپ كەلەدى. وسىلاي ەتكەندە ولاردى كەشىرۋ وڭايعا تۇسەدى.
ءتۇسىنۋ ارقىلى كەشىرۋ، كەشىرۋ ارقىلى ماحاببات كەلەتىنىن ءتۇسىنىڭىز. ەگەر ءبىز اتا-انالارىمىزدى سۇيە جانە كەشىرە الساق، وندا بىزدە ومىردە كەزدەسكەن ءاربىر ادامنان قاناعات الاتىن مۇمكىندىك بار.
جاسوسپىرىمگە ءوزىن-وزى قۇرمەتتەۋ قاجەت
جاستار اراسىندا وزىنە-وزى قول جۇمساۋ كوبەيىپ بارادى. ءوز ءومىرى ءۇشىن جاۋاپكەرشىلىكتى موينىنا الۋعا كۇشى جەتەتىندەر ازايىپ جاتسا كەرەك. بۇل پروبلەمانىڭ، بىزدەر ەرەسەكتەر ولاردان ءومىردىڭ ءتۇرلى جاعدايلارىندا بەلگىلى ءبىر قىلىقتار كۇتەتىنىمىزگە تىكەلەي قاتىسى بار. ءبىز ولاردىڭ ءوز مىنەزىمىزگە ۇقساس بولعانىن قالايمىز. وسىمەن ءبىز ولاردى ەزگىگە سالىپ تۇرعان جوقپىز با؟
ون جاس پەن ون بەس جاستىڭ اراسى وتپەلى كەزەڭ. ول مەرزىمدە جاسوپىرىمدەر توڭىرەگىندەگى جاعدايلارعا قالىپتاسۋعا تىرىسادى. ولار ءوز قاتارلاستارىنىڭ الدىندا جەرگە قاراپ قالماۋ ءۇشىن ءبارىن جاساۋعا ءازىر. وسىنىڭ ارتىنا شىن سەزىم جاسىرىنىپ قالادى. ولار وزدەرىن قالاي بولسا سول كۇيىندە كورسەتۋدەن قورقادى.
بالالاردىڭ ۇيالشاق، ءتىلازار بولۋىنا، مەكتەپتە ۇلگەرىمى ناشارلاۋىنا تۇسىنىستىكپەن قاراي ءبىلۋ ماڭىزدى. ۇيدە ولارعا سەنىم مەن سۇيىسپەنشىلىك جەتىسپەسە، ولار ونى سىرتتان ىزدەيدى.
بالالارعا “ولاي ەتپە، بىلاي جۇرمە” دەۋدىڭ ورنىنا ولاردىڭ ءاربىر قادامىنا ماساتتانا قاراۋ كەرەك. ول ءوز پىكىرى، ءوز ويى، ءوز قىلىعى بار بولىپ قالىپتاسا بەرسىن، وندا تۇرعان نە بار؟ بالالاردى ايىپتاۋدىڭ دا، كوزقاراستارىنا قارسى تۇرۋدىڭ دا پايداسىنان زيانى كوپ.
بالالار ءبىزدىڭ ىستەرىمىزدەن ۇيرەنەدى
بالالار ەشقاشان ءبىز ايتقانداي ەتىپ ىستەمەيدى، ءبىراق ولار ءبىزدىڭ جاساعانىمىزدى اينىتپاي جاسايدى. سوندىقتان اقىل ۇيرەتكەننەن گورى ءوزىڭىز ۇلگى بولىڭىز.
اجىراسۋ
ەگەر اكە مەن شەشە اجىراسسا، وندا وتباسى مۇشەلەرىنىڭ ءبىرىن-بىرى قولداۋى اسا ماڭىزدى. ەگەر اجىراسىپ جاتقان اكە مەن شەشە ءبىرىن ءبىرى جامانداپ جاتسا، بالا اداسادى. اتا-انالار بالالارعا وزدەرىنىڭ بۇل تىرلىكتەرىنىڭ ولارعا ەش قاتىسى جوق ەكەنىن ءتۇسىندىرۋى كەرەك. ەشۋاقىتتا بالالارعا اجىراسۋ سەبەبىنە ءبىز كىنالى بولارمىز دەگەن وي كەلمەيتىندەي بولسىن.
جاقسى قارتايۋ
ءبىزدىڭ كوبىمىز كارىلىكتەن قورقامىز. ءبىز كارى بولىپ كورىنگىمىز كەلمەيدى. ءبىز قارتايۋ پروسەسىن قۇبىجىق سەكىلدى كورەمىز. دەگەنمەن، كارىلىك ءومىر سيكلىنىڭ تابيعي جانە اجىراماس ءبىر بولىگى.
ماسەلەن ءسىز قارتايمادىڭىز دەلىك. ومىردەن كەتكەندە جاپ-جاس كۇيى كەتكەن قالاي؟ قارتايعان ساتتە ءوزىڭدى ءسۇيۋ جاس كەزدە سۇيگەننەن دە بەتەر كەرەگىرەك. ويتكەنى بىزگە ءومىردىڭ بارلىق ساتىلارىنان ءوتۋ بۇيىرعان.
ادامدار، اسىرەسە، ايەلدەر كارىلىك جايلى ويلاعاندا كوبىرەك قوبالجىپ، قورقىنىشقا تۇسەدى. قارتايا باستاعاندا بەتىندەگى جاڭا اجىمدەردى جەك كورىپ، تاڭەرتەڭگىلىك بايقالعان اق شاشتاردى جۇلىپ الەكتەنەدى. جاس كەلە جاڭا كەسەلدەر پايدا بولادى. وسىلاردىڭ ءبارىن ءبىر توبەگە ءۇيىپ ۋايىمعا ءتۇسۋدىڭ نە قاجەتى بار. مەن ماسەلەن قارتايعان ادام اۋرۋدان ولەدى دەگەنگە سەنبەيمىن.
شىندىعىندا، ءبىز وزگەشە ولۋگە ءتيىسپىز دەپ ويلايمىن. بەلگىلى ءبىر مەرزىمگە كەلگەندە بىزدەردىڭ بارلىق ىستەرىمىز اياعىنا كەلەدى، سول كەزدە ءبىز باسقا دۇنيەگە كوشۋگە ازىرلەنەمىز. ول ءۇشىن ءولىمشى جاعدايدا كەسەلدى بولۋ كەرەكسىز. ءبىز قارتايعاندا ءوزىمىزدى تىڭ سەزىنگەنىمىز جاقسى ەمەس پە؟
سان-فرانسيسكونىڭ ءبىر مەديسينالىق مەكەمەسىندە ادام ورگانيزمىنىڭ قارتايۋى گەندەرگە بايلانىستى ەمەس، مي قاباتتارىنىڭ بىرىندە جاتاتىن «بيولوگيالىق ساعاتتىڭ» كولەمىنە بايلانىستى ەكەنى دالەلدەنىپتى. ول «ساعات» ءبىزدىڭ قارتايۋ پروسەسىنە قالاي قارايتىنىمىزعا بايلانىستى ەكەن.
ماسەلەن، ءسىز 35 جاس – ورتا جاس، ودان ءارى قاراي كارىلىك باستالادى دەپ ويلاساڭىز، سولاي بولا كەتەدى. سوندىقتان، مەن 90-عا كەلگەندە قانداي اسەم قاريا بولامىن دەپ ويلاڭىز.
نە ەكسەڭ، سونى وراسىڭ. قاريا كىسىلەرگە قانداي قارىم-قاتىناس جاساساڭىز، سىزگە دە سولاي بولادى. ءوزىن جاقسى كورەتىن اتا-انالار بالالارىنا دا وسىنى ۇيرەتەدى. ءبىز ءوزىمىزدى ءسۇيۋ ونەرىن قانشالىقتى مەڭگەرسەك، ءبىزدىڭ بالالارىمىز دا وسىنى ۇلگى ەتىپ الادى.
4ء-بولىم. ىشكى اقىلدان سۇراۋ
ەگەر وڭ وزگەرىستەر مەن ايىعۋعا الىپ كەلەتىن ارەكەت بولماسا، كەز-كەلگەن تەوريا پايداسىز.
وركەندەۋگە قالاي جەتۋگە بولادى
ءبىز قورقىپ تۇرساق، بارلىعىن ءوزىمىزدىڭ باقىلاۋىمىزعا الۋعا تىرىسامىز. وسىلايشا ءبىز ومىرىمىزدە بولاتىن وڭ وزگەرىستەرگە توسقاۋىل قويامىز. ومىرگە سەنىڭىز. وندا بىزگە كەرەكتىڭ ءبارى بار.
كوپ ادامدار اشىق بولۋدان قورقادى، ويتكەنى ءبىر «جارامسىز نارسەنى» جىبەرىپ الامىن با دەپ قورقادى. ىشكى كۇيدى وزگەرتپەسە، سولاي بولا كەتۋى دە مۇمكىن.
وركەندەۋ دەسە كوبىمىزدىڭ ويىمىزعا اقشا كەلەدى. ءبىراق وعان ۋاقىت، ماحاببات، جەتىستىك، جايلىلىق، اسەمدىك، ءبىلىم، قارىم-قاتىناس، دەنساۋلىق جانە سودان سوڭ بارىپ اقشا جاتادى.
ەگەر ءسىز ىلعي دا اسىعۋمەن بولىپ، سوندا دا ۋاقىت جەتكىزە الماساڭىز، وندا ءسىز ۋاقىتتىڭ جەتپەي قالاتىنىنا سەنگەندىگىڭىزدەن. ەگەر ءسىز ەشقاشان جەتىستىكتەرگە جەتە المايمىن دەسەڭىز، ول سوزدەرىڭىزدىڭ ورىندالۋى وڭايلايدى. ءسىز ءومىردىڭ قيىنشىلىقتار مەن سالماقتارى اۋىر ەكەندىگىنە سەنسەڭىز، وندا ۇدايى جايسىزدىقتا بولاسىز. ءوزىڭىزدى توپاسپىن دەپ ساناساڭىز، دانالىققا جول اشىلمايدى. ەگەر سىزدە ادامدارمەن قارىم-قاتىناستا ماحاببات كەمشىن بولسا، سىزگە وزىڭىزگە دە ماحابباتتى شاقىرۋعا جول جابىلا باستايدى.
ال اسەمدىك شە؟ ءسىز جان-جاعىڭىزداعى اسەمدىكتى كورە الاسىز با جانە ونىڭ جەردە وتە مول ەكەنىنە سەنەسىز بە، جوق، سىزگە بارلىعى كورىكسىز جانە ماردىمسىز كورىنە مە؟ اقشاعا كەلسەك، كوبىمىز بىزگە اقشا ىلعي دا جەتپەيدى دەيمىز. ءسىزدىڭ تالابىڭىز ءسىزدىڭ رەسۋرستارىڭىزعا ساي ما؟ سىزگە ول سومانى كىم انىقتادى؟
وسىنىڭ ءبارى دە ءبىر نارسەنى بىرەۋدەن الۋ يدەياسىنا قاتىسى جوق. ادامدار ادەتتە بىلاي ويلايدى: «مەن مىنانى العىم كەلەدى، مەن انانى العىم كەلەدى». ءبىراق مولشىلىق پەن وركەندەۋ – ءبىزدىڭ قابىلداي ءبىلۋ قابىلەتىمىزگە بايلانىستى. ەگەر ءسىز ءبىر نارسەنى قابىلداي الماساڭىز، وندا ءسىزدىڭ ءبىر سەبەپپەن ونى قابىلداۋعا ءازىر ەمەستىگىڭىزدەن. ەگەر ءبىز ومىرگە ساراڭدىق پەن قاراۋلىق جاساساق، ول دا سولايشا جاۋاپ بەرەدى. ەگەر ءبىز ودان ۇرلاعىمىز كەلسە، وندا ول دا ءبىزدى تونايدى.
وزىڭە ادال بولۋ
ادالدىق – ءبىز وتە كوپ پايدالاناتىن، ءبىراق شىن ماعىناسىن تەرەڭ تۇسىنە الماعان ءسوزىمىز. ادالدىقتىڭ مورال مەن كۇيرەك تاقۋالىقپەن ورتاق ەشتەڭەسى جوق. ادال بولۋ، سونىڭ جولىندا تۇرمەگە ءتۇسۋ ەمەس. ادالدىق وزىڭە-وزىڭ ماحابباتپەن قاراي ءبىلۋ.
ادالدىقتىڭ نەگىزگى قاسيەتى – ءبىز ءوزىمىز قانشا بەرسەك، سونشا قايتىپ الا الاتىندىعىمىزدا. سەبەپ پەن سالدار زاڭى بارلىق دەڭگەيدە جۇمىس ىستەيدى. ەگەر ءبىز بىرەۋدى قورلاساق نەمەسە ايىپتاساق، وندا ءوزىمىز دە ايىپتىمىز جانە قورعانامىز. ەگەر ءبىز ۇدايى اشۋلانىپ جۇرسەك، وندا ادامداردىڭ وزىمىزگە دەگەن اشۋىن تۋعىزامىز. وزىڭە دەگەن ماحاببات پەن الەمگە دەگەن ماحاببات كامەرتون قاعيداسىمەن جۇمىس ىستەيدى.
ءبىر وفيسكە بارعاندا قالامساپتاردى الىپ كەتەتىن ادامدار بار. ۇلكەن امبەباپ دۇكەندەردەن از-ازداپ زات ۇرلاپ جۇرەتىندەر بولادى. ولار دۇكەن بۇدان كەدەي بولىپ قالمايدى دەپ وزدەرىن اقتاعىسى كەلەدى. بۇلاي اقتالۋدا ەشبىر ماعىنا جوق. ءبىز ءبىر نارسەنى رۇقساتسىز الساق، ءبىر نارسەمىزدى جوعالتامىز. ەگەر بەرسەك، الامىز. باسقاشا بولمايدى.
ەگەر ءسىز ۇدايى ءبىر نارسەڭىزدى جوعالتىپ جۇرەتىن بولساڭىز نەمەسە ومىردە جاعدايىڭىز قالپىنان شىعا بەرسە، ويلانىڭىز، ءسىز قالاي الىپ ءجۇرسىز؟ بىرەۋدىڭ ءبىر نارسەسىن الا قويماعانىڭىزبەن، مۇمكىن بىرەۋلەردىڭ ۋاقىتىن ۇرلاپ نەمەسە ونىڭ ابىرويىنا ءتيىپ جۇرگەن بولارسىز. ءبىز ادامداردى ايىپتى سەزىنۋگە زورلاعان ءاربىر ساتتە، ءبىز ءوزىمىزدىڭ دۇرىستىعىمىزعا، ءوز كۇشىمىزگە كۇمان كەلتىرىپ تۇرمىز. بۇل ءوزىمىزدى-وزىمىز ۇدايى تەكسەرىپ تۇرۋىمىزدى جانە ءوزىمىزدى ءوزىمىز تانۋدىڭ بيىك دەڭگەيىن تالاپ ەتەدى.
ءبىز بىرەۋدەن ءبىر نارسەنى رۇقساتسىز العاندا، ونى ءوز ەڭبەگىمىزبەن الا الۋعا لايىق ەمەس ەكەنىمىزدى جانە بىزدەن دە سولاي الىپ كەتۋگە كەلىسىم بەرىپ تۇرعانىمىزدى دالەلدەپ، الەمگە جاريا ەتىپ تۇرمىز. الىپ كەتە سالۋعا بولاتىن نارسەنى الا سالساق، ءبىز ءوزىمىزدى ەشبىر نارسە وتپەيتىن قابىرعامەن قورشاعانىمىز، ودان شاتتىق پەن ماحابباتتىڭ ساۋلەسى وتە المايدى. ءبىز وزىمىزگە سىي قابىلداۋعا جانە جايلىلىقتا ءومىر سۇرۋگە تىيىم سالدىق.
وي-سانانىڭ مۇنداي ستەرەوتيپى – ءبىزدىڭ جەردەگى ءومىرىمىزدىڭ اقيقاتى ەمەس. ءبىز تاماشامىز جانە ەڭ جاقسى نارسەلەرگە لايىقپىز. ءبىزدىڭ پلانەتامىزدا ءبارى دە جەتەرلىك. ءبىز سانالى تۇردە سۇراعان نارسەلەردىڭ ءبارىن الۋعا لايىقپىز. ءبىزدىڭ سانامىز ءبىزدىڭ سوزدەرىمىزدىڭ، ويلارىمىزدىڭ جانە ارەكەتتەرىمىزدىڭ مىنەزىن انىق ايقىندايدى. ءبىزدىڭ ويىمىز بىزدەگى ناقتى جاعدايدى قۇرايتىنىن انىق تۇسىنگەندە، ءبىز ءوز ويلارىمىزدى وزگەرتۋ ءۇشىن وسى ناقتى جاعدايىمىزدى باقىلاي باستايمىز. ەگەر ءبىز بارىنشا ادال بولامىز دەپ شەشسەك، وندا وزىمىزگە دەگەن ماحابباتتى تاڭدايمىز. ادالدىق بىزگە ومىردەگى جاعدايلاردىڭ ەڭ كۇردەلىلەرىن دە جەڭىل جەڭۋگە جاردەم بەرەدى.
ەگەر ءسىز دۇكەنگە بارىپ ساۋدا جاساعاندا ءبىر زاتتىڭ باعاسى قوسىلماي قالسا، كاسسيرگە ايتىپ تولەپ كەتىڭىز. ەگەر ونى ۇيگە كەلگەن سوڭ عانا بايقاساڭىز، اڭگىمە باسقا. بۇل ەندى ادالدىقتىڭ ەمەس، سانالىلىقتىڭ ماسەلەسى.
ەگەر ادال بولماۋ سىزگە ءبىرتالاي قولايسىزدىقتار اكەلسە، سىزگە ماحاببات پەن ادالدىق قانداي تاماشا ءومىر سىيلايتىنىن ويلاڭىز. ءسىزدىڭ ومىرىڭىزدەگى جاقسى نارسەلەردىڭ ءبارى – ءسىزدىڭ كۇش سالۋىڭىزدىڭ ناتيجەسى. كەلىڭىز، ءوز ىشىمىزدە سۇيە بىلەتىن، ادال كوزقاراس قالىپتاستىرايىق جانە ءوزىمىزدىڭ قولىمىزدان كەلەتىن مۇمكىنشىلىكتەرىمىز تۋرالى جاڭا دا تاڭدانارلىق فاكتىلەردى اشايىق.
ءۇي – قاسيەتتى ۇيا
ءسىزدى قورشاپ تۇرعانداردىڭ ءبارى ءسىز نەگە لايىق بولساڭىز، سونى كورسەتىپ تۇر. ءوز ءۇيىڭىزدىڭ جاعدايىنا، كيىمدەرىڭىزگە كوز سالىڭىز. ولاردى وزىڭىزگە لايىق سانايسىز با؟
«مەن بۇل ءۇيدى كورگىم كەلمەيدى» دەسەڭىز، ءسىز ءوزىڭىزدىڭ جانىڭىزعا جاعاتىن ءۇيدى تابا المايسىز.
وزىڭىزدە باردى ءسۇيۋدى ۇيرەنىڭىز، سوندا ءسىزدىڭ وسى سەزىمىڭىز جاڭا دا اسەم ۇيگە كىرۋىڭىزگە كومەكتەسەدى.
ماحاببات قاتىناستارى
دوكتور بەرنلي سيگەل «ماحاببات، مەديسينا جانە كەرەمەتتەر» دەگەن كىتابىنداعى مىنا ويلاردى مەن وتە ماقۇلدايمىن: «كوپ ادامدار، اسىرەسە راك كەسەلىنە ۇشىراعاندار، بالا كەزىندە ءوز قالپىنىڭ وزەگىندە ءبىر كەمشىلىك بارىنا سەنەدى. وسى كەمشىلىكتى بىلدىرمەي جاسىرىپ، ولار سۇيىكتى بولۋ مۇمكىنشىلىگىن ساقتاعىسى كەلەدى. ەگەر بىرەۋ-مىرەۋ ونىڭ شىن بەت پەردەسىن كورىپ قالسا، ول ماڭگى باقي جالعىزدىق پەن ماحابباتتىڭ جوقتىعىن سەزىنەدى. ولاي ويلاعان ادامدار ءوز توڭىرەگىندە وزگەلەردى ىزگى ارماندارى مەن تەرەڭ سەزىمدەرىن بولىسپەيتىندەي جانە قۇپيالارىنا بويلاي المايتىنداي ەتىپ قورعانىس قاباتىن جاساپ الادى. ولار ىشتەرىندە ءبىر بوس كەڭىستىك بار ەكەنىن سەزىنەدى جانە وسى بوس كەڭىستىگىن تولتىرارلىقتاي قاتىناستار جاساۋعا تىرىسادى. ولار قايتارىمىنا ءبىر نارسە السا عانا سۇيۋگە كەلىسەدى. ال ول وسى كەسىرلى شەڭبەردەن شىعا المايتىنداي ىشكى ويراندى ودان سايىن ۇلعايتۋعا الىپ كەلەدى».
كەز-كەلگەن قارىم-قاتىناس وتە ماڭىزدى، ويتكەنى ودان ءسىزدىڭ وزىڭىزگە قاتىناسىڭىز كورىنىپ تۇرادى. ەگەر ءسىز ءوزىڭىزدى ۇدايى سوگەتىن جانە بارلىق كۇنالاردا ايىپتايتىن بولساڭىز نەمەسە ءوزىڭىزدى ماڭگىلىك قۇرباندىق رەتىندە سەزىنسەڭىز، وندا ءسىز وزىڭىزگە وسى ويلارعا لايىقتى ادامداردى تارتاسىز، ولار ءسىزدىڭ بەيشارا ەكەنمىن دەگەن سەنىمىڭىزدى نىقتاي تۇسەدى.
ءمۇنداي جاعدايدا مىناداي جاتتىعۋ بار: «مەن ماحاببات ءۇشىن اشىقپىن. ماحاببات – ءقاۋىپسىز» دەپ كۇنىنە ءۇش رەت قول جايىپ تىلەك تىلەڭىز. وسىدان سوڭ اينا الدىنا تۇرىپ: «مەن لايىقتىمىن. مەن لايىقتى بولماسام دا وسىلاي بولۋىن قالايمىن» دەڭىز.
ءسىز ءتۇرلى جاقسى نارسەلەردى ءجيى قايتارىپ جىبەرەسىز، ويتكەنى وعان لايىق ەكەندىگىڭىزگە سەنبەيسىز. مىسالى، ءسىز بىرەۋمەن نەكەگە تۇرۋ جايلى شەشىمگە كەلدىڭىز نەمەسە بىرەۋمەن وڭتايلى قاتىناس جاساعىڭىز كەلدى. سىزبەن كەزدەسىپ جۇرگەن ادامنىڭ سىزگە ۇنايتىن ءتورت ەرەكشە قاسيەتى بار، ال سىزگە ول از، ولاردى تاعى دا ءبىر قاسيەتتەرمەن تولىقتىرعىڭىز كەلەدى. ءارى قاراي بارلىعى ءسىزدىڭ ءوزىڭىزدى قانشالىقتى سۇيەتىنىڭىزگە بايلانىستى. ءسىز وزىڭىزبەن قالۋعا كەلىسىم بەرگەن ءبىرىنشى اداممەن قالۋىڭىزعا دا بولادى. بولماسا كوپ باسەكەلەستەردى بايقاپ كورىپ، وزىڭىزگە لايىقتى ساناعان ادامدى تاۋىپ الۋىڭىز دا مۇمكىن.
ەگەر ءسىز جوعارعى كۇش ءسىزدى شىن سۇيەتىن ادامدارمەن قورشاتىپ تۇر جانە ءسىزدىڭ جولىڭىزدا كەزدەسكەن ءاربىر ادام سىزگە جاقسىلىق اكەلەدى دەپ سەنسەڭىز، سولاي بولىپ شىعادى.
ءوزارا تاۋەلدىلىك قاتىناستارى
ءبىزدىڭ كوبىمىز ءۇشىن جەكە قارىم-قاتىناس ءبىرىنشى ءرول وينايدى. مۇمكىن ءسىز ۇدايى ماحاببات ىزدەۋمەن كەلەسىز. ماحابباتتى ىزدەۋ سىزگە بارلىق تالاپتارىڭىزعا ساي كەلەتىن سەنىمدى ارىپتەس تابۋعا كومەكتەسپەيدى. «مەنى بىرەۋ سۇيسە، مەنىڭ ءومىرىم وزگەرىپ كەتەر ەدى» دەپ ويلاۋ جولىنا تۇسۋگە كەڭەس بەرە المايمىن.
مەن مىناداي جاتتىعۋ ۇسىنامىن. سىزگە باسقا اداممەن قاتىناسىڭىز قالاي بولعانىن قالايتىنىڭىزدى قاعازعا ءتۇسىرىپ كورىڭىز – سىرلاس، اشىق، سەنىمدى، ويناقى، ت.س.س. ەندى وسى تىزىمگە قايتا قاراڭىز. وسىلار قول جەتپەيتىندەي يدەال ما؟ ال ءسىز ءوزىڭىز وسى تالاپتاردى ورىنداۋعا ءازىرسىز بە؟
ماحابباتقا قاجەتتىلىك پەن ماحابباتقا شولىركەۋ ەكەۋىنىڭ ايىرماشىلىعى زور. ءسىز ماحابباتقا شولىركەگەن بولساڭىز وندا سىزگە شىنىندا ماحاببات پەن ءوزىڭىز جاقسى كورەتىن جانە بيىك باعالايتىن ادامىڭىزدىڭ ماقۇلداۋى جەتپەي تۇرعانى. ناتيجەدە ءسىز ءوز ارىپتەسىڭىزبەن قارىم-قاتىناستا ءوزارا تاۋەلدىلىككە ۇرىناسىز. ول سىزگە دە، ارىپتەسىڭىزگە دە پايدا اكەلمەيدى.
ءسىز باسقا بىرەۋدى قالاي جاساۋعا ۇيرەتە باستاساڭىز، ايلاكەرلىككە بارعانىڭىز. ول دۇرىس ناتيجە بەرمەيدى. ءسىز ءوز ماقساتتارىڭىزعا ءوزىڭىز جەتە الاتىن جاعدايدا بولساڭىز، وندا ءسىز ماقتاۋ مەن باسقا ادامداردىڭ جاردەمىنە تاۋەلدى بولمايسىز. بارلىعى ءسىزدىڭ ءوزىڭىزدى قانشالىقتى سۇيەتىنىڭىزگە بايلانىستى. ءوزىن شىن سۇيەتىن ادام تىنىش، قالىپتى جانە ءوزىنىڭ ءقاۋىپسىز ەكەنىنە سەنىمدى.
مىناداي اففيرماسيانى ۇسىنامىن: «مەن ءومىرىمدى تولىقتىرا تۇسەتىن كەرەمەت قوبالجۋلارعا اشىقپىن جانە ولاردى قابىلداي الامىن». ول «مەن جاڭا سۇيىكتى تاپقىم كەلەدى» دەگەننەن اناعۇرلىم دۇرىس. اشىق جانە قابىلداعىش بولعاندا الەم سىزگە كومەكتەسەدى.
ءسىز وزىڭىزگە دەگەن ماحابباتىڭىز وسكەن سايىن وزىڭىزگە دەگەن قۇرمەتىڭىز دە وسە تۇسەتىنىن بايقايسىز. ەگەر ءسىز ومىردەن نە كۇتەتىنىڭىزدى انىق بىلسەڭىز، سىزگە قاجەتتى وزگەرىستەر ءسىز ويلاعاننان ەرتەرەك جانە جەڭىلىرەك كەلەدى. ماحاببات ادامنىڭ سىرتىندا ەمەس – ىشىندە ءومىر سۇرەدى. قانشالىقتى كۇشتىرەك سۇيە الساڭىز، سونشالىقتى ماحابباتپەن قورشالاسىز.
اقشا تۋرالى تۇسىنىكتەر
اقشانىڭ ۋايىمى دا ادامعا بالا كۇننەن قالعان اسەرلەردەن بولادى. قارجىلىق جاعدايى جاقسى اكە ىلعي دا اقشاسى ازايىپ قالا ما دەپ ۋايىمداپ وتىرعانىن كورگەن بالادا سول اسەر قالىپ قويادى.
اقشانىڭ بىردە از، بىردە جەتەرلىك بولۋى قالىپتى نارسە. ەگەر ءبىز ىشكى كۇشتەرىمىزگە سەنسەك، وندا قيىن كەزدەر تەز ءوتىپ كەتەدى. ءبىز بولاشاقتا بىزدە ءبارى دە، ونىڭ ىشىندە اقشانىڭ مولدىعى دا بولاتىنىنا سەنۋىمىز كەرەك.
اقشا ادامنىڭ بارلىق ماسەلەسىن شەشىپ بەرە المايدى. كوپ اقشا بولسا ءومىردى ەرتەگىدەي ەتىپ وتكىزۋگە بولادى دەپ سەنەتىندەر بار. ءبىراق، ءبارىبىر اقشا ەشقاشاندا – باقىتقا الىپ بارار جول ەمەس.
وزىڭىزدە بارىنا ريزا بولىڭىز
مەن جاسىمدا ماعان جاردەم بەرگەن ادامداردىڭ ءبارىن جادىمدا ساقتاعانمىن. كەزىندە ولاردىڭ جاقسىلىقتارى ءۇشىن سىي قايتارا المادىم. ءبىراق جىلدار وتە كەلە مەن دە وزگەلەرگە جاردەم بەردىم. سوندىقتان، بىرەۋلەرگە جاردەم بەرۋ ىسىندە «سەن – ماعان، مەن - ساعان» دەگەن پرينسيپ جارامايدى. سەنى بىرەۋ تۇستىككە شاقىرسا، ەرتەڭىنە ونى شاقىرىپ جىبەرۋ ونشا ورىندى ەمەس، ال ءبىز كوبىنە سولاي جاسايمىز. ءبىز ىلعي تەز قايتارىم جايلى ۋايىمدايمىز.
سىيدى العىس ايتا قابىلداۋدى ۇيرەنىڭىز. قابىلداي ءبىلۋدى ۇيرەنىڭىز. بىزدەردىڭ پروبلەمالارىمىزدىڭ ءبىرى – قابىلداي بىلمەيتىندىگىمىزدە. بەرۋدى بىلگەندە قابىلداۋدى دا ءبىلۋ كەرەك. بىرەۋدەن سىي الىپ تۇرىپ «راحمەت» دەۋدىڭ ورنىنا «ماعان شاق ەمەس ەكەن» نەمەسە «مەن جاقسى كورەتىن ءتۇس ەمەس ەكەن» دەسەڭىز، ول بۇدان بىلاي سىزگە ەشۋاقىتتا ەشتەڭە سىيلامايدى.
ءسىز بىرەۋگە اقشا بەرگەننەن گورى ونى سانانى ىسكە قوسۋ ارقىلى اقشانى وزىڭىزگە قالاي شاقىرۋعا بولاتىنىن ۇيرەتىڭىز.
ونىنشى بولىك ەرەجەسى
ءسىز تۇسكەن تابىستارىڭىزدىڭ ونىنشى بولىگىن قايىرىمدىلىققا جۇمساڭىز، سويتكەن كۇندە تابىسىڭىز مولايا تۇسەتىنىنە سەنىڭىز.
ادامدار: «مەنىڭ اقشام كوبەيگەن سوڭ قايىرىمدىلىق جاسايمىن» دەپ ويلايدى. ونداي ويداعى ادامدار ەشقاشان قايىرىمدىلىق جاسامايدى، قايىرىمدىلىقتى ەرتەڭگە قالدىرماي، بۇگىن باستاۋ كەرەك. سولاي ەتكەنىڭىزدە ومىرىڭىزدە كوپ جاقسى جاعدايلار بولادى. ءبىراق، قايىرىمدىلىقتى اقشاڭىز كوبەيۋى ءۇشىن ادەيى جاساعىڭىز كەلسە، وندا ۇتىلاسىز. بۇل جاعدايدا ونىنشى بولىك ەرەجەسى جۇزەگە اسپايدى.
بۇل الەمدە بارلىعى جەتكىلىكتى. ول تەك قانا ءسىزدىڭ ونىڭ ولشەۋسىز بايلىقتارىمەن تانىسقىڭىز كەلۋىن كۇتىپ تۇرادى. اقشا ءسىز جۇمسايمىن دەگەن سوماڭىزدان اناعۇرلىم كوپ. ادامدار – ءسىز ومىردە كەزدەستىرگەننەن اناعۇرلىم كوپ. قۋانىش پەن شاتتىق تا ءسىز ويلاعاننان كوبىرەك. ءسىز وسىعان سەنسەڭىز، ءسىزدىڭ قالاۋىڭىز ورىندالادى.
ءوزىڭىزدىڭ شىعارماشىلىق باستاۋىڭىزدى تانىتۋ
ءوزىمىزدىڭ ىشكى كوزىمىزدى اشىپ، ءبىز ءوز كوزقاراستارىمىزدى كەڭىتەمىز.
«ءومىرىڭنىڭ باستى ماقساتى نە؟» دەپ مەنەن بىرەۋلەر سۇرار بولسا، مەن «جۇمىس» دەپ جاۋاپ بەرەر ەدىم. ءوز جۇمىسىن جەك كورەتىن ادامدار ونى ورىنداۋدان باس تارتۋى ءتيىس، باسقا جۇمىسقا اۋىسسىن.
ءبىزدىڭ كوبىمىز لايىقتى ءومىر ءسۇرۋ ءۇشىن جۇمىسقا بارىمىزدى سالۋىمىز كەرەك دەپ سانايمىز. ول تەك قانا ءسىز سۇيىكتى ىسپەن اينالىسقان كەزدە عانا دۇرىس.
مەن ادامدارعا جاردەم قولىن ءجيى سوزامىن. ەگەر ولار مەنىڭ جاردەمىمنىڭ ناتيجەسىندە ءبىر نارسە ۇيرەنگىسى كەلسە قۇبا-قۇپ، ەگەر ولار مەنى ءوزىنىڭ دەڭگەيىنە قاراي تارتا باستاسا، مەن ولارمەن تەز قوشتاسامىن.
جۇمىس – اقشا تابۋدىڭ بىردەن-بىر كوزى ەمەس. اقشا – ءسىزدىڭ جۇمىسىڭىزدىڭ ماقساتى ەمەس. ول سىزگە وزگە جولدارمەن يا تاسىلدەرمەن دە كەلۋى مۇمكىن.
جۇمىستاعى قارىم-قاتىناس وتباسىنداعى قارىم-قاتىناسقا ۇقساس. بىرەۋلەر «مەنىڭ جۇمىسىم جاقسى، ءبىراق ول جەردەگى كەيبىر جەكسۇرىندارمەن ىستەس بولعىم كەلمەيدى» دەيدى. ونىڭ ورنىندا مەن «مەن سونشالىقتى تاماشا جەردە قىزمەت ەتىپ ءجۇرمىن» دەر ەدىم. وسى فيلوسوفيانى ۇستانعاندا ماعان ۇنامايتىن قىزمەتتەستەرىم وزگەرەر ەدى.
ءاربىر ادامنان ءبىر جاقسى قاسيەت تابۋعا بولادى. سوندىقتان ونىڭ جاقسى جاقتارىنا كوڭىل اۋدارىڭىز، سوندا ول بۇرىنعىدان جاقسىراق بولا تۇسەدى. ناشار مىنەز وسىلاي عانا جوندەلەدى. سىزگە جارامسىز سوزدەر ايتىپ، جولدان تايدىرعىسى كەلەتىندەر دە كەزدەسەدى. وعان كوڭىل بولمەڭىز. ءسىز ءوزىڭىزدىڭ ول جاعدايعا دەگەن تەرىس كوڭىل-كۇيىڭىزدەن قۇتىلىڭىز، سوندا ءبارى دە قالپىنا كەلەدى.
بىرەۋمەن ءوزىڭىزدى سالىستىرۋ يا كۇندەستىك بايقاتۋ وركوكىرەكتىكتى تۋىنداتادى. بارلىعى وزگەرىستە. بۇگىنگى جەتىستىك ەرتەڭگە تومەن سانالۋى مۇمكىن. سوندىقتان ءوسۋ جولىندا، اسىرەسە رۋحاني وسۋدە ىشتەي ءوسۋدى ۇدايى جالعاستىرىپ، ىشكى داۋىسقا قۇلاق قويعان ءجون، ول ناق وسى جاعدايدا قالاي جاساۋ كەرەكتىگىنە كەڭەس بەرەدى.
بيزنەس سالاسىندا جەتەكشىلىك ەتەتىن ادامدار ءوزىنىڭ قۇدايلىق ساناسىمەن ۇدايى بايلانىستا بولۋى ءتيىس. قىزمەتتەگى ارىپتەستەرگە اشىق بولىپ، ولارعا ءوز پىكىرلەرىن ايتۋعا مۇمكىندىك بەرگەن ءجون. ءاربىر قىزمەتكەر ءوزىن شىعارماشىل ازامات رەتىندە تانىسىن. سوندا كومپانيانىڭ ءىسى ىلگەرى باسادى، ۇجىم تۇراقتالادى. ويتكەنى ادامدار جۇمىسقا تەك ايلىق الۋ ءۇشىن عانا كەلمەيدى.
شەكسىز مۇمكىندىكتەر
ءبىزدىڭ ءاربىرىمىز الەممەن جانە ومىرمەن ۇزدىكسىز بايلانىستامىز. ءوز ىشىمىزدەگى كۇش ءبىزدىڭ سانامىزدىڭ كوكجيەگىن كەڭىتەدى.
مىنا سوزدەر ماعان وتە ۇنايدى: شەكسىز مۇمكىندىكتەر. «بۇل ءىس قولىمنان كەلمەيدى»، «مەن ءالى جاسپىن»، «وعان اقشا قايدا» دەگەن سوزدەر ادامنىڭ مۇمكىندىگىن تەجەيدى.
پايىم مەن پىكىردىڭ ايىرماشىلىعى بار. پىكىر – ءسىزدىڭ بۇل ماسەلەگە قالاي قارايتىندىعىڭىز. «مەن اق كويلەك ەمەس كوك كويلەكتى ۇناتامىن» دەسەڭىز، ول – پىكىر. ال ءسىز اق كويلەك كيگەن بىرەۋ تۋرالى ءسوز ايتساڭىز، ول – پايىمداۋ. سىن ايتقاندا، ول باعىتتالعان ادامعا نەمەسە ءسىزدىڭ وزىڭىزگە زيان تيگىزەتىنى ەستە بولسىن.
بىرەۋدى رەنجىتسەڭىز، كەشىرىم سۇراڭىز دا، قايتىپ رەنجىتپەڭىز. ءوزىڭىزدى ايىپتاي بەرسەڭىز، ءوزىڭىزدى ىشكى دانالىعىڭىزداي اجىراتاتىن قورعان سوعاسىز. ايىپ سەزىمىنىڭ ءسىزدى باسقارىپ كەتۋىنە مۇمكىندىك بەرمەڭىز، ولاي ەتسەڭىز، ول ءسىزدىڭ ومىرىڭىزگە ەنەتىن بارلىق جاقسى جانە سۇيكىمدى نارسەلەردى سىزگە جىبەرمەي قويادى.
ءاربىر پروبلەماڭىزعا ءوزىڭىزدى جەتىلدىرۋ مۇمكىندىگى رەتىندە قاراڭىز.
ءبىزدىڭ ماقساتىمىز ءوز سانامىزدىڭ شەكاراسىن كەڭىتۋ، ەسكى ۇيرەنشىكتى قالىپتى تاستاپ العا قاراي جاڭا، سىنالماعان جولدى باستاۋ. ءبىزدىڭ سانامىز بۇل الەمدە عاجايىپتاردى جاساي الادى.
شەكسىز مۇمكىندىكتەر – ءبىزدىڭ پلانەتامىزدا جانە ودان تىس جەردە قىزمەت ەتىپ جاتقان بارلىق كۇشتەردىڭ بىرلىگى.
ءبىز ءوز ميىمىزدىڭ 10 پايىزىن عانا پايدالانادى ەكەنبىز. قالعان بولىگى بوس جاتىر، سونى پايدالانۋعا وزىمىزگە-وزىمىز اسەر ەتپەيمىز. ويتپەيتىنىمىز – ءوز كۇشىمىزگە سەنبەيمىز. ويتكەنى جاس كەزىمىزدە بىزدەردىڭ اربىرىمىزدە بولعان تەلەپاتيا مەن تەلەكينەز سەكىلدى ەرەكشە قابىلەتتەرىمىزدى اتا-انالارىمىز بەن وزگە دە تىيىم سالۋشىلار جوعالتىپ جىبەرگەن.
مەنىمەن بىرگە: «مەن شەكسىز مۇمكىندىكتەر الەمىندە ءومىر ءسۇرىپ كەلەمىن. مەندە ءبارى جاقسى» دەپ قايتالاڭىز. وسى سوزدەر جونىندە ءبىر ءسات ويلانىڭىز. بارلىعى جاقسى. ءبىر جەرى عانا ەمەس، از عانا ەمەس، ءبارى جاقسى. وسىلاي بولاتىنىنا سەنىپ ءسىز جاۋاپتار مەن شەشىمدەردىڭ ءوز ومىرىڭىزگە ەنۋىنە جاردەمدەسەسىز.
مۇمكىندىكتەر شەكسىز. ال ءبىز ونى پايدالانا بىلەمىز بە، ول ءبىزدىڭ جەكە ءىسىمىز. ءبىز يا «ءتورت قابىرعا» اراسىندا قالىپ قويامىز، يا بولماسا بوستاندىققا سۋىرىلىپ شىعامىز جانە ءومىر ۇسىنعان جاڭا تاجىريبەدەن راحات الامىز. وزىڭىزگە شىنشىل قاراۋعا تىرىسىڭىز.